Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) – związek metropolitalny w południowej Polsce, w województwie śląskim, utworzony na obszarze metropolitalnym konurbacji górnośląskiej 1 lipca 2017 rozporządzeniem Rady Ministrów, na podstawie ustawy z dnia 9 marca 2017[1][2][3]. Związek rozpoczął działalność z początkiem 2018 i otrzymuje dochody z budżetu państwa – 5% udziału w podatku PIT od osób mieszkających na obszarze związku. Otrzymuje także składki z budżetów tworzących go gmin.
Metropolia leży na trasie głównych szlaków krajowych i międzynarodowych zarówno drogowych, jak i kolejowych. Na północy Metropolii funkcjonuje międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice. Metropolia jest ośrodkiem gospodarczym, będąc centrum handlowo-usługowym ze znacznym udziałem działalności produkcyjnej. Jest również ośrodkiem koncentracji specjalistycznych usług medycznych, funkcji akademickiej, kulturalnej, religijnej oraz sportowej.
Skład Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
W skład Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii wchodzi 41 gmin (w tym miast) województwa śląskiego[4]:
Z obszarem GZM bezpośrednio graniczy liczące 92 tysiące mieszkańców Jaworzno, którego władze nie zdecydowały się na przystąpienie do Metropolii (m.in. ze względu na utratę samodzielności w zakresie transportu publicznego). W związku z tym we wrześniu 2017 na granicy z Sosnowcem ustawiono z ich inicjatywy tablicę informacyjną następującej treści: „Opuszczacie Metropolię. Witamy w Jaworznie”[7].
Związek metropolitalny w województwie śląskim składa się z ziem wschodniego Śląska (Górny Śląsk) i zachodniej Małopolski (Zagłębie Dąbrowskie). Przynależność regionalna obu części metropolii, odmienna, lecz zjednoczona przemysłową historią, jest wyrażona zarówno w staraniach samorządów[15], jak i tożsamości mieszkańców[16]. Miasta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii według przynależności regionalnej:
Metropolia gmin Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego nosi oficjalną nazwę „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia”, która została zapisana w formalnym wniosku o powołanie metropolii, który został następnie złożony za pośrednictwem śląskiego wojewody do Ministra Spraw Wewnętrznych, by na jego podstawie do 30 czerwca 2017 wydał rozporządzenie o utworzeniu metropolii w województwie śląskim.
Pierwszą nazwą dotyczącą planowanego związku była „Metropolia Katowice”. Nazwa taka została użyta w pierwszym artykule prasowym na ten temat w Dzienniku Zachodnim[17]. Rok później, w 2017 r. dr Robert Krzysztofik z Uniwersytetu Śląskiego zaproponował nazwę: "Nowe Katowice"[18]. Później pod uwagę brano kilka propozycji, m.in. „Związek Konurbacji Górnośląskiej” oraz „Metropolia Górnośląska” (sugerująca ideę integracji). Dąbrowa Górnicza i Sosnowiec zgłosiły wniosek dotyczący zmiany nazwy związku, ponieważ mieszkańcom miast Zagłębia Dąbrowskiego nie odpowiada nazwa Górnośląski. Na zakończenie dyskusji padła propozycja „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia «Silesia»”.
W swoich materiałach Górnośląski Związek Metropolitalny używał nazwy Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia Silesia oraz nazwy Metropolia Silesia[19]. Proponowana nazwa „Silesia” została jednak mocno oprotestowana przez część środowiska naukowego – kilkudziesięciu pracowników uniwersyteckich z województwa śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego (m.in. Jan Miodek, Jan Harasimowicz[20]) zaapelowało do twórców przyszłej metropolii, by nie nazywało miasta nazwą całego regionu. Proponowana nazwa budziła również negatywne uczucia w części miast Zagłębia Dąbrowskiego, które wchodzą skład związku, ponieważ całkowicie ignoruje częściowo zagłębiowski charakter GZM.
Władze i polityka
Zgromadzenie GZM
Zgromadzenie jest organem stanowiącym i kontrolnym związku. Składa się ono z delegatów gmin wchodzących w skład związku, po jednym z każdej gminy. Delegatami tymi są wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast, albo osoby przez nich upoważnione[2].
