Warłaam (Jasiński)

Warłaam

Metropolita kijowski, halicki i całej Małorosji
Kraj działania	Imperium Rosyjskie
Data urodzenia	1627
Data śmierci	22 sierpnia 1707
Miejsce pochówku	Ławra Pieczerska
Metropolita kijowski, halicki i całej Małorosji
Okres sprawowania	1690–1707
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Rosyjski Kościół Prawosławny
Inkardynacja	Metropolia kijowska
Śluby zakonne	przed 1665
Prezbiterat	przed 1665
Chirotonia biskupia	31 sierpnia 1690

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	31 sierpnia 1690
Konsekrowani biskupi Serapion (Polchowski) 14 września 1698 Sylwester (Czetwertyński) 1707

Warłaam, nazwisko świeckie Jasiński (zm. 11 sierpnia^?/22 sierpnia 1707) – biskup Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego pochodzenia ukraińskiego.

Życiorys

Ukończył kolegium mohylańskie w Kijowie, następnie kontynuował studia w Akademii Krakowskiej, którą ukończył jako jeden z najlepszych studentów. Od 1665 (lub 1669) do 1673 był ihumenem Brackiego Monasteru w Kijowie, zaś od 1669 do 1689 był rektorem kolegium mohylańskiego. Funkcję tę łączył z obowiązkami przełożonego monasteru św. Michała Archanioła o Złotych Kopułach (od 1673 do 1677 lub nawet 1680), a następnie Pustynnego Monasteru św. Mikołaja w Kijowie (od 1680 do 1684) i ławry Peczerskiej (1684–1689), którą kierował jako archimandryta^[1]. Urząd ten objął z nominacji administratora metropolii kijowskiej arcybiskupa czernihowskiego Łazarza, za zgodą patriarchy moskiewskiego i całej Rusi Joachima, a bez zezwolenia patriarchy Konstantynopola, któremu nadal podlegała metropolia^[2].

Solidnie wykształcony, opiekował się uczonym duchowieństwem. Na jego polecenie i pod jego opieką Dymitr (Tuptało) podjął pracę nad swoją Mineją^[1]. Bronił Sylwestra (Miedwiediewa) przed zarzutami herezji, przez co patriarcha moskiewski i całej Rusi Joachim groził mu ekskomuniką^[3].

Jego działalność w Kijowie przypadła na okres, w którym decydowała się jurysdykcyjna przynależność prawosławnej metropolii kijowskiej. Początkowo Warłaam (Jasiński) sprzeciwiał się podporządkowaniu administratury Patriarchatowi Moskiewskiemu, opowiadając się za dotychczasową zależnością metropolii od Patriarchatu Konstantynopolitańskiego. Jednak po usankcjonowaniu przejścia metropolii w jurysdykcję patriarchów moskiewskich przez prawosławne patriarchaty starożytne archimandryta Warłaam zaakceptował tę decyzję. W 1690 przyjął chirotonię biskupią i natychmiast po niej został mianowany metropolitą kijowskim, halickim i całej Małorosji^[1]. W ocenie Ćwikły w swojej dalszej działalności prowadził, podobnie jak jego poprzednik na urzędzie metropolita Gedeon, politykę prorosyjską, w rezultacie której zanikała liturgiczna i administracyjna odrębność administratury na rzecz jej ścisłej integracji z prawosławiem tradycji rosyjskiej^[4]. Odmienne stanowisko przedstawił Włodzimierz Mokry, którego zdaniem postawa i poglądy Warłaama były antymoskiewskie, a metropolita starał się bronić odrębności tradycji prawosławia na ziemiach ukraińskich^[5].

Zmarł w 1707 i został pochowany w ławrze Pieczerskiej.

Przypisy

1. Варлаам (Ясинский). [dostęp 2012-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-21)].
2. M. Bendza, Inkorporacja metropolii kijowskiej do patriarchatu moskiewskiego [w:] red. Mironowicz A., Pawluczuk U., Chomik P.: Autokefalie Kościoła prawosławnego w Polsce. Białystok: Uniwersytet w Białymstoku, 2006, s. 102. ISBN 978-83-7431-062-8.
3. Wysszyj swiaszczennonaczalnik. W: A. Bogdanow: Russkije patriarchi. T. II. Moskwa: Tierra, 1999, s. 213. ISBN 5-300-02408-2.
4. L. Ćwikła: Polityka władz państwowych wobec Kościoła prawosławnego i ludności prawosławnej w Królestwie Polskim, Wielkim Księstwie Litewskim oraz Rzeczypospolitej Obojga Narodów w latach 1344–1795. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2006, s. 252. ISBN 83-7363-350-2
5. W. Mokry, Stosunek państwowych i cerkiewnych władz moskiewskich do ukraińskiej Cerkwi prawosławnej i unickiej w wiekach XVII–XX [w:] red. R. Łużny, F. Ziejka, A. Kępiński, Unia brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „UNIVERSITAS”, Kraków 1994, ISBN 83-7052-220-3, s.84

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 2438150325572610090001
• PLWABN: 9810622175005606