25 września
25 września jest 268. (w latach przestępnych 269.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 97 dni.
Święta
Imieniny obchodzą : Aurelia , Ermenfryd , Ermenfryda , Firmin , Franciszek , Galfryd , Gaspar , Herkulan , Irmfryd , Irmfryda , Kleofas , Minigniew , Rufus , Świętopełk , Wawrzyniec , Wincenty , Władysław , Władysława , Włodzimir , Włodzimira i Włodzisław .
Mozambik – Święto Sił Zbrojnych
Polska – Dzień Budowlanych lub Dzień Budowlańca[1] (w czasach PRL-u święto obchodzono w ostatnią niedzielę września)[2] [3]
Rwanda – Święto Republiki
Międzynarodowe
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim [5] [6] obchodzą:
Wydarzenia w Polsce
Wydarzenia na świecie
Bitwa pod Stamford Bridge (1066) na obrazie Petera Nicolai Arbo .
235 – Abdykował papież Poncjan .
275 – Tacyt został ogłoszony przez senat cesarzem rzymskim .
303 – Św. Ferminiusz z Pampeluny został ścięty w Amiens we Francji w czasie wyprawy misyjnej.
1066 – Zwycięstwo wojsk anglosaskich nad wikingami w bitwie pod Stamford Bridge .
1396 – Krucjata nikopolitańska : europejscy krzyżowcy ponieśli klęskę w bitwie pod Nikopolis z Turkami osmańskimi .
1493 – Krzysztof Kolumb wypłynął z Kadyksu w swą drugą wyprawę do Nowego Świata .
1513 – Podczas podboju Panamy hiszpański konkwistador Vasco Núñez de Balboa jako pierwszy Europejczyk dotarł do wybrzeży Pacyfiku .
1555 – W Augsburgu podpisano pokój między cesarzem Karolem V Habsburgiem , a protestanckimi książętami Rzeszy (tzw. związkiem szmalkaldzkim ), który wprowadzał zasadę Cuius regio, eius religio .
1598 – Król Polski i Szwecji Zygmunt III Waza poniósł klęskę w bitwie pod Linköping w trakcie wyprawy wojennej do Szwecji , która miała stłumić bunt księcia Karola Sudermańskiego .
1621 – IV wojna polsko-szwedzka : wojska szwedzkie zdobyły Rygę .
1632 – Rosyjska wyprawa założyła twierdzę Jakuck .
1690 – Ukazało się pierwsze wydanie pierwszego amerykańskiego dziennika „Publick Occurrences Both Foreign and Domestick ”.
1706 – Powstanie Rakoczego : wojska austriackie ograbiły i podpaliły Miszkolc .
1746 – Poświęcono sobór Objawienia Pańskiego w Irkucku .
1759 – Wojna siedmioletnia : zwycięstwo wojsk pruskich nad austriackimi w bitwie pod Hoyerswerda .
1768 – Wybuchła V wojna rosyjsko-turecka .
1789 – Amerykański Kongres zatwierdził Kartę Praw Stanów Zjednoczonych .
1799 – II koalicja antyfrancuska : rozpoczęła się II bitwa pod Zurychem .
1806 – Papież Pius VII erygował diecezję Livorno we Włoszech .
1811 – Wojny na Półwyspie Iberyjskim : nierozstrzygnięta francusko-brytyjska bitwa pod El Bodón .
1830 – Rozpoczęła się rewolucja belgijska .
1835 :
1846 – Wojna amerykańsko-meksykańska : wojska amerykańskie dowodzone przez generała i przyszłego prezydenta Zacharego Taylora zdobyły Monterrey .
1855 – W Dreźnie otwarto Galerię Obrazów Starych Mistrzów , zaprojektowaną przez Gottfrieda Sempera .
1857 – Chory na nowotwór mózgu król Szwecji i Norwegii Oskar I wyznaczył na regenta swego syna Karola .
1865 – Chile wypowiedziało wojnę Hiszpanii .
1868 – U wybrzeży Jutlandii zatonęła po wejściu na mieliznę rosyjska fregata śrubowa „Aleksander Newski ”.
1876 – Ustanowiono flagę Tasmanii .
1883 – Harry Atkinson został po raz drugi premierem Nowej Zelandii .
1885 – Commerce w Teksasie uzyskało prawa miejskie .
1890 :
1899 – Uruchomiono komunikację tramwajową we francuskim Troyes .
1903 – W trzęsieniu ziemi w prowincji Chorasan-e Razawi w północno-wschodnim Iranie zginęło 350 osób.
1911 – Francuski pancernik „Liberté ” eksplodował w porcie wojennym w Tulonie , w wyniku czego zginęły 204 osoby, a 185 zostało rannych.
1912 :
1913 – Charlie Chaplin rozpoczął karierę aktora filmowego, podpisując roczny kontrakt z wytwórnią Keystone Studios z wynagrodzeniem 150 dolarów tygodniowo.
1915 – I wojna światowa : rozpoczęła się II bitwa w Szampanii .
1917 – I wojna światowa: wojska brytyjskie zajęły Akkę .
1918 – I wojna światowa: u wybrzeża Szkocji zatonął po wejściu na minę niemiecki okręt podwodny U-156 wraz z 77-osobową załogą.
1919 – Podczas pobytu w Pueblo w stanie Kolorado prezydent USA Woodrow Wilson doznał udaru mózgu .
1924 – Premiera radzieckiego filmu niemego Aelita w reżyserii Jakowa Protazanowa .
1925 :
1926 :
1928 – Założono amerykańskie przedsiębiorstwo telekomunikacyjne Motorola .