12 września 2017 na Przewodniczącego Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii został wybrany Marcin Krupa, prezydent Katowic[21]. Z kolei 13 października 2017 na Wiceprzewodniczącego Zgromadzenia GZM wybrano Andrzeja Dziubę, prezydenta Tychów[22]. Następnie 27 marca 2018[potrzebny przypis] na kolejnych Wiceprzewodniczących Zgromadzenia GZM wybrano[23]: Damiana Bartylę – prezydenta Bytomia i Zbigniewa Szaleńca – burmistrza Czeladzi.
Na XII Sesji Zgromadzenia GZM wybrano nowe władze. Przewodniczącym Zgromadzenia został Andrzej Dziuba, prezydent Tychów. Na Wiceprzewodniczącego Zgromadzenia wybrano Zygmunta Frankiewicza, prezydenta Gliwic oraz Mariusza Wołosza, prezydenta Bytomia. 18 grudnia na XIII Sesji Zgromadzenia wybrano kolejnego Wiceprzewodniczącego, Arkadiusza Chęcińskiego, który jest prezydentem Sosnowca. Padła również deklaracja, że władze będą wybierane rotacyjnie, rokrocznie.
Na XX Sesji Zgromadzenia GZM 13 listopada 2019 ponownie dokonano zmian w prezydium. Przewodniczącym został Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca
Na XXIX Sesji Zgromadzenia GZM 25 listopada 2020 znów po roku dokonano zmian w prezydium. Przewodniczącym Zgromadzenia został Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia.
Aktualny skład prezydium Zgromadzenia GZM[24][25]:
Adam Neumann, prezydent Gliwic – wiceprzewodniczący
Zarząd GZM
Zarząd jest organem wykonawczym Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, a w jego skład wchodzi 5 członków, w tym przewodniczący. Zarząd jest wybierany przez zgromadzenie w głosowaniu tajnym, przy czym najpierw wybierany jest przewodniczący zarządu, a następnie pozostali członkowie zarządu, na wniosek przewodniczącego[2]. Pierwszy skład zarządu został wybrany 12 września 2017[26].
Danuta Kamińska (od 12 września 2017) – wiceprzewodnicząca (od 27 marca 2018)
Henryk Borczyk – wiceprzewodniczący (od 18 grudnia 2020)
Grzegorz Kwitek – członek zarządu (od 12 września 2017)
Jacek Brzezinka – członek zarządu (od 13 listopada 2019)
Byli członkowie zarządu:
Krzysztof Zamasz (od 12 września 2017) – wiceprzewodniczący (od 27 marca 2018 do 25 czerwca 2018)
Aneta Moczkowska – wiceprzewodnicząca (od 25 czerwca 2018 do 10 sierpnia 2018)
Karolina Wadowska (od 12 września 2017 do 13 listopada 2019)
Grzegorz Podlewski – wiceprzewodniczący (od 10 sierpnia 2018 do 18 grudnia 2020)
Demografia
Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię zamieszkuje ponad 2 200 000 osób[4]. Liczba ludności miast i gmin wchodzących w skład metropolii, podobnie jak całego województwa, od 1989 stale się zmniejsza m.in. na skutek ubytku naturalnego i ujemnego salda migracji[28].
Budżet
Na mocy ustawy Metropolia otrzymuje 5% z podatku PIT od osób zamieszkałych na jej terenie. Dodatkowo ustanawiana jest składka dla gmin wchodzących w jej skład.
W 2017 budżet Metropolii opiewał na 12 306 418 zł.
W 2018 budżet opiewa na 361 053 107 zł.
Transport
Transport drogowy
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia leży na skrzyżowaniu szeregu drogowych szlaków komunikacyjnych. Przez metropolię przebiegają m.in.[29][30]:
Przez miasta Metropolii, na osi zachód-wschód, przebiega również Drogowa Trasa Średnicowa – trasa szybkiego ruchu, która przebiega przez Gliwice, Zabrze, Rudę Śląską, Świętochłowice, Chorzów i Katowice. Biegną też tędy dwie drogi ekspresowe: S1 (część drogi krajowej nr 1 i Wschodniej Obwodnicy GOP) oraz S86 (część drogi krajowej nr 86). Trasy te w powiązaniach zewnętrznych zapewnia bezpośredni do ośrodków o zasięgu wojewódzkich jak Opole, Wrocław czy Kraków, a także do państw europejskich, zwłaszcza Europy Zachodniej (Niemcy, Belgia i Francja), a także na południe (głównie do Czech)[31].
