Wybory parlamentarne w Polsce w 2015 roku – wybory do Sejmu i Senatu. Na mocy postanowienia prezydenta RPBronisława Komorowskiego z dnia 17 lipca 2015, zmienionego postanowieniem z dnia 3 sierpnia 2015[3] odbyły się 25 października 2015[4][5].
Po raz pierwszy od 1989 roku zwycięski komitet wyborczy zdobył większość sejmową umożliwiającą sformowanie samodzielnego rządu.
Sytuacja na scenie politycznej przed wyborami
Do ogłoszenia wyborów doszło podczas trwających od 2007 rządów koalicji PO-PSL (w momencie urzędowania rządu Ewy Kopacz, który w 2014 zastąpił drugi rząd Donalda Tuska). Wybory parlamentarne odbyły się kilka miesięcy po odbywających się w maju tego samego roku wyborach prezydenckich, w których do drugiej tury przeszli kandydat PiS Andrzej Duda (który zdobył 34,76% głosów) i urzędujący wtedy prezydent RP, popierany m.in. przez PO Bronisław Komorowski (z wynikiem 33,77% głosów), a trzecie miejsce zajął kandydat niezależny Paweł Kukiz (z wynikiem 20,80%), natomiast pozostali kandydaci uzyskali wyniki poniżej 5% głosów[6]. Wybory prezydenckie zakończyły się zwycięstwem Andrzeja Dudy, który pokonał w drugiej turze Bronisława Komorowskiego stosunkiem 51,55% do 48,45% głosów[7]. Komitety ogólnopolskie zarejestrowały tworzące koalicję rządzącą PO i PSL oraz opozycyjne PiS, Zjednoczona Lewica (powstała na te wybory koalicja Sojuszu Lewicy Demokratycznej, Twojego Ruchu i trzech lewicowych partii pozaparlamentarnych[8]), a także powstałe w 2015 partie polityczne Nowoczesna, KORWiN i Razem oraz powstały na bazie sukcesu wyborczego Pawła Kukiza w wyborach prezydenckich ruch społeczny Kukiz’15.
Wybory zgodnie z przepisami kodeksu wyborczego
Termin wyborów
Wybory (wyznaczone na 25 października) zostały zarządzone 17 lipca 2015[4]. Innymi dopuszczalnymi terminami były 11 i 18 października oraz 1 listopada[9].
Wybory do Sejmu RP VIII kadencji
Prawo do podziału mandatów przysługuje tym komitetom wyborczym, które osiągnęły wynik w skali kraju – co najmniej 5% ważnie oddanych głosów, dla koalicyjnych komitetów wyborczych – co najmniej 8% ważnie oddanych głosów. Z ww. progów zwolnione są mniejszości narodowe przy spełnieniu ustawowych warunków. Do Sejmu zostało wybranych 460 posłów w 41 wielomandatowych (co najmniej 7 w jednym okręgu) okręgach wyborczych przy zastosowaniu metody D’Hondta[10].
Zgodnie z kalendarzem wyborczym kampania wyborcza rozpoczęła się w dniu wejścia w życie postanowienia w sprawie zarządzenia wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej i uległa zakończeniu na 24 godziny przed dniem głosowania, tj. 23 października 2015 o godz. 24:00[12].