1936 – Gienrich Jagoda został zdymisjonowany przez Józefa Stalina z funkcji szefa NKWD .
1937 – II wojna chińsko-japońska : zwycięstwo wojsk chińskich w bitwie pod Pingxingguan .
1940 – II wojna światowa w Afryce : zakończyła się operacja „Menace” – nieudana próba zdobycia przez aliantów portu w Dakarze w Senegalu , będącego pod kontrolą francuskiego rządu Vichy .
1941 :
II wojna chińsko-japońska: tzw. pięciu wojowników z góry Langya odciągnęło kilkusetosobowy oddział japoński od miejsca zamieszkanego przez cywilów i oddziału chińskiego w stronę góry Langya (prowincja Hebei ). Akcja ta dała czas Chińczykom na zorganizowanie oporu. Żołnierze, ostrzeliwani przez wroga, zdecydowali się na skok z góry, w wyniku czego 3 z nich poniosło śmierć na miejscu.
W Hiszpanii utworzono Narodowy Instytut Przemysłu (INI).
Wszedł do służby japoński lotniskowiec „Zuikaku ”.
1942 – 4 brytyjskie bombowce de Havilland Mosquito przeprowadziły nieudane bombardowanie kwatery głównej Gestapo w Oslo , zabijając 80 cywilów w okolicznych domach.
1943 :
1944 – Adolf Hitler wydał dekret powołujący Volkssturm .
1949 – Na torze pod Brnem odbył się jedyny w historii wyścig Formuły 1 o Grand Prix Czechosłowacji .
1955 – Powstały Jordańskie Królewskie Siły Powietrzne .
1956 – Rozpoczęto eksploatację podmorskiego kabla telefonicznego między Szkocją a Nową Fundlandią .
1959 – W Kolombo został postrzelony przez buddyjskiego mnicha premier Cejlonu Solomon Bandaranaike . W wyniku odniesionych obrażeń zmarł następnego dnia .
1961 – Premiera amerykańskiego filmu Bilardzista w reżyserii Roberta Rossena .
1962 :
1963 :
1964 – W Mozambiku wybuchło powstanie antyportugalskie.
1967 – W wyniku bezładnej strzelaniny w czasie policyjnego pościgu za czteroosobowym gangiem kierowanym przez Pietro Cavallero, który dokonał napadu na jeden z banków w Mediolanie , zginęły 4 osoby, a 22 zostały ranne. W 1968 roku na podstawie tych zdarzeń powstał film Bandyci w Mediolanie w reżyserii Carlo Lizzaniego .
1969 :
1970 – Amerykański seryjny morderca Dean Corll zamordował swą pierwszą ofiarę.
1972 :
1974 :
1976 – W domu perkusisty Larrego Mullena Juniora założono irlandzki zespół rockowy U2 .
1978 – W okolicy San Diego w Kalifornii należący do Pacific Southwest Airlines Boeing 727 zderzył się z awionetką typu Cessna 172 , w wyniku czego zginęły 144 osoby.
1979 – W Palermo na Sycylii został zastrzelony antymafijny sędzia śledczy Cesare Terranova .
1981 :
1982 – Dokonano oblotu radzieckiego samolotu szturmowego Ił-102 .
1983 – 38 członków IRA uciekło z więzienia Maze w Irlandii Północnej .
1984 – Jordania jako pierwszy kraj arabski wznowiła stosunki dyplomatyczne z Egiptem , zerwane po podpisaniu egipsko-izraelskiego układu pokojowego w 1979 roku.
1985 – Palestyńscy terroryści zamordowali na jachcie u wybrzeży Cypru trzech obywateli Izraela . W odwecie izraelskie lotnictwo 1 października zbombardowało siedzibę OWP w Tunisie .
1991 – ONZ nałożyła embargo na kraje byłej Jugosławii .
1992 :
1996 – W Irlandii zamknięto ostatnie azyle sióstr magdalenek .
1998 – Wszystkie 38 osób na pokładzie zginęło w katastrofie lecącego z Malagi do Melilli samolotu BAe 146 hiszpańskich regionalnych linii lotniczych PauknAir .
2000 – W Buenos Aires otwarto Muzułmański Ośrodek Kulturalny Króla Fahda , będący największym meczetem w Ameryce Południowej .
2001 – Arabia Saudyjska zerwała stosunki dyplomatyczne z rządzonym przez talibów Afganistanem .
2004 – Nad Haiti przeszedł huragan Jeanne zabijając co najmniej 1286 i pozbawiając dachu nad głową ponad 300 tys. ludzi.
2008 :
2009 :
2011 – W stolicy Libii Trypolisie odkryto masowe groby ponad 1200 więźniów zamordowanych podczas buntu w więzieniu Abu Salim pod koniec czerwca 1996 roku.
2012 – Opublikowano obraz tzw. Ekstremalnie Głębokiego Pola Hubble’a , powstały na podstawie ponad 2 tys. zdjęć wykonanych przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a i przedstawiający ok. 5,5 tys. galaktyk , z których najodleglejsze znajdują się 13,2 mld lat świetlnych od Ziemi. Jest to najdalej sięgające zdjęcie astronomiczne, jakie do tej pory wykonano w świetle widzialnym.
2015 – W Iżewsku rozpoczęto seryjną produkcję samochodu osobowego Łada Vesta .
2017 – Na terenie irackiego regionu autonomicznego Kurdystanu odbyło się referendum niepodległościowe zorganizowane przez kurdyjskie władze lokalne. Według oficjalnych rezultatów za niepodległością opowiedziało się 92,7% uczestników.
2018 – Zakończyła się czterodniowa podróż apostolska papieża Franciszka na Litwę , Łotwę i do Estonii .
