Kompozytor muzyki rockowej, filmowej, poważnej oraz elektronicznej. Znany jest także z częstych udziałów w projektach charytatywnych. Napisana przez niego piosenka „Yesterday” jest najczęściej granym przez innych artystów utworem w historii, a także najczęściej graną piosenką w amerykańskich mediach – ponad 7 mln razy[4]. Inna stworzona przez niego piosenka, „Mull of Kintyre” z 1977, była pierwszym singlem sprzedanym w ponad 2 mln nakładzie w Wielkiej Brytanii. Pozostał najlepiej sprzedającym się singlem aż do 1984.
Wpisany w Księdze Rekordów Guinnessa jako muzyk i kompozytor, który osiągnął największy sukces w historii muzyki[5], dzięki ponad 60 złotym płytom i setkom milionów sprzedanych płyt. Był członkiem spółki kompozytorskiej Lennon/McCartney, która odniosła największy sukces w historii muzyki i miała ogromny wpływ na innych twórców[6]. Po rozpadzie The Beatles wraz z żoną, Lindą McCartney, założył zespół Wings, a po jego rozwiązaniu z powodzeniem kontynuował karierę solową.
Jest zdobywcą wielu nagród. Otrzymał odznaczenie (MBE) w 1965 i był pasowany na kawalera tego orderu w 1997. Ponadto 4 maja 2018 został uhonorowany przez Królową Elżbietę II – Orderem Towarzyszy Honoru[7], za swój wkład w muzykę w Wielkiej Brytanii i na całym świecie. Order of the Companions of Honour odebrał w Pałacu Buckingham, w obecności swojej żony Nancy Shevell.
Został uznany za jednego ze 100 żyjących geniuszy, na podstawie e-mailowego sondażu przedsiębiorstwa konsultingowego Creators Synectics[8].
Urodził się w 18 czerwca 1942 w Walton General Hospital w Liverpoolu, gdzie jego matka, Mary Patricia z domu Mohin, pracowała jako pielęgniarka na oddziale położniczym[10][11]. Jego ojciec, James „Jim” McCartney, był sprzedawcą bawełny, strażakiem i bandżystąjazzowym[12][13]. Paul został ochrzczony w obrządkurzymskokatolickim, aczkolwiek wychowywany był bezwyznaniowo ze względu na fakt, iż matka była katoliczką, a ojciec – protestantem nastawionym agnostycznie[14][15]. Podobnie jak wielu mieszkańców Liverpoolu McCartney ma korzenie irlandzkie[16]; jego dziadek ze strony matki – Owen Mohin/Mohan urodził się w Tullynamalrow w hrabstwie Monaghan w Irlandii i w 1905 poślubił Mary Theresę Danher z Toxteth[14]. Ma młodszego o półtora roku brata Michaela (ur. 7 stycznia 1944)[12][14].
Ze względu na pracę rodziców wielokrotnie się przeprowadzał, mieszkał m.in. w Anfield, północno-zachodniej dzielnicy Liverpoolu, po II wojnie światowej przeniósł się z rodziną do domu w Kowlsely w Wallasey, a w 1955 zamieszkali w domu przy Forthlin Road 20 w Allerton[10]. W dzieciństwie śpiewał w chórze kościelnym i uczestniczył w przesłuchaniu do chóru przy katedrze anglikańskiej, ale został odrzucony, bo nie umiał czytać nut[15]. Dzięki ojcu zafascynował się artystami, takimi jak Fats Waller czy Fred Astaire, później był też fanem Elvisa Presleya, Lonnie Donegana, Eddie’ego Cochrana, Roberta Vincenta i Little Richarda[17]. W 1955 napisał swój pierwszy autorski utwór – „I Lost My Little Girl”[13]. Próbując otrząsnąć się po śmierci matki, która zmarła 31 października 1956 wskutek choroby nowotworowej (rak piersi), poświęcił się grze na gitarze, kontynuował też pisanie piosenek[13][18]. Od dziecka jest osobą leworęczną[13], dlatego grał na gitarze odwróconej do góry nogami[19]. Po śmierci matki zamknął się w sobie, opuścił się w nauce, zaczął wagarować i wkroczył w okres nastoletniego buntu[20].
