Montesquiu es atestat en 1267, de Monte Esquivo. Le nom es format de l'eretièr del latin montem, de mons e de l'adjèctiu esquiu, « salvatge, fèr, ferotge, ostil » [5]. L'intencion es de menaçar e d'impressionar los enemics eventuals. Le mot esquiu es encara dins la lenga. Montesquiu, dins la val d'Arisa, es pas un mont que de nom. La fortalesa del Casterar i èra encara ?
Entre 1790 e 1794, Argain e Castillon (noms franceses) foguèron annexats a la comuna [6]. Èran parròquias annèxas au sègle XVIII. Castillon o Castillon-La Grangette es au sud-èst de Montesquiu, Argain encara mai al sud, a l'èst de La Hitèra[7]. Argain a conservat sa glèisa e son cementèri, Castillon a disparegut probablament mès demòra lo toponime La Grangette sus la RD 627. Les noms occitans son benlèu Arganh (nom de persona Arcanius, coma Arganhon ?) e Castilhon.
Pendent l'Ancian Regime, Montesquiu èra de la diocèsi civila de Rius, doncas de la província de Lengadòc, de la generalitat de Tolosa, de la diocèsi de Rius, de la senescauciá de Tolosa. Foguèt canton tanlèu 1790. Le nom foguèt citat Montesquieu-Castillon en 1790, Montesquieu-Argain-Castillon en 1791 e en l’an IV. La glèisa es jol patronatge de Sent Victor [8].
Argain. Pendent l'Ancian Regime, Argain èra de la diocèsi de Rius e de la senescauciá de Pàmias (parròquia lengadociana o foissenca, normalament). La glèisa, jol patronatge de Nòstra Dama, èra annèxa de Hornèths (Arièja). Argain foguèt comuna en 1790, puèi l'annexèron a Montesquiu en 1791 [9].
Castillon-La Grangette. Pendent l'Ancian Regime, Castillon-La Grangette, èra de la diocèsi de Rius e de la senescauciá de Pàmias (parròquia lengadociana o foissenca, normalament). La glèisa, jol patronatge de Sent Martin, èra annèxa de Gosens. Foguèt de la comuna de Montesquiu tanlèu 1790. Le Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne plaça la glèisa dins la comuna de La Hitèra[10], çò que sembla una error; en tot cas, le toponime La Grangette, tot çò que demòra de l'anciana parròquia sus las mapas, es dins Montesquiu.
Comunas de laNauta Garona (Lengadòc e Gasconha) (comunas actualas, comunas que contenon de comunas delegadas, ancianas comunas, ancianas comunas vengudas comunas delegadas)