Μανιάτες πολεμιστές εναντίον στρατιωτών του Ιμπραήμ. Πίνακας του Peter von Hess. (Εικονίζεται η μάχη της Βέργας. Πάντως, η εικόνα των δύο στρατών, καθώς και του εδάφους ήταν σχεδόν ίδια στη μάχη του Πολυάραβου.)
Γεώργιος Μαυρομιχάλης
Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης
Ηλίας Τσαλαφατινος
Ηλίας Κατσάκος
Νικόλαος Γιατράκος
Γεώργιος Γιατράκος
Ιμπραήμ Πασάς
Δυνάμεις
2.000
4.500
Απολογισμός
νεκροί: 7
τραυματίες: ολιγάριθμοι
νεκροί: 1500
τραυματίες: αρκετοί
Πολυάραβο
Μάχη του Πολυάραβου (Ελλάδα)
Η Μάχη του Πολυάραβου ή Πολυτσάραβου, ήταν μία από τις σημαντικότερες μάχες που έδωσαν οι Έλληνες κατά την Ελληνική Επανάσταση, εναντίον του Ιμπραήμ Πασά. Διεξήχθη στις 28 Αυγούστου του 1826,[1] στο Πολυάραβο της Μάνης, μεταξύ των Μανιατών πολεμιστών και των Αιγυπτίων στρατιωτών του Ιμπραήμ. Έληξε με αποφασιστική νίκη των πρώτων, που ματαίωσε τα σχέδια του Αιγυπτίου πρίγκιπα για εισβολή στη χερσόνησο της Μάνης.
Η κατάσταση της Πελοποννήσου κατά το 1826
Το 1825, ο διάδοχος της Αιγύπτου Ιμπραήμ Πασάς έφτασε στην Πελοπόννησο, απεσταλμένος από τον σουλτάνο για να καταπνίξει την Επανάσταση. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα κατάφερε να γίνει κύριος της στρατιωτικής κατάστασης στην Ελλάδα. Μετά την άλωση του Μεσολογγίου, του ισχυρότερου ελληνικού προπυργίου της Στερεάς Ελλάδος, στις 11 Απριλίου του 1826, και παρά τις αποτυχίες του στη Στερεά, κυριαρχεί στην Πελοπόννησο.[2] Στις 21-25 Ιουνίου, επιχειρεί εκστρατεία κατά της Μάνης. Ηττάται, όμως, στη διπλή μάχη της Βέργας- Διρού[3] και επιστρέφει για να λάβει ενισχύσεις από την Τριπολιτσά. Στη συνέχεια, διενεργεί εκστρατείες στην Κορινθία και την Κυνουρία. Το αποτέλεσμα είναι παντού το ίδιο. Παρά τη σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων, τα αιγυπτιακά στρατεύματα κυριαρχούν και καταστρέφουν τον τόπο, με μόνη εξαίρεση την απόκρουση της αιγυπτιακής επίθεσης στη Λακωνία.[4]
Η εκστρατεία του Ιμπραήμ εναντίον της Μάνης
Ο Γεωργάκης Μαυρομιχάλης, Μανιάτης πρόκριτος που πρωταγωνίστησε στις εξελίξεις πριν τη μάχη του Πολυάραβου, καθώς και στην ίδια τη μάχη.Ο Ιμπραήμ Πασάς, αρχηγός των Αιγυπτιακών στρατευμάτων στη μάχη του Πολυάραβου.
Στις 29 Μαΐου του 1826, ο Ιμπραήμ, προφασιζόμενος την μη τήρηση της συμφωνίας με τον Μανιάτη πρόκριτοΓεωργάκη Μαυρομιχάλη, τον απειλεί πως, αν αυτός και οι υπόλοιποι άρχοντες της περιοχής δεν δηλώσουν υποταγή, θα καταστρέψει τη Μάνη. Ο Μαυρομιχάλης, εκφράζοντας την άποψη και των άλλων προυχόντων της Μάνης, απορρίπτει τις προτάσεις του Ιμπραήμ. Έτσι, ο Αιγύπτιος πασάς αποφασίζει να εκστρατεύσει κατά της ανυπότακτης χερσονήσου.[5] Κατά τα μέσα του Αυγούστου του 1826, ο στρατός του συγκεντρώθηκε στα περάσματα που οδηγούσαν από την επαρχία του Μυστρά προς την ανατολική Μάνη. Τις κινήσεις του, όμως, είχαν πληροφορηθεί οι κάτοικοι της περιοχής, και ο Πετρόμπεης μαζί με άλλους οπλαρχηγούς εξέδιδαν προκηρύξεις, προκειμένου να τονώσουν το ηθικό των Ελλήνων.[6] Στο μεταξύ, στις 21 Αυγούστου, ο Ιμπραήμ, ξεκινώντας από το Μεχμέτμπεη, αρχίζει την ανάβαση του Ταϋγέτου, σε αρκετά σημεία του οποίου θα συναντήσει πεισματική αντίσταση από τους κατοίκους. Τελικά, θα συγκεντρώσει τον στρατό του στον Πασαβά, και από εκεί θα ετοιμαστεί να προελαύσει προς το Πολυάραβο.[7]
Η μάχη
Στο Πολυάραβο, απ’ όπου επρόκειτο να περάσει ο αιγυπτιακός στρατός, βρίσκονταν δύο χιλιάδες Μανιάτες πολεμιστές, υπό τους Γεώργιο και Κωνσταντίνο Μαυρομιχάλη, Ηλία Τσαλαφατίνο, Ηλία Κατσάκο, Νικόλαο και Γεώργιο Γιατράκο και άλλους.[4] Όταν άρχισαν να έρχονται τα στρατεύματα του Ιμπραήμ από τη Δεσφίνα, ξεκίνησε η σφοδρή μάχη. Ο αιγυπτιακός στρατός εξαπέλυσε επίθεση, αλλά εξ αιτίας της πείρας των Μανιατών και των οχυρών θέσεων που αυτοί κατείχαν, αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Οι επιθέσεις συνεχίστηκαν για ολόκληρη την ημέρα, όμως οι Μανιάτες κατάφεραν να τις αποκρούσουν όλες. Τελικά, ο στρατός του Ιμπραήμ τράπηκε σε άτακτη φυγή, που δεν κατάφεραν να συγκρατήσουν ούτε οι καλά εκπαιδευμένοι Αιγύπτιοι αξιωματικοί, αφήνοντας έτσι στο πεδίο της μάχης πάνω από 200 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες. Οι απώλειες των Μανιατών ήταν αμελητέες - 9 νεκροί και λίγοι τραυματισμένοι.[8]
Οι συνέπειες της μάχης
Μετά την ήττα του, ο Ιμπραήμ, φοβούμενος πως αν συνέχιζε την εκστρατεία του στη Μάνη ο στρατός του θα καταστρεφόταν, επέστρεψε στην Τριπολιτσά. Με την αποφασιστική αντίστασή τους, οι Μανιάτες είχαν απωθήσει τους Αιγυπτίους, τονώνοντας το ηθικό και των υπόλοιπων αγωνιζόμενων Ελλήνων.[9] Πάντως, χαρακτηριστικό δείγμα της ευσέβειάς τους, είναι πως τα μέλη της Εφορείας της Σπάρτης δεν απέδωσαν τη νίκη στη δική τους δύναμη, αλλά στη βοήθεια του Θεού.[10]
Παραπομπές
↑Από τους Δρακόπουλο & Ευθυμίου (2004), δίνεται η ημερομηνία 27 Αυγούστου. Πάντως, οι περισσότερες πηγές συμφωνούν πως η μάχη έγινε στις 28.
Βακαλόπουλος Α. (1975), Η Επανάσταση κατά το 1826, Ιστορία του ελληνικού έθνους, τόμος 12. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.
Βακαλόπουλος Α. (1986), Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, Η μεγάλη Ελληνική Επανάσταση (1821-1829) Ζ’ Ο αφρικανικός Σιμούν στην Ελλάδα, Η επιδρομή του Ιμπραΐμ. Θεσσαλονίκη.
Δρακόπουλος Β. & Ευθυμίου Γ. (2004), Επίτομο λεξικό της Ελληνικής Ιστορίας. Αθήνα: Το Βήμα.
Κόκκινος Δ. (1974), Η Ελληνική Επανάστασις, τόμος 5. Αθήνα: Μέλισσα.
Τρικούπης Σ. (1862), Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως, τόμος 4. Λονδίνο: Τυπογραφία της αυλής του Ερυθρού Λέοντος.
