Batalion KOP „Dukla”

Batalion KOP „Dukla”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1939
Rozformowanie	1939
Nazwa wyróżniająca	Dukla
Dowódcy
Pierwszy	mjr Wacław Majchrowski
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Kryptonim	188[a]
Dyslokacja	Dukla
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Podległość	2 p KOP „Karpaty”

Batalion KOP „Dukla” – pododdział piechoty, podstawowa jednostka taktyczna^[2] Korpusu Ochrony Pogranicza.

Formowanie batalionu

Batalion KOP „Dukla” został sformowany w drugiej połowie lipca 1939 roku, w Dukli (Okręg Korpusu Nr X), w składzie 2 pułku KOP „Karpaty”^[3][4].

Działania batalionu

1 kompania pod dowództwem porucznika Stefana Kazimierczaka, po zakończeniu organizacji, została skierowana do wsi Jaśliska z zadaniem „bardzo dyskretnego rozpoznania przedpola Przełęczy Dukielskiej, zaplanowania stanowisk obrony broni ciężkiej i plutonów strzeleckich”. Obrona przełęczy miała być zorganizowana w rejonie wsi Barwinek. „Przerzut kompanii z Jaślisk na właściwy kierunek do Barwinka miał nastąpić na specjalny rozkaz”^[5]. 20 sierpnia 1939 roku porucznik Kazimierczak otrzymał rozkaz przesunięcia kompanii do Barwinka z zadaniem: „zaryglować kierunek ze Słowacji. Przewidzieć obronę przeciwko broni pancernej lub zmotoryzowanej. Do umocnień ziemnych przystąpić natychmiast (...)”. Kompania została wzmocniona II plutonem 1 kompanii ciężkich karabinów maszynowych, plutonem 81 mm moździerzy i dwoma 37 mm armatami przeciwpancernymi wz. 36^[6].

W kampanii wrześniowej walczył w składzie 3 Brygady Górskiej.

Struktura organizacyjna i obsada personalna baonu

Organizacja pokojowa batalionu^[4]:

• dowództwo batalionu z kwatermistrzostwem
• pluton łączności batalionu
• 1 kompania strzelecka
• 2 kompania strzelecka
• 3 kompania strzelecka
• kompania ckm
• posterunek żandarmerii KOP „Dukla”^[b]

Organizacja wojenna i obsada personalna I/2 pp „Karpaty” (baonu KOP „Dukla”)^[8][9]
dowództwo

• dowódca batalionu - mjr Wacław Wawrzyniec Majchrowski^[c]
• zastępca - kpt. Michał Fijałek
• adiutant - por. Stefan Lebelt
• dowódca plutonu łączności - kpt. Ignacy Witkowski

1 kompania strzelecka

• dowódca kompanii - kpt. Stefan Kazimierczak
• dowódca I plutonu - por. Rajmund Świętochowski († 2 IX 1939)
• dowódca II plutonu - por. Stanisław Kowalski
• dowódca III plutonu - st. sierż. Wojciech Eliasz

2 kompania strzelecka

• dowódca kompanii - kpt. Tadeusz Pściuk
• dowódca II plutonu - por. Zdzisław Dubicki

3 kompania strzelecka

• dowódca kompanii - por. Władysław Ostrowski
• dowódca I plutonu -
• dowódca II plutonu - por. Tadeusz Gryglaszewski
• dowódca III plutonu - sierż. Władysław Kupliński

1 kompania ckm

• dowódca kompanii - kpt. Artur Mazurek
• dowódca I plutonu -
• dowódca II pluton - por. Tadeusz Ossowski
• dowódca III plutonu -

Uwagi

1. Zarządzenie szefa sztabu KOP ppłk. dypl. Franciszka Węgrzyna w sprawie używania w dowództwie KOP kryptonimów zamiast nazw jednostek KOP^[1].
2. Posterunek żandarmerii KOP „Dukla” zorganizowany miał być z dniem 18 lipca 1939. Wchodził w skład plutonu żandarmerii KOP „Karpaty”. Etat przewidywał 1 podoficera zawodowego, 1 podoficera nadterminowego i szeregowego zasadniczej służby wojskowej^[7].
3. Majchrowski Wacław Wawrzyniec, mjr piech., w KOP od 1933. Do lipca 1939 zastępca dcy baonu KOP „Budsław”. Potem mianowany dcą baonu KOP „Dukla”. We wrześniu 1939 początkowo dca I baonu 2 pułku piechoty KOP „Karpaty”, a od 14 września dca 3 pułku strzelców górskich, z którym po walkach w rejonie Starego Sambora 19 września przeszedł granicę z Węgrami^[10].

Przypisy

1. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 426.
2. Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 21.
3. Prochwicz i 4/1994 ↓, s. 6.
4. Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 2.
5. Kazimierczak 1982 ↓, s. 10-11.
6. Kazimierczak 1982 ↓, s. 14.
7. Rozkaz o sformowaniu 2 p KOP „Karpaty” ↓, s. 5.
8. Utworzenie Batalionu KOP „Dukla”, Portal Historia podkarpacka [1].
9. Dalecki 1989 ↓, s. 11, 42.
10. Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 729.

Bibliografia

• Ryszard Dalecki: Armia „Karpaty” w wojnie 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-06229-3.
• Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
• Stefan Kazimierczak: Żołnierz losu nie wybierał. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06697-3.
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny, Część II. Przemiany organizacyjne i przygotowania wojenne KOP w 1939 roku. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (150), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 0043-7182. 
• Rozkaz organizacyjny w sprawie utworzenia 2 Pułku Korpus Ochrony Pogranicza „Karpaty” → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.