Ναυμαχία της Μεθώνης

Ναυμαχία της Μεθώνης
Ελληνική Επανάσταση του 1821
Χρονολογία	30 Απριλίου 1825
Τόπος	Μεθώνη Μεσσηνίας 36°48′54″N 21°42′22″EΣυντεταγμένες: 36°48′54″N 21°42′22″E
Έκβαση	πυρπόληση Οθωμανικών πλοίων
Αντιμαχόμενοι
Έλληνες επαναστάτες Οθωμανική αυτοκρατορία
Ηγετικά πρόσωπα
Ανδρέας Μιαούλης Καπουδάν μπέης[1]
Δυνάμεις
μοίρα του ελληνικού στόλου με πυρπολικά μεγάλος στόλος
Απώλειες
1 φρεγάτα, 1 κορβέτα, 1 γαβάρα, 2 βρίκια, 2 άλλα πλοία
Λιμάνι της Μεθώνης Η τοποθεσία που διεξήχθη η ναυμαχία (περίπου).

Για άλλες χρήσεις, δείτε: Ναυμαχία της Μεθώνης (αποσαφήνιση).

Η Ναυμαχία της Μεθώνης ήταν πολεμική εμπλοκή της επανάστασης του 21. Συγκρούστηκε ο ελληνικός στόλος υπό τον ναύαρχο Ανδρέα Μιαούλη με τον αιγυπτιακό του Καπουδάν Μπέη. Το αποτέλεσμα ήταν νικηφόρο για τους Έλληνες.

Τα γεγονότα που προηγήθηκαν

Τον Απρίλιο του 1825, ο πρίγκιπας της Αιγύπτου Ιμπραήμ, απεσταλμένος από τον σουλτάνο για να καταπνίξει την Ελληνική Επανάσταση, βρίσκεται στην Πελοπόννησο. Οι εμφύλιες διαμάχες έχουν εξαντλήσει τους Έλληνες, που προσπαθούν μάταια να ανακόψουν την πορεία του κατακτητή. Τώρα, το κέντρο των συγκρούσεων βρίσκεται στη Μεσσηνία. Οι συνέπειες, όμως, της δεινής ήττας  των Ελλήνων στο νησί της Σφακτηρίας (κοντά στην Πύλο), στις 26 Απριλίου του 1825,^[2] ήταν καταστροφικές. Μετά από αποτυχημένη απόπειρα εξόδου, τα ελληνικά σώματα που υπερασπίζονται το φρούριο του Παλαιόκαστρου, το οποίο πολιορκείται από τον Ιμπραήμ, παραδίδονται στις αιγυπτιακές δυνάμεις στις 30 Απριλίου. Παράλληλα, υπό πολιορκία βρίσκεται και το φρούριο του Νεοκάστρου, θέση κλειδί στην περιοχή.^[3]

Η εξέλιξη των γεγονότων

Ο θρυλικός ναυμάχος Ανδρέας Μιαούλης, αρχηγός του ελληνικού στόλου στη ναυμαχία της Μεθώνης.

Ενώ στένευε ο κλοιός της πολιορκίας του Νεοκάστρου και του Παλαιοκάστρου, οι ελληνικές ναυτικές δυνάμεις που βρίσκονταν στην περιοχή, αποσύρθηκαν για να ανεφοδιαστούν και να επιδιορθώσουν τις ζημιές τους. Παράλληλα, περίμεναν να έρθουν πυρπολικά από την Ύδρα, αφού θεωρούσαν πως μόνο έτσι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τον αιγυπτιακό στόλο. Στις 30 Απριλίου 1825 -ημέρα παράδοσης του Παλαιοκάστρου- τα πυρπολικά φτάνουν στην περιοχή και ο Ναύαρχος Μιαούλης, μαθαίνει  πως ναυτικές δυνάμεις, υπό τον Καπουδάν μπέη (Αιγύπτιο ναύαρχο), αποτελούμενες από 2-3 φρεγάτες και άλλα μικρότερα σκάφη, είχαν αγκυροβολήσει στη Μεθώνη. Έτσι, με την υπό αυτού Μοίρα του ελληνικού στόλου, έπλευσε εκεί. Περίπου στις 8 η ώρα το απόγευμα, επιτέθηκε στον εχθρικό στόλο, περνώντας μέσα από το σύμπλεγμα των Οινουσσών. Δύο πυρπολικά υπό τους Γεώργιο Πολίτη και Ανδρέα Πιπίνο έκαψαν μία μεγάλη Αιγυπτιακή φρεγάτα και ένα μικρότερο πλοίο, αντίστοιχα. Άλλοι 4 πυρπολητές, που πήραν θάρρος από το κατόρθωμα αυτό, παρά τις αντιρρήσεις των αρχηγών τους, επιτέθηκαν στον αιγυπτιακό στόλο. Το αποτέλεσμα ήταν επιτυχές, αφού έκαψαν μία κορβέτα, δύο μπρίκια και μία γαβάρα - η φωτιά μάλιστα μεταδόθηκε και σ’ ένα άλλο πλοίο. Τελικά, ο αιγυπτιακός στόλος απομακρύνθηκε, γλιτώνοντας, έτσι, την ολοσχερή καταστροφή.^[4] Ο ιστορικός Διονύσιος Κόκκινος δίνει ως ημέρα της πυρπόλησης στη Μεθώνη την 28η Απριλίου^[5], το ίδιο και οι Β. Δρακόπουλος και Γ. Ευθυμίου.^[6] Σύμφωνα μάλιστα με τον Κόκκινο, καταστράφηκαν συνολικά είκοσι αιγυπτιακά πλοία. Η φωτιά μεταδόθηκε και σε μια παραλιακή αποθήκη γεμάτη τρόφιμα και πυρομαχικά του αιγυπτιακού στρατού, η οποία εξερράγη, ενώ η φωτιά μαινόταν επί πέντε ώρες μέσα στην πόλη της Μεθώνης. Περιγραφή των γεγοονότων έχει αφήσει ο ναύαρχος Μιαούλης σε επιστολή του στους προκρίτους της Ύδρας.^[5]

