|
1945
Rządzący państwami w 1945
- Wojna w Azji i na Pacyfiku:
- 28 stycznia – z japońskiego obozu jenieckiego w Sandakanie na Borneo wyruszył pierwszy marsz śmierci.
- Wojna w Europie:
- 2 stycznia – centrum Norymbergi zostało zbombardowane przez aliantów, w wyniku czego uległo zniszczeniu około 90% jego średniowiecznej zabudowy.
- 7 stycznia – Adolf Hitler nakazał wycofanie niemieckich jednostek biorących udział w ofensywie w Ardenach.
- 12 stycznia – rozpoczęła się zimowa ofensywa Armii Czerwonej tzw. operacja wiślańsko-odrzańska, w wyniku której wojska niemieckie zostały wyparte z Prus Wschodnich i ziem Polski, i która 24 stycznia osiągnęła linię Odry.
- 13 stycznia – największy aliancki nalot bombowy na Saarbrücken.
- 15 stycznia – ostatni duży okręt aliancki, lotniskowiec eskortowy „Thane” został zatopiony przez niemieckiego U-Boota – U-1172.
- 20 stycznia – Węgry podpisały bezwarunkową kapitulację i wypowiedziały wojnę Niemcom.
- Noc z 21 na 22 stycznia – Na stacji Grünhagen, znajdującej się wtedy w Prusach Wschodnich, doszło do zderzenia dwóch pociągów jadących w stronę Elbląga. O świcie na stację dotarła piechota i czołgi Armii Radzieckiej, które zniszczyły dworzec, zabijając od 140 do 150 osób.
- 23 stycznia – wyzwolenie KL Fünfteichen – filii obozu koncentracyjnego „Groß-Rosen”.
- 25 stycznia – zakończyła się niemiecka ofensywa w Ardenach.
- 28 stycznia – w Kuźnicy Żelichowskiej oddział Waffen-SS zamordował sześciu włoskich generałów-jeńców wojennych.
- 3 lutego – w nalocie lotnictwa amerykańskiego na Berlin zginęło ok. 22 tys. osób.
- 8 lutego – przebywający w niemieckiej niewoli w obozie koncentracyjnym na wyspie Uznam radziecki as myśliwski Michaił Diewiatajew uprowadził wraz z grupą 10 więźniów bombowiec Heinkel He 111 z wojskowej bazy Peenemünde, skąd przeleciał na pozycje zajęte przez postępującą na zachód Armię Czerwoną.
- 10 lutego:
- 13 lutego:
- 14 lutego – 701 osób zginęło, a 1184 zostały ranne w wyniku amerykańskiego zbombardowania Pragi, pomylonej przez nawigatorów z Dreznem.
- 18 lutego – operacja Sonnenwende: fiaskiem zakończyła się jedna z ostatnich niemieckich akcji na froncie wschodnim.
- 21 lutego – wojska radzieckie zajęły Koszyce na Słowacji.
- 25 lutego – komendant obozu koncentracyjnego Hinzert, Paul Sporrenberg, rozkazał zamordować 25 więźniów-członków luksemburskiego ruchu oporu.
- 27 lutego – w wyniku brytyjskiego nalotu na Moguncję zginęło około 1200 osób.
- 2 marca – niemiecki okręt podwodny U-3519 został zatopiony przez brytyjską minę morską na wysokości Rostocku; zginęło 75 członków załogi, 3 uratowano.
- 3 marca:
- Finlandia wypowiedziała wojnę III Rzeszy.
- pijani lotnicy brytyjscy zbombardowali omyłkowo jedną z dzielnic holenderskiej Hagi, w wyniku czego zginęło około 500 osób, 200 odniosło rany, a 30 tys. straciło dach nad głową.
- 5 marca – w wyniku brytyjskiego nalotu bombowego na Chemnitz zginęło około 4 tys. osób.
- 6 marca – Iwan Sierow został mianowany doradcą NKWD przy Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego.
- 6–16 marca – operacja „Frühlingserwachen” – ostatnia niemiecka ofensywa na dużą skalę podjęta podczas II wojny światowej siłami m.in.: 1 SS PzDiV „Leibstandarte Adolf Hitler” – „LSAH”, 2 SS PzDiv „Das Reich”, 3 SS PzDiv „Totenkopf”, 5 SS PzDiv „Wiking”, 9 SS PzDiv „Hohenstauffen”, 10 SS PzDiv „Frundsberg” i 12 SS PzDiv „Hitlerjugend”.
- 9 marca – podczas operacji pomorskiej miała miejsce bitwa pod Pogorzelicami.
- 14 marca – na wiadukt w niemieckim Bielefeldzie zrzucono po raz pierwszy brytyjską 10-tonową bombę burzacą Grand Slam.
- 16 marca – samoloty RAF dokonały bombardowania Würzburga. Zginęło 5 tys. osób.
- 18 marca – 1250 samolotów amerykańskich dokonało nalotu na Berlin.
- 19 marca:
- Adolf Hitler nakazał zniszczenie w Niemczech wszystkiego, co przeciwnik mógłby wykorzystać do kontynuowania walki (tzw. rozkaz Nerona).
- W wyniku alianckiego nalotu bombowego na niemiecką Jenę zginęło około 140 osób.
- Armia Czerwona zajęła Prudnik.
- 21 marca:
- w czasie brytyjskiego nalotu bombowego na siedzibę Gestapo w Kopenhadze doszło do omyłkowego zbombardowania pobliskiej szkoły, w wyniku czego zginęły 102 osoby, w tym 86 dzieci.
- wojska amerykańskie zajęły Saarbrücken.
- 22 marca – alianci sforsowali Ren.
- 24 marca – w trakcie forsowania Renu alianci przeprowadzili udaną operację powietrznodesantową z udziałem 16 tys. spadochroniarzy.
- 25 marca – około 180 robotników przymusowych (węgierskich Żydów) zostało zamordowanych w austriackim Rechnitz.
- 2 kwietnia – wojska radziecko-bułgarskie rozpoczęły operację wiedeńską.
- 4 kwietnia:
- Armia Czerwona zdobyła Bratysławę.
- ostatnie oddziały niemieckie wycofały się z Węgier.
- 5 kwietnia – na holenderskiej wyspie Texel rozpoczął się antyniemiecki bunt gruzińskich żołnierzy z Batalionów Wschodnich.
- 6 kwietnia – Sarajewo zostało wyzwolone spod okupacji niemieckiej.
- 9 kwietnia:
- 10 kwietnia – około 900 osób zginęło w wyniku alianckiego nalotu bombowego na Plauen w Saksonii.
- 11 kwietnia – wojska amerykańskie wyzwoliły obóz koncentracyjny w Buchenwaldzie.
- 12 kwietnia – Erfurt został zniszczony w alianckim nalocie dywanowym.
- 13 kwietnia – Armia Czerwona zajęła Wiedeń.
- 15 kwietnia – Brytyjczycy wyzwolili obóz koncentracyjny Bergen-Belsen w Dolnej Saksonii.
- 16 kwietnia:
- 17 kwietnia:
- 18 kwietnia:
- 19 kwietnia – zakończyła się bitwa o wzgórza Seelow.
- 21 kwietnia:
- 22 kwietnia – we wsi Niederkaina pod Budziszynem żołnierze Armii Czerwonej spalili żywcem 195 jeńców – członków Volkssturmu.
- 23 kwietnia – Amerykanie wyzwolili obóz koncentracyjny Flossenbürg.
- 24 kwietnia:
- 25 kwietnia:
- włoscy partyzanci wyzwolili Genuę, Mediolan i Turyn, co zakończyło niemiecką okupację Włoch.
- wojska fińskie wyparły ostatnie jednostki niemieckie z terenu kraju; koniec wojny lapońskiej.
- w Torgau nad Łabą doszło do pierwszego spotkania wojsk radzieckich i amerykańskich.
- 26 kwietnia:
- po ofensywie radzieckiej 65. Armii I Frontu Białoruskiego zdobyto Szczecin.
- we wsi Horka Niemcy zmasakrowali kolumnę sanitarną polskiej 9 Dywizji Piechoty, mordując od 150 do 300 rannych oraz członków wojskowego personelu medycznego.
- 27 kwietnia – Benito Mussolini i jego kochanka Clara Petacci zostali schwytani przez komunistycznych partyzantów.
- 28 kwietnia:
- został rozstrzelany Benito Mussolini, faszystowski premier Włoch.
- rozpoczęły się walki uliczne w Berlinie.
