Strażnica KOP „Chutor Chwalisów”

Strażnica KOP „Chutor Chwalisów”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1925
Rozformowanie	1939
Organizacja
Formacja	Korpus Ochrony Pogranicza
Podległość	Kompania graniczna KOP „Borowe”

Rozmieszczenie batalionu KOP „Bereźne” w 1931

Strażnica KOP „Chutor Chwalisów – zasadnicza jednostka organizacyjna Korpusu Ochrony Pogranicza pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W 1924, w składzie 1 Brygady Ochrony Pogranicza, został sformowany 2 batalion graniczny. W 1928 w skład batalionu wchodziło 13 strażnic^[1]. Strażnica KOP „Chutor Chwalisów” w latach 1928–1939 funkcjonowała w strukturze organizacyjnej 1 kompanii granicznej KOP „Borowe”^{[2][3][4] [5][6][7][8][9]} z pułku KOP „Sarny”^[10]. Strażnica liczyła około 18 żołnierzy i rozmieszczona była przy linii granicznej z zadaniem bezpośredniej ochrony granicy państwowej^[11].

W 1932 obsada strażnicy zakwaterowana była w budynku KOP^[5]. Strażnicę z macierzystą kompanią łączyła droga polna długości 10 km^[7].

Służba graniczna

Podstawową jednostką taktyczną Korpusu Ochrony Pogranicza przeznaczoną do pełnienia służby ochronnej był batalion graniczny. Odcinek batalionu dzielił się na pododcinki kompanii, a te z kolei na pododcinki strażnic, które były „zasadniczymi jednostkami pełniącymi służbę ochronną”, w sile półplutonu. Służba ochronna pełniona była systemem zmiennym, polegającym na stałym patrolowaniu strefy nadgranicznej, wystawianiu posterunków alarmowych, obserwacyjnych i kontrolnych stałych, patrolowaniu i organizowaniu zasadzek w miejscach rozpoznanych jako niebezpieczne, kontrolowaniu dokumentów i zatrzymywaniu osób podejrzanych, a także utrzymywaniu ścisłej łączności między oddziałami i władzami administracyjnymi^[12].

Strażnica KOP „Chutor Chwalisów” w 1932 i 1938 ochraniała pododcinek granicy państwowej szerokości 7 kilometrów od słupa granicznego nr 1438 do 1447^[5][7].

Sąsiednie strażnice:

• strażnica KOP „Chutor Krzyżowa” ⇔ strażnica KOP „Krzemień” – 1928^[2]
• strażnica KOP „Dermanka” ⇔ strażnica KOP „Krzemień” – 1929^[3], 1931^[4] , 1932^[13], 1934^[6], 1938^[7]

Przypisy

1. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 5/1928.
2. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 10/1928.
3. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 7/1929.
4. Szkice dyslokacyjne ↓.
5. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 33/1932.
6. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 57/1934.
7. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 87/1938.
8. Prochwicz 2003 ↓, s. 311.
9. Szubański 2000 ↓, s. 89.
10. Polak 1999 ↓, s. 217.
11. Prochwicz, Konstankiewicz i Rutkiewicz 2003 ↓, s. 32.
12. Falkiewicz 1925 ↓, s. 3-4.
13. Komunikaty dyslokacyjne KOP ↓, s. 31/1932.

Bibliografia

• Stanisław Falkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925. 1925. [dostęp 2016-01-30].
• Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T.1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.
• Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
• Jerzy Prochwicz, Andrzej Konstankiewicz, Jan Rutkiewicz: Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Barwa i Broń, 2003. ISBN 83-900217-9-4.
• Rajmund Szubański. Bataliony, kompanie, strażnice KOP-u. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (184), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 
• Komunikaty dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza z lat 1927 (z uzupełnieniami i poprawkami), 1928, 1932, 1934 (z uzupełnieniami i poprawkami) i 1938 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/143 do 177/149.)
• Szkice dyslokacyjne Korpusu Ochrony Pogranicza i podległych jednostek w latach 1927–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.177/151.)