Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”

Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie” (ZNMS „Życie”) – utworzona w grudniu 1923 w wyniku rozłamu w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej akademicka organizacja młodzieży komunistycznej działająca ściśle z Komunistyczną Partią Polski^[1]. 16 marca 1924 r. zjazd opozycyjnych grup ZNMS krytycznie odniósł się do powiązania organizacji z PPS oraz akcesu do Socjalistycznej Międzynarodówki Młodzieży^[2]. Pozostawała pod wpływem Komunistycznego Związku Młodzieży Polski.

Charakterystyka

Do przełomu 1923/1924 r. akademicy komunistyczni i socjalistyczni działali wspólnie w ramach ZNMS, po czym komuniści dokonali rozłamu tworząc ZNMS „Życie”. Organizacja działała głównie na uczelniach w Warszawie, Krakowie i Lwowie. Od przełomu lat 20. i 30. związek występował pod nazwą Organizacja Młodzieży Socjalistycznej „Życie” (Warszawa) lub Lewica Akademicka (Kraków). W 1935 r. w całym kraju było wedle szacunkowych danych około 250 „życiowców”, z czego znaczna większość w Warszawie^[3]. W Wilnie odpowiednikiem „Życia” był powstały na przełomie 1932/33 r. Związek Lewicy Akademickiej „Front”^[4].

Organizacja została rozwiązana w sierpniu 1938 r. równocześnie z KPP. Po 1945 r. do tradycji związku nawiązał Akademicki Związek Walki Młodych „Życie”.

Członkowie

Czołowymi działaczami organizacji byli: Bohdan de Nisau^[5], Franciszek Blinowski, Mieczysław Popiel, Stanisław Poleczko^[6][7], Jerzy Albrecht, Jan Turlejski oraz Włodzimierz Sokorski.

Przypisy

1. Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej w encyklopedii Onet. [dostęp 2012-12-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-05)].
2. Ważniejsze daty z dziejów Polskiej Partii Socjalistycznej, [w:] PPS wspomnienia z lat 1918-1939, t. 2, Warszawa: Książka i Wiedza Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa-Książka-Ruch”, 1987, s. 1295, ISBN 83-05-11291-8 .
3. Łukasz Bertram, Rewolucja inżynierów. Komunistyczni studenci na uczelniach II Rzeczypospolitej i ich doświadczenia formacyjne, „Sensus Historiae” t. XLIII, nr 2/2021, s. 17–18.
4. Jarosław Kurski, Wileńska Lewica Akademicka „Front”, „Gazeta Wyborcza”, 18 XI 1999.
5. Benon Dymek: Nisau Bohdan (1896−1943). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXIII. 1978, s. 133−134.
6. „Trybuna Robotnicza”, nr 147 (7585) 19 czerwca 1968, str. 3.
7. Tadeusz Jabłoński: Młodość mego pokolenia. Warszawa: Książka i Wiedza, 1977