- 29 kwietnia:
- 30 kwietnia:
- 1 maja:
- 2 maja:
- 3 maja:
- 4 maja:
- 5 maja:
- 6 maja:
- 7 maja – we francuskim Reims Alfred Jodl i Hans-Georg von Friedeburg podpisali bezwarunkową niemiecką kapitulację. Na żądanie ZSRR ceremonię powtórzono dzień później (9 maja według czasu moskiewskiego).
- 8 maja – w Berlinie feldmarszałek Wilhelm Keitel podpisał kapitulację III Rzeszy na wszystkich pozostałych frontach w Europie.
- Wojna w Polsce:
- 11 stycznia – NKWD i polska służba bezpieczeństwa w ciągu 3 miesięcy aresztowały 13 142 osoby.
- 13 stycznia – wkroczenie Armii Czerwonej do Pińczowa.
- 14 stycznia – wkroczenie Armii Czerwonej do Jędrzejowa.
- 15 stycznia:
- 16 stycznia:
- przestał istnieć obóz w Płaszowie. Ostatnich więźniów wywieziono do KL Auschwitz.
- wkroczenie Armii Czerwonej do Radomska, Pułtuska, Żyrardowa, Radomia, Końskich, Ostrowca Świętokrzyskiego, Opatowa, Iłży, Włoszczowy, Miechowa, Jasła, Szydłowca, Częstochowy (wyzwolenie Częstochowy).
- 17 stycznia:
- oddziały 1. Armii Wojska Polskiego i Armii Czerwonej zajęły ruiny zburzonej Warszawy. W operacji warszawskiej brały udział 1.Armia WP oraz 48. i 61 Armia 1. Frontu Białoruskiego. Na Warszawę bezpośrednio uderzyła 1. Armia WP, pod dowództwem gen. Stanisława Popławskiego.
- wkroczenie Armii Czerwonej do Ciechanowa, Jasła, Sochaczewa, Pruszkowa, Skierniewic, Radomska, Opoczna, Starachowic, Gorlic, Łowicza, Zgierza.
- z obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau wyruszył marsz śmierci.
- rozwiązana została podziemna organizacja harcerska Szare Szeregi.
- 17–18 stycznia – około północy załoga policyjnego więzienia hitlerowskiego na Radogoszczu w Łodzi rozpoczęła masakrę więźniów zakończoną jego podpaleniem.
- 18 stycznia:
- 19 stycznia:
- 20 stycznia:
- oświęcimski marsz śmierci przeszedł przez Żory. Na terenie miasta zastrzelono 47 osób.
- Sieradz został zbombardowany przez lotnictwo sowieckie, mimo opuszczenia miasta przez Niemców; zginęło ok. 100 osób, ok. 200 zostało rannych.
- w lesie pod Grajewem hitlerowcy dokonali masakry ok. 300 osób, przeważnie miejscowej inteligencji wraz z rodzinami.
- wkroczenie Armii Czerwonej do Koła, Konina, Włocławka, Radziejowa, Olkusza i Nowego Sącza.
- 21 stycznia:
- Armia Czerwona wkracza do opuszczonego przez wojska niemieckie Olsztyna.
- Armia Czerwona wkroczyła do miast: Gniezna, Inowrocławia, Kępna, Namysłowa, Nowego Miasta Lubawskiego, Olecka, Ostrzeszowa, Płocka, Rypina, Szubina, Wieliczki, Żnina.
- 22 stycznia:
- Armia Czerwona zajęła miasta: Gołańcz, Kcynia, Margonin, Milicz, Odolanów, Olsztyn, Pasym, Pobiedziska, Pyskowice, Rawicz, Stary Sącz, Września, Zalewo i Lipna.
- do Wodzisławia Śląskiego dotarł marsz śmierci z obozu Auschwitz-Birkenau.
- 23 stycznia:
- 24 stycznia – Armia Czerwona zajęła miasta: Brodnica, prawobrzeżną część Bydgoszczy, Chrzanów, Ełk, Gliwice, Kolno, Oleśnica, prawobrzeżną część Opola, Pleszew, Wąbrzeźno i Węgorzewo.
- 24/25 stycznia – w nocy niemieccy saperzy wysadzili w powietrze obiekty na terenie kwatery głównej Adolfa Hitlera w Wilczym Szańcu.
- 25 stycznia – Armia Czerwona zajęła miasta: Bydgoszcz, Pniewy, Sztum i Trzebnica.
- 26 stycznia – Armia Czerwona zajęła miasta: Kalwaria Zebrzydowska, Nakło nad Notecią, Osiek nad Notecią, Szamotuły, Tolkmicko, Wadowice i Wolsztyn.
- 27 stycznia:
- 28 stycznia – Armia Czerwona zajęła miasta: Chorzów, Katowice, Kęty, Krzyż Wielkopolski, Maków Podhalański, Międzychód, Mysłowice i Tychy.
- 29 stycznia:
- 30 stycznia:
- 31 stycznia – Armia Czerwona zajęła miasta: Barczewo, Bisztynek, Dębno, Gorzów Wielkopolski, Kędzierzyn, Kostrzyn nad Odrą, Leszno, Międzyrzecze, Lidzbark Warmiński, Ścinawa, Świebodzin i Złotów.
- 1 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Torunia, Myśliborza, Wschowy.
- 2 lutego:
- 3 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Słońska.
- 4 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Bartoszyc, Chojny.
- 5 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Górzycy i Kunowic.
- 6 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Oławy, Brzegu.
- 10 lutego – Armia Czerwona zajęła miasta: Biała, Bielsko, Chojnów, Elbląg, Iławka, Mirosławiec i Pszczyna.
- 11 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Wałcza, Legnicy, Lubina, Ścinawy, Środy Śląskiej.
- 12 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Bolesławca, Czechowic (obecnie Czechowice-Dziedzice), Drawna, Kalisza Pomorskiego, Pszczyny i Świecia.
- 13 lutego – Armia Czerwona zamknęła pierścień okrążenia wokół Wrocławia i zajęła miasta: Bytom Odrzański, Strzegom, Szprotawę i Złotoryję.
- 14 lutego:
- 15 lutego:
- 16 lutego – Armia Czerwona zajęła Żary.
- 18 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Żagania.
- 20 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Krosna Odrzańskiego.
- 21 lutego:
- 22 lutego – Armia Czerwona zajęła Choszczno i Rytel.
- 23 lutego – skapitulował niemiecki garnizon w poznańskiej cytadeli. Dzień ten uznaje się za datę wyzwolenia miasta Poznań spod okupacji niemieckiej.
- 28 lutego – wkroczenie Armii Czerwonej do Szczecinka.
- 1 marca – część 1. Warszawskiej Brygady Kawalerii pod Borujskiem wykonała ostatnią bojową szarżę WP.
- 1–3 marca – doszło do zbrodni w Pawłokomie.
- 3 marca – wojska radzieckie zajęły Świdwin i Miastko.
- 4 marca:
- 5 marca – żołnierze 1. Frontu Białoruskiego zdobyli: Białogard, Gryfice, Kamień Pomorski i Stargard.
- 6 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Grudziądza.
- 7 marca:
- 8 marca:
- 9 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Stężycy.
- 10 marca – wojska radzieckie zdobyły Lębork i Łebę.
- 12 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Kartuz, Wejherowa, Redy i Tczewa.
- 13 marca – 2 batalion 12 pp, jako pierwszy pododdział Wojska Polskiego, wyszedł na plaże Bałtyku (Kołobrzeg)
- 17 marca:
- 18 marca – 1. Armia Wojska Polskiego zdobyła Kołobrzeg. Odbyły się zaślubiny Polski z morzem.
- 20 marca – Armia Czerwona zajęła Koźle.
- 21 marca:
- 23 marca:
- 24 marca:
- 26 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Rybnika i Wodzisławia Śląskiego.
- 27 marca:
- wkroczenie Armii Czerwonej do Rumi.
- żołnierze Armii Czerwonej podpalili przy użyciu wtoczonych beczek z paliwem kościół św. Józefa w Gdańsku. W pożarze zginęło około 100 ukrywających się tam Niemców.
- 27–28 marca – NKWD podstępnie aresztowała 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego i wywiozła ich do moskiewskiego więzienia „Łubianka”.
- 28 marca – wojska radzieckie i polskie wkroczyły do Gdyni.
- 30 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Gdańska.
- 31 marca – wkroczenie Armii Czerwonej do Raciborza.
- 1 kwietnia – wojska radzieckie zdobyły Głogów.
- 19 kwietnia – naczelny wódz gen. Władysław Anders utworzył Delegaturę Sił Zbrojnych (DSZ) na Kraj (szef Delegatury: płk Jan Rzepecki).
