Strażnica KOP „Stajki”

Strażnica KOP „Stajki”

Strażnica KOP „Ustrzeż”

Historia
Państwo	Polska
Rozformowanie	1939
Organizacja
Dyslokacja	Ustrzeż Stajki[a]
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Podległość	Kompania graniczna KOP „Druja”

Rozmieszczenie batalionu KOP „Słobódka” w 1931

Strażnica KOP „Stajki” – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-łotewskiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1926 roku, w składzie Brygady KOP „Wilno”, został sformowany 19 batalion graniczny. W 1928 roku w skład batalionu wchodziło 12 strażnic^[1]. Strażnica KOP „Ustrzeż” w 1929 i 1931 roku znajdowała się w strukturze 1 kompanii KOP „Druja”^[2][3] . W komunikacie dyslokacyjnym z 1932 roku nie występuje^[4]. W jej miejscu pojawia się strażnica KOP „Stajki”. Strażnica w latach 1932 – 1939 znajdowała się w strukturze 1 kompanii KOP „Druja”^[4][5][6] batalionu KOP „Słobódka”^[7]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[8].

W 1932 roku obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku prywatnym^[4]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 4 km^[6].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[9]. Strażnice KOP stanowiły pierwszy rzut ugrupowania kordonowego Korpusu Ochrony Pogranicza^[8].

Strażnica KOP „Stajki” w 1932 roku ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 7 kilometrów 150 metrów^[4], a w 1938 roku pododcinek szerokości 5 kilometrów 650 metrów od słupa granicznego nr 0 do 6^[6].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Druja” ⇔ strażnica KOP „Czuryłowo” – 1929^[2], 1931^[3] 
• strażnica KOP „Druja” ⇔ strażnica KOP „Czuryłowo” – 1932^[4], 1934^[10] i w 1938^[6]

Uwagi

1. kolonia Stajki, gmina Druja, powiat brasławski, województwo wileńskie → Baza miejscowości kresowych

Przypisy

1. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 5/1928.
2. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 9/1929.
3. Szkice dyslokacyjne ↓.
4. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 15/1932.
5. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 52/1934.
6. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 83/1938.
7. Szubański 2000 ↓, s. 88.
8. Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 32.
9. Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
10. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 52 i 54/1934.

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924–1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 8390021794.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/143 do 177/149.)
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/151.)