Terminy wyborcze
Prezydent ustalił następujący kalendarz wyborczy[13]:
7 września – złożenie zawiadomień o utworzeniu komitetów wyborczych
15 września – zgłoszenie list kandydatów na posłów i kandydatur na senatorów
25 września o godz 12:00 – losowanie numerów list kandydatów na posłów[14]
do 2 października – zgłaszanie przez armatorów wniosków o utworzenie obwodów głosowania na polskich statkach morskich
do 4 października
zgłaszanie kandydatów do obwodowych komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych
powołanie przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) obwodowych komisji wyborczych
podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o siedzibach obwodowych komisji wyborczych właściwych dla głosowania korespondencyjnego
sporządzenie spisów wyborców przez gminy
do 7 października – zgłaszanie konsulowi zamiaru głosowania korespondencyjnego za granicą
do 10 października – zgłaszanie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a
od 10 października do 23 października do godz. 24:00 – nieodpłatne rozpowszechnianie audycji wyborczych w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych przygotowanych przez komitety wyborcze
do 11 października – składanie przez żołnierzy pełniących zasadniczą lub okresową służbę wojskową oraz pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych lub odbywających ćwiczenia i przeszkolenie wojskowe, a także ratowników odbywających zasadniczą służbę wojskową w obronie cywilnej poza miejscem stałego zamieszkania oraz policjantów z jednostek skoszarowanych, funkcjonariuszy Biura Ochrony Rządu, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej oraz Służby Więziennej pełniących służbę w systemie skoszarowanym, wniosków o dopisanie do wybranego przez nich spisu wyborców sporządzanego dla miejscowości, w której odbywają służbę
do 15 października – podanie przez okręgowe komisje wyborcze, w formie obwieszczenia, informacji o zarejestrowanych listach kandydatów na posłów oraz zarejestrowanych kandydatach na senatorów
do 16 października – składanie wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania
do 20 października
składanie wniosków o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania
składanie przez komitety wyborcze wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych oświadczeń do Państwowej Komisji Wyborczej o korzystaniu ich list kandydatów na posłów ze zwolnienia z warunku określonego w art. 196 § 1 Kodeksu wyborczego, tj. obowiązku przekroczenia progu wyborczego
do 22 października
zgłaszanie przez wyborców przebywających za granicą wniosków o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą
zgłaszanie przez wyborców przebywających na polskich statkach morskich wniosków o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na tych statkach
23 października 2015 (godz. 24:00) – zakończenie kampanii wyborczej i rozpoczęcie tzw. ciszy wyborczej, która potrwa do zakończenia głosowania we wszystkich obwodach w Polsce
25 października 2015 – głosowanie w godz. 7:00–21:00
Rejestracja komitetów wyborczych
Komitety wyborcze w wyborach do Sejmu i Senatu mają prawo zgłaszać do Państwowej Komisji Wyborczej partie polityczne, ich koalicje oraz wyborcy. Termin zgłaszania komitetów upłynął 7 września 2015. Spośród 124 wniosków o rejestracje komitetu PKW zarejestrowała 115 komitetów[15], w tym: 2 koalicyjne komitety wyborcze, 25 komitetów wyborczych partii politycznych i 88 komitetów wyborczych wyborców. Spośród tych komitetów chęć zgłaszania kandydatów zarówno do Sejmu, jak i do Senatu zgłosiło 38 komitetów. 77 komitetów zgłosiło chęć wystawienia kandydatów tylko do Senatu. Zarejestrowane komitety miały czas na zgłoszenie do PKW list kandydatów na posłów i kandydatów na senatorów do godziny 24:00 15 września 2015.
Aby zarejestrować listę kandydatów do Sejmu w danym okręgu wyborczym, komitet musi dostarczyć do właściwej okręgowej komisji wyborczej listę kandydatów wraz z listą poparcia podpisaną przez co najmniej 5000 mieszkańców stale zamieszkujących dany okręg. Jeżeli komitetowi uda się zarejestrować listy kandydatów w co najmniej 21 okręgach, to taki komitet może zgłaszać listy kandydatów w pozostałych okręgach bez list poparcia[16]. Aby zarejestrować kandydata do Senatu w danym okręgu wyborczym, komitet musi dostarczyć do właściwej okręgowej komisji wyborczej, listę poparcia dla kandydata podpisaną przez co najmniej 2000 mieszkańców stale zamieszkujących dany okręg[17].
