Comuna de l'airal urban de Tolosa de 200 habitants suls nauts de las costièras de Volvèstre a 3,5 km de Miramont, a 35 km al sud de Tolosa e a 18 km al Sud-Èst de Murèth. Una pichona plana situada a 285 m d'altitud sus una cresta se lòtja qualques abitacions, la glèisa, un castèl, l'ostal de comuna e lo cementèri, las autras abitacions son dispersadas, subretot dins los masatges de Chiolet e de Cròtz d'Armand. Lo lòc beneficia d'una situacion amb un punt de vista sus las costièras e la sèrra dels Pirenèus. Lo vilatge es environat per de puèges e de vals cultivats o boscats. Aurivalh es situat dins las costièras de Volvèstre, a mièg camin entre val de Lèsa e val d'Arièja (afluent de Garona), que son separadas de prèp de 4 km.
Aurivalh seriá format del genitiu latin de aureum, « aur » e de valh (fòrma locala o benlèu istorica del mot val o vath) [5]. Aurivalh es pas al contacte del lengadocian e del catalan, mès del lengadocian e del gascon; en aplicacion del principi del conservatisme de las airas perifericas, d'una part l'espandiment de ll > [ʎ] èra probablament plan mai vaste, d'autra part la fòrma anciana del gascon vath, dins los parlars del marge pus oriental, èra benlèu [vaʎ(e)], coma en catalan, e non pas [ɖɖ] coma dins la majoritat del gascon.
Istòria
A l'epòca galloromana, las tèrras agricòlas del lòc èran regropadas en villas. Al sègle XI, l'abadiábenedictina de Lesat aviá son poder sus aquel vilatge e aviá doas glèisas. Aurivalh foguèt al sègle XIV jos la dominacion de Bernat de Durfòrt. Lo castèl foguèt bastit al sègle XV; la glèisa de Sant Breç, en primièr capèla del castèl, patiguèt de destruccions pendent las guèrras de religion. Foguèt restaurada e agrandida als sègles XVII e XIX.
Pendent l'Ancian Regime, Aurivalh èra de la diocèsi civila de Rius, doncas de la província de Lengadòc, de la generalitat de Tolosa, de la diocèsi de Rius, de la senescauciá de Tolosa. En 1790, Aurivalh èra del canton de Sent Somplesi e en 1801, passèt a lo d'Autariba [6].
La comuna conten l'anciana parròquia de Saint-Saturnin de Beville. La glèisa a disparegut [7].
Comunas de laNauta Garona (Lengadòc e Gasconha) (comunas actualas, comunas que contenon de comunas delegadas, ancianas comunas, ancianas comunas vengudas comunas delegadas)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
