Kolor ciemnoniebieski – państwa, gdzie językiem angielskim posługuje się większość społeczeństwa. Kolor jasnoniebieski – państwa, w których angielski jest językiem oficjalnym mimo posługiwania się nim przez mniejszość społeczeństwa
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
W Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych[3] i Australii angielski jest de factojęzykiem urzędowym, choć formalnie państwa te nie objęły takim statusem żadnego języka. Angielszczyzna należy do oficjalnych języków ONZ, a od XX wieku jest najczęściej używanym językiem w kontaktach międzynarodowych. Bywa określana jako pierwszy uniwersalny nowożytny język ludzkości[4][2]. Stanowi główny język nauki, handlu i polityki, a w niektórych krajach także kształcenia wyższego[2].
Angielszczyzna wykazuje silne zróżnicowanie na podłożu geograficznym i socjalnym. Dialekty języka angielskiego częściowo różnią się fonetyką, słownictwem i gramatyką. Rolę instytucjonalnej normy porozumiewawczej pełni różnie definiowany[5]dialekt ogólnoangielski (Standard English)[6], występujący w różnych podwariantach narodowych[7]. Język angielski jest obecnie źródłem zapożyczeń prawie na całym świecie, ale wcześniej to angielszczyzna ewoluowała pod wpływem innych języków.
Język angielski to język ojczysty 527 mln ludzi. Zajmuje trzecie miejsce, za hindi lub urdu (jedna grupa, języki ojczyste 588 mln ludzi) oraz chińskim (1,39 mld). Uczy się go 1,5 mld osób, dla porównania chińskiego tylko 30 mln. Angielskim jako swoim pierwszym i głównym językiem posługują się obywatele 101 państw[1].
Angielszczyzna jest językiem zachodniogermańskim, który wywodzi się z anglo-fryzyjskich i jutlandzkich narzeczy przyniesionych do Brytanii przez germańskich osadników i rzymskie wojska z terenów obecnych północnych Niemiec i Holandii[8]. Na początku język staroangielski był zróżnicowaną grupą dialektów, obrazującą różnorodne źródła anglosaskiej ludności ówczesnej Anglii. Jeden z tych dialektów, późny zachodniosaski, w końcu zyskał przewagę. Pierwotny staroangielski był następnie pod wpływem obcym ze względu na dwie fale inwazji. Pierwsza to inwazja wikingów, użytkowników języków skandynawskich; zdobyli oni i skolonizowali część Brytanii w ósmym i dziewiątym wieku. Druga to inwazja Normanów w XI wieku. Mówili oni językiem starofrancuskim i rozwinęli anglo-normańską odmianę języka angielskiego[9]. Te dwie inwazje spowodowały, że angielszczyzna stała się do pewnego stopnia językiem mieszanym.
Współżycie ze Skandynawami zaowocowało zauważalnym gramatycznym uproszczeniem i leksykalnym wzbogaceniem anglo-fryzyjskiego rdzenia angielszczyzny; późniejsza normańska okupacja prowadziła ku przeszczepieniu do rdzenia germańskiego bardziej wyszukanej warstwy słów z romańskiej gałęzi języków europejskich[10]. Ten wpływ normański wprowadził angielszczyznę do sądów i urzędów. W ten sposób angielszczyzna ewoluowała w „pożyczający” język o wielkiej elastyczności i bogatym słownictwie.
Pisownia angielska, w szczególności pisownia samogłosek, jest bardzo nieregularna. Dodatkowo występuje duże geograficzne zróżnicowanie wymowy. Dialekty różnią się na wiele sposobów, jedną z najbardziej znanych różnic jest występowanie lub niewystępowanie „r” przed spółgłoską i w absolutnym wygłosie. Dialekty różnią się też znacznie systemami samogłosek.
Jeśli chodzi o formę ortograficzną, statystycznie najczęściej występującymi literami są: „e” (występuje 56× częściej niż najrzadsze „q”), „a” (43×), „r” (39×), „i” (38×), „o” (36×), „t” (35×) i „n” (34×). Z kolei najczęściej występujące dwuliterowe zbitki to: „th”, „he”, „in”, „er”.