- 26 kwietnia – wkroczenie Armii Czerwonej do Szczecina.
- 3 maja – Michał Żymierski awansowany do stopnia Marszałek Polski (w 1927 jako generał RP zdegradowany do stopnia szeregowca).
- 3–5 maja – wojska radzieckie wkraczają na Zaolzie i przekazują je po 9 maja władzom Czechosłowacji.
- 4 maja – koło Świnoujścia zatonął trafiony bombami niemiecki krążownik HSK „Orion” z uchodźcami wojennymi. Zginęło 150 z ponad 4 tys. osób na pokładzie.
- 6 maja – kapitulacja Wrocławia (Festung Breslau).
- 7 maja – oddziały NZW Okręgu Rzeszowskiego (dowódca: Franciszek Przysiężniak) wygrały bitwę z oddziałami Armii Czerwonej (Kuryłówka na Lubelszczyźnie).
- 8 maja – Niemcy podpisały akt bezwarunkowej kapitulacji.
Pozostałe wydarzenia w Polsce
- 1 stycznia – utworzenie Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego.
- 3 stycznia – na IV sesji KRN podjęto uchwałę o odbudowie Warszawy, co początkowo wcale nie było przesądzone – pojawiały się także głosy, aby pozostawić miasto zrujnowane jako wieczny symbol okrucieństwa nazistów i przestrogę dla przyszłych pokoleń, zaś stolicę państwa przenieść do innego miasta np. do niezniszczonej Łodzi.
- 4 stycznia – jednostki NKWD przeprowadziły masowe aresztowania Polaków we Lwowie.
- 5 stycznia – Polska i ZSRR nawiązały pełne stosunki dyplomatyczne.
- 7 stycznia – rozpoczął działalność Instytut Nafty i Gazu w Krośnie (obecnie w Krakowie).
- 13 stycznia – Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o wycofaniu z obiegu rubla radzieckiego.
- 14 stycznia – inauguracja pierwszego roku akademickiego na Uniwersytecie Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie.
- 17 stycznia – ostatnie posiedzenie rządu Generalnego Gubernatorstwa.
- 18 stycznia – rozwiązanie Szarych Szeregów, ZHP wychodzi z podziemi.
- 19 stycznia – rozwiązanie AK przez jej ostatniego dowódcę gen. Leopolda Okulickiego ps. „Niedźwiadek”.
- 21 stycznia – Aleksander Żaruk-Michalski został prezydentem Krakowa.
- 22 stycznia – do Wodzisławia Śląskiego dotarł marsz śmierci z obozów Auschwitz.
- 29 stycznia – wznawia regularne nadawanie programu Krakowska Rozgłośnia Polskiego Radia.
- 1 lutego – przeniesienie siedziby władz prosowieckich do Warszawy.
- 4 lutego – ukazało się pierwsze wydanie „Dziennika Polskiego”.
- 5 lutego:
- 6 lutego – ukazało się pierwsze wydanie śląskiego „Dziennika Zachodniego”.
- 9 lutego – w Elblągu został aresztowany Aleksander Sołżenicyn, wówczas kapitan artylerii Armii Czerwonej. Powodem był przechwycony przez NKWD list do przyjaciela, w którym Sołżenicyn krytykował metody prowadzenia wojny przez ZSRR i rolę Stalina.
- 14 lutego – powołano Biuro Odbudowy Stolicy, urząd powstały w celu określenia strat w zabudowie Warszawy po II wojnie światowej, opracowania koncepcji urbanistycznej i realizacji odbudowy stolicy Polski; samo BOS zostało zlikwidowane w roku 1951, a proces odbudowy miasta wstrzymano w połowie lat sześćdziesiątych (ostatnim zrekonstruowanym budynkiem był, otwarty w 1965 roku, Teatr Wielki), później – decyzją I sekretarza Edwarda Gierka – odbudowano już tylko Zamek Królewski.
- 21 lutego – Rada Jedności Narodowej uznała postanowienia szczytu w Jałcie.
- 24 lutego – dekret Rządu Tymczasowego przyłączał (z dniem 18 marca) 2 powiaty: będziński, zawierciański i miasto Sosnowiec do województwa śląskiego.
- 25 lutego – sformowano 36. Specjalny Pułk Lotnictwa Transportowego.
- 27 lutego – powołano Instytut Zachodni w Poznaniu.
- 28 lutego:
- 5 marca – Stanisław Tołwiński został prezydentem Warszawy.
- 7 marca – NKWD aresztowało generała Augusta Emila Fieldorfa.
- 8 marca – założono męski klub siatkarski AZS Częstochowa.
- 14 marca – Rada Ministrów podzieliła ziemie zachodnie i północne (tzw. Ziemie Odzyskane) na 4 okręgi: I – Śląsk Opolski (podległy wojewodzie śląskiemu), II – Dolny Śląsk, III – Pomorze Zachodnie (siedziba pełnomocnika w Pile), IV – Prusy Wschodnie (Okręg Mazurski).
- 15 marca:
- 17 marca – w Mrzeżynie odbyły się zaślubiny Polski z morzem.
- 18 marca – w Kołobrzegu odbyły się zaślubiny Polski z morzem.
- 21 marca – Jakub Prawin jako pełnomocnik rządu polskiego przejął w Olsztynie administrację Warmii i Mazur.
- 24 marca – w Krakowie ukazał się pierwszy numer czasopisma katolickiego „Tygodnik Powszechny”.
- 26 marca – Rząd Tymczasowy powołał Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
- 27 marca:
- 27–28 marca – w Pruszkowie NKWD aresztowało 16 przywódców Polski Podziemnej.
- 28 marca – reaktywowano Związek Nauczycielstwa Polskiego.
- 29 marca – założono Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.
- 30 marca:
- 1 kwietnia:
- 2 kwietnia – Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego podjęło decyzję o ujawnieniu Batalionów Chłopskich.
- 6 kwietnia:
- 8 kwietnia:
- 9 kwietnia – założono Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
- 11 kwietnia – polskie oddziały partyzanckie dokonały rzezi ludności ukraińskiej we wsiach Bachów, Brzuska i Sufczyn.
- 12 kwietnia – grupa operacyjna Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Siedlcach zamordowała 17 młodych osób podejrzanych o działalność w AK i NSZ.
- 13 kwietnia – założono klub sportowy Unia Hrubieszów.
- 15 kwietnia:
- początek akcji UPA skierowanej przeciwko posterunkom milicji w powiecie sanockim i przemyskim.
- w Krakowie ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „Przekrój”.
- 18 kwietnia – oddział „Wołyniaka” dokonał masakry 160 ukraińskich mieszkańców Piskorowic i okolicznych wsi.
- 21 kwietnia:
- Edward Osóbka-Morawski i Stalin podpisali w Moskwie układ o przyjaźni polsko-radzieckiej (Traktat o przyjaźni, wzajemnej pomocy i współpracy).
- formalne uznanie stanowiska ZSRR w sprawie granicy wschodniej Polski.
- 24 kwietnia – w Puławach ugrupowanie organizacji Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość pod dowództwem Mariana Bernaciaka ps. „Orlik” rozbiło Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego, uwalniając 107 więźniów oraz zabijając 5 ubeków i 2 milicjantów.
- 1 maja:
- 6 maja – Krajowa Rada Narodowa wydała ustawę konstytucyjną uchylającą Statut Organiczny Województwa Śląskiego, likwidując autonomię Województwa Śląskiego.
- 9 maja – ustanowiono Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności.
- 10 maja:
- 11 maja:
- 17 maja – we wsi Bodaki na Podlasiu podczas przeprowadzonej przez NKWD pacyfikacji, w nierównej walce zginęło 24 żołnierzy NSZ dowodzonych przez por. Zbigniewa Zalewskiego ps. „Orłowski”, „Drzymała” i jego zastępce sierż. Augustyna Dobrowolskiego ps. „Kruk”.
- 18 maja – w Stargardzie założono pierwszy na Pomorzu Zachodnim po wojnie klub piłkarski – KKS Błękitni.
- 19 maja:
- 20 maja – w Stargardzie uruchomiono pierwszą na Pomorzu Zachodnim po wojnie placówkę kulturalną – Stargardzki Dom Kultury Kolejarza.
- 20/21 maja – nocą oddział AK uwolnił 1.400 więźniów z obozu dla AK-owców w Rembertowie.
- 24 maja:
- 26 maja:
- 1 czerwca – odbyła się uroczystość przekazania Kołobrzegu polskim władzom.
- 6 czerwca – 196 ukraińskich mieszkańców wsi Wierzchowiny na Lubelszczyźnie zostało zamordowanych przez zgrupowanie PAS NSZ pod dowództwem Mieczysława Pazderskiego ps. „Szary”.
