گویش‌های طالقان

گویش طالقانی
طالقونی
زبان بومی درایران
استان استان تهران شهرستان طالقان
منطقهالبرز جنوبی
گویش‌ها
شهرکی
جوستانی
بایزرودی
ناریانی
الفبای فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹

گویش‌های طالقان گویش‌هایی از زبان‌های ایرانی شمال غربی و زیرمجموعه زبان‌های کاسپین می‌باشد. گویش‌های طالقان به دو گویش طالقانی و طبری طالقانی تقسیم می‌شود. به عقیدۀ صاحب نظران گویش مردم طالقان به دو دسته مازندرانی و طالقانی تقسیم می‌شود. روستاهایی که بین جوستان و کوه‌های کندوان قرار گرفته‌اند به لهجه مازندرانی سخن می‌گویند. از جوستان به سمت باختر به مازندرانی با لهجه طالقانی سخن می‌گویند.[۱][۲] به گفتۀ اعظام الوزاره زبان اهل طالقان مرکب است از لهجه و لسان قزوینی و طبرستانی چون با این دو ولایت همسایگی و مجاورت دارند و از هر دو سمت وضع تکلم و تلفظ خود را اقتباس نموده‌است.[۳]گویش طبری طالقانی گویشی از زبان مازندرانی و زیر مجموعه گویش کلارستاقی می‌باشد که به گویش مردم شهرستان چالوس شباهت دارد و برخی ویژگی‌های نحوی آن به گویش‌های مازندرانی گونه همچون شمیرانی شباهت دارد.[۴] آبادی‌های بالا طالقان همچون گته ده، اسکان، دهدر، درا پی، گرآب، ناریان، مهران، خیکان و پراچان به گویش طبری طالقانی گویش می‌کنند. [۵].

گویش‌های طالقان

گویش‌های طالقان به دو دسته طالقانی و طبری طالقانی تقسیم می‌شود.[۶][۷]

  1. گویش طالقانی: این گویش از جوستان به غرب و در تمام آبادی‌ها پایین طالقان میان طالقان و کنارود گویش می‌شود.
  2. طبری طالقانی: این گویش از کندوان تا جوستان گویش می‌شود و اکثر آبادی بالا طالقان به جز جوستان را درمی‌گیرد.

دستور زبان گویش طالقانی

ضمایر

در گویش طالقانی ضمیر سه حالت دارد: فاعلی، مفعولی و ملکی.[۸]

ضمیر ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
فاعلی، تاتی طالقانی men to u šemâ ošan
مفعولی، تاتی طالقانی mene/mere tere ure mâre šemâre ošane
ملکی، تاتی طالقانی meni/mi ti uyi mâyi šemayi ošani

صرف فعل

در جدول زیر فعل آمدن (biâmiyan) بر اساس گویش طالقانی در زمان‌های مختلف صرف می‌شود.[۹]

زمان/شخص ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
حال التزامی biyem biyey biya biyeym biyeyn biyan
حال ساده miyem miyey miya miyeym miyeyn miyan
حال در حال انجام darem-miyem dari-miyey dare-miya darim-miyeym darin-miyeyn daren-miyan
گذشته ساده biyâmiama biyâmiey biyâmia biyâmieym biyâmieyn biyâmiana
گذشته استمراری miyâmiam miyâmiey miyâmia miyâmieym miyâmieyn miyâmian
گذشته در حال انجام dabiyam-miyâmiam dabi-miyâmiey dabiya-miyâmia dabiyeym-miyâmieym dabiyeyn-miyâmieyn dabiyan-miyâmian
گذشته کامل biyâme biyam biyâme bi biyâme ba biyâme biyeym biyâme biyeyn biyâme biyan

دستور زبان طبری طالقانی

ضمایر

در گویش طبری طالقانی ضمیر سه حالت دارد: فاعلی، مفعولی و ملکی.[۱۰]

ضمیر ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
فاعلی، طبری طالقانی men te ve emâ šemâ vešun/ešon
مفعولی، طبری طالقانی mere tere vere amâre šemare vešunre
ملکی، طبری طالقانی mi ti vi amei šemei vešuni

