22 Białostocki Oddział WOP

22 Oddział WOP

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1957
Rozformowanie	1976
Nazwa wyróżniająca	Białostocki
Tradycje
Rodowód	22 Brygada WOP
Organizacja
Kryptonim	Piramida
Dyslokacja	Białystok ul. Bema 100
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Dowództwu WOP

Koszary oddziału. Stan w 2012

22 Białostocki Oddział WOP – jeden z oddziałów w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1957, na bazie Grupy Manewrowej i Samodzielnego Oddziału Zwiadowczego, sformowano 22 Oddział WOP^[a]. Sztab i sekcję polityczną sformowano w oddziale dopiero w 1958^[b].
Zgodnie z etatem czasu „P” nr 354/5, na dzień 1 sierpnia 1957 Oddział liczył 386 żołnierzy, a etat czasu „W” nr 0354/14 przewidywał 804 żołnierzy^[1].

W 1959 nadano 26 Oddziałowi nazwę: 22 Białostocki Oddział WOP^[c]. W 1961 dowództwo posiadało kryptonim Piramida.
W 1962 wprowadzono nowy plan mobilizacyjny PM–62. Zakładał on na wypadek wojny znaczne rozwiniecie jednostki. Zgodnie z etatem czasu „P”, na dzień 1 lipca 1965 Oddział liczył 527 żołnierzy, a etat czasu „W” przewidywał 1738 żołnierzy^[2]. W ramach zadań mobilizacyjnych oddział formował od nowa 3 zapasowy batalion WOP o stanie 583 żołnierzy i rozformowywał Szkołę Samochodową WOP^[2].

Do 1 grudnia 1968 przeformowano 22 Białostocki Oddział WOP z etatu 354/24 na etat 33/14 o stanie osobowym 527 wojskowych i 19 pracowników cywilnych^[d].

Struktura organizacyjna

• dowództwo, sztab i pododdziały dowodzenia
• dwie kompanie piechoty
• placówki WOP: Rutka-Tartak, Sejny, Kuźnica, Jaryłówka, Białowieża i Czeremcha
• graniczna placówka kontrolna (GPK): Kuźnica (kolejowa)

1 stycznia 1960 22 Białostockiemu Oddziałowi WOP podlegały:

• 1 placówka WOP Czeremcha
• 2 placówka WOP Białowieża
• 3 placówka WOP Jaryłówka
• 4 placówka WOP Kuźnica
• 5 placówka WOP Bobra Wielka
• 6 placówka WOP Hołny Wolmera
• 7 placówka WOP Rutka Tartak
• GPK Kuźnica

Struktura oddziału i numeracja placówek na dzień 1.01.1964.

• 1 placówka WOP Czeremcha
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Czeremcha
• 2 placówka WOP Białowieża
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Białowieża
• 3 placówka WOP Gródek
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Bobrowniki
• 4 placówka WOP Kuźnica
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Kuźnica
• 5 placówka WOP Bobra Wielka
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Lipsk
• 6 placówka WOP Hołny Wolmera (przeniesiona do Sejn)
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Sejny
• 7 placówka WOP Rutka Tartak
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Suwałki
• 8 placówka WOP Gołdap
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Gołdap
• GPK kolejowa Kuźnica

Struktura oddziału i numeracja placówek w 1968 .

• 1 placówka WOP Czeremcha typu II
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Tokary
• 2 placówka WOP Białowieża typu I
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Białowieża
• 3 placówka WOP Gródek typu II
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Bobrowniki
• 4 placówka WOP Kuźnica typu I
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Kuźnica
• 5 placówka WOP Bobra Wielka typu II
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Lipsk
• 6 placówka WOP Sejny typu I
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Sejny
• 7 placówka WOP Rutka Tartak typu I
  • przejście graniczne ruchu uproszczonego Suwałki
• samodzielny pluton rozpoznawczy Hołny Wolmera

Sztandar oddziału

W 1963 społeczeństwo Białegostoku ufundowało oddziałowi sztandar. Wręczenia dokonał 16 czerwca1963 przewodniczący WRN Białystok Stefan Żmijko^[3].

Dowódcy oddziału

• płk Stanisław Homontowski
• płk Grzegorz Wolfson
• płk Kazimierz Faryna
• płk Bolesław Łukomski
• płk Longin Wasilewicz

Uwagi

1. Zarządzenie DWW nr 07/WW z 24.04.1957 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 95
2. zarządzenie DWW nr 07/WW z 28.03.1958 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 96
3. zarządzenie MSW nr 203/59/WW z 27.11.1959 → Jackiewicz 1998 ↓, s. 95
4. Zarządzenie szefa Wojsk Ochrony Pogranicza nr 043/WOP z 5.09.1968

Przypisy

1. Goryński 2021 ↓, s. 174.
2. Goryński 2021 ↓, s. 185.
3. Jackiewicz 1998 ↓, s. 96.

Bibliografia

• Grzegorz Goryński. Plany mobilizacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza okresu zimnej wojny – zadania na rzecz MON. „Biuletyn Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej”. 36/2021, 2021. Gdynia: Muzeum Marynarki Wojennej. ISSN 0137-5539. 
• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Archiwum Straży Granicznej, DWOP sygn.2825/1. Rejestr główny jednostek WOP.
• Archiwum Straży Granicznej, DBWOP sygn. 1842/10, Historia Białostockiego Oddziału Wojsk Ochrony Pogranicza. Białystok 1960.