2019 – Otwarto Port lotniczy Pekin-Daxing .
2022 – W przedterminowych wyborach parlamentarnych we Włoszech zwyciężyła koalicja centroprawicowa .
Urodzili się
1358 – Yoshimitsu Ashikaga , japoński siogun (zm. 1408 )
1403 – Ludwik III , książę Andegawenii i Kalabrii (zm. 1434 )
1525 – Stephen Borough , angielski żeglarz, odkrywca (zm. 1584 )
1528 – Otto II , książę Lüneburga-Harburga (zm. 1603 )
1599 – Francesco Borromini , włoski architekt (zm. 1667 )
1607 – Dorota z Anhaltu-Zerbst , księżna Brunszwika-Lüneburga (zm. 1634 )
1613 – Claude Perrault , francuski lekarz, architekt (zm. 1688 )
1644 – Ole Rømer , duński astronom, fizyk, urzędnik (zm. 1710 )
1657 – Imre Thököly , książę Siedmiogrodu (zm. 1705 )
1663 – Johann Nicolaus Hanff , niemiecki kompozytor (zm. 1711 )
1683 – Jean-Philippe Rameau , francuski kompozytor (zm. 1764 )
1694 – Henry Pelham , brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii (zm. 1754 )
1697 :
1711 – Qianlong , cesarz Chin (zm. 1799 )
1718 – Ludwig Ernst z Brunszwiku-Lüneburga-Bevern , książę Kurlandii i Semigalii , dowódca wojskowy (zm. 1788 )
1721 – Ludwik Wiktor Sabaudzki , książę Carignano (zm. 1778 )
1725 – Guido Calcagnini , włoski kardynał, nuncjusz apostolski (zm. 1807 )
1729 – Christian Gottlob Heyne , niemiecki badacz starożytności, filolog, historyk, archeolog (zm. 1812 )
1734 – Louis-René-Édouard de Rohan , francuski duchowny katolicki, biskup Strasburga , kardynał, dyplomata (zm. 1803 )
1741 – Václav Pichl , czeski kompozytor, skrzypek (zm. 1805 )
1744 – Fryderyk Wilhelm II , król Prus (zm. 1797 )
1749 – Abraham Gottlob Werner , pruski geolog, mineralog (zm. 1817 )
1764 – Fletcher Christian , brytyjski marynarz, przywódca buntu na HMS „Bounty” (zm. 1790 –93 )
1765 – Michał Kleofas Ogiński , polski kompozytor, podskarbi wielki litewski , miecznik wielki litewski , książę (zm. 1833 )
1766 – Armand-Emmanuel du Plessis , francuski polityk, premier Królestwa Francji (zm. 1822 )
1772 – Fath Ali Szah Kadżar , szach Persji (zm. 1834 )
1782 – Charles Maturin , brytyjski duchowny protestancki, pisarz pochodzenia irlandzkiego (zm. 1824 )
1791 – Károly Markó , węgierski malarz (zm. 1860 )
1799 – María Luisa Cáceres Díaz de Arismendi , wenezuelska bohaterka narodowa (zm. 1866 )
1802 – Ernst Leopold von Schantz , szwedzki oficer, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1872 )
1804 :
1807 – Alfred Vail , amerykański konstruktor, wynalazca (zm. 1859 )
1812 – Jean-Baptiste Singelée , belgijski kompozytor (zm. 1875 )
1818 – Michał Belina-Czechowski , polski duchowny adwentystyczny, działacz społeczny (zm. 1876 )
1819 – Józef Dydyński , polski duchowny katolicki, archeolog, pisarz (zm. 1897 )
1825 – Joachim Heer , szwajcarski polityk, prezydent Szwajcarii (zm. 1879 )
1827 – Simon J. Schermerhorn , amerykański polityk pochodzenia holenderskiego (zm. 1901 )
1829 – William Michael Rossetti , brytyjski pisarz, krytyk literacki pochodzenia włoskiego (zm. 1919 )
1832 – William Le Baron Jenney , amerykański architekt, inżynier wojskowy (zm. 1907 )
1836 – Filip Zaleski , polski arystokrata, polityk (zm. 1911 )
1840 – Stanisław Pomian-Srzednicki , polski prawnik, pierwszy prezes Sądu Najwyższego (zm. 1925 )
1843 – Melville R. Bissell , amerykański wynalazca (zm. 1889 )
1844 – Wilhelm Hasselmann , niemiecki dziennikarz, polityk (zm. 1916 )
1846 – Archibald Sayce , brytyjski historyk (zm. 1933 )
1850 – Tomasz Dykas , polski rzeźbiarz (zm. 1910 )
1852 :
1853 – Josef Herzig , austriacki chemik, wykładowca akademicki pochodzenia żydowskiego (zm. 1924 )
1854 – Charles B. Timberlake , amerykański polityk (zm. 1941 )
1855 :
1858 :
1859 :
1860 – John Hope , brytyjski arystokrata, polityk, administrator kolonialny, pierwszy gubernator generalny Australii (zm. 1908 )
1862 :
1865 – Władysław Szujski , polski prawnik, przedsiębiorca, żołnierz Legii Cudzoziemskiej (zm. 1914 )
1866 – Thomas Hunt Morgan , amerykański genetyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1945 )
1867 :
1868 – Jaroslav Kvapil , czeski reżyser teatralny, dramaturg, poeta (zm. 1950 )
1869 :
1872 – Paul Reinecke , niemiecki prahistoryk, konserwator zabytków (zm. 1958 )
1873 – Michał Łaskuda , polski polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1929 )
1874 – Jerzy Zygmunt Merzbach , belgijski i egipski prawnik, działacz społeczny pochodzenia polsko-żydowskiego (zm. 1928 )
1876 :
1877 :
1878 :
1879 :
1880 :
1883 :
1884 :
1885 – Stanisław Celichowski , polski prawnik, polityk, prezydent Poznania (zm. 1947 )