شناسه

در زبان فارسی دو دسته شناسه داریم: گذشته و حال. اما در گویش طبری طالقانی سه دسته شناسه داریم: گذشته، حال ساده و حال التزامی.[۱۱] (نمونه زیر بر اساس گویش گته‌ده تنظیم شده‌است)

۱. گذشته:

  • بن ماضی ساده: -bimâ = آمد
  • بن ماضی استمراری: -â-mbi = می‌آمد
گذشته ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
شناسه me i e/∅ emi eni ene

۲. حال ساده:

  • بن مضارع اخباری: -â = می‌آید
حال ساده ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
شناسه me ni ne emi deni dene

۳. حال التزامی:

  • بن مضارع التزامی: -biâ = بیا
حال التزامی ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
شناسه am/m i e/∅ im in an/n

صرف فعل

در جدول زیر فعل آمدن (bimân) بر اساس گویش طبری طالقانی در زمان‌های مختلف صرف می‌شود.[۱۲](نمونه زیر براساس روستا گته‌ده می‌باشد)

زمان/شخص ۱ مفرد ۲ مفرد ۳ مفرد ۱ جمع ۲ جمع ۳ جمع
گذشته ساده bimâme bimâi bimâ bimâmi bimâni bimâne
گذشته کامل bimâ-bieme bimâ-bi bimâ-bie bimâ-biemi bimâ-bieni bimâ-biene
گذشته التزامی bimâ-bâm bimâ-bâi bimâ-bâ bimâ-bâim bimâ-bâin bimâ-bân
گذشته التزامی کامل bimâ-bi-bâm bimâ-bi-bâi bimâ-bi-bâ bimâ-bi-bâim bimâ-bi-bâin bimâ-bi-bân
گذشته استمرای â-mbi-eme â-mbi â-mbi-e â-mbi-emi â-mbi-eni â-mbi-ene
گذشته در حال انجام dare-âmbieme dare-âmbi dare-âmbie dare-âmbiemi dare-âmbieni dare-âmbiene
حال ساده/آینده âme âni âne âmi ândeni ândene
حال در حال انجام dare-âme dare-âni dare-âne dare-âmi dare-ândeni dare-ândene
حال التزامی biâm biâi biâ biâim biâin biân
آینده نوع اول xâme biâm xâni biâi xâne biâ xâmi biâim xândeni biâin xândene biân
آینده نوع دوم vâne biâm vâne biâi vâne biâ vâne biâim vâne biâin vâne biân

جستارهای وابسته

منابع

  1. «در گفتگو با مهر عنوان شد: مدیر کل میراث فرهنگی استان البرز:استان البرز کانون تمرکز لهجه‌ها و گویش‌ها از سراسر کشور». وبگاه خبرگزاری مهر.
  2. «زبان مردم طالقان فارسی و مازندرانی و لهجه آنها تاتی می‌باشد». وبگاه سازمان حفاظت محیط زیست استان البرز. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۲۰.
  3. اعظام الوزاره، خاطرات من یا روشن شدن تاریخ صد ساله، ۱۵۰.
  4. حبیب برجیان، گویشهای تبروید در البرز مرکزی: همگرایی زبانی بین طبری و فارسی، ۴۳۰.
  5. M. Bazin, E. Ehlers, B. Hourcade, “ALBORZ iii. Geography,” Encyclopædia Iranica, I/8, pp. 813-821; an updated version is available online at http://www.iranicaonline.org/articles/alborz-geography (accessed on 17 May 2014).
  6. «در گفتگو با مهر عنوان شد: مدیر کل میراث فرهنگی استان البرز:استان البرز کانون تمرکز لهجه‌ها و گویش‌ها از سراسر کشور». وبگاه خبرگزاری مهر.
  7. «زبان مردم طالقان فارسی و مازندرانی و لهجه آنها تاتی می‌باشد». وبگاه سازمان حفاظت محیط زیست استان البرز. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۹ مارس ۲۰۲۰.
  8. حبیب برجیان، گویشهای پارسی-تبری در منطقه انتقال زبان با مرز مازندران، ۲۱۳.
  9. حبیب برجیان، گویشهای پارسی-تبری در منطقه انتقال زبان با مرز مازندران، ۲۱۳.
  10. حبیب برجیان، گویشهای تبروید در البرز مرکزی: همگرایی زبانی بین طبری و فارسی، ۴۳۷.
  11. حبیب برجیان، گویشهای تبروید در البرز مرکزی: همگرایی زبانی بین طبری و فارسی، ۴۳۷.
  12. حبیب برجیان، گویشهای تبروید در البرز مرکزی: همگرایی زبانی بین طبری و فارسی، ۴۳۷.