Komitety wyborcze do Sejmu i Senatu
Komitety, które zarejestrowały listy do Sejmu w co najmniej połowie okręgów wyborczych
Listy wyborcze w poszczególnych okręgach oraz ich liderzy
Poniższe zestawienie zostało opracowane na podstawie danych z serwisu informacyjnego PKW[52]
Obecność list komitetów wyborczych w poszczególnych okręgach w wyborach do Sejmu. Tam, gdzie komitet zarejestrował listę, podano imię i nazwisko kandydata z nr 1
Podział mandatów i rozkład procentowy poparcia w wyniku wyborów z uwzględnieniem podziału na późniejszą większość rządzącą w kolejności: ugrupowanie rządowe, opozycja parlamentarna i pozaparlamentarna (komitety, które nie przekroczyły 1% poparcia w skali kraju, potraktowano zbiorczo):
Do wzięcia udziału w głosowaniu uprawnionych było 30 732 398 osób, co stanowiło 82,12% z 37 423 576 mieszkańców[56]. Frekwencja do godz. 12:00 wyniosła 16,47%, a do godz. 17:00 – 38,97%[57], a by ostatecznie wynieść 50,92%. Wydano 15 595 335 kart wyborczych[58].
Ważność wyborów
19 stycznia 2016, po rozpoznaniu wszystkich protestów wyborczych, Sąd Najwyższy rozstrzygnął o ważności wyborów[59]. Tego dnia Sąd Najwyższy w składzie Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych uchwałą uznał wybory za ważne[60].
Sondaże
Od czasu wyborów parlamentarnych z 9 października 2011 najwyższe poparcie w sondażach odnotowywała Platforma Obywatelska[61]. Tendencja ta zaczęła się zmieniać 11 października 2012, kiedy to w sondażu Millward Brown odnotowano 30% poparcia dla Prawa i Sprawiedliwości, zaś PO uzyskała wówczas 27% poparcia[62]. Od tego czasu te dwie partie na zmianę uzyskiwały najwyższy wynik w sondażu. Od połowy stycznia 2015 PO zaczęła systematycznie uzyskiwać najwyższy wynik poparcia[63]. Stan ten trwał do momentu wyborów prezydenckich, kiedy to prezydentem RP został kandydat PiS Andrzej Duda. Od tego czasu do dnia wyborów sondaże wskazywały najwyższe poparcie właśnie dla tej partii[64] (z wyjątkiem sondażu IBRiS z 8 czerwca, kiedy na czele znalazł się nieformalny ruch Pawła Kukiza[65]).
Uwagi
↑Komitet nie przekroczył progu 8% głosów ważnych obowiązującego dla komitetów koalicyjnych.
Distrik VIII DKI JakartaGereja HKBP Rajawali Pademangan, Ressort Rajawali6°12′53″S 106°57′02″E / 6.214747°S 106.950659°E / -6.214747; 106.950659GerejaHuria Kristen Batak ProtestanKantorJl. Damai No. 1 Pulo Gebang, Cakung, Jakarta TimurWilayah pelayananDaerah Khusus Ibukota JakartaRessort54[1]Gereja80[1]Tempat ibadah non-gereja (parmingguon)2[1]Jumlah anggota jemaat147.660 jiwa[2] Keluarga (Ripe)42.342[2]Bapak (Ama)35....
Penggambaran Nawa Dewata. Diagram Surya Majapahit menampilkan tata letak para dewa Hindu di sembilan arah penjuru utama mata angin. Nawadewata (Sembilan Dewa) atau Dewata Nawa Sangha adalah sembilan penguasa di setiap penjuru mata angin dalam konsep agama Hindu Dharma di Bali. Sembilan penguasa tersebut merupakan Dewa Siwa yang dikelilingi oleh delapan aspeknya. Diagram matahari bergambar Dewata Nawa Sanga ditemukan dalam Surya Majapahit, lambang kerajaan Majapahit. Bagian-bagian Nawa Dewata ...
داونز الإحداثيات 40°23′50″N 88°52′47″W / 40.3972°N 88.8797°W / 40.3972; -88.8797 تاريخ التأسيس 1870 تقسيم إداري البلد الولايات المتحدة[1] التقسيم الأعلى مقاطعة مكلين، إلينوي خصائص جغرافية المساحة 2.61 ميل مربع ارتفاع 807 قدم عدد السكان عدد السكان 1201...