Τα κάστρα Νεόκαστρο και Παλαιόκαστρο στον όρμο του Ναβαρίνου, τα οποία πολιορκούσε ο Ιμπραήμ. Στην είσοδο του όρμου βρίσκεται η Σφακτηρία.

Τα επακόλουθα της ναυμαχίας

Σκοπός των Ελλήνων, μετά τη σημαντική νίκη τους στη ναυμαχία της Μεθώνης, ήταν να μπουν στο λιμάνι του Νεοκάστρου, όπου βρισκόταν αιγυπτιακός στόλος, και να τον καταστρέψουν, πυρπολώντας τον. Έτσι, θα κατάφερναν να γλιτώσουν τους πολιορκημένους Έλληνες αυτού του οχυρού, που πιεζόταν από τις δυνάμεις του Ιμπραήμ. Δυστυχώς, όμως, λόγω έλλειψης πυρπολικών, το σχέδιο εγκαταλείφθηκε.Τα πυρπολικά, που μπορούσαν να αποδειχθούν σωτήρια σε αυτή την περίσταση, χρησιμοποιήθηκαν από τους κυβερνήτες τους στη ναυμαχία της Μεθώνης, που είχαν παρακούσει τις εντολές των αρχηγών τους. Οι εξαντλημένοι υπερασπιστές του Νεοκάστρου, στις 11 Μαΐου αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Πλέον, οι Έλληνες δεν μπορούσαν να αντιτάξουν καμιά αντίσταση στη χερσόνησο της Μεσσηνίας, ενάντια στον Ιμπραήμ, ο οποίος είχε αποκτήσει ισχυρές βάσεις στην περιοχή.^[4]

Παραπομπές

1. Βακαλόπουλος 1975, σ. 383.
2. Κρέμος 1879, σελ. 22
3. Βακαλόπουλος 1975, σελ. 382-383.
4. Βακαλόπουλος 1975, σελ. 383.
5. Κόκκινος 1974, τ. 4, σελ. 616
6. Δρακόπουλος & Ευθυμίου 2004, σελ. 86

Πηγές

• Βακαλόπουλος, Απόστολος (1975), «Η Επανάσταση κατά το 1825», Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Τόμος ΙΒ΄: Η Ελληνική Επανάσταση (1821 - 1832), Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, σελ. 373–405, ISBN 978-960-213-108-4 
• Δρακόπουλος, Βαγγέλης & Ευθυμίου, Γεωργία (2004). Επίτομο λεξικό της ελληνικής ιστορίας - Ημερομηνίες. Αθήνα: Το Βήμα.
• Κόκκινος, Διονύσιος (1974). Η Ελληνική Επανάστασις, Τόμος 4ος, Αθήναι: Εκδοτικός οίκος Μέλισσα.
• Κρέμος, Γεώργιος (1839-1926) (1879). Χρονολόγια της Ελληνικής Ιστορίας : προς χρήσιν πάντος φιλομαθούς, ιδία δε των εν τοις γυμνασίοις μαθητών. Εν Αθήναις: Τυπογραφείον Δημητρίου Ιασεμίδου. Ανακτήθηκε στις 30 Μαΐου 2010. 

Άλλες πηγές

• Λάμπρος Κουτσονίκας (1863). Γενική ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως, Τόμος Α΄. Εν Αθήναις: Εκ του «Ευαγγέλιμου» Δ. Καρακατζάνη. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2011.