1886 :
1887 – Stanisław Śliwiński , polski prawnik (zm. 1959 )
1888 – Vladimír Klecanda , czeski historyk, archiwista, polityk (zm. 1946 )
1890 :
1891 – Jan Maria od Krzyża , hiszpański sercanin, męczennik, błogosławiony (zm. 1936 )
1892 – Leon Stankiewicz , polski adwokat, notariusz, działacz społeczny i polityczny (zm. 1968 )
1893 – Michał Kozal , polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy włocławski , błogosławiony (zm. 1943 )
1894 – Alina Erdmanowa , polska lekarka (zm. 1959 )
1895 :
1896 – Sandro Pertini , włoski polityk, prezydent Włoch (zm. 1990 )
1897 :
1898 – Margaret Schlauch , amerykańsko-polska filolog, literaturoznawczyni, językoznawczyni, mediewistka, wykładowczyni akademicka pochodzenia niemieckiego (zm. 1986 )
1899 :
1900 :
1901 :
1902 :
1903 – Mark Rothko , amerykański malarz pochodzenia rosyjskiego (zm. 1970 )
1904 :
1905 :
Stanisław Czerniawski , polski rotmistrz, jeździec sportowy (zm. 1939 )
Aleksander Lech Godlewski , polski etnograf, antropolog, wykładowca akademicki (zm. 1975 )
Aurelio González , paragwajski piłkarz, trener (zm. 1997 )
Harriet Hoctor , amerykańska baletnica, aktorka, śpiewaczka (zm. 1977 )
Siergiej Kaftanow , radziecki polityk (zm. 1978 )
Tadeusz Sokołowski , polski rotmistrz, cichociemny, jeździec sportowy (zm. 1943 )
1906 :
José Figueres Ferrer , kostarykański inżynier, ekonomista, polityk, prezydent Kostaryki (zm. 1990 )
Jaroslav Ježek , czeski kompozytor, pianista, dyrygent, aktor (zm. 1942 )
Dmitrij Szostakowicz , rosyjski kompozytor, pianista, pedagog pochodzenia polskiego (zm. 1975 )
1907 :
1908 :
1909 – Anatol Fejgin , polski działacz komunistyczny, funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa PRL pochodzenia żydowskiego (zm. 2002 )
1910 – Jerzy Srokowski , polski grafik, ilustrator książek, scenograf (zm. 1975 )
1911 :
1912 :
1913 – Josef Bican , czeski piłkarz (zm. 2001 )
1914 :
1915 – Ernesto Lazzatti , argentyński piłkarz, trener, dziennikarz sportowy (zm. 1988 )
1916 :
1917 :
1918 – Noronha , brazylijski piłkarz, trener (zm. 2003 )
1919 – Stanisław Hadyna , polski kompozytor, dyrygent, założyciel i kierownik artystyczny Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” (zm. 1999 )
1920 :
Władysław Bochenek , polski pisarz, tłumacz (zm. 1997 )
Siergiej Bondarczuk , rosyjski aktor, reżyser filmowy pochodzenia ukraińskiego (zm. 1994 )
Siergiej Dołguszyn , radziecki generał porucznik, pilot wojskowy, as myśliwski (zm. 2011 )
Wacław Kawski , polski prawnik, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. 1979 )
Tatjana Makarowa , radziecka pilotka wojskowa (zm. 1944 )
1921 :
1922 :
Mihály Bába , węgierski tłumacz, dziennikarz, publicysta (zm. 2001 )
Hammer DeRoburt , nauryjski polityk, prezydent Nauru (zm. 1992 )
Roger Etchegaray , francuski duchowny katolicki, biskup pomocniczy paryski , arcybiskup Marsylii , kardynał (zm. 2019 )
Luciano Salce , włoski aktor, reżyser i scenarzysta filmowy (zm. 1989 )
1923 – Sam Rivers , amerykański saksofonista jazzowy, kompozytor (zm. 2011 )
1924 :
1925 :
1926 :
1927 – Carl Braun , amerykański koszykarz (zm. 2010 )
1928 :
1929 :
1930 :
1931 :
1932 :
1933 :
1934 – John Bull , amerykański major marynarki wojennej, astronauta (zm. 2008 )
1935 :
1936 :
1937 :
1938 :
1939 :
Leon Brittan , brytyjski prawnik, polityk (zm. 2015 )
Artur Czilingarow , rosyjski badacz polarny, oceanolog, geograf, polityk (zm. 2024 )
Feroz Khan , indyjski aktor (zm. 2009 )
Bogusława Latawiec , polska poetka, prozaiczka, krytyk literacki (zm. 2021 )
Gianfranco Leoncini , włoski piłkarz (zm. 2019 )
Jacek Taylor , polski prawnik, polityk, poseł na Sejm RP
1940 – Edward Czernik , polski lekkoatleta, skoczek wzwyż (zm. 2023 )
1941 :
Diego Coletti , włoski duchowny katolicki, biskup Como
Roman Kurzbauer , polski lekarz, polityk mniejszości niemieckiej, poseł na Sejm RP
Takao Sakurai , japoński bokser (zm. 2012 )
Anicetus Bongsu Antonius Sinaga , indonezyjski duchowny katolicki, kapucyn, biskup Sibolga , arcybiskup metropolita Medan (zm. 2020 )
Luciano Violante , włoski prawnik, polityk
1942 :
1943 :
Rui Amaral , portugalski ekonomista, wykładowca akademicki, polityk
Annette Du Plooy , południowoafrykańska tenisistka
Robert Gates , amerykański polityk, dyrektor CIA , sekretarz obrony
Aram Saroyan , amerykański poeta, prozaik, dramaturg, pamiętnikarz, biograf pochodzenia ormiańskiego
1944 :
1945 :
1946 :
Robert Murray Hill , australijski polityk