El XXX Cuerpo de Ejército británico atraviesa el puente de Nimega, durante la Operación Market Garden, en 1944. El XXX Cuerpo de Ejército británico fue un cuerpo de ejército del Ejército británico (Reino Unido), durante la Segunda Guerra Mundial, que tomó parte tanto en operaciones de la campaña del norte de África como en operaciones en el Frente de Europa Occidental. Su insignia era un jabalí saltando.[1] El XXX Cuerpo fue una pieza clave del ejército durante la campaña...
Польський Гамлет. Портрет Олександра Велопольського Hamlet polski. Portret Aleksandra Wielopolskiego Автор Яцек Мальчевський Час створення 1903 Розміри 100 × 148 см Матеріал Полотно (основа для живопису) Техніка Олійний живопис Місцезнаходження Варшава (Національний музей) «Польський Гамлет. Порт
Fundación Bertelsmann Tipo fundación privadaForma legal fundaciónFundación 1995Fundador Reinhard MohnSede central Barcelona, CataluñaÁrea de operación EspañaPresidenta Liz MohnVicepresidente Francisco BelilEmpresa matriz Bertelsmann StiftungSitio web fundacionbertelsmann.org[editar datos en Wikidata] La Fundación Bertelsmann es una fundación española de derecho privado con sede en Barcelona y representaciones en Madrid y Sevilla.[1][2] Fue fundada por Reinha...
American businessman and political pundit (1911–1986) For the French painter, see Robert Lefèvre. The neutrality of this article is disputed. Relevant discussion may be found on the talk page. Please do not remove this message until conditions to do so are met. (December 2021) (Learn how and when to remove this template message) Robert LeFevreBornRobert LeFevre(1911-10-13)October 13, 1911Gooding, Idaho, United StatesDiedMay 13, 1986(1986-05-13) (aged 74)United StatesOccupation(s)busin...
Tino SidinLahir(1925-11-25)25 November 1925Kota Tebing Tinggi, Sumatera Utara, Hindia BelandaMeninggal29 Desember 1995(1995-12-29) (umur 70)Jakarta,IndonesiaMakamBantul, Yogyakarta[1]KebangsaanIndonesiaNama lainPak TinoPekerjaanSenimanpelukisguru seni rupaTahun aktif1968–1995Dikenal atasPembawa acara Gemar Menggambar Tino Sidin (25 November 1925 – 29 Desember 1995) adalah seorang pelukis dan guru gambar yang terkenal dengan acaranya di stasiun TVRI era...
Israeli professor of psychiatry Prof.Robert Haim BelmakerBorn(1947-07-08)July 8, 1947USCitizenshipIsraelEducationBA from Harvard College in 1967, MD from Duke Medical School in 1971, Clinical Fellow at US National Institute of Mental Health 1972–1974AwardsAnna Monika Prize for Research in Depression (1983), the Ziskind-Somerfeld Prize for Senior Research in Psychiatry (1993), the European College of Neuropsychopharmacology Lilly Research Award (1996), National Alliance for Research on Schiz...
قرية بني جبير - قرية - تقسيم إداري البلد اليمن المحافظة محافظة المحويت المديرية مديرية ملحان العزلة عزلة باحش السكان التعداد السكاني 2004 السكان 515 • الذكور 258 • الإناث 257 • عدد الأسر 61 • عدد المساكن 36 معلومات أخرى التوقيت توقيت اليمن (+3 غرينيتش) ...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Priesthill – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2016) (Learn how and when to remove this template message) Human settlement in ScotlandPriesthillScottish Gaelic: Cnoc an t-SagairtPeat RoadPriesthillLocation within GlasgowOS grid refere...
Wybory uzupełniające do Senatu RP V kadencji (2001–2005) odbyły się w siedmiu terminach: 27 kwietnia 2003, 12 października 2003, 28 marca 2004, 11 lipca 2004, 12 września 2004, 21 listopada 2004 i 16 stycznia 2005 z powodu wygaśnięcia mandatów dziesięciu senatorów. W dwóch przypadkach przyczyną była śmierć deputowanych wybranych w wyborach parlamentarnych w 2001, w czterech – wybór do Parlamentu Europejskiego w 2004, w kolejnych czterech – objęcie stanowisk niepołącz...