Samogłoski
Samogłoski angielskie na diagramie JonesaDyftongi angielskie na diagramie JonesaWpływ na słownictwo angielskie
Trudno jest ustalić dokładną liczbę samogłosek angielskich; różne analizy wykazały różną ich liczbę. Mnogość dialektów i różnice metodologiczne spowodowały, że wyniki różnią się znacznie[11]. Ogólnie przyjmuje się, że na angielski system fonetyczny składa się 12 samogłosek (iː, ɪ, uː, ʊ, e, ɜː, ə, ɔː, æ, ʌ, ɑː, ɒ)[12] i 8 dyftongów. W języku angielskim występuje zjawisko iloczasu, tzn. samogłoski dzielą się na długie i krótkie[13]. Na długość samogłoski w wyrazie wpływają: naturalna długość samogłoski oraz jej kontekst: najdłuższe są samogłoski naturalnie długie przed spółgłoską dźwięczną, a najkrótsze – samogłoski krótkie przed spółgłoską bezdźwięczną. Ogólnie można wyróżnić 4 różne długości samogłosek[14].
Angielski system spółgłoskowy jest bliższy polskiemu niż samogłoskowy, choć istnieją spółgłoski charakterystyczne dla tego języka oraz zbliżone, różniące się miejscem artykulacji w porównaniu np. z polskimi: /d/, /t/ i /n/ jest wymawiane z językiem przyciśniętym do wału dziąsłowego, a nie zębów[15]. Spółgłoski dźwięczne w zapisie są dźwięczne w wymowie, a ubezdźwięcznienie powoduje zmianę znaczenia wyrazu (para minimalna), np. /let/ – /led/.
W języku angielskim nie wszystkie wyrazy wymawia się z jednakowym naciskiem, jak również wiele wyrazów brzmi w różny sposób w różnym kontekście w zdaniu. Istnieją tzw. formy słabe, które pojawiają się w nieakcentowanych pozycjach: inna jest np. wymowa: Yes, I could /jes aɪ 'kʊd/ i I could go there /aɪ kəd'gəʊ ðeə/. Osłabieniu ulegają zwłaszcza czasowniki modalne, zaimki, przyimki. Obecność form słabych jest o wiele częstsza w mowie potocznej, niż w języku mediów czy oficjalnych przemówień[16].
Uproszczona transkrypcja
Odsetek ludności z krajów świata ze znajomością języka angielskiego:
80-100%
60-80%
40-60%
20-40%
0-20%
Wymowę RP można też zapisywać za pomocą uproszczonej transkrypcji IPA („simplified” lub „extra-broad”), wprowadzonej przez Daniela Jonesa. Zapisuje się w niej r zamiast ɹ oraz stosuje następujące symbole samogłosek[17]:
Akcent i intonacja to ważne cechy prozodyczne języka angielskiego. Akcent wyrazowy jest niejednolity, jak również ma funkcję dystrybutywną[18]; to produce /tə prɒd'juːs/ akcentowane na ostatnią sylabę oznacza „produkować”, podczas gdy some produce /sʌm ˈprɒdjuːs/ to produkty rolne (owoce i warzywa).
Intonacja języka angielskiego jest bogata w melodie i przy jej pomocy można wyrazić nieraz więcej niż przez treść samych wyrazów[19]. Tak to ujął badacz angielskiej fonetyki Wiktor Jassem: Anglicy nie należą na ogół do ludzi wielosłownych. Fakt ten w pewnej mierze znajduje odbicie w tym, że zamiast szerszego objaśnienia Anglik wyraża często pewną myśl, nadając stosunkowo krótkiej wypowiedzi odpowiednią intonację[19]. Oto 9 sposobów na intonację słowa „Yes”:
najbardziej naturalny, zwykłe stwierdzenie faktu bez emocji[20]
wygłaszany z zaangażowaniem emocjonalnym, wyraża zdziwienie, zaskoczenie, irytację
rutynowe, niezaangażowane
zależy od wyrazu twarzy przy wypowiadaniu, jeśli twarz jest pogodna, wyraża współczucie i sympatię, jeśli wyraz twarzy jest ponury, brzmi złowieszczo
wyraża szok i niedowierzanie
zakłopotanie, lekkie zażenowanie tym, co właśnie zostało powiedziane
znudzenie, ironia, sarkazm
niepewność, zwątpienie
silne zaangażowanie emocjonalne, w zależności od wyrazu twarzy może być to zachwyt, wyzwanie, samozadowolenie.
Intonacja zdań oznajmujących jest opadająca. Nieco inaczej jest w pytaniach. Intonacja wznosząca, charakterystyczna np. dla języka polskiego, jest możliwa tylko w pytaniach o rozstrzygnięcie (Yes/No questions). W przypadku pytań o uzupełnienie, zwanych również szczegółowymi lub Wh- questions, intonacja opada[21]:
W języku angielskim występują przedimki: określony the i nieokreślony a(n). Formy an używa się przed wyrazami wymawianymi z nagłosową samogłoską – an hour, ale a union. Co niezwykłe wśród języków indoeuropejskich, nie istnieje kategoria rodzaju gramatycznego, z wyjątkiem zaimków trzeciej osoby liczby pojedynczej.