- 8 czerwca – powstała Główna Biblioteka Lekarska z siedzibą w Warszawie.
- 9 czerwca – rozpoczął działalność Teatr Lalki, Maski i Aktora Groteska w Krakowie.
- 10 czerwca – 9 górników zginęło w wybuchu metanu w KWK Brzeszcze.
- 13 czerwca – rozpoczęło emisję Polskie Radio Gdańsk.
- 14 czerwca:
- 15 czerwca – Czesi wprowadzili pociąg pancerny do Kotliny Kłodzkiej oraz zajęli powiaty głubczycki i raciborski (spór zażegnano w Moskwie 22 czerwca).
- 16 czerwca – założono klub sportowy Odra Opole.
- 18 czerwca – założono klub sportowy Piast Gliwice.
- 20 czerwca – w Warszawie wznowiono komunikację tramwajową.
- 26 czerwca:
- 28 czerwca:
- 1 lipca:
- 5 lipca:
- nastąpiło przejęcie władzy w Szczecinie przez polską administrację.
- Wielka Brytania i USA cofnęły swe uznanie dla rządu RP na uchodźstwie, uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej.
- 6 lipca – z emigracji powraca Karol Popiel, stanął na czele Stronnictwa Pracy.
- 7 lipca – naczelny dowódca Wojska Polskiego marsz. Polski Michał Rola-Żymierski rozkazał do końca miesiąca utworzyć w Gdyni Dowództwo Marynarki Wojennej (DMW).
- 10–25 lipca – w obławie (okolice Augustowa) wojska NKWD aresztowały ok. 2000 osób (600 osób zamordowano, miejsce pochówku nieznane).
- 13 lipca – powstał klub sportowy Huragan Morąg.
- 15 lipca:
- 19 lipca – przed kościołem św. Krzyża w Warszawie ponownie ustawiono odnowioną figurę Chrystusa dźwigającego krzyż.
- 22 lipca – Krajowa Rada Narodowa ustanawia dzień 22 lipca narodowym Świętem Odrodzenia Polski.
- 23 lipca – założono klub sportowy Polonia Świdnica.
- 27 lipca – do Polski powrócił prymas August Hlond. Od września 1939 roku przebywał w Rzymie, potem przeniósł się do Francji, gdzie w 1942 roku został aresztowany przez Niemców.
- 2 sierpnia:
- władze Polski ogłosiło amnestię, ujawniło się 45 tys. członków podziemia (z powodu represji część z nich wróciła do konspiracji).
- na kończącej się konferencji poczdamskiej uzgodniono i wytyczono linię zachodniej granicy Polski wraz z linią demarkacyjną wokół centrum Szczecina.
- 5 sierpnia – Kielce: uwolnienie przez oddział AK pod dowództwem kpt. „Szarego” kilkuset więźniów MBB z rozbitego więzienia na ul. Zamkowej.
- 9 sierpnia – fragment województwa lwowskiego włączono do województwa lubelskiego.
- 11 sierpnia – w Krakowie doszło do pogromu Żydów.
- 12–15 sierpnia – w Krakowie, odprawa kierownictwa Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, przygotowania do powołania organizacji Wolność i Niezawisłość.
- 16 sierpnia – Polska podpisała układ z ZSRR ostatecznie regulujący kształt granicy wschodniej.
- 18 sierpnia – obwód rzeszowski przekształcono w województwo, obejmujące pozostałą w Polsce część województwa lwowskiego i 4 powiaty województwa krakowskiego (dębicki, gorlicki, jasielski i mielecki).
- 19 sierpnia – reaktywowano działalność Aeroklubu Toruńskiego.
- 22 sierpnia – powstało Polskie Stronnictwo Ludowe ze Stanisławem Mikołajczykiem na czele.
- 23 sierpnia – Stronnictwo Narodowe podjęło próbę legalnego działania ogłaszając memoriał do władz komunistycznych.
- 24 sierpnia – utworzono Uniwersytet Wrocławski, Politechnikę Wrocławską i Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- 27 sierpnia – ukazał się pierwszy numer dolnośląskiego dziennika „Słowo Polskie”.
- Sierpień – założono klub piłkarski Lechia Gdańsk.
- 1 września – w Stargardzie otwarto pierwsze po wojnie na Pomorzu liceum ogólnokształcące.
- 2 września – powstała konspiracyjna organizacja Wolność i Niezawisłość pod kierownictwem Jana Rzepeckiego w Warszawie (stała się ona największą konspiracyjną organizacją niepodległościową w latach 1945–1947).
- 12 września – konkordat ze Stolicą Apostolską został przez władze komunistyczne uznany za nieważny, z powodu zmiany granic diecezji na początku II wojny światowej, co zinterpretowano jako złamanie jego postanowień przez stronę kościelną.
- 14 września – represje służby bezpieczeństwa zakończyły próbę utworzenia niezależnej Polskiej Partii Socjal-Demokratycznej przez Zygmunta Żuławskiego.
- 20 września – rozwiązano organizację konspiracyjną Polska Niepodległa.
- 21 września:
- do gdyńskiego portu zawinął pierwszy wracający z wojny polski statek SS Kraków.
- korekta przebiegu zachodniej linii granicznej Polski (odcinek pomiędzy miejscowościami Nowe Warpno i Gryfino).
- 25 września – kilka powiatów ziem odzyskanych przekazano pod zarząd wojewodów: gdańskiego, białostockiego, pomorskiego i poznańskiego.
- 5 października – utworzono Enklawę Policką.
- 7 października – ukazało się pierwsze wydanie dziennika „Kurier Szczeciński”.
- 10 października – reaktywowano działalność Aeroklubu Rzeczypospolitej Polskiej
- 15 października – została założona Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku.
- 16 października – TRJN podpisuje Kartę Narodów Zjednoczonych.
- 23 października – Polskie Radio Katowice rozpoczęło nadawanie programu przez radiostację gliwicką.
- 24 października:
- 26 października:
- 4 listopada – ukazał się pierwszy numer „Gazety Ludowej”, pisma PSL (jedyna opozycyjna gazeta w Polsce).
- 6 listopada:
- 8 listopada – powstała pierwsza po II wojnie światowej fabryka odbiorników radiowych, pod nazwą „Państwowa Fabryka Odbiorników Radiowych”, która w krótkim czasie zmienia swą nazwę na Diora.
- 10 listopada:
- 11 listopada – pogrzeb zamordowanego przez MBP sekretarza Naczelnego Komitetu Wykonawczego PSL – Bolesława Ścibiorka zgromadził 25 tys. osób.
- 13 listopada:
- 16 listopada – Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej wydał dekret powołujący Komisję Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym powołaną do wykrywania i ścigania czynów godzących w interes gospodarczy lub społeczny państwa; do zakresu jej uprawnień należało także kierowanie obywateli do obozów pracy przymusowej w trybie administracyjnym bez postępowania sądowego.
- 17 listopada – w teatrze w Olsztynie wystawiono pierwsze przedstawienie w języku polskim.
- 18 listopada – odsłonięto Pomnik Braterstwa Broni w Warszawie.
- 20 listopada – Sojusznicza Rada Kontroli zarządziła wysiedlenie całej niemieckiej ludności Śląska.
- 25 listopada – otwarto Cmentarz Powstańców Warszawy.
- 29 listopada – II atak UPA na Birczę.
- 1 grudnia – ludność Grójca zaatakowała miejskie więzienie, by odbić więźniów politycznych, co spotkało się z ostrą reakcją UB i rozgłosem na terenie kraju.
- 6–13 grudnia – I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej. Sekretarzem generalnym został Władysław Gomułka.
- 9 grudnia – powstał Aeroklub Szczeciński.
- 15 grudnia – kmdr Adam Mohuczy został cz.p.o. dowódcą Marynarki Wojennej.
- 17 grudnia – Prezydium Krajowej Rady Narodowej zniosło stan wojenny wprowadzony 1 września 1939 przez prezydenta Ignacego Mościckiego.
- 20 grudnia – rozporządzenie Rady Ministrów rozszerzyło granicę administracyjną miasta Łódź (jej powierzchnia wzrosła ponad 3-krotnie, z 59 do 212 km²).
- Grudzień – komunistyczna PPR liczyła ok. 200 tys. członków, PSL skupiała natomiast ponad 500 tys. członków, antykomunistyczne podziemie oceniano na 80 tys. osób.
Pozostałe wydarzenia na świecie
- 9 stycznia – podczas nalotu na Takao amerykańskie samoloty uszkodziły statek „Enoura Maru”, zabijając około 300 amerykańskich jeńców wojennych.
