Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw.Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – nagroda przyznawana corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny.
Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. 1896)[1]. Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska[2]. Nazywana potocznie „Nagrodą Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie jako nagroda z fizjologii lub medycyny. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był Emil Adolf von Behring w 1901 r.
Nominacja i selekcja kandydatów
Obecnie Nagroda Nobla może być przyznana za dwie różne prace, ale w sumie liczba nagrodzonych osób nie może przekroczyć trzech. Do 1968 roku regulamin zezwalał na przyznanie nagrody większej liczbie osób, ale nigdy nie zdarzyło się to w praktyce[3].
Laureaci nagrody są wybierani przez Zgromadzenie Noblowskie Instytutu Karolinska, w skład którego wchodzi 50 profesorów tej instytucji. Ciałem wykonawczym Zgromadzenia jest Komitet Noblowski, który składa się z pięciu członków wybranych przez Zgromadzenie. Nominacja i selekcja kandydatów zaczyna się, we wrześniu roku poprzedzającego nadanie nagrody, przez wysłanie przez Komitet zaproszeń do nominacji do około 3000 profesorów z różnych światowych instytucji naukowych, poprzednich laureatów nagrody i członków Zgromadzenia. Nikt nie może nominować siebie samego. Z końcem stycznia następnego roku upływa termin nominacji, a w lutym Komitet zawęża liczbę nominowanych. Następnie od marca do maja zasięga się opinii wybranych ekspertów, by we wrześniu przedstawić Zgromadzeniu pisemny raport z rekomendowanymi kandydatami. Rekomendacje dyskutuje się na dwóch kolejnych zebraniach Zgromadzenia, które w październiku wybiera ostatecznych laureatów drogą głosowania większościowego. W tym samym miesiącu ogłasza się nazwiska laureatów. Nazwiska nominowanych, jak i nominujących, a także opinie i przebieg wyborów pozostają utajnione (klauzula tajności dotyczy zarówno kontaktów publicznych, jak i prywatnych) przez następne 50 lat[4].
Nagroda
Każdy laureat otrzymuje medal, dyplom i nagrodę pieniężną, której wysokość jest różna w różnych latach[5]. W 1901 roku von Behring otrzymał 150 782 korony szwedzkie (SEK)[6]. W 2023 przyznano nagrodę w wysokości 11 000 000 SEK[7]. Nagroda jest uroczyście wręczana 10 grudnia w Sztokholmie, w rocznicę śmierci Nobla[4].
W 1939 roku jeden z laureatów, Niemiec Gerhard Domagk, nie dostał pozwolenia od swojego rządu na odebranie nagrody. Medal i dyplom, ale nie nagrodę pieniężną, otrzymał w późniejszych latach[8].
Laureaci
Do 2024 roku 231 osobom przyznano 115 Nagród Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny. Nagrody nie przyznano w dziewięciu latach: 1915–1918, 1921, 1925, 1940–1942. Do 2023 roku nagrodę dostało trzynaście kobiet. Najmłodszym laureatem nagrody był nagrodzony w wieku 32 lat Frederick Banting (w roku 1923), a najstarszym, mający 87 lat Peyton Rous (w roku 1966). W 1947 roku nagrodę wspólnie otrzymało małżeństwo Gerty i Carl Cori, a w 2014 roku May-Britt i Edvard Moser[9].
„za pracę nad terapią surowicą, w szczególności jej stosowania w leczeniu błonicy, która otworzyła nową drogę w dziedzinie nauk medycznych, dając do rąk lekarza zwycięską broń przeciwko chorobie i śmierci”[10]
„za pracę nad malarią, którymi pokazał, jak dostaje się ona do organizmu i tym samym stworzył podstawy dla badań tej choroby i metod jej zwalczania”[11]
„[za] wkład w leczenie chorób, szczególnie gruźlicy skórnej, skoncentrowanymi promieniami świetlnymi, czym otworzył nową drogę dla nauk medycznych”[12]
↑Uzasadnienie przyznania nagrody jest tłumaczeniem oryginalnego (nie zawsze całości) uzasadnienia z oficjalnej strony internetowej Fundacji Noblowskiej, nobelprize.org. Linki w tej kolumnie prowadzą do haseł związanych z uzasadnieniem, jednak niekoniecznie prowadzą do wszystkich szczegółów pracy laureata, które mogą być odnalezione w hasłach o tych osobach.
↑W oficjalnych wykazach Fundacji Nobla jest uznawana za Amerykankę, ale posiada również australijskie obywatelstwo.
