Stowarzyszenie Techników Polskich

Stowarzyszenie Techników Polskich
STP

Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Data założenia	1898
Zakończenie działalności	1939
Rodzaj stowarzyszenia	zawodowe
Status	historyczne
Zasięg	Imperium Rosyjskie (do 1918) Polska
brak współrzędnych

Stowarzyszenie Techników Polskich (STP) – istniejąca w latach 1898-1939 organizacja zrzeszająca osoby wykonujące zawody techniczne, jak również przedstawicieli gospodarki i nauk ścisłych. Powstało w 1898 roku, na przestrzeni kolejnych dekad ulegało kilkukrotnym przekształceniom i zmianom nazwy^[1]. Stowarzyszenie wydawało m.in. miesięcznik „Przegląd Telekomunikacyjny”.

Stowarzyszenie założyła grupa techników skupionych uprzednio w Sekcji Technicznej oddziału warszawskiego Towarzystwa Popierania Rosyjskiego Przemysłu i Handlu^[2]. Jako że prawodawstwo rosyjskie po powstaniu styczniowym nie zezwalało na zakładanie polskich towarzystw i stowarzyszeń, początkowo miało formę „klubu technicznego”^[3]. Spotkania klubu odbywały się w dawnym pałacu Dyzmańskich (w miejscu dzisiejszego hotelu Bristol). W 1898 inż. Stanisław Majewski, właściciel fabryki ołówków „Majewski St. i S-ka”, rzucił pomysł sformalizowania spotkań klubu. Już we wrześniu tego samego roku, być może za wstawiennictwem Gustawa Kamieńskiego, zatwierdzono statut stowarzyszenia^[3]. Początkowo, dla zmylenia władz carskich, działania o charakterze naukowym, samokształceniowym czy popularyzatorskim przemieszane były z działalnością czysto rozrywkową^[4].

W 1939 roku połączyli się z SEP ^{[potrzebny przypis]}.

W 1939 na uchodźstwie w Paryżu powstało Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Polskich na Obczyźnie, które we wrześniu 1940 przekształciło się w Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, funkcjonujące do współczesności^[5][6][7].

W czasie II wojny światowej ogromna większość materiałów zgromadzonych przez STP uległa zniszczeniu, powojenni historycy mają dostęp jedynie do raportów rocznych stowarzyszenia, z których większość się zachowała^[8][9].

Upamiętnienie

W 1993 Józef Piłatowicz wydał dwutomową monografię stowarzyszenia^[10] [11] .

Przypisy

1. HelenaH. Jarecka HelenaH., Technicy polscy w międzynarodowym ruchu dokumentacyjnym 1929-1939, „Roczniki Bibl.”, 1, 1979, s. 219-235 .
2. Piłatowicz 1993a ↓, s. 51.
3. Piłatowicz 1993a ↓, s. 53.
4. Piłatowicz 1993a ↓, s. 53-55.
5. Misja [online], Stowarzyszenie Techników Polskich, 2017 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
6. StanisławS. Portalski StanisławS., Zarys historii Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii: przyczynek do historii emigracji, Stowarzyszenie Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, 1995, s. 20, 171 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
7. JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Polskie stowarzyszenia naukowo-techniczne poza ziemiami polskimi do 1939 r, BarbaraB. Sordylowa (red.), „Przegląd Biblioteczny”, 70 (1/2), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2002, s. 39-49, ISSN 0033-202X [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
8. Piłatowicz 1993a ↓, s. 6-7.
9. BarbaraB. Bieńkowska BarbaraB., Informator o stratach bibliotek i księgozbiorów domowych na terytoriach polskich okupowanych w latach 1939-1945: (bez ziem wschodnich), Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, 2000, s. 61, 303, ISBN 978-83-88163-43-2 [dostęp 2017-09-29]  (pol.).
10. Piłatowicz 1993a ↓.
11. Piłatowicz 1993b ↓.

Bibliografia

• JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie : 1898-1939, t. Cz. 1, 1898-1918, Warszawa: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, 1993a  (pol.).
• JózefJ. Piłatowicz JózefJ., Stowarzyszenie Techników Polskich w Warszawie : 1898-1939, t. Cz. 2, Dwudziestolecie międzywojenne, Warszawa: Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, 1993b  (pol.).