Piotr Jaroszewicz

Piotr Jaroszewicz

Piotr Jaroszewicz (1973)
Data i miejsce urodzenia	8 października 1909 Nieśwież, gubernia mińska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	1 września 1992 Warszawa
Prezes Rady Ministrów
Okres	od 23 grudnia 1970 do 18 lutego 1980
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Józef Cyrankiewicz
Następca	Edward Babiuch
Wiceprezes Rady Ministrów
Okres	od 21 listopada 1952 do 23 grudnia 1970
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Minister górnictwa węglowego
Okres	od 14 maja 1954[1] do 23 marca 1956
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Ryszard Nieszporek
Następca	Franciszek Waniołka
Odznaczenia
Odebrane:

generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	8 października 1909 Nieśwież
Data i miejsce śmierci	1 września 1992 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1943–1960
Siły zbrojne	Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	1 Korpus Polski 1 Armia Polska 1 Armia Wojska Polskiego Główny Zarząd Polityczny Wojska Polskiego Główne Kwatermistrzostwo Wojska Polskiego
Stanowiska	Zastępca szefa Wydziału Polityczno-Wychowawczego 2 DP Szef Wydziału Polityczno-Wychowawczego 2 DP Zastępca dowódcy 2 DP ds. polityczno-wychowawczych Szef Zarządu Polityczno-Wychowawczego 1 Armii WP Zastępca i p.o. szefa Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego WP Główny Kwatermistrz WP III wiceminister obrony narodowej
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	polityk

Posiedzenie Sejmu Ustawodawczego w 1947, w pierwszym rzędzie od prawej Stanisław Popławski, Piotr Jaroszewicz i Bolesław Bierut, w drugim rzędzie Karol Świerczewski

Uroczystości z okazji 25-lecia wyzwolenia Kołobrzegu, 16 marca 1970, od prawej: Piotr Jaroszewicz, gen. Stanisław Popławski, Zenon Nowak i gen. Józef Urbanowicz

Grób Piotra Jaroszewicza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Piotr Jaroszewicz (ur. 25 września^?/8 października 1909 w Nieświeżu, zm. 1 września 1992 w Warszawie) – polski nauczyciel, polityk i działacz komunistyczny. Wicepremier (1952–1970) oraz minister górnictwa (1954–1955) i następnie minister górnictwa węglowego (1955–1956). Generał dywizji Wojska Polskiego, prezes Rady Ministrów w latach 1970–1980, członek Biura Politycznego KC PZPR (1970–1980), członek prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu (1971–1981) oraz członek Komisji Wojskowej Biura Politycznego KC PZPR, nadzorującej Wojsko Polskie od maja 1949^[2]. Poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji. Budowniczy Polski Ludowej.

Młodość

Syn Konstantego i Ludmiły z Horoszewiczów^[3]. Stryjeczny brat Alfreda Jaroszewicza^[4]. Jego ojciec był prawosławnym duchownym oraz nauczycielem w szkołach ludowych^[5][6]. Od 1929 pracował jako nauczyciel w szkole powszechnej w powiecie stolińskim. W 1934 ukończył Wyższy Kurs Nauczycielski, studiował także pedagogikę w Warszawie^[3]. W latach 1934–1939 był dyrektorem szkoły powszechnej w Michałówce, Pilawie i w Borowiu w powiecie garwolińskim. Na tym terenie był organizatorem organizacji sanacyjnej „Strzelec”^[7]. Przed wojną był członkiem Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” (w latach 1930–1931) i Związku Nauczycielstwa Polskiego (w latach 1929–1939)^[3].

Po agresji ZSRR na Polskę znalazł się na terenie okupacji sowieckiej. W 1940 został deportowany w okolice Archangielska, gdzie pracował przy wyrębie lasu^[6]. Na zesłaniu przebywał również w Kazachstanie^[8]. Z powodu tyfusu nie mógł wstąpić do formowanych Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR^[6].

