Komenda Rejonu Uzupełnień Nowogródek (KRU Nowogródek) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[1].
Historia komendy
23 grudnia 1930 roku zostało ogłoszone zarządzenie ministra spraw wojskowych B. Uzup. 7783 Pob. Org. „Podział terytorialny Rzeczypospolitej na PKU – zmiany”, zgodnie z którym na obszarze Okręgu Korpusu Nr IX została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień Nowogródek, administrująca powiatem nowogródzkim, wyłączonym z okręgu poborowego PKU Słonim[2].
1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby poborowej, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Nowogródek została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Nowogródek przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[3], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[4].
Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX[1].
Rejon uzupełnień od początku istnienia komendy nie uległ zmianie i nadal obejmował powiat nowogródzki[1].
Obsada personalna
Komendanci
mjr piech. Aleksander Komar (IX 1930 – 31 X 1932 → stan spoczynku[5])
ppłk piech. Jan Józef Rój (XII 1932 – IV 1934 → komendant PKU Toruń[6])
kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Ludwik Herzog[b]
kierownik II referatu uzupełnień – por. adm. (tab.) Marian Zaboklicki
Uwagi
↑Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[10].
↑Ludwik Herzog (ur. 19 sierpnia 1894, zm. 1984). W marcu 1927 roku został przeniesiony służbowo z 58 pp do PKU Kościan na okres 4 miesięcy[11]. W sierpniu 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty i przydzielony do PKU Kościan na stanowisko referenta[12]. We wrześniu 1930 roku został przydzielony do PKU Nowogródek na stanowisko kierownika II referatu poborowego. Był odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości (20 lipca 1932 roku[13]), Srebrnym Krzyżem Zasługi[14] i Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym (22 lutego 1958 roku)[15].
Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918-1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.