SZD-8 Jaskółka

SZD-8 Jaskółka
Ilustracja
SZD-8 Jaskółka (nr rej. SP-1335) w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

Szybowcowy Zakład Doświadczalny

Konstruktor

Tadeusz Kostia, Justyn Sandauer, Adam Skarbiński

Typ

szybowiec

Konstrukcja

drewniany średniopłat

Załoga

1

Historia
Data oblotu

21 września 1951

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

16 m

Wydłużenie

18,8

Długość

7,42 m

Wysokość

1,41 m

Powierzchnia nośna

13,6 m²

Profil skrzydła

NACA 23012A

Masa
Własna

270 kg

Startowa

450 kg (z balastem)

Osiągi
Prędkość minimalna

55 km/h

Prędkość dopuszczalna

250 km/h

Prędkość holowania

140 km/h

Prędkość min. opadania

0,75/74 km/h

Doskonałość maks.

26,3/83 km/h

Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska oraz 10 krajów świata.

SZD-8 Jaskółka – polski, jednomiejscowy szybowiec wyczynowy konstrukcji drewnianej. Zaprojektowany został w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku-Białej.

Historia

SZD-8 Jaskółka na Targach Lipskich w 1954 r.

Prace dotyczące konstrukcji Jaskółki rozpoczęto na początku 1950 r., po konferencji z udziałem wielu pilotów polskich i inżynierów w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym. Przyjęto ustalenia, wg których powinien powstać szybowiec wyczynowy przeznaczony do latania na termice, na żaglu, na fali, a także do lotów chmurowych i burzowych. Ponadto miał wykonywać pełną akrobację i być przystosowany do wszystkich rodzajów startów – na holu za samolotem, wyciągarką, z lin gumowych oraz grawitacyjnego[1].

Projekt szybowca został opracowany przez Tadeusza Kostię, a konstrukcja przez Justyna Sandauera i Adama Skarbińskiego. Pierwszy prototyp o znakach SP-1222 został zbudowany w Bielsku-Białej i oblatany 21 września 1951 r. przez pilota doświadczalnego Adama Zientka. Podczas prób okazało się, że prototyp posiadał wiele wad dotyczących sterowności, szczególnie istotnym problemem było wchodzenie w płaski korkociąg. Po ich wyeliminowaniu i dalszych badaniach okazało się, że dopracowana wersja SZD-8bis Jaskółka (oblatana 24 grudnia 1952 r. również przez Adama Zientka) posiada bardzo dobre właściwości lotne.

Egzemplarz serii przedprodukcyjnej Jaskółki dopuszczono do udziału w I Szybowcowych Mistrzostwach Polski w Lesznie rozegranych od 14 do 28 czerwca 1953 roku. Piloci-oblatywacze SZD stwierdzili, że Jaskółka nie ustępowała Musze w krążeniu, natomiast była od niej lepsza w przelotach pomiędzy kominami termicznymi[2].

Pierwsza seria 30 egzemplarzy wyprodukowanych Jaskółek okazała się liczbą niewystarczającą wskutek zamówień z zagranicy.

W trakcie dalszej produkcji opracowano następujące wersje szybowca[3]:

  • SZD-8 bis E – miała wzmocnione napędy sterów, podwozie, nową płozę tylną i poprawiony obrys usterzenia poziomego,
  • SZD-8 bis W – miała w skrzydłach zbiorniki balastowe o pojemności 95 dm³, z możliwością opróżnienia w powietrzu,
  • SZD-8 bis Z (zawodnicza) – wersja powstała z przebudowy wersji SZD-8 bis W, która miała problem ze szczelnością instalacji wodnej. Dodatkowo wzmocniono podwozie, zmieniono napędy sterów na sztywniejsze, oraz poprawiono kształt przedniej części kadłuba poprzez poprawę linii przejścia kadłub-limuzyna,
  • SZD-8 bis III – wersja opracowana przez Stanisława Wielgusa. Szybowiec oparty na dokumentacji SZD-8 bis E oraz SZD-8 bis Z z następującymi zmianami konstrukcyjnymi: wzmocnienie podwozia, zabudowa metalowej płozy ogonowej oraz zastosowanie we wszystkich napędach łożysk produkcji krajowej,
  • SZD-8 bis O – wersja oparta na dokumentacji SZD-8 bis E. Zastosowano w niej obrys kadłuba jak w SZD-8 bis Z, poprawiono kształt tablicy przyrządów i zabudowano nowy model aparatury tlenowej typu KP-14. Nie posiadała zbiorników wodnych,
  • SZD-8 ter Z – opracowana przez zespół pod kierunkiem mgr. inż. Z. Brachackiego na podstawie dokumentacji SZD-8 bis Z. Zmieniono w niej hamulce aerodynamiczne z drewnianych na metalowe, przekonstruowano tablicę przyrządów, poprawiono napęd zbiorników wody i zaostrzono grubą dotychczas krawędź spływu przejścia skrzydło-kadłub, zamieniono drewniane przejścia powierzchni nierozwijalnych na wykonane z laminatu,
  • SZD-8 ter ZO – wersja SZD-8 ter Z bez zbiorników wodnych i zapadki w kółku,
  • SZD-8 Jaskółka K – projekt wersji ze skrzydłem bez klap, niezrealizowany.
SZD-8 Jaskółka ter Z

W 1956 r. polscy piloci na Jaskółkach Z wystartowali w Mistrzostwach świata w szybownictwie w Saint-Yan. Marian Gorzelak zajął trzecie miejsce w klasyfikacji końcowej, a Tadeusz Góra był dwudziesty czwarty[4]. Medal Gorzelaka był pierwszym medalem szybowcowych mistrzostw świata zdobytym dla Polski.

Łącznie wyprodukowano 135 Jaskółek. Produkcję zakończono pod koniec lat 50.

Na bazie SZD-8 zostały skonstruowane szybowce o zbliżonej konstrukcji[5]:

  • w 1954 r. powstała wersja z usterzeniem motylkowym oznaczona jako SZD-14 Jaskółka M. W czasie badań w locie doszło do ukręcenia się tylnej części kadłuba, który trzymał się na jednej listwie kilowej (pilot doświadczalny Adam Dziurzyński). Pilotowi udało się wylądować. Produkcji seryjnej nie podjęto,
  • w 1954 r. kadłub SZD-8bis wykorzystano do budowy szybowca wysokowczynowego SZD-11 Albatros, zbudowano 1 egzemplarz,
  • w 1956 r. skonstruowano szybowiec SZD-17 Jaskółka L, którego zbudowano 4 egzemplarze. Były wykorzystywane przez pilotów kadry do lotów wyczynowych oraz startu w zawodach krajowych.

Jeden egzemplarz szybowca SZD-8bis Jaskółka o znakach rejestracyjnych SP-1335 znajduje się w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[6].

Konstrukcja

Jednomiejscowy szybowiec wyczynowy konstrukcji drewnianej.

Limuzyna kabiny odsuwana do tyłu, dzięki czemu pilot miał dobrą widoczność na wszystkie strony. Pedały i fotel pilota nastawny w locie. Kadłub półskorupowy o przekroju eliptycznym pokryty sklejką. Z przodu i dołu kadłuba zamocowano zaczepy przedni i dolny do startu na holu. Podwozie jednotorowe złożone z płozy przedniej, osłoniętego kółka oraz płozy ogonowej. Hamulec kółka głównego sprzężony z hamulcami aerodynamicznymi.

Skrzydło dwudzielne, jednodźwigarowe również pokryte sklejką, wyposażone w hamulce aerodynamiczne, lotki i klapy. W płatach umieszczone podręczne bagażniki, dostępne z wnętrza kabiny.

Usterzenie klasyczne, z możliwością składania. Statecznik kryty sklejką, ster płótnem. Statecznik pionowy stanowi nierozłączną część z kadłubem, kryty sklejką. Ster konstrukcji drewnianej, kryty płótnem, zamocowany do dźwigarka statecznika. Usterzenie poziome składane do góry na czas transportu.

