Gertrude Elion
Gertrude Belle Elion (ur. 23 stycznia 1918 w Nowym Jorku , zm. 21 lutego 1999 w Chapel Hill w stanie Karolina Północna ) – amerykańska lekarka farmakolog. Laureatka Nagrody Nobla z dziedziny fizjologii lub medycyny w roku 1988 za osiągnięcia naukowe, które doprowadziły do powstania nowych leków przeciwnowotworowych [1] [2] .
Życiorys
W 1941 uzyskała master’s degree na New York University . Nie mogąc znaleźć zatrudnienia w żadnej instytucji naukowej, podjęła pracę jako kontroler jakości w supermarketach . Dopiero w 1944 zatrudnił ją w swoim laboratorium George Hitchings [3] .
W 1967 przy wykorzystaniu jej środka immunosupresyjnego przeprowadzono pierwszą transplantację serca[4] .
W 1968 American Chemical Society przyznało jej Medal Garvana-Olina [5] .
Od 1970 profesor Duke University w Durham, od 1973 roku University of North Carolina w Chapel Hill. Członek m.in. Akademii Nauk w Nowym Jorku. Jej badania doprowadziły do powstania serii leków przeciwnowotworowych. Prowadziła badania metabolizmu kwasów nukleinowych . Jako jedna z pierwszych zastosowała związki purynowe w leczeniu chorób nowotworowych . Wspólnie z G. H. Hitchingsem opracowała azatioprynę , acyklowir i AZT . Za odkrycie tych leków zwalczających m.in. białaczkę , gościec , malarię (Daraprim – pirymetamina ) i wirusy grupy Herpes otrzymała w 1988 roku, wspólnie z G.H.Hitchingsem, Nagrodę Nobla [2] .
Jako pierwsza opisała różnicę w metabolizmie komórek zdrowych i nowotworowych. Po otrzymaniu Nagrody Nobla otrzymywała wiele zaproszeń na odczyty i prelekcje. Ale jak sama mówiła: „Chcę, żeby ludzie interesowali się nauką, a nie mną”. Jej idolami byli: Maria Curie-Skłodowska i Ludwik Pasteur . Jej dziadek zmarł, gdy ona miała 15 lat, od tego momentu chciała wynaleźć lek zwalczający choroby nowotworowe. Jej celem w ostatnich latach była motywacja młodych ludzi do prowadzenia badań naukowych. Ulubionym cytatem, który stosowała by zachęcić ich do kontynuowania badań mimo różnych przeszkód był: „Do cholery z torpedami. Działa naprzód!”. Uważała, że w życiu najważniejsze jest robienie tego, co się lubi.
Zmarła w wieku 81 lat w Karolinie Północnej.
Przypisy
Bibliografia
Beata Tarnowska (red.): Nagrody Nobla, Leksykon PWN . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. ISBN 83-01-13393-7 . Brak numerów stron w książce
XX wiek
1901: Behring
1902: Ross
1903: Finsen
1904: Pawłow
1905: Koch
1906: Golgi , Ramón y Cajal
1907: Laveran
1908: Miecznikow , Ehrlich
1909: Kocher
1910: Kossel
1911: Gullstrand
1912: Carrel
1913: Richet
1914: Bárány
1919: Bordet
1920: Krogh
1922: Hill , Meyerhof
1923: Banting , Macleod
1924: Einthoven
1926: Fibiger
1927: Wagner-Jauregg
1928: Nicolle
1929: Eijkman , Hopkins
1930: Landsteiner
1931: Warburg
1932: Sherrington , Adrian
1933: Morgan
1934: Whipple , Minot , Murphy
1935: Spemann
1936: Dale , Loewi
1937: Szent-Györgyi
1938: Heymans
1939: Domagk
1943: Dam , Doisy
1944: Erlanger , Gasser
1945: Fleming , Chain , Florey
1946: Muller
1947: C.Cori , G.Cori , Houssay
1948: Müller
1949: Hess , Moniz
1950: Kendall , Reichstein , Hench
1951: Theiler
1952: Waksman
1953: Krebs , Lipmann
1954: Enders , Weller , Robbins
1955: Theorell
1956: Cournand , Forßmann , Richards
1957: Bovet
1958: Beadle , Tatum , Lederberg
1959: Ochoa , Kornberg
1960: Burnet , Medawar
1961: Békésy
1962: Crick , Watson , Wilkins
1963: Eccles , Hodgkin , Huxley
1964: Bloch , Lynen
1965: Jacob , Lwoff , Monod
1966: Rous , Huggins
1967: Granit , Hartline , Wald
1968: Holley , Khorana , Nirenberg
1969: Delbrück , Hershey , Luria
1970: Katz , Euler , Axelrod
1971: Sutherland
1972: Edelman , Porter
1973: Frisch , Lorenz , Tinbergen
1974: Claude , Duve , Palade
1975: Baltimore , Dulbecco , Temin
1976: Blumberg , Gajdusek
1977: Guillemin , Schally , Yalow
1978: Arber , Nathans , Smith
1979: Cormack , Hounsfield
1980: Benacerraf , Dausset , Snell
1981: Sperry , Hubel , Wiesel
1982: Bergström , Samuelsson , Vane
1983: McClintock
1984: Jerne , Köhler , Milstein
1985: Brown , Goldstein
1986: Cohen , Levi-Montalcini
1987: Tonegawa
1988: Black , Elion , Hitchings
1989: Bishop , Varmus
1990: Murray , Thomas
1991: Neher , Sakmann
1992: Fischer , Krebs
1993: Roberts , Sharp
1994: Gilman , Rodbell
1995: Lewis , Nüsslein-Volhard , Wieschaus
1996: Doherty , Zinkernagel
1997: Prusiner
1998: Furchgott , Ignarro , Murad
1999: Blobel
2000: Carlsson , Greengard , Kandel
XXI wiek
2001: Hartwell , Hunt , Nurse
2002: Brenner , Horvitz , Sulston
2003: Lauterbur , Mansfield
2004: Axel , Buck
2005: Marshall , Warren
2006: Fire , Mello
2007: Evans , Capecchi , Smithies
2008: zur Hausen , Barré-Sinoussi , Montagnier
2009: Blackburn , Greider , Szostak
2010: Edwards
2011: Beutler , Hoffmann , Steinman
2012: Gurdon , Yamanaka
2013: Rothman , Schekman , Südhof
2014: E. Moser , M.-B. Moser , O’Keefe
2015: Campbell , Ōmura , Tu
2016: Ōsumi
2017: Hall , Rosbash , Young
2018: Allison , Honjo
2019: Ratcliffe , Semenza , Kaelin
2020: Alter , Houghton , Rice
2021: Julius , Patapoutian
2022: Pääbo
2023: Karikó , Weissman
2024: Ambros , Ruvkun
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
Identyfikatory zewnętrzne: