Tornafuèlha (Tournefeuille en francés) qu'ei ua comuna lengadociana istoricament, mès lingüisticament gascona, au ras de Tolosa, hens lo departament de la Hauta Garona e la region administrativa d'Occitània, ancianament de Miègjorn-Pirenèus.
Lo nom Tornafuèlha n'a pas de provenença segura.
Los sons estatjants que s'apèran los tornafuelhés.
Geografia
Comuna situada hens la banlèga Sud-Oèst de Tolosa, qu'ei traucada per Toish, arriu qui's junta dab Garona. Accès par l'Autocaminau A624 01
Istòria
Las purmèras tralhas de poblacion que datan de la preïstòria, com ac muishèn cavaments hèitas lo long de Toish. Mès lo vilatge ne's forma pas sonque pendent l'Edat Mejana. Tornafuèlha qu'ei ua senhoria e l’annèxa de la parròquia de Sant Nicolau de Tolosa tanlèu 1503. La senhoria que vad un marquisat au temps de Loís lo XIV-au.
Pendent l'Ancian Regime, Tornafuèlha èra de la diocèsi civila de Tolosa, doncas de la província de Lengadòc, de la generalitat de Tolosa, de l'archidiocèsi de Tolosa e de la senescauciá de Tolosa. Le vocable de la glèisa, annèxa de Sent Micolau de Tolosa, es Sent Pèir. En 1790, Tornafuèlha èra deu canton de Tolosa, en l'an IX, de Tolosa-oèst, en 1973, de Tolosa-12, en 1997, de Tornafuèlha (caplòc) [1].
Administracion
Lista deus cònsols successius
| Periòde
|
Identitat
|
Etiqueta
|
Qualitat
|
| 28 de junh 2015
|
2020
|
Dominique Fouchier
|
PS
|
conselhèr departamentau (2015-)
|
| 1997
|
28 de junh 2015
|
Claude Raynal
|
PS
|
Conselhèr generau (1998-2014), senator (2014-)
|
| 1969
|
1997
|
Bernard Audigé
|
PS
|
conselhèr generau (1973-1992)
|
| 1945
|
1969
|
Roger Panouse
|
|
|
|
|
1945
|
|
|
|
| Totas las donadas non son pas encara conegudas.
|
Demografia
Demografia segon l'INSEE[2] :
Tornafuèlha que demòra un vilatjòt dinc a las annadas 1960, en arribar tot escàs au millierat de poblants. De 1960 a 1990, la vila que creish d'un biais exponenciau : gràcias au dinamisme de Tolosa, que prava de 2200 a 17000 poblants. En 1999, que comptava uns 22000 estatjants (dadas INSEE) e benlèu de 25-28000 poblants en 2005.
Lòcs e monuments
- La glèisa de Sant Pèire estoc bastida en en 1770 dab un campanau-mur caracteristic
- Lo castèth, uei ostau de comuna, data de Loís lo XIIIau.
 |
Clicatz sus una vinheta per l’agrandir.
|
Personalitats ligadas a la comuna
- Lo president de la Republica Francesa, Gaston Doumergue, que prengoc la soa retirada a Tornafuèlha en 1931. Arron deus eveniments sanhós deu 6 de heurèr de 1934 e de la crida a Tornafuèlha deu president Daladier, que vad president deu Conselh entà 10 mes, abans de se'n tornar retirar hens lo son ostau deu davantau tipic qui ei tostemps apitat.
- Yannick Souvré : jogaira de basket-ball
- Gaël Clichy : jogaire de football a Arsenal.
- Amandine Bourgeois : cantaira, vencedora deu concors nacionau "Nouvelle Star" 2008.
Cultura
Cinèmas
Tornafuèlha qu'ei dotat d'un cinèma Utopia, un cinèma independent, honset deu Castèth, darrèr de la Comuna.
Estructura culturau d'aglomeracion
La Botiga d'Escritura deu Grand Tolosa, situada a Tornafuèlha, qu'ei un centre d'arressorsas deus talhèrs d'escritura, qui perpausan talhèrs de creacion a las 25 comunas deu *Grand Tolosa.
Véser tanben
Ligams extèrnes
Nòtas
- ↑ Dictionnaire des localités de la Haute-Garonne, p. 49 e 1 https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html https://docplayer.fr/14783413-Dictionnaire-des-localites.html
- ↑ http://www.recensement.insee.fr/RP99/rp99/c_affiche.affiche?nivgeo=C&codgeo=31557&produit=P_POPA&theme=ALL&typeprod=ALL&lang=FR
.svg)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