Janusz Majer , polski wspinacz, podróżnik
Andrzej Sobczak , polski autor tekstów piosenek, artysta kabaretowy, felietonista (zm. 2011 )
Dirk Sterckx , belgijski i flamandzki polityk
Petr Svojtka , czeski aktor (zm. 1982 )
Dan Voiculescu , rumuński przedsiębiorca, polityk
1947 :
Uładzimir Drażyn , białoruski działacz państwowy, dyplomata
Janos Kranidiotis , grecki prawnik, polityk (zm. 1999 )
Jehuda Lancry , izraelski literaturoznawca, samorządowiec, polityk, dyplomata
Firmine Richard , francuska aktorka
Guðmundur Sigurjónsson , islandzki szachista
1948 :
1949 :
Pedro Almodóvar , hiszpański reżyser i scenarzysta filmowy
Stanisław Łopatowski , polski polityk, wojewoda dolnośląski
Jean Petit , francuski piłkarz (zm. 2024 )
Jan Szeja , polski hokeista
Henryk Wawrowski , polski piłkarz
Anson Williams , amerykański aktor, reżyser filmowy
Kuba Zaklukiewicz , polski aktor (zm. 1998 )
Zhu Guanghu , chiński piłkarz, trener
1950 :
1951 :
Abdellah Blinda , marokański piłkarz, trener (zm. 2010 )
Gheorghe Brega , mołdawski lekarz, polityk, p.o. premiera Mołdawii
Mark Hamill , amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy
Tomasz Jasiński , polski historyk
Guðgeir Leifsson , islandzki piłkarz
Bob McAdoo , amerykański koszykarz
Ladislau Șimon , rumuński zapaśnik (zm. 2005 )
1952 :
1953 :
1954 :
Apostolis Anthimos , polski gitarzysta pochodzenia greckiego, członek zespołu SBB
Katarzyna Kulczak , polska kajakarka
Joep Lange , holenderski naukowiec, badacz kliniczny (zm. 2014 )
Mirosław Mojsiuszko , polski piłkarz, trener, działacz sportowy
Ryszard Per , polski piłkarz (zm. 2022 )
Jacek Skubikowski , polski piosenkarz, kompozytor, autor tekstów (zm. 2007 )
1955 :
1956 :
1957 :
1958 :
1959 :
1960 :
Ihor Biełanow , ukraiński piłkarz
Natalla Kaczanawa , białoruska polityk
Mariusz Łukasiewicz , polski przedsiębiorca (zm. 2004 )
Andrzej Stasiuk , polski prozaik, poeta, dramaturg, eseista, publicysta, wydawca
Eduardo Yáñez , meksykański aktor
1961 :
1962 :
1963 :
1964 :
Anita Barone , amerykańska aktorka
Barbara Dennerlein , niemiecka organistka jazzowa
Graeme English , brytyjski zapaśnik (zm. 2021 )
Chris Jacobs , amerykański pływak
Maria Doyle Kennedy , irlandzka aktorka
Lily Mariye , amerykańska aktorka
Carlos Ruiz Zafón , hiszpański pisarz (zm. 2020 )
Paweł Zalewski , polski historyk, przedsiębiorca, polityk, eurodeputowany i poseł na Sejm RP
1965 :
Matt Battaglia , amerykański futbolista, aktor
Gordon Currie , kanadyjski aktor, reżyser, scenarzysta, producent i montażysta filmowy
Pia Hansen , szwedzka strzelczyni sportowa
Mariusz Kamiński , polski polityk, poseł na Sejm RP, eurodeputowany, szef CBA , minister spraw wewnętrznych i administracji
Scottie Pippen , amerykański koszykarz
Rob Schmidt , amerykański reżyser i scenarzysta filmowy
Amara Traoré , senegalski piłkarz, trener
1966 :
1967 :
1968 :
1969 :
1970 :
1971 :
1972 :
1973 :
1974 :
Francesco Acquaroli , włoski samorządowiec, polityk, prezydent Marche
Pascal Arimont , belgijski prawnik, polityk
Olivier Dacourt , francuski piłkarz
Iryna Friz , ukraińska polityk
Gary Gomez , amerykański bokser
Tye Harvey , amerykański lekkoatleta, tyczkarz
Daniel Kessler , amerykański gitarzysta, członek zespołu Interpol
Celso Vieira , brazylijski piłkarz
1975 :
1976 :
Charlotte Ayanna , amerykańska aktorka
Chauncey Billups , amerykański koszykarz
Chiara , maltańska piosenkarka
Dominika Ćosić , polska dziennikarka, publicystka, pisarka
Petit , portugalski piłkarz, trener
Santigold , amerykańska piosenkarka, producentka muzyczna, autorka tekstów
1977 :
Łukasz Borowicz , polski dyrygent
Gerard Davis , nowozelandzki piłkarz
Serafin (Domnin) , rosyjski biskup prawosławny
Clea DuVall , amerykańska aktorka
Péter Kabát , węgierski piłkarz
Dominika Kurdziel , polska perkusistka, kompozytorka, wokalistka, producentka muzyczna, aktorka, reżyserka programów telewizyjnych
Inese Lībiņa-Egnere , łotewska prawnik, polityk
Toni Lydman , fiński hokeista
Joel Moore , amerykański aktor
Rinaldo Nocentini , włoski kolarz szosowy
1978 :
Waldemar Cucereanu , rumuński bokser
Roudolphe Douala , kameruński piłkarz
Ricardo Gardner , jamajski piłkarz
Akiko Iwamoto , japońska wioślarka
Jodie Kidd , brytyjska modelka
Irakli Kobachidze , gruziński polityk, premier Gruzji
Martin Koukal , czeski biegacz narciarski
Rafał Wiechecki , polski ekonomista, adwokat, polityk, poseł na Sejm RP, minister gospodarki morskiej
Radosław Wnuk , polski siatkarz
1979 :
1980 :
1981 :
1982 :
1983 :
1984 :
