96 Pułk Piechoty (II RP)

96 pułk piechoty

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
Tradycje
Rodowód	pułk KOP „Snów”
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Andrzej Bogacz
Działania zbrojne
kampania wrześniowa bitwa pod Jaworowem (15–16 IX 1939)
Organizacja
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	38 Dywizja Piechoty

96 pułk piechoty (96 pp) – rezerwowy oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Pułk nie występował w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Sformowany został w I rzucie mobilizacji powszechnej, począwszy od 31 sierpnia 1939, przez pułk KOP „Snów” dla rezerwowej 38 Dywizji Piechoty.

W kampanii wrześniowej walczył w składzie 38 DP, między innymi w bitwie pod Jaworowem.

10 września pułk wyszedł z podporządkowania 38 DP i z rozkazu gen. Fabrycego przedyslokowany został w rejon Pikulic z zadaniem zabezpieczenia Przemyśla^[1].

Obsada personalna pułku we wrześniu 1939[2]
Stanowisko etatowe	Stopień, imię i nazwisko	Uwagi
dowództwo
dowódca pułku	ppłk piech. Andrzej Bogacz	PSZ na Zachodzie
kwatermistrz	kpt. piech. Czesław Michał Dąbrowa[3]	niemiecka niewola[4]
I batalion (baon KOP „Stołpce”)
dowódca batalionu	mjr piech. Leon Kardaś	†IX 1939 Mościska[a]
adiutant	kpt. Witold Gorczyński[b]
dowódca 2 kompanii strzeleckiej	kpt. Zenon Tymiński[c]	†1940 Charków[7]
funkcja nieznana	ppor. piech. rez. Władysław Jakubowski	†1940 Charków[8]
II batalion (baon KOP „Kleck”)
dowódca batalionu	kpt. Zygmunt Kledzik[d]
dowódca 4 kompanii strzeleckiej	kpt. piech. Zygmunt Bobrowski[e]
III batalion (baon KOP „Ludwikowo”)
dowódca batalionu	mjr piech. Antoni Małek[f]
dowódca 7 kompanii strzeleckiej	por. Lucjan Giżyński	AK, dowódca baonu „Gozdawa”
pododdziały specjalne
dowódca kompanii przeciwpancernej	kpt. piech. Eugeniusz Gromów	†IX 1939 pod Lwowem[4]
dowódca I plutonu	por. piech. Kazimierz Baraniak	†1940 Charków[14]

Uwagi

1. Mjr piech. Leon Kardaś zmarł w następstwie ran doznanych 15 września 1939 pod Nowosiółkami^[4].
2. Gorczyński Witold, kpt. piech., w KOP od 1938. Do mobilizacji dowódca 1 kompanii granicznej „Mikołajewszczyzna”. We wrześniu 1939 adiutant I batalionu piechoty 96 pułku piechoty^[5]
3. Tymiński Zenon (1899-1940), kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 2 kompanii granicznej „Siełowicze”. We wrześniu 1939 dowódca 2 kompanii piechoty I/ 96 pułku piechoty. Więzień obozu w Starobielsku. Zamordowany przez NKWD^[6].
4. Kledzik Zygmunt Jan, kpt. piech., w KOP od 1935. Do mobilizacji dca 2 kompanii granicznej „Chominka“ baonu KOP „Kleck”. We wrześniu 1939 dca II batalionu piechoty 96 pułku piechoty. W trakcie walk z Niemcami ranny 20 września pod Hołoskiem^[9].
5. kpt. piech. Zygmunt Bobrowski (ur. 9 lutego 1902), w KOP od 1935. Do mobilizacji dowódca 1 kompanii granicznej „Lubieniec” baonu KOP „Kleck”. We wrześniu 1939 dowódca 4/96 pp. Poległ w walkach z Niemcami w Janowie 18 września 1939^[10].
6. mjr piech. Antoni Małek (ur. 28 marca 1895) do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej. 27 czerwca 1935 prezydent RP nadał mu stopień majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 32. lokatą w korpusie oficerów piechoty i wyznaczony na stanowisko dowódcy baonu w 38 pp. W KOP od 1938 roku. Do mobilizacji dowódca baonu KOP „Ludwikowo”^[11]. We wrześniu 1939 dowódca III/96 pp. Ciężko ranny w walkach z Niemcami 20 września 1939 pod Hołoskiem^[12]. Był odznaczony Medalem Niepodległości i Srebrnym Krzyżem Zasługi^[13].

Przypisy

1. Prochwicz 2003 ↓, s. 150.
2. Prochwicz 2003 ↓, s. 374.
3. Czesław Dąbrowa. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.10747 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-15].
4. Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2024-06-15].
5. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 719.
6. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 754.
7. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 571.
8. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 180.
9. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 724.
10. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 710.
11. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 934.
12. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 732.
13. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 25.
14. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 14.

Bibliografia

• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Ryszard Dalecki, Armia "Karpaty" w wojnie obronnej 1939 r., Krajowa Agencja Wydawnicza, Rzeszów 1989, wyd. II, ISBN 83-03-02830-8.
• Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. Warszawa-Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 83-88067-48-8.
• Kazimierz Jędrych, Szlak bojowy z Ludwikowa do Wytyczna, wstęp i opracowanie Grzegorz Nowik, Przegląd Historyczno-Wojskowy Nr 1 (196), Warszawa 2003, ISNN 1640-6281, s. 137-154.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.