Przedimek w języku angielskim to nieodmienna część mowy determinująca rzeczownik. Przedimka zwykle nie tłumaczy się na język polski. Czasami można go oddać jako zaimek ten, ta, to (przedimek określony), jakiś, jakaś, jakieś (przedimek nieokreślony)[22].
Przedimkiem jest wyraz występujący przed rzeczownikiem albo frazą rzeczownikową (np. przymiotnik + rzeczownik). W języku angielskim rozróżnia się dwa rodzaje przedimków:
a/an – nieokreślone;
the – określony.
Przedimek (zwany article lub determiner) określa, czy desygnaty są znane mówiącemu i rozmówcy. Jeśli są znane, używa się przedimka określonego. W przeciwnym wypadku stosowany jest przedimek nieokreślony. Przedimków a/an używa się wyłącznie przed rzeczownikiem policzalnym w liczbie pojedynczej, Oznacza on dowolny element z danego zbioru, innymi słowy pojedynczy choć nie wyjątkowy element[23]: My father is a teacher → Mój ojciec jest nauczycielem. Jest jednym ze zbioru nauczycieli.
Używany jest, gdy dana osoba lub rzecz pojawia się w tekście, rozmowie itp. po raz pierwszy[23] – pozostaje ona dla rozmówcy bliżej nieokreślona. Jeśli zostanie wymieniona po raz kolejny, otrzymuje przedimek the: Once we had a dog and a cat. But the dog was always eating the cat’s dinner. In the end, we gave the dog to a friend.
Przedimek określony the jest najpopularniejszym słowem angielskim[24]. Kontrastuje z przedimkiem nieokreślonym a i z przedimkiem zerowym. The ma zawsze tę samą formę[25]. Przedimek określony stosuje się do opisu określonego przedmiotu, osoby bądź stanu. Zarówno mówiący, jak i jego rozmówca wiedzą, o czym dokładnie jest mowa[25]: We left the car in the garage → Zostawiliśmy auto w garażu. Mówiący wie, jakie to auto i zna (przynajmniej ze słyszenia) dom, w którym samochód zaparkowano. Have you visited the castle? → Czy zwiedziłeś zamek? Zarówno mówiący, jak i odbiorca komunikatu wiedzą, w jakim mieście zamek się znajduje.
Większość rzeczowników występuje z poprzedzającymi je przedimkami określonymi bądź nieokreślonymi. Brak przedimka określa się jako przedimek zerowy[26].
Istnieją trzy podstawowe sytuacje, kiedy pojawia się przedimek zerowy[26]:
Rzeczownik
Rzeczownik angielski ma trzy formy gramatyczne: liczby pojedynczej, liczby mnogiej i (zwłaszcza rzeczowniki oznaczające osoby i zwierzęta) dopełniacza. Forma dopełniacza jest zawsze regularna, formy liczby mnogiej wykazują niekiedy pewne odstępstwa. Rzeczowniki dzielą się na dwie grupy: policzalne i niepoliczalne, a podział ten determinuje ich zachowanie się w zdaniu, zwłaszcza przyjmowanie odpowiedniego przedimka. Rzeczowniki angielskie mogą być proste lub złożone.
W języku angielskim osoby płci męskiej przyjmują zaimek he, żeńskiej she, obiekty z nieistniejącą bądź nierozpoznaną płcią przyjmują zaimek nieokreślony it[27].
Istnieje możliwość nadania rodzaju gramatycznego rzeczom bądź zwierzętom, zwłaszcza jeśli przyjmuje się, że mają osobowość, inteligencję bądź uczucia. Najczęściej spotyka się to w odniesieniu do zwierząt domowych: psów, kotów, koni[27]: Find the cat and let her out → Znajdź kota i go wypuść. Pociąga to również zmianę zaimka względnego: She’s an old dog, who likes to sleep much → To stara suka, która lubi dużo spać.
W języku angielskim rzeczowniki dzieli się na dwie grupy: policzalne (countable) i niepoliczalne (uncountable). Rzeczowniki z grupy policzalnych zasadniczo opisują desygnaty, które dadzą się policzyć. Przyjmują zarówno przedimek nieokreślony a/an, jak i liczebniki: a cat, three pigs[28]. Rzeczowniki policzalne mają formę zarówno liczby pojedynczej, jak i mnogiej[29]: hand – hands, a baby – babies.
Rzeczowniki niepoliczalne (uncountable, mass nouns) opisują desygnaty będące nazwami materiałów, cieczy, pojęć abstrakcyjnych, zbiorów i innych rzeczy postrzeganych jako masy bez konkretnych granic, a nie jako oddzielne obiekty. Z tymi rzeczownikami nie używa się liczby mnogiej ani liczebników (od tej zasady istnieje kilka wyjątków)[30]: water, weather, wool, money.