پیوند به بیرون

Read other articles:

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2019) لوري كينغ معلومات شخصية الميلاد 27 يوليو 1908  أديلايد  تاريخ الوفاة سنة 1992  مواطنة أستراليا  الحياة العملية المهنة لاعب كرة قدم أسترالية  [لغات ...

 

فام دوك هوي   معلومات شخصية الميلاد 20 يناير 1995 (العمر 28 سنة)محافظة هاي ديونغ  الطول 1.73 م (5 قدم 8 بوصة) مركز اللعب نصف الجناح  [لغات أخرى]‏  الجنسية فيتنام  معلومات النادي النادي الحالي هانوي الرقم 15 مسيرة الشباب سنوات فريق 2007–2015 هانوي المسيرة الاحترا...

 

Species of mammal Long-tailed goral[1] Long-tailed goral at Saint Louis Zoo Conservation status Vulnerable (IUCN 3.1)[2] CITES Appendix I (CITES)[3] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Artiodactyla Family: Bovidae Subfamily: Caprinae Genus: Naemorhedus Species: N. caudatus Binomial name Naemorhedus caudatusH. Milne-Edwards, 1867 Naemorhedus caudatus range The long-tailed goral or Amur gora...

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Fall In Love adalah sebuah seri drama Tiongkok tahun 2021 garapan Lin Jian Long dan Chen Guo Hua. Seri tersebut menampilkan Chen Xing Xu, Zhang Jing Yi, Evan Lin, Cai Yu Hang, Chen Xin Yu, dan Yuan Ruo Hang.[1] Sinopsis Seri tersebut mencerita...

 

Historic place located near Friendship, Adams County, Wisconsin United States historic placeRoche-a-Cri PetroglyphsU.S. National Register of Historic Places PetroglyphsLocationRoche-a-Cri State Park, Adams County, Wisconsin, USACoordinates44°00′06″N 89°49′04″W / 44.00167°N 89.81778°W / 44.00167; -89.81778NRHP reference No.81000031Added to NRHPMay 11, 1981 The Roche-a-Cri Petroglyphs, also known as the Friendship Glyphs, are a Registered Historic P...

 

North American collegiate fraternity Not to be confused with The Kappa Alpha Society. Kappa Alpha OrderΚΑFoundedDecember 21, 1865; 157 years ago (1865-12-21)Washington University,Lexington, VirginiaTypeSocialAffiliationFFC and NIC (former)MottoDieu et les Dames[1](God and the Ladies) Fratres usque ad aram fidelis(Brothers faithful unto death)Colors  Crimson  Old GoldFlagFlowerCrimson Rose and Magnolia BlossomPublicationThe Kappa Alpha JournalPhilanthr...

?Морський півень сірий Тригла сіра Біологічна класифікація Домен: Ядерні (Eukaryota) Царство: Тварини (Animalia) Підцарство: Справжні багатоклітинні (Eumetazoa) Тип: Хордові (Chordata) Підтип: Черепні (Craniata) Надклас: Щелепні (Gnathostomata) Клас: Променепері (Actinopterygii) Підклас: Новопері...

 

Mathematical constraints that define ways of finding the best solution This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Feasible region – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2018) (Learn how and when to remove this template message) A problem with five linear constraints (in blue, including ...

 

هذه المقالة بحاجة لصندوق معلومات. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة صندوق معلومات مخصص إليها. حي أبوسليم هو أحد أكبر أحياء مدينة طرابلس في ليبيا ويقع جنوب المدينة، ويعد هذا الحي المكان الأكثر تنوعاً للقبائل الليبية في طرابلس. المقار الحكومية المؤتمر الوطني العام لمؤت...

Scotland international rugby union player You can help expand this article with text translated from the corresponding article in French. (May 2023) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather than simply copy-pasting machine-translated text into the English Wikipedia. Consider addin...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Falling Off the Edge of the World album – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2017) (Learn how and when to remove this template message) 1968 studio album by The EasybeatsFalling Off the Edge of the WorldStudio album by The Easybe...