- 12 stycznia – w trzęsieniu ziemi z epicentrum w Zatoce Mikawa (Japonia) zginęło około 1900 osób.
- 15 stycznia – powstała włoska agencja prasowa ANSA.
- 16 stycznia – we Francji znacjonalizowano zakłady Renault, produkujące samochody osobowe, ciężarowe i maszyny rolnicze.
- 17 stycznia – szwedzki dyplomata Raoul Wallenberg został aresztowany przez NKWD w Budapeszcie.
- 26 stycznia – dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca odrzutowego McDonnell FH-1 Phantom.
- 31 stycznia – szeregowiec Eddie Slovik został rozstrzelany za dezercję, jako jedyny żołnierz US Army od zakończenia wojny secesyjnej.
- 2 lutego – Aleksy I został wybrany na patriarchę Moskwy i Wszechrusi.
- 4 lutego – w Jałcie rozpoczęła się konferencja przywódców trzech mocarstw alianckich.
- 9 lutego – brytyjski HMS „Venturer” storpedował i zatopił u wybrzeży Norwegii niemiecki U-864; zginęło 73 członków załogi i kilku niemieckich i japońskich naukowców. Jest to jedyny w historii przypadek zatopienia zanurzonego okrętu podwodnego przez inny zanurzony okręt podwodny.
- 11 lutego – zakończyła się konferencja jałtańska.
- 12 lutego – Achille Van Acker został premierem Belgii.
- 13 lutego – Peru wypowiedziało Niemcom wojnę.
- 14 lutego – prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin Roosevelt spotkał się na pokładzie amerykańskiego okrętu USS „Quincy” z królem Abd al-Aziz ibn Su’udem. W ten sposób nawiązane zostały stosunki dyplomatyczne pomiędzy Arabią Saudyjską i USA.
- 23 lutego – neutralna do tej pory Turcja wypowiedziała wojnę Niemcom.
- 4 marca – założono klub piłkarski Crvena Zvezda Belgrad.
- 6 marca – Petru Groza został premierem Rumunii.
- 9 marca – premiera francuskiego melodramatu Komedianci w reżyserii Marcela Carné.
- 10 marca – na Filipinach zniesiono ruch lewostronny.
- 14 marca – powstały linie lotnicze TAP Portugal.
- 15 marca – odbyła się 17. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 17 marca – w Weimarze utworzono kolaboracyjny Ukraiński Komitet Narodowy.
- 22 marca – w Kairze powstała Liga Państw Arabskich.
- 25 marca – około 180 robotników przymusowych, węgierskich Żydów, zostało zamordowanych w austriackim Rechnitz.
- 27 marca:
- Argentyna wypowiedziała Niemcom i Japonii wojnę stając się ostatnim krajem koalicji antyhitlerowskiej.
- w Birmie wybuchło powstanie antyjapońskie.
- 28 marca – biskup węgierskiego Győru Vilmos Apor został postrzelony przez radzieckiego żołnierza, gdy stanął w obronie kobiet i dzieci ukrywających się w piwnicy pałacu biskupiego. W wyniku odniesionych obrażeń zmarł 2 kwietnia.
- 2 kwietnia – Brazylia i ZSRR nawiązały stosunki dyplomatyczne.
- 5 kwietnia – ogłoszono program koszycki.
- 7 kwietnia – Kantarō Suzuki został premierem Japonii.
- 11 kwietnia – władze radzieckie aresztowały metropolitę Josyfa Slipyja i szereg biskupów greckokatolickich.
- 12 kwietnia – z powodu krwotoku mózgowego zmarł w czasie pełnienia czwartej kadencji prezydent USA, Franklin Delano Roosevelt, jego następcą został wiceprezydent Harry S. Truman.
- 14 kwietnia – założono klub piłkarski Aurora Gwatemala.
- 19 kwietnia – na Broadwayu w Nowym Jorku odbyła się premiera musicalu Carousel autorstwa Richarda Rodgersa i Oscara Hammersteina II.
- 21 kwietnia – w Moskwie podpisano polsko-radziecki traktat o przyjaźni i współpracy.
- 25 kwietnia – zwołano pierwszą konferencję ONZ w San Francisco, w której uczestniczyło 50 państw-założycieli.
- 26 kwietnia – został aresztowany marszałek Philippe Pétain, szef kolaboracyjnego francuskiego rządu z Vichy.
- 27 kwietnia – dokonano oblotu szwajcarskiego samolotu treningowego Pilatus P-2.
- 30 kwietnia – ukazał się ostatni numer „Völkischer Beobachter”.
- 8 maja:
- 9 maja – rozpoczęła się radziecka okupacja duńskiego Bornholmu.
- 11 maja – zakończyła się operacja praska.
- 12 maja – konstruktor niemieckich pocisków rakietowych Wernher von Braun poddał się wraz ze swymi współpracownikami wojskom amerykańskim.
- 14 maja:
- 17 maja – dokonano oblotu amerykańskiego morskiego samolotu rozpoznawczego i patrolowego Lockheed P-2 Neptune.
- 19 maja – Arthur Werner został burmistrzem Berlina.
- 21 maja – Humphrey Bogart ożenił się z Lauren Bacall.
- 23 maja:
- 25 maja – premiera horroru Porywacz ciał w reżyserii Roberta Wise’a.
- 4 czerwca – gen. Tadeusz Bór-Komorowski nadał, na cześć gen. Stanisława Maczka, miastu Haren (Dolna Saksonia) w polskiej strefie okupacyjnej w Niemczech nową nazwę Maczków, która obowiązywała aż do 1948 roku.
- 5 czerwca – obwieszczono objęcie przez Sojuszniczą Radę Kontroli najwyższej władzy w Niemczech.
- 7 czerwca – król Norwegii Haakon VII Glücksburg powrócił z rodziną do Oslo po pięciu latach wygnania.
- 10 czerwca – w Argentynie zniesiono ruch lewostronny.
- 15 czerwca – założono czeskie studio Bratři v triku produkujące filmy animowane.
- 18 czerwca – w Moskwie rozpoczął się proces szesnastu.
- 19 czerwca:
- 21 czerwca – zapadł wyrok sądu moskiewskiego w tzw. procesie szesnastu. Przed sądem radzieckim stanęli przywódcy państwa i narodu polskiego aresztowani przez NKWD w marcu 1945.
- 24 czerwca:
- 25 czerwca – Seán T. O’Kelly został prezydentem Irlandii.
- 26 czerwca:
- 27 czerwca – Józef Stalin otrzymał tytuł generalissimusa.
- 28 czerwca – założono meksykański klub piłkarski CF Monterrey.
- 29 czerwca – Czechosłowacja scedowała na rzecz ZSRR Ruś Zakarpacką.
- 30 czerwca – została sformułowana architektura komputera von Neumanna.
- 5 lipca – USA i Wielka Brytania uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej.
- 6 lipca – Frank Forde został premierem Australii.
- 16 lipca – Projekt Manhattan: przeprowadzono pierwszy test bomby atomowej na poligonie w Alamogordo w Nowym Meksyku w USA.
- 17 lipca–2 sierpnia – w Poczdamie odbyła się konferencja wielkich mocarstw, przesądzająca los Niemiec i podział wpływów w Europie.
- 23 lipca – we Francji rozpoczął się proces marszałka Philippe’a Petaina, głowy państwa z lat okupacji.
- 26 lipca – Premierem Wielkiej Brytanii został szef zwycięskich laburzystów (Partia Pracy) Clement Attlee. Winston Churchill (Partia Konserwatywna) poniósł klęskę wyborczą.
- 28 lipca – bombowiec B-25 uderzył we mgle w nowojorski wieżowiec Empire State Building. Zginęło 14 osób.
- 31 lipca – doszło do pogromu Niemców w Uściu nad Łabą
- 6 sierpnia – o godz. 8.15 czasu miejscowego eksplodowała bomba atomowa zrzucona przez amerykański bombowiec B-29 Enola Gay na japońskie miasto Hiroszimę.
- 8 sierpnia:
- 9 sierpnia – o godz. 11.01 czasu miejscowego bombowiec amerykański zrzucił drugą bombę atomową. Celem było japońskie miasto Nagasaki, gdzie zginęło 75 000 ludzi.
- 14 sierpnia – francuski sąd skazał marszałka Philippe’a Petaina na karę śmierci. Wyroku nie wykonano, zamieniając go na dożywocie.