Na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii funkcjonuje kilka węzłów komunikacji kolejowej w Polsce, zarówno jeśli chodzi o przewozy pasażerskie, jak i towarowe. Przez metropolię przebiega kilkadziesiąt linii kolejowych zarządzanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe. Metropolia leży na skrzyżowaniu dwóch transeuropejskich korytarzy transportowych[32][33]. Przewozy regionalne zapewniają Koleje Śląskie.
22 lipca 2017 na III Sesji Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii podjęto Uchwałę Nr III/16/2017 w sprawie utworzenia jednostki organizacyjnej GZM o nazwie Zarząd Transportu Metropolitalnego (w skrócie ZTM)[34]. W Uchwale Nr III/17/2017[35] nadano Statut ZTM, w którym mowa, że głównym zadaniem jest organizacja publicznego transportu zbiorowego na terenie Metropolii oraz przygotowanie do przejęcia zadań od dotychczasowych organizatorów transportu publicznego działających na terenie Metropolii[36], co nastąpiło 1 stycznia 2019.
Od 1 stycznia 2018 ujednolicono taryfę przejazdową na terenie KZK GOP, MZKP i MZK w zakresie biletów jednorazowych, a od 1 kwietnia 2018 ujednolicona została taryfa dla biletów okresowych na terenie całej Metropolii.
Tripolis (Niemcy), niemiecki projekt stworzenia metropolii na obszarze dzisiejszego GZM
Przypisy
↑Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2017 w sprawie utworzenia w województwie śląskim związku metropolitalnego pod nazwą „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia” (Dz.U. z 2017 r. poz. 1290).
Artikel ini sudah memiliki daftar referensi, bacaan terkait, atau pranala luar, tetapi sumbernya belum jelas karena belum menyertakan kutipan pada kalimat. Mohon tingkatkan kualitas artikel ini dengan memasukkan rujukan yang lebih mendetail bila perlu. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Uap air dari endapan udara musim dingin yang lembap langsung menjadi pola es kristal padat di jendela, tanpa pernah menjadi cair dalam prosesnya. Deposisi atau pengkristalan ad...
Grand Prix Bahrain 2009 Lomba ke-4 dari 17 dalam Formula Satu musim 2009← Lomba sebelumnyaLomba berikutnya → Detail perlombaan[1]Tanggal 26 April 2009Nama resmi 2009 Formula 1 Gulf Air Bahrain Grand PrixLokasi Bahrain International CircuitSakhir, BahrainSirkuit Fasilitas balap permanenPanjang sirkuit 5.412 km (3.363 mi)Jarak tempuh 57 putaran, 308.238 km (191.530 mi)Cuaca CerahPenonton 93,680 (Weekend)[2]Posisi polePembalap Jarno Trulli ToyotaWaktu 1:33...
Фрагмент дуньхуанської карти зоряного неба Дуньхуа́нська ка́рта зо́ряного не́ба, або ка́рта зо́ряного не́ба Дуньхуа́на, — одне з перших відомих графічних зображень зоряного неба в історії китайської астрономії. Дуньхуанську карту датують епохою династії Тан (618—907).
Coordenadas: 46° 31' N 1° 27' E Chazelet Comuna francesa Localização ChazeletLocalização de Chazelet na França Coordenadas 46° 31' N 1° 27' E País França Região Centro-Vale do Loire Departamento Indre Características geográficas Área total 12 km² População total (2018) [1] 127 hab. Densidade 10,6 hab./km² Código Postal 36170 Código INSEE 36049 Chazelet é uma comuna francesa na região administrativa do Centro,...
كوم الطرفاية - قرية مصرية - تقسيم إداري البلد مصر المحافظة محافظة البحيرة المركز كفر الدوار المسؤولون السكان التعداد السكاني 11307 نسمة (إحصاء 2006) معلومات أخرى التوقيت ت ع م+02:00 تعديل مصدري - تعديل قرية كوم الطرفاية هي إحدى القرى التابعة لمركز كفر الدوار ...
هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (نوفمبر 2019) دانييل فيليز معلومات شخصية الميلاد سنة 1964 (العمر 58–59 سنة) مواطنة الولايات المتحدة الحياة العملية المهنة سياسي تعديل مصدري - تعديل دانييل في...