Miran Burgič , słoweński piłkarz
Mariusz Chrzanowski , polski prawnik, samorządowiec, prezydent Łomży
Zlatko Horvat , chorwacki piłkarz ręczny
Ivory Latta , amerykańska koszykarka
Rashad McCants , amerykański koszykarz
Marshevet Myers , amerykańska lekkoatletka, sprinterka i skoczkini w dal
Siphiwe Tshabalala , południowoafrykański piłkarz
1985 :
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 :
1991 :
1992 :
Mulern Jean , haitańska lekkoatletka, płotkarka
Kim Jang-mi , południowokoreańska strzelczyni sportowa
Massimo Luongo , australijski piłkarz pochodzenia włoskiego
Roko Rogić , chorwacki koszykarz
Rosalía , hiszpańska piosenkarka, producentka muzyczna, autorka tekstów, aktorka
1993 :
1994 :
1995 :
1996 :
1997 :
1998 – Yuan Yue , chińska tenisistka
1999 :
2000 :
2001 – Cade Cunningham , amerykański koszykarz
2002 :
2003 :
2005 – Jakub Filip , czeski tenisista
Zmarli
303 – Firmin , hiszpański duchowny katolicki, biskup Amiens , misjonarz, święty (ur. 272 )
1066 – Harald III Surowy , król Norwegii (ur. ok. 1015 )
1086 – Wilhelm VIII , książę Akwitanii (ur. 1025 )
1185 – (lub 25 listopada ) Lucjusz III , papież (ur. ok. 1110 )
1333 – Morikuni , japoński siogun (ur. 1301 )
1334 – Filip Sabaudzki , hrabia Piemontu , książę Achai (ur. 1278 )
1391 – Siemowit , zakonnik, przedstawiciel Piastów cieszyńskich (ur. ok. 1340 )
1392 – Sergiusz z Radoneża , rosyjski mnich, święty katolicki i prawosławny (ur. 1314 )
1394 – Nerio I Acciaiuoli , baron Koryntu , książę Aten i Teb (ur. ?)
1506 – Filip I Piękny , książę Burgundii , król Kastylii (ur. 1478 )
1534 – Klemens VII , papież (ur. 1478 )
1536 – Jan Everaerts , niderlandzki poeta (ur. 1511 )
1542 – Thomas Kantzow , niemiecki kronikarz, historyk (ur. 1505 )
1544 – Valerius Cordus , niemiecki chemik, botanik, lekarz (ur. 1515 )
1550 – Georg von Blumenthal , niemiecki duchowny katolicki, biskup lubuski (ur. 1490 )
1559 – Mircza Pastuch , hospodar Wołoszczyzny (ur. ?)
1569 – Marek Criado , hiszpański trynitarz, męczennik, błogosławiony (ur. 1522 )
1572 – Marcin Rokicki , polski aptekarz, rajca i burmistrz Biecza (ur. ?)
1591 – Krystian I Wettyn , książę-elektor Saksonii (ur. 1560 )
1600 – Mikołaj Stanisławowicz Talwosz , marszałek nadworny litewski , kasztelan trocki, miński i żmudzki (ur. ?)
1602 – Caspar Peucer , górnołużycki protestancki reformator religijny, matematyk, astronom, lekarz, dyplomata, pisarz (ur. 1525 )
1603 – Stefano Felis , włoski kompozytor (ur. 1538 )
1615 – Arbella Stuart , szkocka arystokratka (ur. 1575 )
1617 :
1626 – Théophile de Viau , francuski poeta, dramaturg (ur. 1590 )
1628 – Magdalena Wittelsbach , księżniczka bawarska, księżna Palatynatu-Neuburg (ur. 1587 )
1630 – Ambrosio Spinola , hiszpański dowódca wojskowy, kondotier (ur. 1569 )
1665 – Maria Anna Habsburg , księżna bawarska (ur. 1610 )
1680 – Samuel Butler , angielski poeta, satyryk (ur. 1613 )
1716 – Johann Christoph Pez , niemiecki kompozytor, muzyk, śpiewak (ur. 1664 )
1727 :
1754 – Stanisław Wincenty Jabłonowski , polski książę, polityk, pisarz (ur. 1694 )
1767 – Nicolò Maria Antonelli , włoski kardynał (ur. 1698 )
1777 – Johann Heinrich Lambert , szwajcarski matematyk, filozof, fizyk, astronom pochodzenia francuskiego (ur. 1728 )
1792 – Adam Gottlob Moltke , duński polityk, dyplomata (ur. 1710 )
1802 – Kazimierz Krasiński , polski hrabia, polityk (ur. 1725 )
1810 – József Alvinczi , austriacki feldmarszałek (ur. 1735 )
1826 :
1832 – Jan Samuel Kaulfuss , niemiecko-polski filolog, pisarz pedagogiczny (ur. 1780 )
1840 :
1849 – Johann Strauss (ojciec) , austriacki kompozytor (ur. 1804 )
1852 – Christoph Gudermann , niemiecki matematyk, wykładowca akademicki (ur. 1798 )
1865 – Andrés de Santa Cruz , boliwijski wojskowy, polityk, prezydent Peru i Boliwii , protektor Konfederacji Peruwiańsko-Boliwijskiej (ur. 1792 )
1866 – Henry May , amerykański prawnik, polityk (ur. 1816 )
1871 – Louis-Joseph Papineau , kanadyjski prawnik, polityk, przywódca rebelii w Dolnej Kanadzie (ur. 1786 )
1877 :
1892 :
1893 :
1896 – Wanda Malczewska , polska mistyczka, czcigodna Służebnica Boża (ur. 1822 )
1897 – Maciej Sieczka , polski przewodnik tatrzański (ur. 1824 )
1898 :
1900 :
1901 – Edward Adam Subikurski , polski generał w służbie meksykańskiej (ur. 1826 )
1907 – Teofil Gerstmann , polski pedagog, działacz oświatowy (ur. 1843 )
1910 :
1913 – Karol Pląskowski , polski ziemianin, browarnik (ur. 1850 )
1914 :
1916 :
1917 :
1920 – Kazimierz Lorec , polski szeregowy (ur. ?)