- 15 sierpnia:
- cesarz Hirohito ogłosił w przemówieniu radiowym kapitulację Japonii w II wojnie światowej; akt bezwarunkowej kapitulacji został podpisany 2 września.
- Korea została wyzwolona spod okupacji japońskiej.
- 17 sierpnia:
- 18 sierpnia – Sukarno został prezydentem Republiki Indonezji, Hatta objął stanowisko wiceprezydenta.
- 30 sierpnia – w Sztokholmie, Szwedka Anna Larsson ustanowiła rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 2.13,8 s.
- 31 sierpnia – powstała Liberalna Partia Australii.
- 1 września – otwarto Polski Cmentarz Wojenny na Monte Cassino.
- 2 września:
- 9 września – kapitulacja wojsk japońskich w drugiej wojnie chińsko-japońskiej.
- 10 września – były premier Norwegii Vidkun Quisling skazany na śmierć za kolaborację z hitlerowcami.
- 16 września – w USA zaprezentowano prototyp pierwszej elektronicznej maszyny do liczenia ENIAC.
- 24 września – w Topolczanach na Słowacji zostało pobitych 47 Żydów (w tym 15 ciężko) przez tłum wzburzony doniesieniami o rzekomo trujących szczepionkach aplikowanych dzieciom przez żydowskiego lekarza.
- 29 września – proklamowano Ludową Federacyjną Republikę Jugosławii.
- 8 października – prezydent Harry Truman poinformował o udostępnieniu know-how dotyczącego broni jądrowej Wielkiej Brytanii i Kanadzie.
- 9 października – we Francji założono École nationale d’administration.
- 15 października – we Fresnes został rozstrzelany szef kolaboracyjnego francuskiego rządu Vichy Pierre Laval.
- 16 października – Quebec (Kanada): utworzono Organizację do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).
- 24 października:
- powstała, w wyniku wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych, Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ). Za członka ONZ od założenia uznawana jest też Polska.
- w Oslo został rozstrzelany norweski wojskowy i działacz polityczny Vidkun Quisling, założyciel i przywódca norweskiej partii faszystowskiej Nasjonal Samling, w czasie II wojny światowej premier rządu kolaboracyjnego aktywnie współpracującego z hitlerowskimi Niemcami.
- 25 października – wojska japońskie na Tajwanie poddały się oddziałom Czang Kaj-szeka.
- 29 października:
- 3 listopada – w Leningradzie odbyła się premiera IX Symfonii Dmitrija Szostakowicza.
- 5 listopada – Kolumbia przystąpiła do Organizacji Narodów Zjednoczonych.
- 16 listopada – utworzenie UNESCO.
- 20 listopada – rozpoczął pracę Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze.
- 21 listopada – w Teatrze Wielkim w Moskwie odbyła się premiera baletu Kopciuszek z muzyką Siergieja Prokofjewa.
- 27 listopada – operacja Deadlight: u wybrzeży brytyjskich rozpoczęto zatapianie 115 przejętych po wojnie niemieckich U-Bootów.
- 28 listopada – trzęsienie ziemi o sile 8,2 stopnia w skali Richtera i wywołane nim tsunami zabiły w prowincji Beludżystan w dzisiejszym Pakistanie około 4 tys. osób.
- 29 listopada:
- 4 grudnia – Senat Stanów Zjednoczonych zatwierdził członkostwo kraju w ONZ.
- 5 grudnia – u wybrzeży Florydy zaginęła eskadra pięciu amerykańskich samolotów torpedowo-bojowych Grumman TBF Avenger. Zdarzenie to zapoczątkowało funkcjonowanie legendy miejskiej dotyczącej istnienia Trójkąta Bermudzkiego.
- 8 grudnia – dokonano oblotu amerykańskiego śmigłowca Bell 47.
- 10 grudnia – Alcide De Gasperi został premierem Włoch.
- 16–26 grudnia – odbyła się konferencja moskiewską, zwołana dla ustalenia powojennego kształtu Japonii i Korei.
- 20 grudnia – kanclerz Karl Renner został wybrany na prezydenta Austrii, nowym kanclerzem został Leopold Figl.
- 21 grudnia:
- 27 grudnia – weszły w życie postanowienia konferencji z Bretton Woods, powstał Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy.
- 29 grudnia:
Urodzili się
- 1 stycznia:
- Victor Ashe, amerykański polityk
- Alfred Domagalski, polski polityk, poseł na Sejm II kadencji
- Pietro Grasso, włoski prawnik
- Jacky Ickx, belgijski kierowca wyścigowy
- Jimmy Jones, amerykański koszykarz
- Danuta Polak, polska polityk, nauczycielka i działaczka związkowa, posłanka na Sejm II i IV kadencji
- Rüdiger Safranski, niemiecki filozof i pisarz
- Martin Schanche, norweski kierowca wyścigowy
- Waldemar Sikora, polski polityk, nauczyciel, poseł na Sejm RP I i III kadencji
- Zoltán Varga, węgierski piłkarz (zm. 2010)
- 2 stycznia:
- 3 stycznia:
- 4 stycznia – Richard Schrock, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla
- 5 stycznia:
- 6 stycznia:
- 7 stycznia:
- 8 stycznia – Stanisław Cieśla, polski polityk (zm. 2023)
- 9 stycznia:
- 10 stycznia:
- 11 stycznia:
- 12 stycznia:
- 13 stycznia – Maria Wodzyńska-Walicka, polska filozof i dyplomata
- 14 stycznia:
- Anselm Grün, niemiecki pisarz i teolog
- Karolina Grzebieniak, polska lekkoatletka, dyskobolka
- Wlodek Kofman, polski fizyk, astronom i informatyk
- Barbara Podmiotko[4], polska dziennikarka i prezenterka radiowa, znawczyni i propagatorka muzyki francuskiej (zm. 2014)
- Andrzej Rodan, polski pisarz, publicysta i filozof.
- Hubertus Schmoldt, niemiecki działacz związkowy
- Herman Van Loo, belgijski kolarz
- 15 stycznia:
- 16 stycznia:
- 18 stycznia – Krzysztof Logan Tomaszewski polski pisarz, reporter, autor tekstów piosenek, scenarzysta
- 19 stycznia:
- 20 stycznia:
- 21 stycznia – Martin Shaw, brytyjski aktor
- 22 stycznia:
- 23 stycznia:
- 24 stycznia:
- 25 stycznia:
- 26 stycznia:
- 27 stycznia:
- 28 stycznia:
- 29 stycznia:
- Opoku Afriyie, ghański piłkarz (zm. 2020)
- Ibrahim Boubacar Keïta, malijski polityk, premier i prezydent Mali (zm. 2022)
- Cambyn Dandzan, mongolski biathlonista, olimpijczyk
- Józef Przybyła, polski skoczek narciarski (zm. 2009)
- Dandzangijn Narantungalag, mongolski biegacz narciarski, olimpijczyk
- Jim Nicholson, północnoirlandzki polityk
- Tom Selleck, amerykański aktor, producent i scenarzysta filmowy
- Yoko Shinozaki, japońska siatkarka
- 30 stycznia:
- 31 stycznia:
- 1 lutego:
- 2 lutego:
- 3 lutego:
- 4 lutego:
- 5 lutego:
- Marek Barbasiewicz, polski aktor
- Michael Courtney, irlandzki duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski w Burundi (zm. 2003)
- Mino Denti, włoski kolarz szosowy
- Krystyna Lisiecka, polska ekonomistka, lekkoatletka (zm. 2023)
- Leszek Mądzik, polski scenograf i reżyser teatralny, malarz, fotograf
- Józef Różak, polski biathlonista, biegacz narciarski
- 6 lutego:
- 7 lutego:
- 8 lutego:
- 9 lutego:
- 10 lutego – Espen Haavardsholm, norweski prozaik, poeta, eseista, biograf
- 11 lutego:
- 12 lutego:
- 13 lutego:
- 14 lutego:
- 15 lutego:
- 16 lutego:
- 17 lutego:
- 18 lutego:
- 19 lutego:
- 20 lutego:
- 21 lutego:
- 22 lutego – Ulf Sundqvist, fiński polityk (zm. 2023)
- 23 lutego:
- 24 lutego:
- 25 lutego:
- 26 lutego:
- 27 lutego:
- 28 lutego
- 1 marca:
- Dirk Benedict, amerykański aktor, scenarzysta i reżyser filmowy, telewizyjny i teatralny
- Jean-Claude Boulanger, francuski duchowny katolicki, biskup Bayeux
- Svenne Hedlund, szwedzki piosenkarz (zm. 2022)
- Xhevahir Spahiu, albański publicysta, poeta
- Wilfried Van Moer, belgijski piłkarz, trener (zm. 2021)
- Fernando Vérgez Alzaga, hiszpański duchowny katolicki, biskup, sekretarz generalny Gubernatoratu Państwa Watykańskiego
- 2 marca:
- 3 marca:
- 4 marca:
- 5 marca:
- 6 marca:
- 7 marca:
- 8 marca:
- 9 marca:
- 10 marca – Wojciech Czech, polski architekt i działacz regionalny
- 11 marca
- 12 marca:
- 13 marca:
- 14 marca:
- 15 marca:
- 16 marca:
- 17 marca:
- Hasan Biszara, libański zapaśnik (zm. 2017)
- Andrzej Chmarzyński, polski koszykarz (zm. 2019)
- Michael Hayden, amerykański generał
- Zbigniew Mroziński, polski polityk, poseł na Sejm III kadencji (zm. 2016)
- Elis Regina, brazylijska piosenkarka (zm. 1982)
- Marian Żenkiewicz, polski profesor nauk technicznych, polityk, poseł na Sejm X, I i II kadencji, senator IV i V kadencji
- 18 marca
- 19 marca:
- 20 marca:
- 21 marca:
- 22 marca:
- 23 marca:
- 24 marca:
- 25 marca – Gert-Dietmar Klause, niemiecki biegacz narciarski
- 26 marca:
- 27 marca:
- 28 marca:
- 29 marca:
- 30 marca – Eric Clapton, brytyjski muzyk, gitarzysta The Yardbirds, The Bluesbreakers, Cream, Blind Faith i Derek and the Dominos
- 1 kwietnia:
- 2 kwietnia:
- 3 kwietnia:
- 4 kwietnia:
- 5 kwietnia:
- 6 kwietnia:
- 7 kwietnia:
- 8 kwietnia – Diarmuid Martin, irlandzki duchowny katolicki
- 9 kwietnia:
- 10 kwietnia – Mordechaj Miszani, izraelski prawnik, wojskowy i polityk (zm. 2013)
- 11 kwietnia:
- 12 kwietnia:
- 13 kwietnia:
- 14 kwietnia:
- 15 kwietnia:
- 16 kwietnia:
- 17 kwietnia – Irene Crepaz, austriacka polityk
- 18 kwietnia – Guillermo Páez, chilijski piłkarz
- 19 kwietnia:
- 20 kwietnia:
- 21 kwietnia:
- 23 kwietnia:
- 24 kwietnia:
- 25 kwietnia:
- 26 kwietnia
- 27 kwietnia:
- 28 kwietnia:
- 29 kwietnia – Timothy Kirkhope, brytyjski prawnik i polityk
- 30 kwietnia:
- 1 maja:
- 2 maja:
- 3 maja:
- 4 maja – Jim Higgins, irlandzki polityk
- 5 maja:
- 6 maja:
- 7 maja:
- 8 maja:
- 9 maja:
- 11 maja:
- 12 maja:
- 13 maja:
- 14 maja:
- 15 maja:
- 16 maja:
- 17 maja:
- 18 maja:
- Marek Cetwiński, polski historyk
- Jan Ryszard Kurylczyk, polski pisarz, polityk
- Ryszard Miazek, polski ekonomista (zm. 2020)
- Leszek Weres, polski astrolog, socjolog, pisarz
- Tomasz Feliks Wójcik, polski polityk, związkowiec, poseł na Sejm RP
- 19 maja – Pete Townshend, brytyjski gitarzysta, wokalista i kompozytor
- 20 maja:
- 21 maja:
- 22 maja:
- 23 maja:
- 24 maja:
- 25 maja:
- 26 maja:
- 27 maja:
- 28 maja:
- 29 maja:
- 30 maja – Jerzy Matusiak, polski ekonomista, samorządowiec, burmistrz miasta i gminy Strzelin
- 31 maja:
- 1 czerwca:
- 2 czerwca:
- 3 czerwca – Czesław Porębski, polski filozof
- 4 czerwca:
- 5 czerwca:
- 6 czerwca:
- 7 czerwca:
- 8 czerwca:
- 9 czerwca:
- 10 czerwca – Dane Korica, serbski lekkoatleta
- 11 czerwca:
- 12 czerwca:
- 13 czerwca – Tillman Thomas, grenadyjski polityk, premier Grenady
- 14 czerwca:
- 15 czerwca:
- 16 czerwca – Ivan Lins, muzyk brazylijski
- 17 czerwca:
- 18 czerwca:
- 19 czerwca:
- Zdzisław Czoska, polski piłkarz ręczny
- Aung San Suu Kyi, birmańska działaczka polityczna i opozycjonistka, laureatka Nagrody Nobla
- Radovan Karadžić, serbski polityk
- Regina Pawłowska, polska działaczka związkowa, posłanka na Sejm II i III kadencji (zm. 2014)
- Natalja Sielezniowa, rosyjska aktorka
- Magda Vidos, węgierska lekkoatletka, oszczepniczka (zm. 2024)
- Tobias Wolff, amerykański pisarz
- 20 czerwca:
- 21 czerwca:
- Luis Castañeda Lossio, peruwiański polityk, alkad Limy (zm. 2022)
- Marijana Lubej, słoweńska lekkoatletka, wieloboistka
- Jerzy Matlak, polski trener siatkarski
- Luis Mendoza, wenezuelski piłkarz, trener (zm. 2024)
- Alipiusz (Pohrebniak), ukraiński biskup prawosławny (zm. 2021)
- Adam Zagajewski, polski poeta, eseista, prozaik, tłumacz (zm. 2021)
- 22 czerwca:
- 23 czerwca:
- 24 czerwca:
- 25 czerwca:
- 26 czerwca – Ondřej Neff, czeski dziennikarz i pisarz
- 27 czerwca – Ammi Ajjalon, izraelski polityk i wojskowy
- 28 czerwca:
- 29 czerwca – Chandrika Kumaratunga, polityk Sri Lanki
- 30 czerwca – Janusz Szydłowski, polski aktor, reżyser
- 1 lipca:
- 2 lipca:
- 3 lipca:
- 4 lipca:
- Steinar Amundsen, norweski kajakarz (zm. 2022)
- Ágnes Hranitzky, węgierska montażystka, reżyserka i producentka filmowa
- Stanisław Ryłko, polski duchowny katolicki, kardynał
- Jerzy Szreter, polski ekonomista, polityk, minister pracy i polityki socjalnej
- Miloslav Topinka, czeski poeta, eseista, krytyk sztuki i literatury, tłumacz
- 5 lipca:
- 7 lipca:
- Michael Ancram, brytyjski arystokrata i polityk (zm. 2024)
- Jacek Bujak, polski przedsiębiorca, polityk, poseł na Sejm RP
- Al-Munsif al-Marzuki, tunezyjski lekarz, polityk, prezydent Tunezji
- Manuel Chaves González, hiszpański polityk, prezydent Andaluzji
- Józef Franciszek Fert, polski polonista, historyk literatury i poeta
- Helô Pinheiro, brazylijska modelka, bizneswoman
- Matti Salminen, fiński śpiewak operowy
- 8 lipca:
- 9 lipca:
- 10 lipca:
- 11 lipca:
- 12 lipca – Dimityr Penew, bułgarski piłkarz
- 13 lipca:
- 14 lipca – Antun Vujić, chorwacki polityk, publicysta i filozof
- 15 lipca:
- 16 lipca:
- 17 lipca:
- 18 lipca:
- 19 lipca:
- 20 lipca:
- 21 lipca:
- 22 lipca – Marcela Laiferová, słowacka piosenkarka
- 23 lipca – Endre Molnár, węgierski piłkarz wodny, trener
- 24 lipca:
- 25 lipca – Ventura Pons, hiszpański reżyser (zm. 2024)
- 26 lipca:
- 27 lipca:
- 28 lipca:
- 29 lipca:
- 30 lipca:
- 31 lipca:
- 1 sierpnia:
- 2 sierpnia:
- 3 sierpnia – Leszek Żeleźniak, polski bokser (zm. 2023)
- 4 sierpnia:
- 5 sierpnia:
- 6 sierpnia:
- 7 sierpnia:
- 8 sierpnia:
- 9 sierpnia:
- 10 sierpnia:
- 11 sierpnia:
- 12 sierpnia:
- 13 sierpnia:
- 14 sierpnia:
- 15 sierpnia:
- 16 sierpnia:
- Bob Balaban, amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia żydowskiego
- Sheila, francuska piosenkarka
- Andrzej Ziemski, polski dziennikarz
- 17 sierpnia:
- 18 sierpnia:
- 19 sierpnia:
- Jacques De Decker, belgijski prozaik, dramaturg, krytyk literacki (zm. 2020)
- Ian Gillan, brytyjski wokalista, członek zespołu Deep Purple
- István Kovács, węgierski dyplomata, prozaik, poeta, tłumacz
- Aiko Onozawa, japońska siatkarka
