Rodzaj w języku angielskim – sposób przedstawiania płci w języku angielskim. Zasadniczo rodzaj biologiczny przypisuje się ludziom i zwierzętom, dla przedmiotów istnieje rodzaj nieosobowy.
Rodzaj gramatyczny rzeczowników
W języku angielskim osoby płci męskiej przyjmują zaimek he, żeńskiej she, obiekty z nieistniejącą bądź nierozpoznaną płcią przyjmują zaimek nieokreślony it[1].
Istnieje możliwość nadania rodzaju gramatycznego rzeczom bądź zwierzętom, zwłaszcza, jeśli przyjmuje się, że mają osobowość, inteligencję bądź uczucia. Zjawisko to spotyka się przede wszystkim w kontekście zwierząt domowych: psów, kotów, koni[1]: Find the cat and let her out → Znajdź kota i go wypuść. Wiąże się ono również z odpowiednim dostosowaniem zaimka względnego: She's an old dog, who likes to sleep much → To stara suka, która lubi dużo spać.
Płeć gramatyczną mogą otrzymywać również pojazdy (samochody, motocykle). Marynarze często używają she w odniesieniu do łodzi i okrętów[1]: She was an old ship → To był stary statek. Podobnie nazwy krajów mogą otrzymywać zaimek she, choć we współczesnej angielszczyźnie znacznie częściej używa się it: Poland has decided to increase her/its trade with Germany → Polska zdecydowała się zwiększyć swój handel z Niemcami.
Określanie płci
Tradycyjnie w angielszczyźnie form zaimka męskiego he/his/him etc. używa się w przypadku, gdy płeć osoby nie jest określona, albo gdy trzeba odnieść się zarówno do mężczyzn, jak i kobiet; forma ta używana jest przede wszystkim w stylu formalnym. Przez niektórych bywa uważana za seksistowską i bywa unikana; inni uznają, że daje przewagę jednej płci[2][3]: If a student is ill, he must send his certificate.
Zaimek they często odnosi się do pojedynczych osób, jeśli są one nieokreślone. Dzieje się tak po wyrażeniach: someone, a person, nobody, whoever i podobnych[3]: If anybody calls me this evening, tell them I am busy → Jeśli ktoś zadzwoni do mnie po południu, powiedz mu, że jestem zajęty. Nobody was late, were they?
Jako neutralnego pod względem płci zamiennika he i she używa się zaimka they[4], choć forma ta budzi pewne kontrowersje i nie jest akceptowana przez część użytkowników angielszczyzny[5]: Somebody wants to speak to you. – Tell them to leave me alone → Ktoś chce z tobą rozmawiać. → Powiedz mu, by mi dał spokój. Zjawisko to nie jest wcale nowe, pojawia się już w dziełach Geoffreya Chaucera[2]. Kręgi liberalne są zdania, że użycie zaimka they w znaczeniu liczby pojedynczej pomogłoby rozwiązać problem seksizmu językowego w angielszczyźnie[2].
Rzeczowniki z odrębnym rodzajem żeńskim
Niektóre rzeczowniki, zwłaszcza oznaczające zawody, mają odmienną liczbę mnogą[1].
Przegląd form rzeczowników:
rodz. męski
|
rodz. żeński
|
rodz. męski
|
rodz. żeński
|
actor
|
actress
|
groom
|
bride
|
duke
|
duchess
|
hero
|
heroine
|
host
|
hostess
|
manager
|
manageress
|
monk
|
nun
|
policeman
|
policewoman
|
prince
|
princess
|
steward
|
stewardess
|
waiter
|
waitress
|
widower
|
widow
|
Rzeczowniki zakończone na -man nie mają swojego żeńskiego odpowiednika: fireman. spokesman; w takich przypadkach końcówkę -man zastępuje się czasami końcówką -person: spokesperson, chairperson. Choć słowa z końcówką -woman powoli wchodzą do użycia, nie ugruntowały się jeszcze w praktyce językowej. W niektórych sytuacjach jest możliwość zastąpienia rzeczownika innym, np. fireman → firefighter[1].
Przypisy
Części mowy |
|
---|
Rzeczownik |
|
---|
Czasownik | |
---|
Składnia |
|
---|
Fonologia i fonetyka |
|
---|