Digital camera product line by Canon The Canon PowerShot S is a series of digital cameras released by Canon, as part of the wider PowerShot range. The S-series was originally a line of compact point-and-shoot cameras, slowly evolving into a prosumer line of cameras slotting right beneath the G-series cameras. The line later branched off into Canon's line of super-zoom cameras. The PowerShot ELPH line is a branch of the S-series, due to its model number designations in the United States (with ...
Italian alpine skier Elena MatousPersonal informationBorn10 May 1953 (1953-05-10) (age 70)Cortina d'Ampezzo, ItalySportSportAlpine skiing Elena Matous (born 10 May 1953) is a retired Italian alpine skier, who competed for Italy, San Marino, Iran and Luxembourg.[1][2] She had one second place in the downhill event at the 1977 Alpine Skiing World Cup and finished eighth overall.[1] [2] [3] Europa Cup results Matous has won an overall Europa Cup ...
Anime series directed by Kazuya Tsurumaki FLCLPromotional artwork used on a number of DVD releases of FLCL featuring the three primary characters from the first anime, from top, Canti (the blue robot), Haruko, and Naota.フリクリ(Furi Kuri)GenreComedy[1]Science fiction[2]Surrealism[3]Created byGainax (FLCL)[a]Kazuya Tsurumaki (FLCL)[b]Production I.G (FLCL Progressive / Alternative / Grunge / Shoegaze)[a] Original video animationDirected&...
Town in Colorado, United States Statutory Town in Colorado, United StatesGranby, ColoradoStatutory Town[1]Town of Granby[1]Granby Town HallMotto: The heart of something grandLocation of the Town of Granby in Grand County, Colorado.GranbyLocation of the Town of Granby in the United States.Coordinates: 40°03′53″N 105°55′10″W / 40.06472°N 105.91944°W / 40.06472; -105.91944Country United StatesState ColoradoCountyGrand County[...
Digital comics service DC Universe InfiniteDeveloperDC ComicsTypeDigital comics subscription serviceLaunch dateJanuary 21, 2021Platform(s)Web, iOS, AndroidStatusActivePricing modelMonthly or annual subscription required to access contentWebsitewww.dcuniverseinfinite.com DC Universe Infinite is an online service by DC Comics that launched on January 21, 2021 and primarily distributes past issues of DC-published comic books over the internet. It is a relaunch of the former DC Universe streaming...
Nepalese film and theatre actor. Bipin Karkiबिपिन कार्किBorn (1982-08-21) 21 August 1982 (age 41)Bahuni, Morang District, NepalNationalityNepaleseOther namesBhasme DonCitizenshipNepalOccupationActorYears active2012–presentKnown forPashupati PrasadStyleMethod actingSpouseReshma Katuwal Bipin Karki (Nepali: बिपिन कार्की, born 21 August 1982 in Bahuni, Nepal) is a Nepalese film and theatre actor known for his work in Nepali cinema...
ناحية الحميدية موقع ناحية الحميدية في محافظة طرطوس تقسيم إداري البلد سوريا[1] المحافظة محافظة طرطوس المسؤولون المنطقة منطقة طرطوس الناحية ناحية الحميدية رمز الناحية SY100002 خصائص جغرافية إحداثيات 34°41′52″N 35°58′47″E / 34.697777777778°N 35.979722222222°E / 34.697777777778; 35.979722222...
Sarong aking nagkakawat sa Warri, Nigeria An aki (darakulan: mga aki o kaakian) iyo sarong tawo na nasa pag-oltanan kan mga tangga nin pagkamundag asin paghinoltero o paghinaraga, o sa pag - oltanan kan panahon nin pagkaomboy asin paghinoltero o paghinaraga.[1] An legal na pakahulogan sa aki sa pankagabsan nanonongod sa sarong menor de edad, na an saro midbid na mas hoben kisa sa edad nin mayoriya. Sa pangkagabsan, mas dikit an deretso asin paninimbagan kan mga aki kisa mga nasa edad ...