W języku angielskim nie istnieje rozbudowany system przypadków, do dzisiejszych czasów zachował się jedynie dopełniacz.
Dopełniacz saksoński zapisuje się następująco[31]
liczba pojedyncza
rzeczownik + ’s
my father’s car
liczba mnoga
’
my parents’ house
nieregularna liczba mnoga
rzeczownik + ’s
the children’s room
Dopełniacz saksoński używany jest najczęściej do mówienia o relacji własności i charakterystyce fizycznej, w szczególności, jeśli pierwszy wyraz oznacza osobę, zwierzę, firmę, kraj lub grupę osób[31]:
That’s my father’s house → To dom mojego ojca.
Mary’s brother is a lawyer → Brat Mary jest adwokatem.
Poland’s climate is getting warmer → Klimat Polski się ociepla.
W języku angielskim używa się zaimka you, który oznacza zarówno ty, wy, jak również pan, pani, państwo. Można użyć jednak w zdaniu z youzwrotów grzecznościowych, np. sir czy madam.
W języku angielskim przymiotnik nie odmienia się przez liczby ani nie ma charakterystycznej końcówki, po której byłby rozpoznawalny, choć istnieją grupy przymiotników o charakterystycznych końcówkach[35]:
–al:actual, final, general
–ed:confused, surprised, stoned
–ic:basic, atomic, generic
–ent:prominent, efficient, prurient
–ble:visible, recognisable, probable
–ing:amusing, terrifying, growing
–ive:deceptive, attractive, sensitive
–(l)y:angry, dirty, funny
–an:American, human, indian
–ous:cantankerous, furious, ominous
–ar:popular, regular, similar
–ful:colourful, grateful, respectful
–less:careless, topless, harmless.
Przymiotnik może w zdaniu zajmować miejsce przydawki i orzecznika. Najczęstszą pozycją przymiotnika jest przydawka określająca rzeczownik. Istnieją przymiotniki, mogące wystąpić jedynie w tej pozycji, np. chief, fellow, utter, upper[35]: a main road, the chief inspector.
Przysłówek angielski jest bardzo zróżnicowany. Może charakteryzować się końcówką –ly, może mieć formę tożsamą z przymiotnikiem, a jego znaczenie determinuje wtedy miejsce w zdaniu.
Przysłówki można podzielić na następujące kategorie według ich znaczenia[36]:
sposobu: well, how, quickly, hard, fast,
miejsca: up, there, above, upstairs,
czasu: now, then, soon, afterwards, recently,
stopnia: quite, much, so, too, really, pretty, fairly,
Czasownik angielski jest częścią mowy z największą liczbą form i zastosowań. Czasowniki pod względem zachowania w zdaniu dzielą się na trzy grupy: posiłkowe, modalne i zwykłe. Angielski czas ma dwie formy morfologiczne: czasy teraźniejszy i przeszły, pozostałe tworzy przy użyciu czasowników modalnych i posiłkowych. Czasownik angielski może występować w 4 czasach: teraźniejszym, przeszłym, przyszłym i przyszłym w przeszłości, 3 stronach: czynnej, biernej i zwrotnej oraz 4 trybach: orzekającym, rozkazującym, przypuszczającym i łączącym.
Czasownik to be („być”) używany jest w swym znaczeniu podstawowym oraz jako czasownik pomocniczy do tworzenia czasów ciągłych.
Odmienia się nieregularnie[37]:
Forma oznajmująca
Forma pytająca
Forma przecząca
I am, I was
am I?, was I?
I am not, I was not
you are, you were
are you?, were you?
you are not, you were not
he/she/it is, he/she/it was
is he/she/it?, was he/she/it?
he/she/it is not, he/she/it was not
we are, we were
are we?, were we?
we are not, we were not
you are, you were
are you?, were you?
you are not, you were not
they are, they were
are they?, were they?
they are not, they were not
W języku mówionym stosuje się następujące skróty[38]:
are + not → aren’t
were + not → weren’t
is + not → isn’t.
Forma imiesłowu przeszłego biernego: been.
Czasownik ten nie tworzy również form z czasownikiem posiłkowym do. W zdaniu przeczącym stawia się przeczenie bezpośrednio przy czasowniku głównym formie osobowej. W zdaniu pytającym następuje przestawienie podmiotu i orzeczenia. Na przykład: I am not French. → Nie jestem Francuzem. Are you there? → Jesteś tam?. Who are you? → Kim jesteś?