Oftersheim Prefeitura de Oftersheim Brasão Mapa OftersheimMapa da Alemanha, posição de Oftersheim acentuada Administração País Alemanha Estado Baden-Württemberg Região administrativa Karlsruhe Distrito Rhein-Neckar-Kreis Prefeito Helmut Baust Estatística Coordenadas geográficas 49° 22' 14 N 8° 22' 05 E Área 12,78 km² Altitude 101 m População 10.686 (31/12/2007) Densidade populacional 836,15 hab./km² Outras Informações Código postal 68723, 68735–6873...
Pour les articles homonymes, voir Buuren (homonymie). Musée Alice et David van BuurenInformations généralesNoms locaux Musée Alice et David van Buuren, (nl) Museum David en Alice Van BuurenType Maison-musée (en)Site web http://www.museumvanbuuren.beBâtimentArchitecte Léon Emmanuel GovaertsProtection Bien classé (1997, 2001)LocalisationPays BelgiqueCommune BruxellesAdresse Avenue Léo Errera 41Coordonnées 50° 48′ 36″ N, 4° 21′ 14″...
В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Кузьмин; Кузьмин, Василий. Василий Степанович Кузьмин Дата рождения 18 марта 1924(1924-03-18) Место рождения село Капитоновка, Переволоцкий район, Оренбургская область Дата смерти 6 октября 2002(2002-10-06) (78 лет) Место см...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Vilakku Vacha Nerathula – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2023) (Learn how and when to remove this template message) TV series or program Vilakku Vacha Nerathulaவிளக்கு வச்ச நேரத்துலேGenreSoap operaWrit...
LuckySingel oleh Radioheaddari album The Help Album and OK ComputerSisi-BMeeting in the Aisle Climbing Up the Walls (Fila Brazillia Mix)DirilisDecember 1997 (France)Direkam4 September 1995GenreRok alternatifspace rock[1]Durasi 4:19 (versi album) 3:59 (versi singel) LabelParlophonePencipta Thom Yorke Jonny Greenwood Ed O'Brien Colin Greenwood Philip Selway Produser Nigel Godrich Radiohead Kronologi singel Radiohead Karma Police (1997) Lucky (1997) No Surprises (1998) Lucky adalah lagu ...
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Find a Way Amy Grant song – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2020) (Learn how and when to remove this template message) 1985 single by Amy GrantFind a WaySingle by Amy Grantfrom the album Unguarded B-sideAngelsReleased1985GenreCCM, adu...
Karte der württembergischen Oberämter, Stand 1926 Das Oberamt Tuttlingen war ein Verwaltungsbezirk im Südwesten Württembergs (auf beigefügter Karte # 54), der 1934 in Kreis Tuttlingen, 1938 in Landkreis Tuttlingen umbenannt und dabei um die meisten Gemeinden des aufgelösten Kreises Spaichingen erweitert wurde und gleichzeitig zwei Gemeinden an den Landkreis Rottweil abgeben musste. Allgemeine Bemerkungen zu den württembergischen Oberämtern siehe Oberamt (Württemberg). Inhaltsver...
For similarly spelled terms, see Will-o'-the-wisp (disambiguation). This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Will o' the Wisp comics – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2023) (Learn how and when to remove this template message) Comics character Will o' the WispPublication informationPublisherMarvel ComicsFirst appearanceThe Am...
Ant acid redirects here. For substances that neutralize stomach acidity, see antacid. Simplest carboxylic acid (HCOOH) Formic acid Skeletal structure of formic acid 3D model of formic acid Names Preferred IUPAC name Formic acid[1] Systematic IUPAC name Methanoic acid[1] Other names Isocarbonous acidCarbonous acidFormylic acidMethylic acidHydrogencarboxylic acidHydroxy(oxo)methaneMetacarbonoic acidOxocarbinic acidOxomethanolHydroxymethylene oxideAnt acid Identifiers CAS Number ...
British rapper, singer and actress Little SimzBackground informationBirth nameSimbiatu Abisola Abiola AjikawoAlso known asSimbi, SimzBorn (1994-02-23) 23 February 1994 (age 29)Islington, London, EnglandGenresBritish hip hopOccupation(s)RappersingeractressYears active2010–presentLabelsAge 101 MusicAWALWebsitelittlesimz.comMusical artist Simbiatu Simbi Abisola Abiola Ajikawo[1][2] (born 23 February 1994),[2] better known by her stage name Little Simz, is a British...