Kariera wojskowa

28 sierpnia 1943 przyjęty został do 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, przydzielony do 4 Pułku Piechoty i wyznaczony na stanowisko pisarza-magazyniera. Następnie jako „oficer bez stopnia” został zastępcą dowódcy 7 kompanii 4 pp. W okresie od 20 września do 15 listopada 1943 był słuchaczem kursu oficerskiego 2 Dywizji Piechoty i kursu oficerów polityczno-wychowawczych 1 Korpusu PSZ w ZSRR. Po ukończeniu kursów powrócił do 4 pp, w którym objął stanowisko zastępcy dowódcy III batalionu do spraw polityczno-wychowawczych. W tym momencie rozpoczęła się jego błyskotliwa kariera wojskowa. 1 grudnia 1943 przeniesiony został do Wydziału Polityczno-Wychowawczego 2 DP na stanowisko instruktora propagandy wśród ludności cywilnej i wojsk nieprzyjaciela. 15 kwietnia 1944 został zastępcą szefa tego wydziału, 21 lipca szefem wydziału, a 19 sierpnia wyznaczony został na stanowisko zastępcy dowódcy 2 DP ds. polityczno-wychowawczych.

13 września 1944 powołany został na stanowisko szefa Zarządu Polityczno-Wychowawczego 1 Armii Wojska Polskiego (sprzeciwiał się temu na posiedzeniu Biura Politycznego KC PPR Jakub Berman, twierdząc, że Piotr Jaroszewicz nie jest komunistą^[9]). 16 października tego roku powierzono mu pełnienie obowiązków zastępcy dowódcy 1 Armii WP do spraw polityczno-wychowawczych. 25 listopada 1944 został zatwierdzony na tym stanowisku. Jako szef delegacji jednostek frontowych raportował Krajowej Radzie Narodowej o udziale Polaków w zdobyciu Berlina^[7]. 14 czerwca 1945 został zastępcą szefa Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego WP. W okresie od sierpnia do października 1945 pełnił obowiązki szefa tej instytucji.

28 sierpnia 1943 z chwilą przyjęcia do 1 Korpusu PSZ w ZSRR otrzymał stopień szeregowca. 1 lutego 1944 awansował na chorążego, a 1 maja tego roku na porucznika z pominięciem stopnia podporucznika. 17 czerwca 1944 dowódca 1 Armii WP ustalił okresy wysługi w stopniach oficerskich. Zgodnie z rozkazem dowódcy armii minimalny okres wysługi dla oficerów liniowych, pełniących służbę w oddziałach walczących, do sztabu korpusu włącznie wynosił: porucznika i kapitana – 3 miesiące, a dla oficerów liniowych, pełniących służbę w oddziałach walczących, do sztabu armii i frontu włącznie wynosił: majora 8 miesięcy i podpułkownika – 10 miesięcy. Piotr Jaroszewicz awans na kapitana otrzymał 27 lipca, a więc po przesłużeniu prawie trzech miesięcy w stopniu porucznika. We wrześniu 1944 przeniesiony został z dowództwa 2 DP do dowództwa 1 Armii WP. Majorem został w dniu 1 października 1944, dwa miesiące i trzy dni od ostatniego awansu. 3 listopada 1944 mianowany został do stopnia podpułkownika. 2 grudnia 1944 Naczelny Dowódca WP ustalił nowe zasady nadawania stopni oficerskich. Zgodnie z tymi zasadami okres wysługi w stopniu dla podpułkownika korpusu polityczno-wychowawczego pełniącego służbę w sztabie armii wynosił 18 miesięcy i mógł zostać skrócony do połowy. Piotr Jaroszewicz awans na pułkownika otrzymał 18 kwietnia 1945, a więc po przesłużeniu w stopniu podpułkownika niespełna sześciu miesięcy. Generałem został w wieku 36 lat (po przesłużeniu w wojsku jedynie 28 miesięcy).

29 października 1945 powołany został na stanowisko głównego kwatermistrza WP – III wiceministra obrony narodowej. 14 grudnia 1945 awansował na generała brygady. Wydział Polityki Zagranicznej Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) w swej analizie sytuacji w Polsce sporządzonej w kwietniu 1948 stwierdzał, że Piotr Jaroszewicz jest jednym z ministrów, który prezentuje „nacjonalistyczne dążenia”, przeprowadzając w wojsku akcję usuwania ze stanowisk dowódczych oficerów radzieckich^[10].

