ابن عبدُ رَبِّه (۲ دسامبر ۸۶۰–۶ مارس ۹۴۰) (نسب: احمد بن محمد ابن عبد ربِّه) ادیبعربیاندلسی،[۱][۲][۳] از اهالی قرطبه بود. نخست شعر غزلی و لهو سرود، سپس برگرفت و توبه کرد. قصاید اولیهٔ خود را «از روی عیاشی» میدانست و آنها در المُمَحِّصات گردآورد.[۱] با ابوعبدالله قلفاط دوستی داشت اما پایدار نشد.[۴] مشهورترین اثرش کتاب ادبی العِقد(یا آنگونه که بعدها العِقد الفرید نام گرفت) میباشد[۱] که آوازهاش برپایهٔ آن است.[۴] در آن اثر، خبرها، گفتهها و برگزیدهها از نثر و شعر از مشرق اسلامی را گرد آورد، با اینکه خود مغربی بود؛[۴] بهطوری که صاحب بن عباد هنگامی که این اثر را دید، گفت: «این کالای خودمان است که به ما بازگردانده شده. پنداشتم این اثر دربرگیرندهٔ اخباری از سرزمینشان باشد اما بر اخبار خودمان استوار است. نیازی به آن نداریم!».[۴]
زندگی
نَسَبِ او «شهابالدین ابوعمر احمد بن عبدِ ربّه بن حبیب بن حُدَیر بن سالم قرطبی» ذکر شده است.[۴] احمد بن عبدربه در ۱۰ رمضان ۲۴۶ قمری/ ۲ دسامبر ۸۶۰ در قرطبه (در استان کوردوبای امروزی اسپانیا) زاده شد و همانجا پرورش یافت.[۴] نزد برخی استادان آنجا، علم آموخت، مانند: بَقیُّ بن مَخلَد (درگذشتهٔ ۲۷۶ق)، محمد بن وضّاح (درگذشتهٔ ۲۸۶ قمری) و محمد بن عبدالسلام خشنی (درگذشته ۲۷۶).[۴] احمد بن عبدربه شاعر دربار امیر منذر، امیر عبدالله و عبدالرحمن ناصر بود.[۴] در سالهایی پایانی عمرش فلج بود، سپس در ۱۸ جمادیالاول ۳۲۸ قمری/ ۶ مارس ۹۴۰ در قرطبه درگذشت.[۴]
This article incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی) (11th ed.). Cambridge University Press. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)
در ویکینبشته عربی نوشتههای مربوط به این مقاله وجود دارد.