To have
Czasownik oznacza mieć i odmienia się nieregularnie[39]. W formie pytającej i przeczącej możliwe są dwa warianty: tworzenie pytań przez inwersję i (zwłaszcza w odmianie amerykańskiej) z operatorami do, does, did.
Czasownika have używa się przede wszystkim do informowania o własności, stosunkach i innych stanach[40]: They have three cars → Oni mają trzy samochody
W języku angielskim występują dwa czasy morfologiczne – teraźniejszy i przeszły. Łącznie z konstrukcjami gramatycznymi można wyróżnić szesnaście czasów gramatycznych i konstrukcji osadzających czynności w odpowiednim czasie. Wyróżnia się cztery kategorie czasowe:
czas teraźniejszy,
czas przeszły,
czas przyszły,
czas przyszły w przeszłości.
Każdy występuje w czterech aspektach precyzujących usytuowanie czynności w czasie: prostym, postępującym (zwanym niekiedy ciągłym), przeszłym i przeszłym ciągłym. Poniższa tabela przedstawia przykładowe zdanie w 16 czasach strony czynnej (Present Simple: I do → robię):
Oznacza, że czynność jest wykonywana na podmiocie. Zasadniczą różnicą między angielskim i większością języków jest to, że podmiotem w zdaniu w stronie biernej może stać się również dopełnienie dalsze:
She was given a chance. – dano jej szansę.
Strona bierna nie może być utworzona w czasach z rodziny Perfect Progressive.
Oznacza wykonywanie czynności przez podmiot na samym sobie. Używa się do tego celu partykuły o konstrukcji zaimek w formie dopełnienia + self w liczbie pojedynczej lub selves w liczbie mnogiej[41].
myself
ourselves
yourself
yourselves
himself herself itself
themselves
Jest to jedyny przypadek w języku, gdy druga osoba liczby pojedynczej różni się od liczby mnogiej.
Strona zwrotna nie występuje w relacjach wzajemnych (reciprocal). Używa się wtedy each other, w l.mn. one another[41].
They washed themselves. – umyli się (każdy siebie),
They washed each other. – umyli się (wzajemnie).
Składnia
Podstawowym szykiem zdania jest SVO, podobnie jak w języku polskim. Wyrazy określające poprzedzają określane. Szyk zdania jest mniej swobodny niż w języku polskim.
W języku angielskim istnieją tzw. okresy (tryby) warunkowe. Używa się ich, kiedy mówi się o jakiejś czynności, która może zostać wykonana (lub nie), jeśli zostanie spełniony jakiś warunek. Wyróżnia się następujące okresy warunkowe[42]:
Zdanie podrzędne warunkowe jest typem zdania podrzędnego okolicznikowego. Zdarzenie opisane w zdaniu głównym zajdzie, jeśli zostanie spełniony określony warunek, przy czym kolejność zdań jest dowolna[43]: If it rains, we’ll get wet → Jeśli będzie padać, zmokniemy. The door opens if you press the button → Drzwi się otworzą, jeśli naciśniesz przycisk. Zdanie warunkowe mogą wprowadzać[44]:
if → „jeśli”
unless (if... not lub except... if) → „o ile nie”
provided that, providing that → „pod warunkiem, że”, „zakładając, że”
on condition that → „pod warunkiem, że”, określenie formalne
Imagine → „wyobraź sobie”
supposing → „zakładając”
as long as → dosł. „tak długo jak...”.
Istnieją trzy (według niektórych podręczników gramatyki cztery) tzw. okresy warunkowe, czyli konstrukcje gramatyczne służące do określania związków między wydarzeniem i warunkiem. Oprócz tego istnieje kilka okresów mieszanych.
zero conditional, np. If she goes in the rain, she gets wet. → Jeśli wyjdzie w deszcz, to się zmoczy. (zdanie zawsze prawdziwe)
first conditional, np. If he really loves Cindy, he will ask her to be his wife. → Jeśli naprawdę kocha Cindy, poprosi ją o rękę. (warunek możliwy do spełnienia)
second conditional, np. If I were you, I would go to a doctor. → dosł. Gdybym był tobą, poszedłbym do lekarza. (Na twoim miejscu poszedłbym do lekarza.) (sytuacja hipotetyczna, nierealistyczna)
third conditional, np. If she had come earlier, she would have met with Tom. → Gdyby (była) przyszła wcześniej, spotkałaby się (byłaby się spotkała) z Tomem. (warunek niemożliwy do spełnienia, bo dotyczy przeszłości)
Uwaga! Można łączyć m.in. zdania z II i III okresu warunkowego, powstaje wówczas mixed conditional, np. If he wasn’t so shy, he would have told her it → Gdyby nie był tak nieśmiały, powiedziałby (był) jej to.; If he hadn’t purchased this item, he wouldn’t get into trouble now. → Gdyby nie (był) kupił tej rzeczy, nie miałby teraz problemów.