Опис файлу Опис фотосет гурту Cherry-merry Джерело Час створення 2012-2013 Автор зображення Cherry-merry, Микола Колков (басист та менеджмент гурту) Ліцензія Авторські права на фотосети гурту належать колективу Cherry-merry У цього зображення немає: інформації про джерело Якщо ви маєте таку ...
Lambang Rømskog Rømskog ialah sebuah kotamadya di provinsi Østfold, Norwegia. Nama Bentuk nama Norsenya ialah Rymsskógr. Unsur pertama ialah kasus genitif nama danau Rymr (kini Rømsjøen), unsur terakhir ialah skógr 'hutan'. (Arti nama Rymr tak diketahui.) Lambang Lambangnya berasal dari masa modern (1983). Lambangnya menampilkan pasangan tang yang mengangkat (digunakan dalam kehutanan). Serbaneka Nomor ID: 0121 Distrik: Smaalenene Ibu kota: Rømskog Gubernur: Kari Pettersen (KrF, sejak...
Fernando SolanasSolanas di Festival Film Guadalajara, 2008Duta Besar Argentina untuk UNESCOMasa jabatan10 Desember 2019 – 6 November 2020PendahuluRodolfo TerragnoPenggantiLowongSenator NasionalMasa jabatan10 Desember 2013 – 10 Desember 2019Daerah pemilihanKota Buenos AiresDeputi NasionalMasa jabatan10 Desember 2009 – 10 Desember 2013Daerah pemilihanKota Buenos Aires Informasi pribadiLahir(1936-02-16)16 Februari 1936Olivos, Buenos Aires, ArgentinaMeninggal6 Nov...
Study of DNA modifications that do not change its sequence For other uses, see Epigenetic (disambiguation). This article may be too technical for most readers to understand. Please help improve it to make it understandable to non-experts, without removing the technical details. (September 2023) (Learn how and when to remove this template message) Epigenetic mechanisms In biology, epigenetics are stable heritable traits that cannot be explained by changes in DNA sequence, and the study of a ty...
Sukhoi Su-47TipeTeknologi DemonstratorTerbang perdana25 September 1997DiperkenalkanJanuari 2000StatusDibatalkanPengguna utama RussiaJumlah produksi2 Sukhoi Su-47 Berkut (bahasa Rusia: Су-47 Беркут - Elang Emas) (Kode NATO: Firkin) Sukhoi Su-35UB dan Su-47 dalam MAKS-2003 airshow Sukhoi Su-47 di landasan Sukhoi Su-47 Berkut (bahasa Rusia: Су-47 Беркут - Elang Emas) (Kode NATO: Firkin), juga dirancang sebagai S-32 dan S-37 ( berbeda dengan pesawat kanard delta bermesin tung...
Charlie Chaplin, dalam film The Champion, 1915 Pelawak atau komedian adalah orang yang menghibur penonton, terutama dalam membuat mereka tertawa, dengan cara melawak, yaitu suatu usaha untuk membuat orang lain tertawa, atau sekadar membuat orang lain gembira. Caranya bermacam-macam, tergantung si pelawak dan biasanya disesuaikan dengan kondisi orang yang akan dibuat tertawa. Cara yang paling umum adalah dengan mengucapkan lelucon, dengan subjek lelucon orang lain, atau diri sendiri. Cara lain...
Peter WalterPeter Walter pada 2017Lahir5 Desember 1954 (umur 69)Berlin BaratAlmamaterUniversitas Bebas BerlinUniversitas RockefellerDikenal atas Partikel pengenalan sinyal Respons protein takterlipat Penghargaan Penghargaan Wiley dalam Ilmu Biomedis (2005) Penghargaan Gairdner (2009) Medali E. B. Wilson (2009) Medali Otto Warburg (2011) Penghargaan Paul Ehrlich dan Ludwig Darmstaedter (2012) Penghargaan Ernst Jung (2013) Penghargaan Shaw (2014) Penghargaan Lasker (2014) Penghargaan Vilce...
Willem VPangeran OranyePeriode22 Oktober 1751 – 9 April 1806PendahuluWillem IVPenerusWillem VIPangeran Oranye-NassauBerkuasa22 Oktober 1751 – 9 April 1806PendahuluWillem IVPenerusWillem VIStadhouder Provinsi BersatuBerkuasa22 Oktober 1751 – 23 Februari 1795PendahuluWillem IVPenerusJabatan dihapuskanInformasi pribadiKelahiran(1748-03-08)8 Maret 1748Den Haag, Republik BelandaKematian9 April 1806(1806-04-09) (umur 58)Braunschweig, Braunschweig-LüneburgWangsaOranye-NassauNama lengkapW...
