Aspendos

Aspendos
Aspendos Antik Kenti
KonumTürkiye Antalya, Serik
BölgePamfilya
Koordinatlar36°56′26″K 31°10′10″D / 36.94056°K 31.16944°D / 36.94056; 31.16944
Tarihçe
KuruluşMÖ 1200
Devir(ler)Geç Bronz Çağ
Kültür(ler)Helenistik Dönem, Roma Dönemi
Sit ayrıntıları
Buluntu(lar)Stadion, agora, bazilika, hamam, su kemeri, nympheum (anıtsal çeşme), akropol, market binası, odeion.[1]
ArkeologlarDoç.Dr.Veli Köse
Kamusal erişimAçık
Aspendos Antik Tiyatrosu (2003)
Aspendos
Aspendos (2008)
Aspendos (2023)

Aspendos veya Belkıs, Antalya ili Serik ilçesinde bulunan Belkıs köyünde yer alan antik tiyatrosuyla meşhur bir antik kenttir. Pamfilya'nın en zengin şehirlerinden birisidir.[2]

Yerleşim

Aspendos, Serik ilçesinin 8 kilometre doğusunda, Köprüçayı'nın dağlık bölgesinden düzlüğe ulaştığı yerde M.Ö. 10. yüzyılda Akalar tarafından kurulmuş ve antik devrin mamur zengin kentlerinden biridir. Buradaki tiyatro M.S. 2. yüzyılda Romalılar tarafından inşa edilmiştir. Kent biri büyük, biri küçük iki tepe üzerine kurulmuştur.

Tarihçe

Coğrafyacı Strabon ve Pamponrus Mela-(Pomponius Mela), Kentin Agruslularca kurulduğunu yazarlar. Bölgeye MÖ 1200'den sonra Yunan göçleri olmuştur oysa Aspendos adının kaynağı Rumlardan önceki yerli Anadolu dilidir. Önemli bir ticaret yolu üzerinde olduğu ve Köprüçay Irmağı ile limana bağlandığı için Aspendos, her çağda ele geçirilmek istenen kentler arasında yer almıştır. Antik Kent Aspendos İ.Ö. 5. Yüzyıl ilk çeyreğine kadar Pers hakimiyetinde idi. Şehrin yakınlarında akan nehrin kenarında İ.Ö. 467 yılında Yunanlarla Persler arasında geçen, Eurymedon Savaşı adıyla anılan savaşta Yunanlar kazanmıştı.

Tiyatro

Aspendos'un en önemli yapısı tiyatrosudur. Antik tiyatrolar arasında en iyi şekilde korunarak gelmiş bir açık hava tiyatrosudur. Bu tiyatro Anadolu'daki Roma tiyatrolarının günümüze sahnesi ile ulaşabilen en eski ve sağlam bir örneğidir. Mimarı Aspendos'lu Theodorus'un oğlu Zenon'dur. Antonius Pius zamanında yapımına başlanmış Marcus Aurelius zamanında tamamlanmıştır (138-164). Tiyatro, kentin yerli tanrıları ile imparator ailesine sunulmuştur.

Her yıl binlerce yerli, yabancı turist Aspendos'u gezmektedir. Antik tiyatro ayrıca konserler, etkinlikler için kullanılmaktadır.

Bir de Aspendos Antik Tiyatrosu'nun küçük bir öyküsü var. Aspendos kralının bir zamanlar herkesin evlenmek istediği çok güzel bir kızı vardır. Kral kızını kime vereceğini bilemediği için halka, "Kim halkımız, kentimiz için en yararlı şeyi yaparsa kızımı ona vereceğim" diye duyurur. Bunun üzerine iki ikiz kardeş iki büyük yapı yaparlar. Biri kente çok uzaklardan, karmaşık yolları birçok zorluğu geçerek, su getiren su kemerleri; öteki ortasında yere metal para atıldığında üst sıralardan bile sesinin duyulduğu dünyanın akustik olarak en iyi tiyatrosudur. Kral su kemerlerini gördükten sonra kızını su kemerlerini yapana vermek ister. Bunun üzerine tiyatronun mimarı Zenon krala bir oyun oynar. Kral tiyatronun üst sıralarında gezerken bir fısıltı duyar: "Kral kızını bana vermeli." Akustiğe hayran kalan kral kızını büyük bir kılıçla ikiye ayırır ve kardeşlere verir.