Odmiany języka angielskiego
Ze względu na kolonialną historię Wielkiej Brytanii w czasach nowożytnych język angielski ma wiele terytorialnych standardów i dialektów nieliterackich, które dość znacznie różnią się od standardu brytyjskiego. Z uwagi na rozwój transportu, komunikacji i mediów formy literackie pozostają jednak wzajemnie zrozumiałe. Do odmian terytorialno-etnicznych zaliczają się odmiany: amerykańska, australijska, południowoafrykańska, indyjska i jamajska. Angielszczyzna w obrębie samych Wysp Brytyjskich również wykazuje wysoki stopień zróżnicowania.
Podstawowe cechy fonetyki amerykańskiej to rotacyzm (wymawianie /r/), występowanie /æ/ tam, gdzie Brytyjczycy wymawiają /ɑː/, i tak słowa after, plant będą w RP wymawiane /ˈɑːftə/, /plɑːnt/, a w amerykańskim angielskim /ˈæːftər/, /plæːnt/, /ɒ/ rekompensowane przez /ɑː/, np. cod, bottle, spot, pocket.
Różnice nazwy części samochodu w amerykańskiej i brytyjskiej angielszczyźnie
Istnieją znaczne różnice w słownictwach amerykańskim i brytyjskim; dotyczą one różnych dziedzin życia, zwłaszcza tych, które rozwinęły się stosunkowo niedawno, np. motoryzacja[45].
Istnieje kilka różnic w pisowni wyrazów o specyficznych cechach, takich jak końcówka[46]:
Wyrazy zakończone w brytyjskim języku na –our, w amerykańskim kończą się na –or: parlor, color.
Wyrazy zapożyczone z łaciny, mające w temacie ae i oe, w pisowni amerykańskiej pisane są przez e: anemia, fetus, edema, estrogen.
Wyrazy z podwójnym l mają tendencję do jego „gubienia” w amerykańskiej wersji języka: councilor, chili, libelous, hosteler, marvelous.
Słowa zakończone w brytyjskim na –ence, zmieniają końcówkę na –ense: pretense, defense.
Brytyjskie –ise w języku amerykańskim pisane jest –ize: recognize.
Istnieją trzy rodzaje akcentu australijskiego: broad, general i cultivated[47]. Broad to kontinuum akcentów lokalnych, cultivated przypomina akcenty brytyjskie i jest ich naśladownictwem, natomiast general to wariant pośredni między obydwoma wersjami i jest najczęściej używany[47]. Akcent broad ma tendencje przesuwania samogłosek do pozycji frontowej, w stronę /i/, /e/ i /æ/, podczas gdy pozostałe akcenty preferują wymowę tylną[48].
Odmiana australijska opiera się w głównej mierze na standardowej angielszczyźnie brytyjskiej, ze znacznymi naleciałościami amerykańskiej odmiany tego języka, pewnymi elementami zapożyczonymi z języków europejskich oraz nielicznymi słowami zapożyczonymi z języków aborygeńskich. Zapożyczeniem z języków aborygeńskich są słowa takie jak: „kangaroo” czy „boomerang” (bumerang)[49].
Wpływ na język polski
Z języka angielskiego do polskiego przechodzi duża liczba wyrazów (anglicyzmów). Są to przeważnie terminy naukowo-techniczne, głównie o źródłosłowie grecko-łacińskim (np. akronim „laser” itp.), a także określenia związane z kulturą masową (np. „baseball”, „jazz”, „football”)[50].
Przyjęły się też pewne angielskie wyrażenia potoczne i wykrzykniki, jak np. „OK”, „sorry”, „oops”, „wow”. Zaobserwować można też zmianę sposobu wymawiania zapożyczeń z innych języków na rzecz ich wymowy w jęz. ang., np.: „image” /ˈɪmɪdʒ/ czy „quiz” [kʰw̥ɪz].
Wpływ języka polskiego
Przykładem wpływu języka polskiego na język angielski jest pisownia przymiotnika i rzeczownika narodowego „Czech” (Czech, czeski) i „Czechoslovakia” (Czechosłowacja).
↑RenataR.VajdičkováRenataR., Anglický odborný jazyk v globálnom kontexte a ako súčasť výučby na stredných odborných školách, [w:] AlenaA.Ďuricová (red.), Od textu k prekladu, t. VIII, Praha: Jednota tlumočníků a překladatelů, 2013, s. 186–198, ISBN 978-80-7374-095-5 [zarchiwizowane z adresu 2024-01-20](słow.), patrz s. 189.