Novel by Roddy Doyle This article is about the novel. For the 1993 film made from this novel, see The Snapper (film). The Snapper First editionAuthorRoddy DoyleCountryIrelandLanguageEnglishSeriesThe Barrytown TrilogyGenreFiction, comedyPublisherSecker & WarburgPublication date1990Media typePrint (hardback & paperback)Pages160ISBN0-436-20004-XPreceded byThe Commitments Followed byThe Van The Snapper (1990) is a novel by Irish writer Roddy Doyle and the second ...
1993 American fantasy comedy film by Harold Ramis Groundhog DayTheatrical release posterDirected byHarold RamisScreenplay byDanny RubinHarold RamisStory byDanny RubinProduced byTrevor AlbertHarold RamisStarring Bill Murray Andie MacDowell Chris Elliott CinematographyJohn BaileyEdited byPembroke J. HerringMusic byGeorge FentonDistributed byColumbia PicturesRelease dates February 4, 1993 (1993-02-04) (Fox Village Theatre) February 12, 1993 (1993-02-12) Running ...
British singer-songwriter (born 1968) David GrayGray performing in Redmond, Washington on 9 December 2010Background informationBirth nameDavid Peter GrayBorn (1968-06-13) 13 June 1968 (age 55)Sale, Cheshire, EnglandGenresRockalternative rockfolk rockfolktronicaOccupationsMusiciansongwriterproducerInstrumentsVocalsguitarpianokeyboardsharmonicaYears active1992–presentLabels Hut IHT Polydor MapleMusic Recordings (Canada) Kobalt[1] Websitedavidgray.comMusical artist David Peter Gra...
Mefistófeles Mefistofele Fiódor Chaliapin como Mefistofele, en 1910.Género ÓperaActos 4 actos, con prólogo y epílogo.Basado en Goethe: FaustoPublicaciónAño de publicación siglo XIXIdioma italianoMúsicaCompositor Arrigo BoitoPuesta en escenaLugar de estreno La Scala (Milán)Fecha de estreno 5 de marzo de 1868Personajes Mefistófeles (bajo) Fausto (tenor lírico-spinto) Margarita (soprano lírico-spinto) Martha (contralto) Wagner (tenor ligero) Helena de Troya (soprano dramática...
This article contains content that is written like an advertisement. Please help improve it by removing promotional content and inappropriate external links, and by adding encyclopedic content written from a neutral point of view. (June 2020) (Learn how and when to remove this template message) A major contributor to this article appears to have a close connection with its subject. It may require cleanup to comply with Wikipedia's content policies, particularly neutral point of view. Please d...
La Classifica dei club europei di pallacanestro della Euroleague Basketball è determinata dai risultati dei club di basket professionistici dell'Eurolega e dell'Eurocup nelle tre stagioni precedenti, escluse le gare di qualificazione. I club ricevono due punti per una vittoria e un punto per una sconfitta. Non vengono presi in considerazione i risultati delle qualificazioni. I club ricevono anche 2 punti bonus se raggiungono le Top 16 dell'Eurocup, 2 punti bonus per i quarti, un punto bonus ...
Questa voce sull'argomento calciatori rumeni è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Dan Coe Nazionalità Romania Altezza 186 cm Peso 82 kg Calcio Ruolo Difensore Termine carriera 1975 Carriera Giovanili 1956-1961 Rapid Bucarest Squadre di club1 1961-1971 Rapid Bucarest202 (9)1971-1973 Anversa37 (5)1973-1975 Oțelul Galați35 (3) Nazionale 1963-1971 Romania41 (2) 1 I du...
Village in Subcarpathian Voivodeship, PolandDybkówVillageDybkówCoordinates: 50°10′N 22°37′E / 50.167°N 22.617°E / 50.167; 22.617Country PolandVoivodeshipSubcarpathianCountyPrzeworskGminaSieniawaPopulation37 Dybków [ˈdɨpkuf] is a village in the administrative district of Gmina Sieniawa, within Przeworsk County, Subcarpathian Voivodeship, in south-eastern Poland. It lies approximately 2 kilometres (1 mi) south of Sieniawa, 14 km (9 mi) no...
This article is about the post-Revolutionary and present-day institution. For the Ancien Régime institution, see Parlement. Bicameral legislature of the French Republic French Parliament Parlement français16th Legislature of the French Fifth RepublicEmblem of the French RepublicTypeTypeBicameral HousesSenateNational AssemblyLeadershipPresident of the SenateGérard Larcher, LR since 1 October 2014 President of the National AssemblyYaël Braun-Pivet, RE since 28 June 2022 StructureSea...