Ukraińska Republika Ludowa
1920
gen. chor. Wasyl Nelhowskyj
Piechota
4 Kijowska DS
10 Brygada Strzelców – oddział piechoty Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.
W wyniku rozmów atamana Symona Petlury z naczelnikiem państwa i zarazem naczelnym wodzem wojsk polskich Józefem Piłsudskim prowadzonych w grudniu 1919, ten ostatni wyraził zgodę na tworzenie ukraińskich jednostek wojskowych w Polsce[1].
Rozkazem dowódcy 4 Kijowskiej Dywizji Strzelców nr 149 z 12 czerwca 1920 istniejący 5 pułk piechoty przeformowano w 1 Brygadę Strzelców. Rozkazem nr 169 z 23 lipca brygada otrzymała numer porządkowy 10. W jej składzie były niedobitki dawnego 1 Huculskiego pułku piechoty morskiej, które zebrano w 1 sotni 29 kurenia[2].
W październiku Armia URL przeprowadziła mobilizację. W jej wyniku liczebność jej oddziałów znacznie wzrosła[3]. W związku z podpisaniem przez Polskę układu o zawieszeniu broni na froncie przeciwbolszewickim, od 18 października wojska ukraińskie zmuszone były prowadzić działania zbrojne samodzielnie[4].
Pod koniec listopada, pod naporem wojsk sowieckich, brygada doznała dużych strat i przeszła na zachodni brzeg Zbrucza, gdzie została internowana przez Wojsko Polskie[2][5].