Antoni Prejbisz, B. Jasińska, S. Kryński, R. Gozdawa-Gołębiowski: Nowa gramatyka angielska w ćwiczeniach. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1997. ISBN 83-7195-192-2.
Harry Ritchie: English for the Natives. London: John Murray, 2013, s. 79. ISBN 978-1-84854-837-4.
Canadian film director, film producer and film editor Bruce McDonaldMcDonald at the 2010 Toronto International Film FestivalBorn (1959-05-28) May 28, 1959 (age 64)Kingston, Ontario, CanadaAlma materRyerson UniversityOccupation(s)Film director, writer, producerYears active1989–presentKnown forRoadkill (1989)Hard Core Logo (1996)Pontypool (2008) Bruce McDonald (born May 28, 1959) is a Canadian film and television director, writer, and producer.[1] Born in Kingston,...
För Per Elvius d.ä., se Petrus Elvius. Pehr Elvius Föddaugusti 1710[1]Uppsala, SverigeDöd27 september 1749[1]Husby-Sjutolfts församling[1], SverigeSysselsättningMatematikerFöräldrarPetrus Elvius[1]SläktingarAnna Maria Elvia (syskon)Redigera Wikidata Pehr Elvius (även Per Elvius d.y.) född i augusti 1710 i Uppsala, död 27 september 1749 på Ekolsund, var en svensk matematiker.[2] Pehr Elvius var son till professor Petrus Elvius och Anna Maria Spole, dotter till professor ...
Iglesia de San BenitoSaint Benoit Kilisesi Vista de la iglesiaLocalizaciónPaís TurquíaDivisión BeyoğluProvincia de EstambulDirección Estambul TurquíaCoordenadas 41°01′30″N 28°58′36″E / 41.025, 28.9766Información religiosaCulto Iglesia católicaAdvocación Virgen María y Benito de NursiaPatrono San Benito de NursiaFundación siglo XVDatos arquitectónicosTipo IglesiaEstilo arquitectura góticaSitio web oficial[editar datos en Wikidata] La igle...
NH Entertainment Media Group (NHemg)Nama asli앤에이취미디어NH미디어앤에이취이엠쥐JenisPrivateIndustriDunia hiburanGenreK-popDanceElectropopR&BDidirikan1998PendiriKim Nam-heeKantorpusatSeoul, Korea SelatanCabangShinsa-dong, Gangnam-guTokohkunciKim Nam-hee (CEO)JasaProduksi musikmanajemen artisPemilikSignal Entertainment Group (50%)IndukSignal Entertainment GroupAnakusahaNH&Major1998 (50%)Global H (50%)Situs webnhemg.com NH Media (juga dikenal sebagai NHemg) (Hang...
Men's Greco-Roman 75 kg at the 2014 World ChampionshipsVenueGymnastics Sport PalaceDates12 September 2014Competitors39 from 39 nationsMedalists Arsen Julfalakyan Armenia Neven Žugaj Croatia Andy Bisek United States Elvin Mursaliyev Azerbaijan← 20132015 → 2014 World Wrestling ChampionshipsFreestyleGreco-RomanWomen57 kg59 kg48 kg61 kg66 kg53 kg65 kg71 kg55 kg70 kg75 kg58 kg74 kg80 kg6...
هذه مقالة غير مراجعة. ينبغي أن يزال هذا القالب بعد أن يراجعها محرر مغاير للذي أنشأها؛ إذا لزم الأمر فيجب أن توسم المقالة بقوالب الصيانة المناسبة. يمكن أيضاً تقديم طلب لمراجعة المقالة في الصفحة المخصصة لذلك. (أبريل 2022) التفسير المقاصدي نوع من أنوع تفسير القرآن عند المسلمين، ...
إدارة أعمال إدارة عمل تجاري محاسبة محاسبة إدارية محاسبة مالية تدقيق مالي شخصية معنوية Corporate group تكتل (شركة) شركة قابضة جمعية تعاونية مؤسسة تجارية شركة مساهمة شركة محدودة المسؤولية شراكة شركة خاصة Sole proprietorship مشاريع مملوكة من قبل الدولة حوكمة الشركات Annual general meeting مجلس إدارة ...
هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يناير 2022) دولة الوضع الراهن (بالإنجليزية: Status quo state) هو مصطلح من نظرية انتقال القوة داخل المجال الأوسع للعلاقات الدولية. يتم استخدامه لوصف الدول، التي على عكس الدول الت...