- 20 sierpnia:
- 21 sierpnia:
- 22 sierpnia:
- 23 sierpnia:
- 24 sierpnia:
- 25 sierpnia:
- 26 sierpnia:
- 27 sierpnia – Barbara Trzeciak-Pietkiewicz, polska dziennikarka (zm. 2024)
- 28 sierpnia – Milan Kňažko, słowacki aktor i polityk
- 29 sierpnia:
- 30 sierpnia:
- 31 sierpnia:
- Tadeusz Dębicki, polski rolnik, związkowiec, poseł na Sejm RP
- Van Morrison, północnoirlandzki kompozytor, piosenkarz i poeta
- Halina Olendzka, polska polityk
- Itzhak Perlman, izraelski skrzypek
- Anna Pfeffer, węgierska kajakarka
- Leonid Popow, radziecki kosmonauta
- Karol Szadurski, polski inżynier, działacz partyjny i samorządowiec
- 1 września:
- 2 września:
- Henry Arland, niemiecki klarnecista, kompozytor
- Victor-Lévy Beaulieu, kanadyjski pisarz, dziennikarz
- Stefan Kowalski, polski profesor nauk technicznych (zm. 2022)
- Liisa Jaakonsaari, fińska polityk
- Seiichirō Sasaki, japoński lekkoatleta, długodystansowiec
- Adela Świątek, pracownik naukowo-dydaktyczny, popularyzatorka matematyki (zm. 2019)
- 3 września:
- 4 września:
- 5 września:
- 6 września:
- 7 września:
- 8 września:
- 9 września:
- 10 września:
- 11 września
- 12 września:
- 13 września – Javier Gómez-Navarro, hiszpański przedsiębiorca, polityk (zm. 2024)
- 14 września:
- 15 września:
- 16 września – Wiesław Rosocha, polski grafik (zm. 2020)
- 17 września:
- 18 września:
- 19 września:
- 21 września:
- 22 września:
- 23 września:
- 24 września:
- 25 września:
- 26 września:
- 27 września
- 28 września:
- 29 września:
- 30 września:
- 1 października:
- Rod Carew, amerykański baseballista, trener pochodzenia panamskiego
- Ireneusz Kocyłak, polski poeta, dramaturg
- Mohammad Nasiri, irański sztangista
- Ram Nath Kovind, indyjski polityk, prezydent Indii
- Haris Silajdžić, bośniacki polityk, premier Bośni i Hercegowiny
- Wiesław Wójcik, polski aktor (zm. 2021)
- 2 października:
- 3 października:
- 4 października:
- 5 października – Andrzej Lasocki, polski lekkoatleta, trójskoczek, trener, menedżer sportowy, wydawca
- 6 października:
- 7 października:
- 8 października – Ewa Lipska, polska poetka i literatka
- 9 października – Naftali Bon, kenijski lekkoatleta, sprinter i średniodystansowiec (zm. 2018)
- 10 października:
- 11 października:
- 12 października – Gromosław Czempiński, polski generał
- 13 października:
- 15 października:
- Juan José Asenjo Pelegrina, hiszpański duchowny katolicki, arcybiskup Sewilli
- Jadwiga Berak, polska polityk, rolnik, posłanka na Sejm RP (zm. 2017)
- Antonio Cañizares Llovera, hiszpański duchowny katolicki, kardynał
- Neofit, bułgarski duchowny prawosławny, metropolita Sofii, patriarcha Bułgarii
- Jim Palmer, amerykański baseballista
- Wiesław Stasiak, polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP
- 16 października:
- 17 października:
- 18 października
- 19 października:
- 20 października:
- 21 października:
- 22 października:
- 23 października:
- 25 października:
- 26 października:
- 27 października:
- 28 października:
- 29 października:
- 30 października – Henry Winkler, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
- 31 października:
- 1 listopada:
- 2 listopada:
- 3 listopada:
- 4 listopada:
- 5 listopada:
- 6 listopada – Alberto Maggi, włoski serwita, biblista katolicki
- 7 listopada – Witold Adamek, polski operator filmowy, reżyser i scenarzysta (zm. 2017)
- 8 listopada:
- 9 listopada:
- 10 listopada:
- 11 listopada:
- 12 listopada:
- Michael Bishop, amerykański pisarz fantasy i science fiction (zm. 2023)
- George Eaton, kanadyjski kierowca wyścigowy
- Stanislav Hočevar, słoweński duchowny katolicki, arcybiskup belgradzki
- Charles Millon, francuski polityk
- Neil Young, kanadyjski gitarzysta, wokalista, kompozytor, członek zespołów Buffalo Springfield i Crosby, Stills, Nash and Young
- 13 listopada – Masahiro Hasemi, japoński kierowca wyścigowy, właściciel zespołu wyścigowego
- 14 listopada:
- 15 listopada:
- 16 listopada – Władysław Łach, polski piłkarz, trener
- 17 listopada:
- Jadwiga Biedrzycka, polska prawnik, polityk, wicemarszałek Sejmu PRL (zm. 2023)
- Elvin Hayes, amerykański koszykarz
- Maciej Jankowski, polski działacz związkowy
- Roland Joffé, brytyjski reżyser
- Jerzy Kordowicz, polski dziennikarz radiowy
- Damien Magee, brytyjski kierowca wyścigowy
- Andrzej Skrzyński, polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 2011)
- Jan Talar, polski lekarz, nauczyciel akademicki
- Abdelmadjid Tebboune, algierski polityk, premier i prezydent Algierii
- 18 listopada:
- 19 listopada – Andy McCulloch, brytyjski perkusista, członek zespołu King Crimson
- 20 listopada:
- Andrzej Bajołek, polski polityk, poseł na Sejm X, I i II kadencji (zm. 2016)
- Andrzej Lipniewski, polski malarz, rysownik, karykaturzysta, grafik, działacz kultural, poeta, muzyk, kompozytor (zm. 2019)
- 21 listopada:
- 22 listopada:
- 23 listopada – Jelizawieta Leonska, rosyjska pianistka, pedagog
- 24 listopada:
- 25 listopada:
- 26 listopada:
- 27 listopada:
- 28 listopada:
- 29 listopada:
- 30 listopada:
- Hilary Armstrong, brytyjska polityk
- Billy Drago, amerykański aktor, producent filmowy (zm. 2019)
- Roger Glover, brytyjski kompozytor, wokalista, producent muzyczny, autor tekstów i basista
- Wojciech Kacalak, polski ekonomista
- Radu Lupu, rumuński pianista (zm. 2022)
- Ryszard Żołyniak, polski polityk, samorządowiec, senator RP
- 1 grudnia:
- 2 grudnia
- 3 grudnia:
- 4 grudnia:
- 5 grudnia:
- 6 grudnia:
- 7 grudnia:
- 8 grudnia:
- 9 grudnia:
- 10 grudnia:
- 11 grudnia:
- 12 grudnia:
- 13 grudnia:
- 14 grudnia:
- 16 grudnia:
- 17 grudnia:
- 18 grudnia:
- 20 grudnia:
- 21 grudnia:
- 22 grudnia:
- 23 grudnia:
- 24 grudnia:
- Gillian Cross, brytyjska pisarka
- Enrique Jackson, meksykański polityk (zm. 2021)
- Ryszard Jarzembowski, polski polityk (zm. 2021)
- Lemmy Kilmister, wokalista i basista Motörhead (zm. 2015)
- Nicholas Meyer, amerykański scenarzysta, pisarz, producent i reżyser
- Saulius Šaltenis, litewski dramaturg, pisarz, publicysta i polityk, poseł na Sejm Republiki Litewskiej, minister kultury
- 25 grudnia:
- 27 grudnia:
- María Elena Flores Valencia, hiszpańska politolog, wykładowczyni akademicka, polityk, senator i eurodeputowana
- Tor Berger Jørgensen, norweski duchowny luterański, biskup Sør-Hålogaland, teolog, misjonarz
- Marek Trzeciakowski, polski elektronik, fotograf, alpinista i grotołaz (zm. 2021)
- 28 grudnia:
- 29 grudnia:
- 30 grudnia:
- 31 grudnia:
- data dzienna nieznana:
Zmarli
Zdarzenia astronomiczne
Nagrody Nobla
Święta ruchome
Zobacz też
Przypisy
|
|