1956–1960: The Quarrymen i The Silver Beetles
Emblemat zespołu The Quarrymen z McCartneyem
15 czerwca 1956 podczas Woolton Fête, uroczystości podsumowującej rok szkolny w Quarry Bank Grammar School odbywającej się w ogrodzie kościoła pw. Świętego Piotra w Woolton, poznał Johna Lennona, współtwórcę i członka zespołu The Quarrymen[21]. Kolejny raz spotkali się 6 lipca 1957 na kolejnej edycji Woolton Fête, na której zespół Lennona grał koncert[22], a McCartney dołączył do nich na scenie, prezentując covery rockandrollowych przebojów: „Long Tall Sally”, „Tutti Frutti”, „Be-Bop-a-Lula” i „Twenty Flight Rock”[23][24]. Następnego dnia wziął udział w próbie zespołu[23], a 18 października zadebiutował na scenie wystąpem z The Quarrymen na zabawie tanecznej Klubu Konserwatywnego w New Clubmoor Hall w Liverpoolu[25]. Podjął też studia na Liverpool Art College, ale opuszczał wiele zajęć (co skutkowało niezdaniem egzaminów i powtarzaniem jednego roku), a czas wolny poświęcał na doskonalenie gry na gitarze[26]. Latem 1957 wziął udział w konkursie młodych talentów zorganizowanym na obozie w Filey w Yorkshire, na którym wykonał covery piosenek „Bye Bye Love” zespołu The Everly Brothers i „Long Tall Sally” Little Richarda[27].
McCartney i Lennon szybko się zaprzyjaźnili oraz zaczęli tworzyć pierwsze wspólne utwory[28][29]. W początkach ich przyjaźni Mimi Smith, ciotka i opiekunka Lennona, nie akceptowała McCartneya, ponieważ pochodził z „klasy robotniczej”, poza tym nazywała go „małym przyjacielem Johna”[30]. Ojciec McCartneya powiedział synowi, że Lennon „wpakuje go w kłopoty”, jednak pozwolił The Quarrymen odbywać próby w swoim domu[31][32][33]. Do The Querrymen wkrótce dołączyli George Harrison[34] i Stuart Sutcliffe[35][36]. W tym składzie w sierpniu 1960 zagrali w Hamburgu pierwszy koncert jako The Beatles[37][38].
Po powrocie z Hamburga zgłosił się do biura pośrednictwa pracy i zaczął pracować w firmie przewozowej i przy nawijaniu uzwojeń w firmie „Massey and Coggins”, a po dwóch miesiącach wrócił do muzyki[39].
Równolegle z działalnością w The Beatles tworzył piosenki dla innych wykonawców. W 1964 nawiązał współpracę z duetem Peter and Gordon, dla którego napisał przebój „A World Without Love” oraz utwory: „Nobody I Know”, „I Don’t Want to See You Again” i „Woman”[40]. W 1969 napisał piosenkę „Penina” dla Carlosa Mendesa[41].
W październiku 1969 rozgłośnia radiowa WKNR w Detroit przekazała informację o śmierci McCartneya, co rozpoczęło serię kolejnych teorii spiskowych wokół rzekomych okoliczności zgonu artysty[46][47]. McCartney w odpowiedzi na plotki udzielił wywiadu tygodnikowi „Life” i wziął udział w okładkowej sesji zdjęciowej z żoną i dziećmi[47].
10 kwietnia 1970 ogłosił w wywiadzie dla czasopisma „Daily Mirror”, że odchodzi z The Beatles[48]. Tydzień później wydał pierwszy solowy album, zatytułowany po prostu McCartney, który w miesiąc od premiery rozszedł się w nakładzie 1 mln egzemplarzy[49], mimo że zebrał chłodne recenzje od krytyków i widzów[50]. Mc Cartney umieścił na płycie m.in. utwór „Maybe I’m Amazed”[51], który zajął 338. miejsce w rankingu 500 piosenek wszech czasów według redakcji magazynu „Rolling Stone”.