Iranian TV Series ShahrzadPersianشهرزاد Genre Drama Romance Historical Crime Mystery Written by Hassan Fathi Naghmeh Samini Directed byParsa AliStarring Ali Nasirian Taraneh Alidoosti Shahab Hosseini Mostafa Zamani Parinaz Izadyar Mehdi Soltani Mahmoud Pak Niat Abolfazl Poorarab Jamshid Hashempour Hooman Barghnavard Reza Kianian Roya Nonahali Ateneh Faghih Nasiri Amir Jafari Amirhossein Fathi Theme music composerMohsen ChavoshiComposerAmir TavassolyCountry of originIranOriginal language...
This article uses bare URLs, which are uninformative and vulnerable to link rot. Please consider converting them to full citations to ensure the article remains verifiable and maintains a consistent citation style. Several templates and tools are available to assist in formatting, such as reFill (documentation) and Citation bot (documentation). (August 2022) (Learn how and when to remove this template message) Village development committee in Sagarmatha Zone, NepalTaksindu टाक्सि...
Pour les articles homonymes, voir Navigateur. Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article adopte un point de vue régional ou culturel particulier et nécessite une internationalisation (mars 2014). Merci de l'améliorer ou d'en discuter sur sa page de discussion ! Vous pouvez préciser les sections à internationaliser en utilisant {{section à internationaliser}}. Cet article est une ébauche concernant l’aéronautique et un métier. V...
2003 novella by Robert Perry This article is about the novella. For a work of art meant to complement another work, see Sequel § Companion piece. The topic of this article may not meet Wikipedia's notability guideline for books. Please help to demonstrate the notability of the topic by citing reliable secondary sources that are independent of the topic and provide significant coverage of it beyond a mere trivial mention. If notability cannot be shown, the article is likely to be merged,...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 1815 in Canada – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2023) (Learn how and when to remove this template message) ← 1814 1813 1812 1815 in Canada → 1816 1817 1818 Decades: 1790s 1800s 1810s 1820s 1830s See also: History of Canada Ti...
Japanese artist (born 1968) Detail of Constellation Mana by Kumi Yamashita Yamashita Kumi is a Japanese artist based in New York.[1] She was born in 1968 in Takasaki, Japan, and then relocated to the United States in high school as part of an exchange student program. Yamashita received her Bachelor of Fine Arts in 1994 from Cornish College of the Arts in Seattle, Washington and completed her Master of Fine Arts in 1999 from the Glasgow School of Art in Scotland.[2][3]...
American politician Richard TreadwayPortrait of senator Richard Treadway in the Massachusetts General CourtMember of the Massachusetts Senate from the Worcester and Hampden DistrictIn office1953–1955Preceded byEdward StavesSucceeded byPaul H. Benoit Personal detailsBorn(1913-06-05)June 5, 1913Williamstown, Massachusetts, USDiedMarch 26, 2006(2006-03-26) (aged 92)Vero Beach, Florida, USPolitical partyRepublicanResidence(s)Williamstown, MassachusettsVero Beach, FloridaAlma materDartmouth...
Popular science book by Hugh Aldersey-Williams Periodic Tales: The Curious Lives of the Elements First edition (UK)AuthorHugh Aldersey-Williams[1]CountryUSSubjectChemical elementsHistory of chemistryPublisherViking Press (UK)Ecco Press (US)Publication date2011Pages428ISBN9780061824722OCLC639164366 Periodic Tales: The Curious Lives of the Elements (also published as Periodic Tales: A Cultural History of the Elements, from Arsenic to Zinc) is a 2011 popular science and history book by E...
2018 translation of Esclave Vieil Homme Et Le Molosse, by Linda Coverdale This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (April 2021) (Learn how and when to remove this template message) Slave Old Man (French: L'Esclave vieil homem et le molosse, lit. 'The Old Slave and the Hound') is a 1997 novella by Patrick Chamoiseau. This novel is a part of...
Japanese screenwriter Hideo Oguni小国英雄Hideo Oguni in 1948Born(1904-07-09)9 July 1904Hachinohe, Aomori Prefecture[citation needed]Died5 February 1996(1996-02-05) (aged 91)NationalityJapaneseOccupationScreenwriterKnown forIkiru, The Seven Samurai, Throne of Blood Hideo Oguni (小国 英雄, Oguni Hideo, 9 July 1904 – 5 February 1996[1]) was a Japanese writer who wrote over 100 screenplays. He is best known for co-writing screenplays for a number of films direc...
ХристианствоБиблия Ветхий Завет Новый Завет Евангелие Десять заповедей Нагорная проповедь Апокрифы Бог, Троица Бог Отец Иисус Христос Святой Дух История христианства Апостолы Хронология христианства Раннее христианство Гностическое христианство Вселенские соборы Н...
.svg)