1922 – Mieczysław Strzelbicki , polski ziemianin, polityk (ur. 1857 )
1923 :
1924 – Lotta Crabtree , amerykańska aktorka (ur. 1847 )
1925 – Julian Kramsztyk , polski pediatra, działacz społeczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1851 )
1926 – Tyt Zajaczkiwśkyj , ukraiński prawnik, polityk (ur. 1846 )
1928 – Richard F. Outcault , amerykański autor komiksów (ur. 1863 )
1929 – Leopoldyna Leszczyńska , polska właścicielka dóbr ziemskich (ur. 1852 )
1930 :
1931 :
Mychajło Hałuszczynski , ukraiński działacz oświatowy, polityk, wicemarszałek Senatu i poseł na Sejm RP (ur. 1878 )
Aleksander Skrzyński , polski hrabia, prawnik, podporucznik, polityk, minister spraw zagranicznych, premier RP (ur. 1882 )
Ulrich von Wilamowitz-Moellendorff , niemiecki filolog klasyczny, wykładowca akademicki (ur. 1848 )
1932 :
1933 :
1935 :
1936 :
1937 – Medard Morawiecki , polski podporucznik, weteran powstania styczniowego (ur. 1846 )
1939 :
Charles Arentz , norweski żeglarz sportowy (ur. 1878 )
Wacław Boratyński , polski malarz, grafik (ur. 1908 )
Stanisław Cywiński , polski inżynier, konstruktor lotniczy (ur. 1884 )
Zofia Domosławska , polska lekarka, działaczka sportowa (ur. 1898 )
Wincenty Galiński , polski samorządowiec, polityk, poseł na Sejm Ustawodawczy (ur. 1885 )
Franciszek Gąsiorowski , polski duchowny katolicki, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1876 )
Jerzy Gołogórski , polski kapitan artylerii (ur. 1896 )
Stanisław Feliks Hiszpański , polski przedsiębiorca (ur. 1872 )
Stanisław Janicki , polski inżynier meliorant, polityk, minister rolnictwa i dóbr państwowych (ur. 1872 )
Jan Karchowski , polski lekarz, działacz społeczny (ur. 1854 )
Mieczysław Konopacki , polski anatom, embriolog, wykładowca akademicki (ur. 1880 )
Edward Maliszewski , polski porucznik obserwator (ur. 1909 )
Helena Marcello-Palińska , polska aktorka (ur. 1860 )
Wiktor Moczulski , polski rotmistrz (ur. 1900 )
Jan Około-Kułak , polski samorządowiec, wiceprezydent Warszawy (ur. 1894 )
Stanisław Osostowicz , polski malarz (ur. 1906 )
Bolesław Smulikowski , polski zoolog (ur. 1911 )
Bronisław Szostak , polski podpułkownik dyplomowany piechoty (ur. 1894 )
Tierientij Tieodorowicz , rosyjski duchowny prawosławny, pisarz emigracyjny (ur. 1867 )
Wilhelm Topinek , polski związkowiec, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1880 )
Kazimierz Zboiński , polski major dyplomowany piechoty (ur. 1898 )
1940 :
1941 :
1942 :
1943 :
1944 – Polegli w powstaniu warszawskim :
Władysław Banaszkiewicz , polski lekkoatleta, średniodystansowiec, major piechoty, żołnierz AK (ur. 1902 )
Oktawian Kaczanowski , polski aktor (ur. 1870 )
Władysław Krzaczyński , polski żołnierz AK (ur. 1921 )
Eugeniusz Lokajski , polski lekkoatleta, oszczepnik i skoczek wzwyż, fotograf, podporucznik piechoty, żołnierz AK (ur. 1908 )
Julian Opania , polski porucznik piechoty, żołnierz AK (ur. 1904 )
Helena Sulima , polska aktorka (ur. 1879 lub 82 )
Stanisław Weil , polski chemik, farmaceuta, wykładowca akademicki (ur. 1875 )
1944 – Walter Breisky , austriacki polityk, kanclerz Austrii (ur. 1871 )
1945 :
1946 :
1948 :
Antun Bonačić , chorwacki piłkarz (ur. 1905 )
Władysław Borowiec , polski księgowy, ofiara represji stalinowskich (ur. 1916 )
Oskar Ritter von Niedermayer , niemiecki generał major, podróżnik, dyplomata, specjalista ds. tureckich i arabskich, publicysta, pisarz (ur. 1885 )
Andrzej Wlekliński , polski ślusarz, ofiara represji stalinowskich (ur. 1922 )
1950 – Aleksandr Tairow , rosyjski aktor, reżyser, reformator teatru (ur. 1885 )
1951 – Hans Naumann , niemiecki historyk literatury, folklorysta (ur. 1886 )
1952 :
1953 :
1954 :
1955 – Martha Norelius , amerykańska pływaczka (ur. 1909 )