W 1971 wydał drugi solowy album pt. Ram, który nagrał z żoną, Lindą McCartney[50]. Płytą powtórzył sukces sprzedażowy swojego solowego debiutu, jednak i tym razem nie zyskał przychylności krytyków[52]. W latach 1971–1981 był liderem założonego przez siebie zespołu Wings, z którym m.in. wylansował przeboje: „Live and Let Die” (ze ścieżki dźwiękowej do filmu Żyj i pozwól umrzeć), „Jet” i „Mull of Kintyre”[53]. Po rozpadzie grupy kontynuował solową karierę koncertową i wydawniczą. Zajął się także wydawaniem nagrań i nabywaniem praw do utworów innych wykonawców[54]. Współpracował także z innymi artystami, m.in. nagrał piosenki: „Ebony and Ivory” ze Stevie Wonderem oraz „The Girl Is Mine” i „Say Say Say” z Michaelem Jacksonem, a także albumy: Press to Play (1985) z Erikiem Stewartem i Flowers in the Dirt (1989) z Elvisem Costellą[55]. Zagrał główną rolę w negatywnie przyjętym przez krytyków filmie Petera Webba My Regards to Broadstreet (1984), do którego sam napisał scenariusz[56]. W 1985 zagrał podczas koncertu o charakterze charytatywnym Live Aid[56]. 26 września 1989 koncertem w Drammen rozpoczął swoją pierwszą solową trasę koncertową po świecie, którą zakończył 29 lipca 1990. W 1991 wydał Oratorium liverpoolskie Paula McCartneya, które stworzył z Carlem Davisem z okazji 150. rocznicy powstania Królewskiej Orkiestry Filharmonicznej w Liverpoolu[57].
W 2018 wystąpił w Krakowie. W 2019 napisał książkę dla dzieci pt. „Hey Grandude!” (pol. „Hej, przedziadku!”), do której stworzenia zainspirowały go własne relacje z wnukami; „Grandude” to przezwisko, które McCartneyowi nadał jeden z wnuków. 11 grudnia 2020 wydał album pt. „McCartney III”.
Życie prywatne
Paul i Linda McCartneyowie (1976)
W latach 60. spotykał się z Dorothy Rhone, Iris Storm, aktorką Jill Haworth, Winoną Williams i dziennikarką Francine Schwartz[62]. Był zaręczony z aktorką Jane Asher, z którą rozstał się w grudniu 1967 po czterech latach związku[63][64]. W 1968 związał się z Lindą Eastman, którą poślubił 12 marca 1969 w Londynie[65]. Ma z nią dwie córki: Mary (ur. 1969) i Stellę (ur. 1971), oraz syna Jamesa (ur. 1977)[66].
McCartney z flagą Ukrainy (2022)
W latach 60. zaczął zażywać narkotyki, m.in. palił marihuanę, próbował LSD i przyjmował kokainę, a po rozpadzie grupy The Beatles – również heroinę[67]. W 1967 podpisał petycję do brytyjskich władz, której sygnatariusze domagali się legalizacjimarihuany[68]. 16 stycznia 1980 został zatrzymany na lotnisku Narita w Japonii, a następnie aresztowany za posiadanie przy sobie 219 g marihuany; wyszedł na wolność po dziewięciu dniach pobytu w więzieniu[69].
28 lutego 2022 wyraził poparcie dla Ukrainy w swoich mediach społecznościowych w rosyjskiej inwazji na ten kraj[70][71]. Umieścił także linki organizacji antywojennych na Twitterze[72].
Cynthia Lennon: A Twist of Lennon. New York: Avon, 1980. ISBN 0-380-45450-5. Brak numerów stron w książce
DariuszD.MichalskiDariuszD., Lennon, Wydawctwo Art „B” Press, 1991, ISBN 83-900107-4-7.
Ross Benson: Paul McCartney – poza mitem. Konrad Witkowski (tłum.). Wydawnictwo Mitel, 1992. ISBN 83-85413-22-7.
Bill Harry: The Paul McCartney Encyclopedia. London: Virgin Books, 2002. ISBN 0-7535-0716-1. Brak numerów stron w książce
Hunter Davies: The Beatles. The illustrated and updated edition of the bestselling authorized biography. London: Cassell, 2004. ISBN 1-84403-104-7. Brak numerów stron w książce
Tony Scherman: Paul. Harry Benson (zdjęcia). New York: Life Books, 2014. Brak numerów stron w książce
.png)
.jpg)
,_Hollywood_Boulevard,_Paul_Mc_Cartney_--_2012_--_4993.jpg)
_(52181494547)_(band_crop_2).jpg)