 

Artikel ini berisi konten yang ditulis dengan gaya sebuah iklan. Bantulah memperbaiki artikel ini dengan menghapus konten yang dianggap sebagai spam dan pranala luar yang tidak sesuai, dan tambahkan konten ensiklopedis yang ditulis dari sudut pandang netral dan sesuai dengan kebijakan Wikipedia. (September 2019) Pedro Capó, 2015 Pedro Francisco Rodríguez Sosa (San Juan, 14 November 1980), juga dikenal sebagai Pedro Capo, adalah seorang musisi, penyanyi, penulis lagu dan Puerto Rico. Biograf...

Government car safety evaluation program NCAP redirects here. For other uses, see NCAP (disambiguation). Consumer information label for a vehicle with at least one NCAP star rating A New Car Assessment Program (or Programme) is a government car safety program tasked with evaluating new automobile designs for performance against various safety threats. History The first NCAP was created in 1979, by the United States National Highway Traffic Safety Administration. This program was established i...

 

Season of television series Dragon Ball ZSeason 4DVD release posterCountry of originJapanNo. of episodes32ReleaseOriginal networkFuji TelevisionOriginal releaseSeptember 18, 1991 (1991-09-18) –May 13, 1992 (1992-05-13)Season chronology← PreviousSeason 3Next →Season 5List of episodes The fourth season of the Dragon Ball Z anime series contains the Garlic Jr., Future Trunks, and the Androids arcs, which comprises Part 1 of the Cell Saga. The episodes are produced ...

 

Decodes a bitstream with the Viterbi algorithm A Viterbi decoder uses the Viterbi algorithm for decoding a bitstream that has been encoded using a convolutional code or trellis code. There are other algorithms for decoding a convolutionally encoded stream (for example, the Fano algorithm). The Viterbi algorithm is the most resource-consuming, but it does the maximum likelihood decoding. It is most often used for decoding convolutional codes with constraint lengths k≤3, but values up to k=15...

For the Danish trade unionist, women's rights activist and politician, see Karen Marie Christensen. Karen Christensen is an American entrepreneur, environmentalist, and author who cofounded Berkshire Publishing Group in Great Barrington, Massachusetts, in 1998, after working in London at Blackwell Scientific Publications and Faber & Faber. She is owner and CEO of Berkshire Publishing, and co-author of the new edition of The Great Good Place, sociologist Ray Oldenburg's influential book th...

 

Giri Suseno HadihardjonoMenteri Perhubungan Indonesia Ke-29Masa jabatan14 Maret 1998 – 21 Mei 1998PresidenSoehartoPendahuluHaryanto DhanutirtoMasa jabatan23 Mei 1998 – 20 Oktober 1999PresidenB.J. HabibiePenggantiAgum Gumelar Informasi pribadiLahir(1941-01-05)5 Januari 1941Solo, Jawa Tengah, IndonesiaMeninggal27 Juni 2012(2012-06-27) (umur 71)JakartaKebangsaanIndonesiaSuami/istriSri SapariniAnakLaksmi WijayantiBudi SetiawanDian NurcahyatiSunting kotak info ...

 

Type of rash This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Maculopapular rash – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2009) (Learn how and when to remove this template message) Maculopapular rash on the abdomen after 3 days of measles infection A maculopapular rash is a type of rash charac...

Skyscraper in Rome Torre EuroskyTorre Eurosky in 2011General informationTypeCommercial - residentialLocationRome, ItalyConstruction started2010Completed2012Opened2013HeightAntenna spire155 m (509 ft)Technical detailsFloor count35Floor area800.000 mq²Design and constructionArchitect(s)Franco PuriniMain contractorParsitalia s.r.l.Websiteeuroskyroma.it/en/ Torre Eurosky (or Eurosky Tower) is a skyscraper in Rome, Italy. It is the tallest building in Rome and one of the highest residen...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Danny Deckchair – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2020) (Learn how and when to remove this template message) 2003 Australian filmDanny DeckchairDirected byJeff BalsmeyerWritten byJeff BalsmeyerProduced byAndrew MasonStarringRhys IfansMiranda O...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!