Bolesław Rumiński (ur. 16 kwietnia 1907 w Brzeźnie , zm. 26 października 1971 w Warszawie ) – polski inżynier chemik i działacz komunistyczny . Poseł do Krajowej Rady Narodowej , na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I , III , IV i V kadencji, minister przemysłu rolnego i spożywczego (1949–1950), minister przemysłu chemicznego (1950–1957), członek (1969–1971) i zastępca przewodniczącego Rady Państwa (1971). Budowniczy Polski Ludowej .
Życiorys
Urodził się w rodzinie Józefa, nauczyciela ludowego z Kujaw [1] , i Agnieszki z Kotasów. Po ukończeniu w 1927 gimnazjum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu studiował na Politechnice Warszawskiej , gdzie w 1936 uzyskał (pod kierunkiem prof. Wojciecha Świętosławskiego i prof. Wacława Iwanowskiego ) dyplom magistra inżyniera chemii[1] .
W latach 1927–1930 należał do Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej , a od 1928 do 1937 działacz Organizacji Młodzieży Socjalistycznej „Życie” , założyciel i sekretarz koła tej organizacji na Wydziale Chemii , członek egzekutywy „Życia” na Politechnice. Od 1930 do 1937 był działaczem Komunistycznego Związku Młodzieży Polski , współredagował i drukował ulotki i brał udział w organizowaniu wieców studenckich. W 1935 był w zarządzie Bratniej Pomocy na Politechnice z listy wyborczej „Frontu Niezależnych”. W marcu 1936 brał udział w organizowaniu okupacyjnego strajku studentów Politechniki, za co 1 kwietnia 1936 został aresztowany i miesiąc później osadzony na pół roku w obozie w Berezie Kartuskiej . Od 1938 do wybuchu II wojny światowej pracował w przemyśle warszawskim[1] .
Jesienią 1939 uchodząc przed gestapo przeniósł się w okolice Jasła skąd do Warszawy powrócił w końcu 1943. W okresie okupacji niemieckiej działał w konspiracji . Od 1942 był członkiem Polskiej Partii Robotniczej , uczestniczył w organizowaniu Krajowej Rady Narodowej i z jej ramienia kierował Kołem Gospodarczym, skupiającym inteligencję techniczną[1] .
W 1944 został pełnomocnikiem rządu w Lublinie . Po wyzwoleniu Warszawy (17 stycznia 1945) jako pełnomocnik Rządu Tymczasowego RP na województwo warszawskie , do maja 1945 organizował od podstaw aparat administracji[1] . W latach późniejszych pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji partyjnych, państwowych i społecznych: w latach 1945–1947 był podsekretarzem stanu (wiceministrem) w Ministerstwie Przemysłu , w latach 1947–1949 podsekretarzem stanu w Ministerstwie Przemysłu i Handlu , w latach 1949–1950 ministrem przemysłu rolnego i spożywczego , w latach 1950–1957 ministrem przemysłu chemicznego . Od 1948 w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej [2] . Uważany za wpływową postać wśród „natolińczyków” podczas walki o władzę w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych[3] . W latach 1957–1969 podsekretarz stanu w Ministerstwie Przemysłu Spożywczego i Skupu . W latach 1948–1956 był zastępcą członka, a od 1956 członkiem Komitetu Centralnego PZPR . W latach 1969–1971 członek Rady Państwa ; w lutym 1971 został wybrany na zastępcę przewodniczącego Rady Państwa, zmarł jeszcze w tym samym roku. Był delegatem na I Zjazd PPR w grudniu 1945 i na wszystkie zjazdy PZPR za jego życia (od pierwszego do piątego), posłem do Krajowej Rady Narodowej , na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I , III , IV i V kadencji w latach 1944–1956 i od 1961. Jako poseł na Sejm Ustawodawczy reprezentował okręg Kalisz , a w Sejmie PRL podczas pierwszej kadencji okręg Oświęcim , zaś podczas trzech ostatnich (od 1961) okręg Toruń .