1957 – Stanisław Liwszyc , polski internista, wykładowca akademicki (ur. 1893 )
1958 :
1959 – Richard Bühler , szwajcarski skoczek narciarski (ur. 1915 )
1960 :
1961 – Łeontij Kunycki , ukraiński duchowny greckokatolicki, teolog, działacz społeczny (ur. 1877 )
1962 :
1963 :
1965 :
1966 :
1967 :
1968 :
1970 :
1971 :
1972 :
1973 :
1974 :
1975 – Heinz Müller , niemiecki kolarz torowy i szosowy (ur. 1924 )
1976 – Adam Vetulani , polski historyk prawa (ur. 1901 )
1978 – Emil Chroboczek , polski agrotechnik, hodowca roślin, wykładowca akademicki (ur. 1902 )
1979 – Tapio Rautavaara , fiński lekkoatleta, oszczepnik (ur. 1915 )
1980 :
1981 :
1982 – Norris Poulson , amerykański polityk (ur. 1895 )
1983 :
1984 – Walter Pidgeon , kanadyjski aktor (ur. 1897 )
1985 – Zofia Jaroszewska , polska aktorka (ur. 1902 )
1986 :
1987 :
1988 – Kazimierz Konrad , polski operator filmowy (ur. 1921 )
1989 – Pedro Amorim , brazylijski piłkarz (ur. 1919 )
1990 :
1991 :
1992 :
1993 :
1995 – Gustav Brom , czeski klarnecista jazzowy, dyrygent orkiestr tanecznych, kompozytor (ur. 1921 )
1997 :
1998 :
1999 :
2000 :
2001 – Robert W. Floyd , amerykański informatyk, wykładowca akademicki (ur. 1936 )
2002 – Wanda Flakowicz , polska lekkoatletka, kulomiotka (ur. 1917 )
2003 :
Umberto Cardia , włoski dziennikarz, samorządowiec, polityk (ur. 1921 )
Stanisław Michalski , polski duchowny katolicki, kapelan emigracji, pułkownik (ur. 1916 )
Franco Modigliani , amerykański ekonomista, wykładowca akademicki, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii pochodzenia włoskiego (ur. 1918 )
Donald M. Nicol , brytyjski historyk, bizantynolog, wykładowca akademicki (ur. 1923 )
Edward Said , amerykański teoretyk literatury, krytyk kultury, wykładowca akademicki pochodzenia palestyńskiego (ur. 1935 )
2004 :
2005 – Kazimierz Głazek , polski taternik, alpinista (ur. 1939 )
2006 :
2007 :
2008 :
2009 :
2010 :
2011 :
2012 :
2013 – Timothy Lyne , amerykański duchowny katolicki, biskup pomocniczy Chicago (ur. 1919 )
2014 :
2015 – Zygmunt Fok , polski aktor (ur. 1928 )
2016 :
Jerzy Bogusz , polski informatyk, uczestnik konspiracji antyhitlerowskiej, więzień obozów koncentracyjnych (ur. 1921 )
Antoni Cybulski , polski poeta, publicysta (ur. 1937 )
Henning Enoksen , duński piłkarz (ur. 1935 )
José Fernández , kubański baseballista (ur. 1992 )
Gjelosh Gjokaj , albański malarz, grafik (ur. 1933 )
Nahid Hattar , jordański pisarz, dziennikarz, karykaturzysta (ur. 1960 )
Leszek Kajzer , polski archeolog, wykładowca akademicki (ur. 1944 )
Jan Maciej Kopecki , polski grafik, rytownik (ur. 1945 )
David Padilla , boliwijski generał, polityk (ur. 1927 )
Arnold Palmer , amerykański golfista (ur. 1929 )
Joseph Sitruk , francuski rabin (ur. 1944 )
Mirosław Skrzypkowski , polski fotograf, działacz społeczny (ur. 1944 )
2017 :
2018 :
Adam Fudali , polski polityk, samorządowiec, prezydent Rybnika (ur. 1951 )
Ignacy Krasicki , polski dziennikarz, politolog marksistowski (ur. 1928 )
Jack McKinney , amerykański trener koszykarski (ur. 1935 )
Wenceslao Selga Padilla , filipiński duchowny katolicki, prefekt apostolski Ułan Bator (ur. 1949 )
Jacek Wilczur , polski prawnik, historyk, politolog, żołnierz AK i BCh (ur. 1925 )
Władimir Woronkow , rosyjski biegacz narciarski (ur. 1944 )
2019 :
2020 :
2021 :
2022 :
2023 :
2024 :
Ismaił Aleksandrowicz , białoruski inżynier budownictwa, duchowny muzułmański, mufti (ur. 1929 )
Stanisław Lamperski , polski chemik, profesor nauk chemicznych (ur. 1952 )
John Warwick Montgomery , amerykański prawnik, publicysta, teolog i duchowny luterański (ur. 1931 )
Rocky Moran , amerykański kierowca wyścigowy (ur. 1950 )
Vassula Ryden , grecka mistyczka chrześcijańska (ur. 1942 )
Grzegorz Tuderek , polski inżynier, menedżer, polityk, poseł na Sejm RP (ur. 1938 )
Przypisy