Graniczna Placówka Kontrolna Skandawa

GPK Skandawa

GPK Korsze

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1946
Rozformowanie	1999
Tradycje
Rodowód	GPK Korsze
Organizacja
Dyslokacja	Korsze, Skandawa
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza Straż Graniczna
Podległość	5 Oddział OP Kaszubska Brygada WOP W-M OSG

Graniczna Placówka Kontrolna Korsze/Skandawa:

1. pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę na przejściu granicznym z ZSRR Skandawa-Żeleznodorożnyj.
2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej pełniący służbę na przejściu granicznym i realizująca zadania w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

PPK Korsze sformowany został w 1946 według etatu nr 7/12 kategorii C kolejowy^[a]. W 1948 placówka została przeformowana na etat 7/53 i przemianowana na Graniczną Placówkę Kontrolną Ochrony Pogranicza Korsze^[b]. W 1948 pododdział przekazany został do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego^[c].

W 1950 rozformowana^[d]. Faktycznie w czerwcu 1949 GPK nr 27 przeniesiono z Korsz do Skandawy^[1] Jesienią 1965 placówka weszła w podporządkowanie Komendy wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej^[2].

W 1976 rozformowano 19 Kętrzyński Oddział WOP. Placówkę podporządkowano Kaszubskiej Brygadzie WOP^[3][4].

Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, utworzona Graniczna placówka Kontrolna w Skandawie weszła w podporządkowanie Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej^[5].

Z dniem 1.12.1999 rozformowano Graniczną Placówkę Kontrolną Skandawa, a kolejowe przejście graniczne Skandawa-Żeleznodorożnyj zostało włączone w strukturę GPK SG w Bezledach. Ze względów organizacyjnych i ekonomicznych kontrolerzy wyznaczeni do służby w Skandawie stawiali się na odprawę do strażnicy SG w Barcianach, która przejęła planowanie i organizowanie służb. Kolejowe przejście graniczne pozostawało w jurysdykcji PSG W Bezledach do 31.08.2007, a następnie podporządkowano pod PSG w Barcianach^[6].

Dowódcy/komendanci placówki

• por. Jan Choniak (był 10.1946)^[e].
• por. Tadeusz Figiel (był w 1951)^[7]
• por. Henryk Szemis^[7]
• kpt. Konrad Matelski^[7]
• kpt. Dzitkowski^[7]
• kpt. Mieczysław Żurawa^[7]
• ---
• kpt. SG Zbigniew Kleban (10.05.1991-31.10.1995)
• mjr SG Marek Szadziewski (1.11.1995-30.11.1999)

Uwagi

1. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 1153/org. z 21.09.1946 → Rejestr jednostek WOP ↓, s. 107
2. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 055/org. z 20.03.1948 → Rejestr jednostek WOP ↓, s. 107
3. Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0205/org. z 4.12.1948 → Rejestr jednostek WOP ↓, s. 107
4. Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 043/org. z 3.06.1950roku → Rejestr jednostek WOP ↓, s. 107
5. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 053 z 19.10.1946. → Rozkazy personalne D WOP ↓ 

Przypisy

1. Historia KOWOP ↓, s. 22.
2. Jackiewicz 1998 ↓, s. 22-23.
3. Jackiewicz 1998 ↓, s. 88.
4. Burdyło 2011 ↓, s. 30.
5. Burdyło 2011 ↓, s. 33.
6. Burdyło 2011 ↓, s. 96.
7. Jarmoliński 2013 ↓, s. 166.

Bibliografia

• Dorian Burdyło: Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej im. gen.bryg. Stefana Pasławskiego w Kętrzynie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom I. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945-1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Rejestr główny jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Tadeusz Jarmoliński: Kontrola ruchu granicznego w Polsce w latach 1945 – 1990. Warszawa–Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 92; 75-531 Koszalin, 2013.
• ASGr.Historia Kętrzyńskiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Kętrzyn 1961