Inicjator powstania Naczelnej Organizacji Technicznej (NOT), która powstała 15 grudnia 1945, nawiązując do tradycji przedwojennego Stowarzyszenia Techników Polskich . Długoletni prezes Zarządu Głównego NOT (1946–1952, 1960–1971)[1] .
Jego żoną była Antonina Rumińska z domu Wysocka (1914–2014), absolwentka Uniwersytetu Wileńskiego , prof. dr hab. na Wydziale Ogrodnictwa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, m.in. redaktor pracy zbiorowej Poradnik plantatora ziół (1984).
Zmarł w Warszawie, pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A30-półkole-1)[4] .
Ordery i odznaczenia
Upamiętnienie
Imieniem Bolesława Rumińskiego nazwano jedną z ulic Kalisza w centralnej części miasta, przy której mieści się siedziba kaliskiego oddziału NOT-u. Na mocy ustawy o zakazie nadawania ulicom nazw upamiętniających osoby, organizacje, wydarzenia lub daty symbolizujące komunizm lub inny ustrój totalitarny nazwa ulicy została w maju 2017 zmieniona na Zacisze[12] . Do 13 lutego 1991 ulica jego imienia znajdowała się również na terenie obecnej dzielnicy Ursus w Warszawie. Uchwałą Rady tego patrona zastąpił Franciszek Adolf Acher [13] . W częstochowskiej dzielnicy Grabówka jego imieniem nazwana była ulica zmieniona w 1992 na Jana Kiepury. W Bydgoszczy w okolicy siedziby NOT-u również była ulica jego imienia (zamieniona w 2017 na ul. Krzysztofa Gotowskiego[14] ).
Przypisy
↑ a b c d e f Andrzej Sokolnicki. Bolesław Rumiński . „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 26 (1799), s. 6–7, 14, 12 września 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-16].
↑ a b c Warszawski Kalendarz Ilustrowany 1966 . Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica”, 1965, s. 90.
↑ Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989 . Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 62 . ISBN 83-7066-208-0 .
↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie . [dostęp 2024-09-16].
↑ Lista odznaczonych , „Trybuna Robotnicza ”, nr 170, 20 lipca 1964, s. 2.
↑ M.P. z 1947 r. nr 8, poz. 15 („za wybitne zasługi położone przy odbudowie przemysłu polskiego”).
↑ M.P. z 1955 r. nr 125, poz. 1624 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15 lipca 1955 r. nr 0/1163 – na wniosek Ministra Przemysłu Maszynowego.
↑ Nadzwyczajna sesja Sejmu , „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22 lipca 1966, s. 1.
↑ Zakończenie obchodów 50-lecia SEP , „Trybuna Ludu ”, nr 157, 8 czerwca 1969, s. 12.
↑ Sukcesy radzieckiej nauki i techniki , „Trybuna Ludu”, nr 320, 18 listopada 1967, s. 4.
↑ Wyróżnieni Odznaką Honorową Miasta Kalisza , kalisz.pl [dostęp 2024-09-16].
↑ Dekomunizacja ulic w Kaliszu [online], niezalezna.pl, 12 maja 2017 [dostęp 2020-08-12] .
↑ Uchwała Nr 127 Rady Dzielnicy Ochota w Warszawie z dnia 13 lutego 1991 r. w sprawie: zmiany nazwy ulic.
↑ Zmiana nazw 13 ulic w Bydgoszczy [online], radiopik.pl, 13 grudnia 2017 [dostęp 2024-10-10] .
Bibliografia
Polski Słownik Biograficzny t. XXXIII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991–1992.
„Horyzonty Techniki ” 11/1971 s. 2, fot.
Przewodniczący
Zastępcy przewodniczącego
Sekretarz
Członkowie
kursywa – członkowie odwołani przed końcem kadencji
W dniu zaprzysiężenia
Późniejsi członkowie rządu
kursywa – ministrowie odwołani przed końcem istnienia rządu
W dniu zaprzysiężenia
Późniejsi członkowie rządu
kursywa – ministrowie, odwołani przed końcem istnienia rządu