Victor Ambros
Victor Ambros (ur. 1 grudnia 1953 w Hanover w stanie New Hampshire ) – amerykański biolog molekularny , razem z Garym Ruvkunem współlaureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny . W 2014 roku był jednym z laureatów Nagrody Wolfa w dziedzinie medycyny.
Urodził się 1 grudnia 1953 r. w Hanover w New Hampshire jako jedno z ośmiorga dzieci. Był synem polskiego robotnika przymusowego w III Rzeszy Longina Ambrosa, który po wyzwoleniu przez Amerykanów nauczył się mówić po angielsku i z czasem wyemigrował do USA. Jego ojciec wraz z żoną Clarą Brown prowadził w stanie Vermont farmę. W wieku 8-9 lat chciał zostać zawodowym graczem w baseball , ale potem pod wpływem ojca zaczął interesować się nauką. W wieku 12 lat chciał zostać astronomem , gdy przeczytał historię Clyde’a Tombaugha , odkrywcy Plutona . Wówczas rodzice kupili mu zabawkowy teleskop [1]
Całe życie zawodowe związany był z Nową Anglią . Po szkole średniej podjął studia na Massachusetts Institute of Technology , gdzie w 1975 r. uzyskał licencjat z nauk o przyrodzie, a w 1979 r. obronił na tej samej uczelni doktorat z biologii. Staż podoktorski odbył u Roberta Horvitza na MIT. W 1984 r. przeniósł się na Harvard University , a w 1992 r. do Dartmouth College . W 2007 r. został wybrany do Narodowej Akademii Nauk USA . Rok później przeniósł się do szkoły medycznej Uniwersytetu Massachusetts w Worcester [1]
7 października 2024 roku Komitet Noblowski docenił wkład Ambrosa i Ruvkuna w odkrycie mikroRNA i jego roli w potranskrypcyjnej regulacji ekspresji genów[2]
Przypisy
XX wiek
1901: Behring
1902: Ross
1903: Finsen
1904: Pawłow
1905: Koch
1906: Golgi , Ramón y Cajal
1907: Laveran
1908: Miecznikow , Ehrlich
1909: Kocher
1910: Kossel
1911: Gullstrand
1912: Carrel
1913: Richet
1914: Bárány
1919: Bordet
1920: Krogh
1922: Hill , Meyerhof
1923: Banting , Macleod
1924: Einthoven
1926: Fibiger
1927: Wagner-Jauregg
1928: Nicolle
1929: Eijkman , Hopkins
1930: Landsteiner
1931: Warburg
1932: Sherrington , Adrian
1933: Morgan
1934: Whipple , Minot , Murphy
1935: Spemann
1936: Dale , Loewi
1937: Szent-Györgyi
1938: Heymans
1939: Domagk
1943: Dam , Doisy
1944: Erlanger , Gasser
1945: Fleming , Chain , Florey
1946: Muller
1947: C.Cori , G.Cori , Houssay
1948: Müller
1949: Hess , Moniz
1950: Kendall , Reichstein , Hench
1951: Theiler
1952: Waksman
1953: Krebs , Lipmann
1954: Enders , Weller , Robbins
1955: Theorell
1956: Cournand , Forßmann , Richards
1957: Bovet
1958: Beadle , Tatum , Lederberg
1959: Ochoa , Kornberg
1960: Burnet , Medawar
1961: Békésy
1962: Crick , Watson , Wilkins
1963: Eccles , Hodgkin , Huxley
1964: Bloch , Lynen
1965: Jacob , Lwoff , Monod
1966: Rous , Huggins
1967: Granit , Hartline , Wald
1968: Holley , Khorana , Nirenberg
1969: Delbrück , Hershey , Luria
1970: Katz , Euler , Axelrod
1971: Sutherland
1972: Edelman , Porter
1973: Frisch , Lorenz , Tinbergen
1974: Claude , Duve , Palade