Kentteki diğer yapılar

Su kemeri

Antik yerleşimde kentin su ihtiyacını karşılayan Aspendos su kemeri hala yapıldığı tarihten günümüze kadar ayakta kalmış eserler arasında görülmekte. Su kemeri kalıntılarını inceleyen arkeologların yapmış olduğu bilimsel araştırma ve değerlendirme sonucu elde edilen verilerin M.S. 2. yüzyıl içerisinde yapıldığı sanılmaktadır. Yapılış tarz ve mimarisinde dönemin tekniklerini taşıyan su kemeri, kaynağından 15 metre yükseklikte oyulmuş taş bloklar kanalı ile antik yerleşime 30 metre yükseklikteki kulelerde biriktirilip antik yerleşime dağıtıldığı gözükmektedir. Ayrıca su kemeri hakkındaki en net bilginin ören yerinde bulunan bir yazıtta adı geçen Tiberius Claudius Italicus tarafından yaptırıldığı ve şehrin hizmetine sunulduğu yazmaktadır.

Antik sikkeleri

Aspendos antik kenti sikkeleri Pers döneminde, MÖ 5. yy ortalarında başlamıştır. En iyi bilinen antik sikkeleri, MÖ 420-300/250 dolaylarında darb edilmiş olan gümüş stater serisidir. Bu stater kategorisinde olan antik sikkeler, ön yüzde boğuşan çıplak iki güreşçi tasvirine sahiptir. Genellikle aralarında harfler veya semboller bulunurken, sikke arka yüzlerde belirgin bir şekilde bir sapancı, fırlatma duruşunda, genellikle bir Triskeles [Aspendos'un sikkelerinde uzun bir sivil amblem] şehrin etnik kökenini gösterir. Antik sikkeler üzerindeki güreşçi tipinin seçimi belirsizdir. Güreş, eski zamanlarda popüler bir spordur ve olimpiyatlardaki etkinliklerden birisidir. Belki Aspendos antik kenti o zamanlar güreşçileriyle ünlüydü veya 5. yüzyılın ortalarındaki Olimpiyat etkinliğinde galip gelmiştir, ancak bir yüzyıldan fazla sikkelerinde varlığını sürdüren bu tip antik sikkelerin öne çıkması önemli olduğunu göstermektedir. Aspendos antik kentinin gümüş sikkelerinin bolluğu aynı zamanda şehrin ticari öneminin de bir kanıtıdır.

Bir çift güreşçiyi tasvir eden Aspendos sikkeleri, ilk olarak MÖ 400'lü yıllardan itibaren Aspendos tarafından darb edilmiş ve 320'li yıllarda Büyük İskender'in evrensel para birimi ile değiştirilene kadar darb edilmeye devam edilmiştir. Bu güreşçi sikkeleri, genellikle bir hoplit savaşçısını veya süvarisini tasvir eden militarist bir ön yüze sahip olan, arka yüzünde ise bir triskeles veya domuz bulunan daha öncekiantik sikkelerin yerini almıştır. Pisidya'daki antik Selge şehri, 4. yüzyılda Aspendos'un antik sikkelerini açıkça taklit eden bir dizi stater kategorisinde olan kendi antik sikkelerini darb etmiştir.

Aspendos'un antik dünyadaki geniş sikke yelpazesi, MÖ 5. yüzyılda Aspendos'un Pamphylia'daki en önemli şehir haline geldiğini göstermektedir. O zamanlar Eurymedon [Köprüçay] Nehri Aspendos'a kadar ulaşıma elverişliydi ve şehir tuz, yağ ve yün ticaretinden büyük bir zenginlik elde etmiştir. Antik kentte darb edilmiş olan sikkelerin arka yüzlerinde antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları görülmektedir. Diğer tip Stater sikkelerinde ön yüzde miğferli, sağa ilerleyen çıplak Hoplit, sağ elinde mızrak ve sol elinde yuvarlak kalkan, arka tip Triskeles ve antik kentin Anadolu adı olan orijinal ismi ΕΣΤFΕΔΙΙΥΣ-ESTFEDIIYS lejantları EΣTFΔII ve Ε-Σ-T-F olarak görülmektedir. Drahmi kategorisinde olan antik sikkelerde ön yüzde at üzerinde mızrak fırlatan süvari tasviri arka tip yaban domuzu üzerinde bir mızrak ile birlikte EΣTFEΔIIYΣ ve EΣT lejantları görülmektedir.

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye'nin Müzelerini Keşfedin/ Aspendos Antik Kenti". 14 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Aspendos Antik Kent". Mootol Kültür Sanat. Araştırma yazı:Tekin Gün-25 Şubat 2003,Antalya/Serik. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

Read other articles:

Protected area in south-western Switzerland Swiss Alps Jungfrau-AletschUNESCO World Heritage SiteView of the FinsteraarhornLocationSwitzerlandCriteriaNatural: (vii), (viii), (ix)Reference1037bisInscription2001 (25th Session)Extensions2007Area82,400 ha (204,000 acres)Websitewww.jungfraualetsch.ch/en.htmlCoordinates46°30′N 8°02′E / 46.500°N 8.033°E / 46.500; 8.033Location of Jungfrau-Aletsch protected area in Switzerland The Jungfrau-Aletsch protected a...

 

Tránsito Amaguaña Información personalNombre de nacimiento Tránsito Amaguaña Elena Alba Nacimiento 10 de septiembre de 1909 Cayambe (Ecuador) Fallecimiento 10 de mayo de 2009 (99 años)Cayambe (Ecuador) Nacionalidad ecuatorianaInformación profesionalOcupación Activista Distinciones Premio Manuela Espejo (1997)Premio Eugenio Espejo (2003) [editar datos en Wikidata] resumen Sus padres fueron Vicente Amaguaña y Mercedes Alba, quienes trabajaban en una hacienda latifun...

 

?Platyrrhinus masu Охоронний статус Найменший ризик (МСОП 3.1) Біологічна класифікація Домен: Еукаріоти (Eukaryota) Царство: Тварини (Animalia) Тип: Хордові (Chordata) Клас: Ссавці (Mammalia) Ряд: Рукокрилі (Chiroptera) Родина: Листконосові (Phyllostomidae) Рід: Platyrrhinus Вид: P. masu Біноміальна назва Platyrrhinus masu(Velazco, 200...

Service rifle Joslyn Rifle TypeService riflePlace of originUnited StatesService historyUsed byUnited States, ArgentinaWarsAmerican Civil War,Franco-Prussian WarProduction historyManufacturerJoslyn Firearms CompanyProduced1855–1865VariantsM1855, M1861, M1862, M1864, M1865, rifle and carbineSpecificationsCaliber.54 or .58ActionBreech-loaded The term Joslyn Rifle refers to a series of rifles produced in the mid-19th century. The term is often used to refer specifically to the Jo...

 

Duta Besar Bahrain untuk IndonesiaPetahanaAhmed Abdulla Ahmed Alharmasi Alhajerisejak 2021 Berikut adalah daftar duta besar Kerajaan Bahrain untuk Republik Indonesia. Nama Kredensial Selesai tugas Ref. Mohamed Ghassan Mohamed Adnan Shaikho 4 April 2018 [1] Ahmed Abdulla Ahmed Alharmasi Alhajeri 25 Oktober 2021 Petahana [2] Lihat pula Daftar Duta Besar Indonesia untuk Bahrain Daftar duta besar untuk Indonesia Hubungan Bahrain dengan Indonesia Referensi ^ Presiden Jokowi Te...

 

Emilio Mitre Información personalNacimiento 5 de enero de 1824 Carmen de Patagones, ArgentinaFallecimiento 24 de diciembre de 1893 (69 años) Buenos Aires, ArgentinaCausa de muerte NeumoníaSepultura Cementerio de la RecoletaNacionalidad ArgentinaFamiliaFamiliares Bartolomé Mitre (hermano)Información profesionalOcupación MilitarLealtad Uruguay Rango militar Teniente general Conflictos Guerras civiles argentinas, Batalla de Arroyo Grande, batalla de Caseros, Revolución del 11 de septiembr...

This article is about the crime novel by Colin Harrison. For the album by Charles McPherson, see Manhattan Nocturne (album). Manhattan Nocturne First editionAuthorColin HarrisonCountryUnited StatesLanguageEnglishGenreCrimePublisherCrown Publishing GroupPublication dateSeptember 1996Media typePrint (hardcover)Pages355 pp.ISBN0-517-58492-1OCLC34799099Dewey Decimal813/.54 21LC ClassPS3558.A6655 M36 1996 Manhattan Nocturne is a crime novel by Colin Harrison set in Manhattan, first publi...

 

2020 Yamaha FX SVHO WaveRunner WaveRunner adalah sebuah nama dagang dan tipe dari kendaraan air pribadi yang diproduksi oleh Yamaha Motor Company.[1] Keunikan WaveRunner yang tidak dapat ditemui di kendaraan air pribadi lain adalah adanya air yang disemprotkan secara vertikal di belakang kendaraan, sehingga sebuah WaveRunner dapat dikenali dari jarak yang jauh sekalipun.[2] Kendaraan yang termasuk dalam jajaran produk WaveRunner, antara lain Yamaha WaveBlaster dan Yamaha Super...

 

For other tunnels, see Victoria Tunnel (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Victoria Tunnel Newcastle – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2012) (Learn how and when to remove this template message) Victoria TunnelA lit section of the Victoria Tunnel near the O...

Penyihir CintaNama alternatifMagician of Love versi IndonesiaGenre Drama Fantasi PembuatSinemArtBerdasarkanMagician of LoveDitulis olehSerena LunaSkenarioSerena LunaSutradaraMaruli AraPemeran Chelsea Olivia Jonathan Frizzy Andrew White Andrew Ralph Roxburgh Chacha Frederica Rorencia Natassia Yadi Timo Farah Debby Alexandra Gottardo Stefanie Hariadi Theresia Inggrid Kansil Maya Wulan Penggubah lagu temaUnguLagu pembukaBerjanjilah — UnguLagu penutupBerjanjilah — UnguNegara asalIndonesiaBaha...

 

Italian comedian (born 1970) Teresa ManninoBorn (1970-11-23) 23 November 1970 (age 53)Palermo, ItalyOccupations Comedian actress Teresa Mannino (born 23 November 1970) is an Italian comedian, actress, and television personality. Biography Born in Palermo, Mannino graduated in philosophy, and then she moved to Milan, where she enrolled in the Teatro Carcano European Drama School.[1][2] After several other courses and workshops, she became a stand-up comedian and began appe...

 

HEGeorge Tomehجورج طعمةTomeh as President of the UN Security Council5th Syrian Permanent Representative to the United NationsIn office1965–1972PresidentAmin al-HafizNureddin al-AtassiHafez al-AssadDeputyYahya ArodakiPreceded bySalah el-Dine TaraziSucceeded byHaissam Kelani Personal detailsBorn1922Al-Midan, Damascus, French mandate of SyriaDied2004Amman, JordanNationalitySyria, United StatesAlma materAmerican University of Beirut, Georgetown UniversityProfessionPolitician, Diplom...

Crystal Palace's most successful manager Steve Coppell The following is a list of managers of Crystal Palace Football Club from the beginning of the club's official managerial records in 1905 to the present day. Each manager's entry includes the dates of his tenure and the club's overall competitive record (in terms of matches won, drawn and lost). The most successful manager of Crystal Palace is Steve Coppell, who during his 13-year reign as manager took the club to an FA Cup Final, third pl...

 

This article is about the 2011 American film. For the 2003 Swedish film, see Details (film).2011 American filmThe DetailsTheatrical release posterDirected byJacob Aaron EstesWritten byJacob Aaron EstesProduced byMark GordonBryan ZuriffHagai ShahamStarringTobey MaguireElizabeth BanksDennis HaysbertRay LiottaKerry WashingtonLaura LinneyNarrated byJonah HillCinematographySharone MeirEdited byMadeleine GavinMusic bytomandandyProductioncompanyLD EntertainmentDistributed byRADiUS-TWCRelease dates J...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (يوليو 2019) ديفيد إيدجيرتون معلومات شخصية الميلاد سنة 1959 (العمر 63–64 سنة)  مواطنة المملكة المتحدة  الحياة العملية المدرسة الأم كلية سانت جون، أوكسفورد  المهنة ...

Jaime Castrillón Datos personalesNombre completo Jaime Alberto Castrillón VásquezNacimiento Puerto Nare, Colombia5 de abril de 1983 (40 años)Nacionalidad(es) ColombianaAltura 1,80 m (5′ 11″)Carrera deportivaDeporte FútbolClub profesionalDebut deportivo 2003(Independiente Medellín)Posición MediocampistaRetirada deportiva 2016(Atlético Bucaramanga)Selección nacionalSelección COL ColombiaPart. (goles) 29 (4)[editar datos en Wikidata] Jaime Alberto...

 

1997 studio album by Vusi MahlaselaSilang MabeleStudio album by Vusi MahlaselaReleased1997Vusi Mahlasela chronology Wisdom of Forgiveness(1994) Silang Mabele(1997) Miyela Afrika(2000) Silang Mabele is Vusi Mahlasela's third album. Track listing Khunkhwane Silang Mabele Loneliness Sleep Tight Margaret Antone Kwa-Zulu Troubador Africa is Dying Smomothela Love Prints Ke Kgale Kuyobanjani Na? Voices Weeping Authority control databases MusicBrainz release group This world music album-relat...

 

River in Germany This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Gruttbach – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2020) (Learn how and when to remove this template message) You can help expand this article with text translated from the corresponding article in German. (October 2011) Click [show] for imp...

Israeli adventure reality game show For the upcoming season, see HaMerotz LaMillion 9. HaMerotz LaMillionLogo from the first seasonHebrewהמירוץ למיליון GenreReality competitionCreated byElise DoganieriBertram van MunsterBased onThe Amazing Raceby Bertram van MunsterElise DoganieriPresented byRaz Meirman (2009) Ron Shahar (2011–2020) Yehuda Levi (2024–present)Country of originIsraelOriginal languageHebrewNo. of seasons8ProductionExecutive producersMichael McKay, Ido BaronProdu...

 

Территория этнически украинских исторических областей Восточная Галиция (Галичина), Западная Волынь, составляющая в настоящее время Львовскую, Тернопольскую, Ивано-Франковскую, Волынскую и Ровненскую области Украины, после Первой мировой войны стала объектом территор...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!