W latach 1950–1952 był zastępcą przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego do spraw planowania wojskowego. 11 listopada 1950 mianowany generałem dywizji. Następnie wyznaczony został do prac poza wojskiem. Z dniem 6 czerwca 1960 przeniesiony został do rezerwy.

Działalność polityczna

Od 1944 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a następnie (od 1948) należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Zaliczany do nieformalnej frakcji „puławian” podczas walki o władzę w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych^[11].

W latach 1947–1985 poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I, II, III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji. W latach 60. poseł regionu krośnieńskiego.

Od 1956 stały przedstawiciel Polski w Radzie Wzajemnej Pomocy Gospodarczej oraz członek Komitetu Wykonawczego RWPG. W latach 1952–1970 wicepremier, w okresie 1954–1956 minister górnictwa oraz minister górnictwa węglowego. Od 1957 wiceprzewodniczący Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów oraz przewodniczący Komitetu Współpracy Gospodarczej z Zagranicą.

Od 1972 prezes Rady Naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (odwołany w 1980). W latach 1971–1981 członek prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu.

Od 1948 do 1980 zasiadał w Komitecie Centralnym PZPR. W latach 1964–1970 był zastępcą członka, a w latach 1970–1980 członkiem Biura Politycznego KC PZPR. W lutym 1980 na VIII Zjeździe PZPR został usunięty przez Edwarda Gierka z funkcji premiera oraz z Biura Politycznego KC PZPR. W 1981 usunięty z PZPR.

W latach 1948–1951 był prezesem Polskiego Związku Tenisowego^[12].

Po wprowadzeniu stanu wojennego został internowany jako członek ekipy Edwarda Gierka.

Prezes Rady Ministrów (1970–1980)

Premier od 23 grudnia 1970 do 18 lutego 1980.

W 1971 Rada Ministrów pod jego przewodnictwem podjęła uchwałę o anulowaniu decyzji Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z września 1946 o pozbawieniu obywatelstwa m.in. generałów Andersa, Kopańskiego, Chruściela i Maczka, a także Stanisława Mikołajczyka. Uchwała nie została jednak opublikowana^[13].

Współautor tzw. manewru gospodarczego z 1976 polegającego na podwyżce cen żywności (połączonej z wprowadzeniem rekompensat) w związku z całkowitym oderwaniem się cen detalicznych żywności od kosztów produkcji rolnej. Decyzja o podwyżkach doprowadziła do protestu robotników w Ursusie i Radomiu. Po strajkach Piotr Jaroszewicz chciał ustąpić ze stanowiska premiera, ale został przekonany przez Edwarda Gierka do pozostania na tej funkcji^[14].

W lutym 1980 został usunięty na VIII Zjeździe PZPR z funkcji premiera.

Awanse

• chorąży – 1 lutego 1944
• porucznik (z pominięciem rangi podporucznika) – 1 maja 1944
• kapitan – 27 lipca 1944
• major – 1 października 1944
• podpułkownik – 3 listopada 1944
• pułkownik – 18 kwietnia 1945
• generał brygady – 14 grudnia 1945
• generał dywizji – 11 listopada 1950

Ordery i odznaczenia

• Order Budowniczych Polski Ludowej (18 lipca 1969)^[15]
• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1979, pozbawiony w lipcu 1981)^[16]
• Order Krzyża Grunwaldu I klasy (8 października 1979)^[17]
• Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie, w tym w 1964^[18])
• Order Krzyża Grunwaldu II klasy (12 lipca 1945)^[19]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1946)^[20]
• Order Krzyża Grunwaldu III Klasy (5 czerwca 1945)^[21]
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1945)
• Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)^[22]
• Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)^[23]
• Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (30 grudnia 1954)^[24]
• Medal „Za udział w walkach o Berlin” (1966)
• Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
• Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
• Odznaka Grunwaldzka
• Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (1966)^[25]
• Złota odznaka honorowa Naczelnej Organizacji Technicznej (1969)^[26]
• Złota Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1960)^[27]
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1960)^[28]
• Złota Odznaka „Za zasługi dla województwa warszawskiego” (1963)^[29]
• Odznaka "Za szczególne zasługi dla województwa bydgoskiego" (1980)^[30]
• Medal „Zasłużony dla miasta Zabrza” (1975)^[31]
• Odznaka honorowa „Za zasługi dla miasta Bydgoszczy” (1978)^[32]
• Odznaka Honorowa „Za zasługi w rozwoju Piły” (1978)^[33]
• Złota honorowa odznaka Trybuny Robotniczej (1975)^[31]
• Medal „Budowniczy Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego” (1973)^[34]
• Odznaka „Zasłużony dla Huty Katowice” (nadana uchwałą Konferencji Samorządu Robotniczego Huty Katowice, 1978)^[35]
• Medal im. Bolesława Rumińskiego (nadany przez Radę Główną Naczelnej Organizacji Technicznej, 1977)^[36]
• Order Rewolucji Październikowej (Związek Radziecki, 1974)
• Order Przyjaźni Narodów (Związek Radziecki, 1979)
• Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki)
• Odznaka „25 lat Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1970)^[37]
• Medal jubileuszowy „Dwudziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1972)
• Medal jubileuszowy „Trzydziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (Związek Radziecki, 1975)^[38]
• Medal jubileuszowy „W upamiętnieniu 100-lecia urodzin Władimira Iljicza Lenina” (Związek Radziecki, 1969)^[39]
• Odznaka honorowa Radzieckiego Komitetu Weteranów Wojny (Związek Radziecki, 1974)^[40]
• Wielki Krzyż Orderu Rewolucji Majowej (Argentyna, 1974)^[41]
• Order Georgi Dimitrowa (Bułgaria, 1972)^[42]
• Order Stara Płanina ze Wstęgą (Bułgaria, 1979)^[43]
• Medal 90-lecia urodzin Georgi Dymitrowa (Bułgaria, 1972)^[44]
• Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo” (Czechosłowacja, 1947)^[45]
• Gwiazda I klasy Czechosłowackiego Wojskowego Orderu Lwa Białego „Za zwycięstwo” (1949)^[46]
• Medal 50-lecia Komunistycznej Partii Czechosłowacji (Czechosłowacja, 1971)^[47]
• Medal 30-lecia wyzwolenia Czechosłowacji przez Armię Radziecką (Czechosłowacja,1975)^[48]
• Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii (Finlandia, 1974)^[49]
• Krzyż Wielki Orderu Legii Honorowej (Francja, 1975)^[50]
• Wielka Wstęga Orderu Korony (Iran, 1974)^[51]
• Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia, 1976)^[52]
• Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia, 1977)^[53]
• Order José Martí (Kuba, 1979)^[54]

Wyróżnienia

• Honorowe obywatelstwo Jasła (1965)^[55]
• Honorowe obywatelstwo miasta Kołobrzeg (17 marca 1970)^[56]
• Honorowe obywatelstwo Przemyśla (1961)^[57]
• Tytuł Honorowego Górnika Kopalni Wesoła (1959)^[58]
• Honorowy członek Polskiego Związku Łowieckiego (1973)^[59]
• Honorowy Tytuł Budowniczego Huty Katowice (1976)^[60]

Życie prywatne

Piotr Jaroszewicz był dwukrotnie żonaty. Pierwszą jego żoną była Oksana z domu Stefurak (1914–1952), z którą miał syna Andrzeja i córkę Alinę. Drugą żoną była Alicja Solska-Jaroszewicz, z którą miał syna Jana.

Był numizmatykiem i notafilem^[61]. W przypadku pieniędzy papierowych był zainteresowany przede wszystkim zbieraniem walorów o niskich numerach seryjnych. W numizmatyce polskiej utrwaliło się określenie wzór Jaroszewicza oznaczające banknot pierwotnie przeznaczony do obiegu, jednak pozbawiony siły nabywczej poprzez umieszczenie na nim drukowanego bądź perforowanego napisu „WZÓR” w celu przekazania waloru Piotrowi Jaroszewiczowi^[62].

W 1991 nakładem wydawnictwa „Fakt” ukazała się książka Bohdana Rolińskiego Przerywam milczenie...: 1939–1989, wywiad rzeka z Piotrem Jaroszewiczem^[63].

Okoliczności śmierci

Został zamordowany razem z żoną Alicją Solską w niewyjaśnionych okolicznościach, w nocy z 31 sierpnia na 1 września 1992, w swoim domu w Aninie przy ul. Zorzy 19 (pod tym adresem po wojnie mieszkał Julian Tuwim)^[64]. Przed śmiercią był torturowany i finalnie uduszony poprzez zadzierzgnięcie paska na jego szyi^[65]. Sprawców ani motywu nie wykryto, proces domniemanych zabójców zakończył się uniewinnieniem. Część materiału dowodowego w śledztwie została wykradziona z akt policyjnych, co stwierdzono w 2005^[66][67].

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A2-7-12)^[68].

W 2007 Biuro Wywiadu Kryminalnego Komendy Głównej Policji postawiło tezę, że zabójstwo Jaroszewiczów miało związek z archiwum hitlerowskim, którego część Piotr Jaroszewicz zatrzymał w Radomierzycach w 1945 jako pułkownik WP, gdzie dotarł wraz z Tadeuszem Steciem (zm. 1993) i generałem Jerzym Fonkowiczem (zm. 1997, wszyscy zostali zamordowani w niewyjaśnionych okolicznościach). Według analityków policji dokumenty, które trafiły później do prywatnego archiwum Piotra Jaroszewicza, zawierały informacje kompromitujące polityków z różnych krajów^[69].

W czerwcu 2017 wznowiono śledztwo w sprawie śmierci Jaroszewiczów^[70][71]. W grudniu 2019 skierowano akt oskarżenia przeciwko trzem członkom tzw. gangu karateków. Morderstwo miało być dokonane na tle rabunkowym^[72]. W listopadzie 2024 sąd uniewinnił oskarżonych od wszystkich zarzuconych czynów, uzasadniając tę decyzję błędami i niekonsekwencjami prokuratury w postępowaniu przygotowawczym^[73].

Przypisy

1. Do 29 kwietnia 1955 jako minister górnictwa.
2. Sławomir Cenckiewicz, Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski Ludowej 1943–1991 (wprowadzenie do syntezy), Poznań 2011, s. 73.
3. Informacje w BIP IPN.
4. Dorota Kania: Cień tajnych służb. Kraków: Wydawnictwo M, 2013, s. 27. ISBN 978-83-7595-640-5.
5. Stefan Korboński, W imieniu Kremla, Paryż 1956, s. 57.
6. Hubert Kozieł: Piotr Jaroszewicz. Kariera równie tajemnicza jak śmierć. rp.pl, 18 lipca 2019.
7. Kazimierz Barcikowski, U szczytów władzy, Wydawnictwo Projekt, Warszawa 1998, ISBN 83-87168-20-3, s. 91.
8. Mord w willi Tuwima. Sprawa Jaroszewiczów wciąż powraca. igimag.pl, 17 kwietnia 2018.
9. AnnaA. Sobór-Świderska AnnaA., Jakub Berman. Biografia komunisty, Warszawa: IPN, 2009, s. 136, ISBN 978-83-7629-090-4, OCLC 836862492 .
10. MirosławM. Szumiło MirosławM., Roman Zambrowski 1909–1977, Warszawa: IPN, 2014, s. 227–228, ISBN 978-83-7629-621-0, OCLC 890410659 .
11. Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989. Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 61–62. ISBN 83-7066-208-0.
12. Prezesi. historiapolskiegotenisa.pl.
13. „Rzeczpospolita” z 20 marca 1988.
14. Kazimierz Barcikowski, U szczytów władzy, Wydawnictwo Projekt, Warszawa 1998, ISBN 83-87168-20-3, s. 95.
15. Z okazji srebrnego jubileuszu Polski Ludowej. Dekoracja zasłużonych działaczy najwyższymi odznaczeniami. „Dziennik Polski”. Rok XXV, Nr 170 (7906), s. 1, 4, 19 lipca 1969. Kraków. [dostęp 2023-05-02]. 
16. Będą pozbawieni odznaczeń, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 139, 14 lipca 1981, s. 1.
17. AleksanderA. Mazur AleksanderA., Order Krzyża Grunwaldu: monografia historyczna, 2005, s. 160 .
18. Wręczenie odznaczeń w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, nr 170 z 20 lipca 1964. 
19. AleksanderA. Mazur AleksanderA., Order Krzyża Grunwaldu: monografia historyczna, 2005, s. 167 .
20. M.P. z 1947 r. nr 74, poz. 490 („w II rocznicę P.K.W.N. w wyróżnieniu zasług na polu pracy nad odrodzeniem państwowości polskiej, nad utrwaleniem jej podstaw demokratycznych i w odbudowie kraju”).
21. AleksanderA. Mazur AleksanderA., Order Krzyża Grunwaldu: monografia historyczna, 2005, s. 235 .
22. Medale 30-lecia dla czołowych działaczy partyjnych i państwowych, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1974, s. 1.
23. M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 („w pierwszą rocznicę wyzwolenia Warszawy zasłużonym w walce o wyzwolenie i odbudowę Stolicy (...)”).
24. M.P. z 1955 r. nr 22, poz. 220 – Uchwała Rady Państwa z dnia 30 grudnia 1954 r. nr 0/1021 – na wniosek Ministerstwa Budownictwa Miast i Osiedli.
25. „Strażak: pismo Związku Ochotniczych Straży Pożarnych”, nr 19 (330), 1–15 października 1966, s. 5.
26. Zakończenie obchodów 50-lecia SEP /w/ "Trybuna Ludu", nr 157, 8 czerwca 1969, s. 12.
27. Za Zasługi dla Warszawy, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 14, 18 stycznia 1960, s. 1.
28. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, nr 1, 10 lutego 1961, s. 4.
29. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie, nr 15, 12 lipca 1963, s. 3.
30. "Trybuna Ludu", nr 10, 12 stycznia 1980, s. 8.
31. Narada aktywu partyjno-gospodarczego województwa katowickiego, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 11, 14 stycznia 1975, s. 2.
32. Delegacja Bydgoszczy u Prezesa Rady Ministrów /w/ "Trybuna Ludu", nr 30, 4 lutego 1978, s. 1.
33. W 33 rocznicę wyzwolenia Piły /w/ "Trybuna Ludu", nr 39, 15 lutego 1978, s. 1.
34. Wyrazy uznania dla załug zagłębia miedziowego, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 286, 3 grudnia 1973, s. 2.
35. Huta Katowice chlubą polskiego robotnika, technika, inżyniera [w:] „Trybuna Robotnicza”, 26 czerwca 1978, s. 1.
36. VII Kongres Techników Polskich rozpoczął obrady [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 91, 23-24 kwietnia 1977, s. 3.
37. Z kraju, [w:] „Echo Krakowa”, nr 147, 25 czerwca 1970, s. 2.
38. Medale radzieckie dla polskich przywódców, [w:] „Dziennik Bałtycki”, nr 106, 9–11 maja 1975, s. 1.
39. Euzebiusz Basiński, Polska-ZSRR. Kronika faktów i wydarzeń 1944–1971, Wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1973, s. 392.
40. V Kongres ZBoWiD obraduje w Warszawie, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 109, 9 maja 1974, s. 3.
41. Polsko-argentyńskie rozmowy, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 109, 9 maja 1974, s. 2.
42. Umocnienie braterskiej przyjaźni polsko-bułgarskiej, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 268, 10 listopada 1972, s. 1–2.
43. Spotkanie przywódców Polski i Bułgarii – rozpoczęcie rozmów plenarnych, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 24, 1 lutego 1979, s. 1.
44. Medale Georgi Dymitrowa dla członków kierownictwa PZPR, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 266, 8 listopada 1972, s. 1.
45. Delegacja czechosłowacka wyjechała do Pragi, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 71, 12 marca 1947, s. 1.
46. Odznaczenia generałów i oficerów WP orderami Republiki Czechosłowackiej, [w:] „Dziennik Zachodni”, nr 57, 27 lutego 1949, s. 2.
47. Medale 50-lecia KPCz dla kierowniczych działaczy PZPR, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 174, 24–25 lipca 1971, s. 2.
48. Medale z okazi 30-lecia wyzwolenia Czechosłowacji /w/ "Trybuna Ludu", nr 127, 3 czerwca 1975, s. 4.
49. Rozpoczęcie polsko-fińskich rozmów plenarnych, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 277, 27 listopada 1974, s. 1–2.
50. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Legia Honorowa. Zarys historii orderu. Ostrołęka 1997, s. 63.
51. Drugi dzień wizyty premiera PRL w Iranie, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 265, 13 listopada 1974, s. 2.
52. Ordem do Infante D. Henrique, Ordens Honoríficas Portuguesas, 1976 .
53. „Biuletyn Informacyjny”, T. 18. Wyd. 40–52, s. IR-11.
54. Premier PRL przebywał w prowinicji Matanzas, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 69, 28 marca 1979, s. 1–2.
55. Honorowi obywatele miasta Jasła. twojejaslo.pl, 3 stycznia 2017.
56. Piotr Jaroszewicz, Bohdan Roliński, Przerywam milczenie, Warszawa 1991, s. 302.
57. Obchody 1000-lecia Przemyśla /w/ "Trybuna Ludu", nr 167, 19 czerwca 1961, s. 1.
58. „Wiadomości Górnicze”, 1959, nr 10, s. 359.
59. Halina Lisicka, Organizacje ekologiczne w polskich systemach politycznych, Wrocław 1997, s. 110.
60. Uroczyste spotkanie z budowniczymi i załogą huty „Katowice”, [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 287, 15 grudnia 1976, s. 4.
61. Włodzimierz Kalicki: Lubię duży pieniądz. wyborcza.pl, 27 września 2004.
62. Polska, 100 złotych (wzór Jaroszewicza), 1.07.1948. wcn.pl.
63. Bazy Biblioteki Narodowej. bn.org.pl.
64. Joanna Czyż. Tajemnice Nowego Anina. „Wiadomości Sąsiedzkie”. Nr 14, s. 14–15. J-Property. ISSN 2082-3266. 
65. Tajemnica morderstwa Piotra Jaroszewicza. polskieradio.pl, 1 września 2017.
66. Nie ma szans na znalezienie zabójców byłego premiera. wp.pl, 7 kwietnia 2008.
67. Zamordowane śledztwo, „Rzeczpospolita”, 12–13 kwietnia 2008.
68. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
69. Jaroszewiczowie zginęli przez hitlerowskie akta?. wp.pl, 31 sierpnia 2007.
70. Nowe śledztwo ws. Jaroszewiczów. Co wiemy o zbrodni?. onet.pl, 13 czerwca 2017.
71. Wojciech Cieśla: Zabójstwo Jaroszewiczów 25 lat później: Zbrodnia prawie doskonała zmierza do rozwiązania?. newsweek.pl, 13 czerwca 2017.
72. Członkowie „gangu karateków” oskarżeni o zabójstwo Jaroszewiczów. 27 lat po zbrodni. tvn24.pl, 19 grudnia 2019.
73. JoannaJ. Mazur JoannaJ., Zabójstwo Jaroszewiczów. Jest decyzja sądu [online], interia.pl [dostęp 2024-11-22] .

Bibliografia

• Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991. Władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II 1991. PWN 1991
• Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990. Toruń 2010

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000108621723
• VIAF: 1069766
• LCCN: n90663034
• GND: 128630841
• BnF: 12777234n
• SUDOC: 110047540
• NKC: xx0055900
• BNE: XX1323669
• NTA: 175515743
• PLWABN: 9810675845705606
• NUKAT: n93090010
• J9U: 987007366712705171
• ΕΒΕ: 101047

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3917056
• Treccani: piotr-jaroszewicz
• NE.se: piotr-jaroszewicz
• SNL: Piótr_Jaroszewicz
• DSDE: Piotr_Jaroszewicz