1975: Baltimore , Dulbecco , Temin
1976: Blumberg , Gajdusek
1977: Guillemin , Schally , Yalow
1978: Arber , Nathans , Smith
1979: Cormack , Hounsfield
1980: Benacerraf , Dausset , Snell
1981: Sperry , Hubel , Wiesel
1982: Bergström , Samuelsson , Vane
1983: McClintock
1984: Jerne , Köhler , Milstein
1985: Brown , Goldstein
1986: Cohen , Levi-Montalcini
1987: Tonegawa
1988: Black , Elion , Hitchings
1989: Bishop , Varmus
1990: Murray , Thomas
1991: Neher , Sakmann
1992: Fischer , Krebs
1993: Roberts , Sharp
1994: Gilman , Rodbell
1995: Lewis , Nüsslein-Volhard , Wieschaus
1996: Doherty , Zinkernagel
1997: Prusiner
1998: Furchgott , Ignarro , Murad
1999: Blobel
2000: Carlsson , Greengard , Kandel XXI wiek
2001: Hartwell , Hunt , Nurse
2002: Brenner , Horvitz , Sulston
2003: Lauterbur , Mansfield
2004: Axel , Buck
2005: Marshall , Warren
2006: Fire , Mello
2007: Evans , Capecchi , Smithies
2008: zur Hausen , Barré-Sinoussi , Montagnier
2009: Blackburn , Greider , Szostak
2010: Edwards
2011: Beutler , Hoffmann , Steinman
2012: Gurdon , Yamanaka
2013: Rothman , Schekman , Südhof
2014: E. Moser , M.-B. Moser , O’Keefe
2015: Campbell , Ōmura , Tu
2016: Ōsumi
2017: Hall , Rosbash , Young
2018: Allison , Honjo
2019: Ratcliffe , Semenza , Kaelin
2020: Alter , Houghton , Rice
2021: Julius , Patapoutian
2022: Pääbo
2023: Karikó , Weissman
2024: Ambros , Ruvkun
XX wiek
1978: George D. Snell , Jean Dausset , Jon van Rood
1979: Roger Wolcott Sperry , Arvid Carlsson , Oleh Hornykiewicz
1980: César Milstein , Leo Sachs , sir James L. Gowans
1981: Barbara McClintock , Stanley N. Cohen
1982: Jean-Pierre Changeux , Solomon H. Snyder , sir James W. Black
1983/1984: nie przyznano
1984/1985: Donald F. Steiner
1986: Osamu Hayaishi
1987: Puedro Cuatrecasas , Meir Wilchek
1988: Henri-Gery Hers , Elizabeth F. Neufeld
1989: John Gurdon , Edward B. Lewis
1990: Maclyn McCarty
1991: Seymour Benzer
1992: M. Judah Folkman
1993: nie przyznano
1994/1995: Michael J. Berridge , Yasutomi Nishizuka
1995/1996: Stanley Prusiner
1997: Mary Frances Lyon
1998: Michael Sela , Ruth Arnon
1999: Eric Kandel
2000: nie przyznano XXI wiek
2001: Awram Herszko , Alexander Varshavsky
2002/2003: Ralph L. Brinster , Mario Capecchi , Oliver Smithies
2004: Robert A. Weinberg , Roger Tsien
2005: Alexander Levitzki , Anthony Rex Hunter , Anthony J. Pawson
2006/2007: nie przyznano
2008: Howard Cedar , Aharon Razin
2009: nie przyznano
2010: Axel Ullrich
2011: Shin’ya Yamanaka , Rudolf Jaenisch
2012: Ronald M. Evans
2013: nie przyznano
2014: Nahum Sonenberg , Gary Ruvkun , Victor Ambros
2015: John Kappler , Philippa Marrack , Jeffrey V. Ravetch
2016: Lewis C. Cantley , C. Ronald Kahn
2017: James P. Allison
2018: nie przyznano
2019: Jeffrey M. Friedman
2020: Emmanuelle Charpentier , Jennifer Doudna
2021: Joan Steitz , Lynne Elizabeth Maquat , Adrian Krainer
2023: Daniel J. Drucker
2024: Botond Roska , José-Alain Sahel
Identyfikatory zewnętrzne:
