Rafael Leónidas Trujillo Molina (ur. 24 października 1891 w San Cristóbal, zm. 30 maja 1961 w Ciudad Trujillo)[1] – dominikański generał, dyktator rządzący Republiką Dominikany od 1930 do 1961 (w tym jako prezydent w latach 1930–1938 i 1942–1952)[2][3][4].
Życiorys
Urodził się w rodzinie niższej klasy średniej. Jego matka miała mulackie korzenie, co przez całe życie ukrywał[4]. Otrzymał podstawowe wykształcenie, a następnie parał się różnymi pracami. 9 grudnia 1918 został przyjęty na szkolenia oficerskie Gwardii Narodowej organizowane przez amerykańskie United States Marine Corps (w tym czasie Dominikana była okupowana przez Amerykanów). 22 czerwca 1925 w stopniu generała został oficjalnie mianowany dowódcą naczelnym Gwardii Narodowej. W 1930 zachował neutralność w trakcie rewolty przeciwników prezydenta Horacio Vásqueza[4]. W następstwie rozruchów prezydent podał się do dymisji, a realna władza trafiła w ręce Trujillo. Jeszcze w tym samym roku potwierdził swoje rządy poprzez zorganizowanie fasadowych wyborów prezydenckich. Jego rywale zostali aresztowani, zastraszeni lub zamordowani[4]. Wybory zostały tak drastycznie sfałszowane, że po przeliczeniu głosów okazało się, że generał otrzymał więcej głosów, aniżeli było osób uprawnionych do głosowania[5].
Od czasu objęcia urzędu prezydenta pod fasadą demokracji sprawował dyktatorską władzę[4], którą po części umożliwiało mu przychylne stanowisko Stanów Zjednoczonych[6]. Umocnienie rządów Trujillo umożliwione zostało przez huragan, który praktycznie zniszczył stolicę kraju, Santo Domingo, co prezydent wykorzystał do wprowadzenia stanu wojennego[4]. W 1931 wprowadził jednopartyjne rządy Partii Dominikańskiej[4]. Na kolejne lata przypadł okres budowy kultu jednostki. Stolicę przemianował na „Ciudad Trujillo“ i nadał sobie liczne tytuły, pośród których znalazły się określenia takie jak „El Benefector“, „dobroczyńca i ojciec odrodzonej ojczyzny“, „odnowiciel finansowej niepodległości“, „najwyższy protektor dominikańskich ludzi pracy“, „geniusz pokoju“, „główny protektor kultury“, „pierwszy wróg komunizmu”, „generalissimus”[7]. Wobec opozycji prowadził politykę represji obejmującej mordy polityczne i tortury[8]. Odwoływał się do idei hispanidad – kultywowania tradycji hiszpańskiej i „wybielenia” społeczeństwa”. W 1937 jego armia przeprowadziła masakrę imigrantów haitańskich (zwaną rzezią pietruszkową), co zaostrzyło stosunki z sąsiednim państwem[4]. Dzięki korzystnej koniunkturze gospodarczej spłacił zagraniczne zadłużenie republiki. On i jego rodzina pozostali głównymi beneficjentami rozwoju gospodarczego kontrolując 75% majątku narodowego[4].
W 1938 ustąpił formalnie z urzędu[4]. Do 1942, kiedy to powrócił na stanowisko sprawował praktyczną władzę poprzez podstawionych przez siebie polityków. W 1946 reżim zmasakrował strajkujących związkowców. W 1952 ponownie zrezygnował z urzędu na rzecz młodszego brata Héctora. W 1960 przeprowadził nieudany zamach na życie wenezuelskiego prezydenta Rómulo Betancourta. Akcja została potępiona przez społeczność międzynarodową i sprowadziła na kraj sankcje ekonomiczne. Po ich ogłoszeniu zmusił do ustąpienia Héctora ze stanowiska, a na jego następcę wyznaczył Joaquína Balaguera[4]. Po tych wydarzeniach Amerykanie zrozumieli, że dyktatorskie rządy Trujillo mogą wywołać w kraju rewolucję w kubańskim wykonaniu i zdecydowali się go zlikwidować. 30 maja 1961 dyktator zginął w zamachu zorganizowanym przez generała Pupo Romána. Zabójstwo zlecił amerykański konsulat[9]. W chwili śmierci prywatny majątek Trujillo zdobyty poprzez korupcję i kleptokratyczną formułę rządów przekraczał 500 milionów dolarów[4]. Dyktator na prośbę rodziny został pochowany na paryskim cmentarzu Père-Lachaise. W 1970 jego szczątki zostały przeniesione na Cementerio de El Pardo w Madrycie[1].
Przypisy
- ↑ a b Find A Grave – Rafael Trujillo y Molina (ang.) [dostęp 2012-02-03].
- ↑ Rafael Leonidas Trujillo Molina. encyclopedia.com. (ang.).
- ↑ Dominikana. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-05-26] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l "Kozioł", pan Dominikany. wyborcza.pl. (pol.).
- ↑ Xavier de Marchis, Trujillo, Cezar tropików w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 63
- ↑ John CharlesJ.Ch. Chasteen John CharlesJ.Ch., Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej, KatarzynaK. Bartuzi (tłum.), Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2007, s. 185, ISBN 978-83-06-03059-4, OCLC 749276023 .
- ↑ Władysław B. Pawlak, Księga zamachów. Od Sarajewa do Dallas, Państwowe Wydawnictwo "Iskry", Warszawa 1975, s. 268.
- ↑ Paul Elliott, Krwawa historia morderstw i zamachów politycznych, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2001, ISBN 83-11-09100-5, tłum. Grzegorz Siwek, s. 135.
- ↑ Xavier de Marchis, Trujillo, Cezar tropików w: Ostatnie dni dyktatorów, wyd. Znak Horyzont, Kraków 2014, tłum. Anna Maria Nowak, s. 68.
Prezydenci Dominikany
(1844-1861) |
|
|---|
Hiszpańscy gubernatorzy generalni Santo Domingo
(1861-1865) |
|
|---|
Przywódcy Republiki Dominikany
(1863-1865) |
|
|---|
Prezydenci Dominikany
(1865-1916) |
|
|---|
Gubernatorzy amerykańscy
(1916-1922) |
|
|---|
Prezydenci Dominikany
(od 1922) |
|
|---|
![]()
.jpg)
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.gif){kind=small}
_-_ribbon_bar_v._1926.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.png){kind=small}
_-_ribbon_bar.gif){kind=small}