Jaskółka wyposażona została w światła pozycyjne, jak i została przystosowana do zabudowy aparatury tlenowej ze względu na możliwość wykonywania lotów w chmurach.

Rekordy

Na Jaskółce zdobyto w sumie 17 rekordów świata, m.in.:

  • rekord prędkości lotu 97,4 km/h, 100 km po trójkącie,
  • rekord lotu docelowo-powrotnego na dystansie 533 km,
  • w 1959 rekord NRD w locie na 100 km po trójkącie zdobyty przez Wernera Runge[7].

Przypisy

  1. Andrzej Glass, Tomasz Murawski (praca zbiorowa), Polskie szybowce 1945–2011. Problemy rozwoju, Wydawnictwo SCG, Bielsko-Biała 2012, ISBN 978-83-932826-0-9, s. 28.
  2. Adam Zientek: Jedna „Jaskółka” wiosny nie czyni. „Skrzydlata Polska”. 15/1953, s. 266–267, 12 lipca 1953. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783. 
  3. Andrzej Błasik, Andrzej Glass, Stanisław Madeyski (praca zbiorowa), Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1965, s. 61–63.
  4. 6. Szybowcowe Mistrzostwa Świata, St Yan, Francja 1956. [dostęp 2018-06-13]. (pol.).
  5. Janusz Babiejczuk, Jerzy Grzegorzewski, Polski przemysł lotniczy 1945–1973, Wydawnictwo MON, Warszawa 1974, s. 120.
  6. Marian Krzyżan, Samoloty w muzeach polskich, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 1983, ISBN 83-206-0432-X, s. 136–137.
  7. Patrz Modelarstwo Lotnicze. Piotr Piechowski.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Read other articles:

De term Homunculus (Latijn voor mannetje) wordt vaak gebruikt als een personificatie van het bewustzijn of een interne instantie die indrukken uit de buitenwereld interpreteert en integreert. De homunculus kan ook worden gezien als een gebied in de hersenen waar indrukken worden samengevat of geïntegreerd. Vaak wordt daarbij verwezen naar de theorie van Descartes die aannam dat het bewustzijn zetelde in de pijnappelklier in de hersenen. Een veel geuite kritiek op de homunculus is dat van ein...

 

Chintya FabyolaLahir10 Februari 1995 (umur 28)Pontianak, Kalimantan Barat, IndonesiaPendidikanPoliteknik Negeri PontianakPekerjaanModelRatu kecantikanTinggi170 cm (5 ft 7 in)Pemenang kontes kecantikanGelar Puteri Indonesia Kalimantan Barat 2015 Puteri Indonesia Lingkungan 2015 Warna rambutHitamWarna mataHitamKompetisiutama Puteri Indonesia 2015 (Puteri Indonesia Lingkungan) (Best Traditional Costume) (Puteri Indonesia Kepulauan Kalimantan) Miss International 2015(Peserta) ...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Demographics of Burkina Faso – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2013) (Learn how and when to remove this template message)Demographics of Burkina FasoPopulation pyramid of Burkina Faso in 2020Population21,935,389 (2022 est.)Growth rate2.53%...

Janasuci Behnam, Sarah, dan Empat Puluh MartirIkon Janasuci Behnam, Sarah, dan Empat Puluh Martir di Museum Koptik.MartirDihormati diGereja Ortodoks OrientalTempat ziarahMonasteri Janasuci Behnam dan Sarah, IrakPesta 10 Januari (Gereja Apostolik Armenia)[1] 10 Desember (Gereja Ortodoks Suryani)[2] 23 Desember (Gereja Ortodoks Koptik)[3] Janasuci Behnam, Sarah, dan Empat Puluh Martir adalah sekelompok penganut Kristen abad ke-4 yang mengalami kemartiran pada masa pemeri...

 

Antwerpse tramlijnen P+R Luchtbal - Zuid Zwaantjes - P+R Merksem P+R Merksem - P+R Melsele Zwaantjes - Berchem Station Wijnegem - P+R Linkeroever P+R Luchtbal - P+R Olympiade Mortsel - Eilandje P+R Wommelgem - Astrid Silsburg - P+R Linkeroever Wijnegem - P+R Schoonselhof Berchem Station - Centraal Station Schijnpoort - Centraal Station P+R Boechout - Regatta Silsburg - Havenhuis Voormalige tramlijnen 13 Zuidstation - Petroleum Zuid 14 Zuidstation - Karel Oomsstraat 16 Melkmarkt - Luchthaven D...

 

Swiss journalist, consultant and racing driver Michel completing the world record on the LiveWire electric motorcycle Michel von Tell (8 October 1980)[citation needed] is a Swiss journalist, consultant and racing driver. Life He was a professional baseball player in the Swiss NLB league. Miche Von Tell studied economics and was active in the financial investment sector. In 2012 he sold most of his companies and began to work in media. Since 2020 von Tell worked as a consultant in the ...

University of the Philippines Diliman Automated Guideway Transit SystemUP Diliman AGT SystemOverviewStatusDismantledLocaleUniversity of the Philippines, Quezon City, Metro Manila, PhilippinesStations2ServiceTypeAutomated Guideway Transit (AGT) / Technology demonstrationTechnicalTrack length465 meters (1,526 ft)Number of tracks1Operating speed50–60 kilometers per hour (31–37 mph) (planned)Highest elevation5 meters (16 ft) The University of the Philippines Diliman AGT[1&#...

 

Chemical compound MesuximideClinical dataTrade namesCelontinAHFS/Drugs.comConsumer Drug InformationMedlinePlusa682028Routes ofadministrationBy mouth (capsules)ATC codeN03AD03 (WHO) Legal statusLegal status US: ℞-only Pharmacokinetic dataMetabolismHepatic (demethylation and glucuronidation)MetabolitesN-desmethylmethosuximideElimination half-life1.4–2.6 hours (mesuximide)28–38 hours (active metabolite)ExcretionUrineIdentifiers IUPAC name (RS)-1,3-dimethyl-3-phenyl-pyrrolidi...

 

Mark and tool of the centurion (Ancient Rome) Not to be confused with the staff vine. The epitaph of M. Caelius, chief centurion (primus pilus) of the ill-fated 18th Legion. His vine staff breaks the frame and even runs across the inscription. The vine staff, vine-staff, or centurion's staff[1] (Latin: vitis)[2] was a vinewood rod of about 3 feet (1 m) in length used in the ancient Roman Army[3][4] and Navy.[5] It was the mark and tool of the centu...

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أغسطس 2016) قمّة أبوظبي للإعلام هي قمة دولية حول الإعلام تعقد مرة كل سنتين في إمارة أبوظبي بالإمارات العربية المتحدة من قبل هيئة المنطقة الإعلامية- أبوظبي [[توفور54} twofour54...

 

World War II merchant ship of the United Kingdom History Name Empire Flame (1941–45) Dunkery Beacon (1945–55) Rissa (1955–61) Augusta Paulin (1961–69) Owner Ministry of War Transport (1941–45) Crawford Shipping Co Ltd (1945–55) OY Laurus AB (1955–61) Paulins Rederi AB (1961–69) Operator Booth Steamship Co Ltd (1941–45) Crawford Shipping Co Ltd (1945–55) Rolf Simberg (1955–61) Kommanditbolaget Ab Paulin Chartering Oy & Co Kommandiittiyhtiö (1961–69) Port of registr...

 

2012 mixtape by Chance the Rapper10 DayMixtape by Chance the RapperReleasedApril 3, 2012Recorded2011Genre Hip hop cloud rap jazz rap Length52:19ProducerPeter CottontaleChuck InglishBlended BabiesDJ SuchNSuchMF LoveFlying LotusTHEMPeopleCaleb JamesLex LugerChance the Rapper chronology 10 Day(2012) Acid Rap(2013) 10 Day is the debut mixtape by American rapper Chance the Rapper. It was released independently on April 3, 2012 as a free digital download. The mixtape was downloaded over 400...

Board game The Fast Carriers, subtitled Air-Sea Operations, 1941–77 is a board wargame published by Simulations Publications Inc. (SPI) in 1975 that simulates naval combat involving aircraft carriers from 1941 to the mid-1970s. Description Fast Carriers is a two-player game in which both players control fleets centered on aircraft carriers and their combat aircraft. The game has strategic, operational and tactical aspects, with only the tactical game involving direct ship-to-ship or air-to-...

 

Stormo di storni in Danimarca, al tramonto. La locuzione comportamento collettivo degli animali si riferisce all'agire coordinato di estesi gruppi di animali simili e alle proprietà emergenti di questi gruppi. Questo argomento include, nelle sue sfaccettature, i vantaggi e gli svantaggi di appartenere al gruppo, il trasferimento di informazioni all'interno dello stesso, il processo decisionale del gruppo, la locomozione e la sincronizzazione del gruppo. Studiare i principi del comportamento ...

 

French film director and screenwriter (born 1947) Benoît JacquotJacquot in 2013Born (1947-02-05) 5 February 1947 (age 76)Paris, FranceOccupation(s)Film director, screenwriterYears active1975–present Benoît Jacquot (French: [bənwa ʒako]; born 5 February 1947) is a French film director and screenwriter who has had a varied career in European cinema. Life and career Born in Paris, Jacquot began his career as assistant director of Marguerite Duras films, including Nathalie...

Lianyun kinesiska : 连云区? pinyin: Liányún qū Vy över ön Liandao i Lianyun-distriktet. Typ av område: Provinsnivå  Prefekturnivå   Häradsnivå    Sockennivå  Stadsdistrikt Provins: Jiangsu(härader i Jiangsu) Prefektur: Lianyungang Position: 34°38′9.6″N 119°26′6″Ö / 34.636000°N 119.43500°Ö / 34.636000; 119.43500 Yta: 506 km² Folkmängd:* 232 097 (2010) Befolknings-t...

 

This article is about the local government area. For the regional city, see Uralla, New South Wales. Local government area in New South Wales, AustraliaUralla ShireNew South WalesCouncil chambers, 2010Location in New South WalesCoordinates30°39′S 151°30′E / 30.650°S 151.500°E / -30.650; 151.500Population 6,048 (2016 census)[1] 6,062 (2018 est.)[2] • Density1.8724/km2 (4.850/sq mi)Established1 January 1948 (19...

 

Paulus Potter, pintado por Bartholomeus van der Helst (Mauritshuis de La Haya). Paulus Potter (Encusa, bautizado el 20 de noviembre de 1625 - Ámsterdam, enterrado el 17 de enero de 1654) fue un pintor y grabador barroco neerlandés especializado en animales y paisajes. Biografía Potter estudió pintura con su padre, Pieter Potter en Enkhuizen, quien pintaba bodegones y paisajes. Su padre fue durante un tiempo creador de colgaduras de cuero dorado en Ámsterdam, pero lo dejó al cabo de poco...

متحف نيكولا تسلاМузеј Николе Тесле (بالصربية) معلومات عامةنوع متحف — متحف علمي الافتتاح الرسمي 5 ديسمبر 1952 موقع الويب nikolateslamuseum.org (الصربية، ‏الإنجليزية) المحتوياتالمواضيع نيكولا تسلا المبنىالعنوان Крунска 51, 11111 Београд (بالصربية)[1] المنطقة الإدارية بلغراد البلد  ...

 

Anita PagePage di Our Modern Maidens (1929)LahirAnita Evelyn Pomares(1910-08-04)4 Agustus 1910Flushing, Queens, New York City, A.S.Meninggal6 September 2008(2008-09-06) (umur 98)Van Nuys, Los Angeles, California, A.S.MakamHoly Cross Cemetery, San Diego, CaliforniaPekerjaanAktrisTahun aktif1925–1936; 1961; 1996–2008Suami/istri Nacio Herb Brown ​ ​(m. 1934; c. 1935)​ Herschel A. House ​ ​(m. 1937; me...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!