Inspektor Południowej Grupy Szwadronów KOP

Inspektor Południowej Grupy Szwadronów KOP

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1929
Rozformowanie	1939
Dowódcy
Pierwszy	mjr Andrzej Kuczek
Ostatni	ppłk Władysław Bereza
Działania zbrojne
nie uczestniczyła
Organizacja
Dyslokacja	garnizon Równe
Rodzaj wojsk	kawalerii
Podległość	Dowództwo Korpusu Ochrony Pogranicza

Inspektor Południowej Grupy Szwadronów KOP – stanowisko służbowe w dowództwie Korpusu Ochrony Pogranicza.

Inspektor Południowej Grupy Szwadronów KOP został powołany rozkazem L.dz. 3349/Tj./Og.Org. z 9 grudnia 1929 w celu zunifikowania systemu organizacyjno-szkoleniowego oddziałów kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza i wojska, a tym samym przygotowania ich do realizacji zadań przewidzianych na wypadek „R” – wojny z ZSRR. 23 grudnia 1929 major Andrzej Kuczek został przeniesiony z 9 pułku ułanów małopolskich do KOP na stanowisko Inspektora Południowej Grupy Szwadronów^[1].

Inspektorowi podporządkowano, wyłącznie pod względem wyszkolenia, osiem z dwudziestu istniejących szwadronów kawalerii, a mianowicie:

• szwadron kawalerii KOP „Dederkały”,
• szwadron kawalerii KOP „Niewirków”,
• szwadron kawalerii KOP „Żurno”,
• szwadron kawalerii KOP „Mizocz”,
• szwadron kawalerii KOP „Hnilice Wielkie”,
• szwadron kawalerii KOP „Czortków”,
• szwadron kawalerii KOP „Zaleszczyki”,
• szwadron kawalerii KOP „Rokitno”^[2].

28 stycznia 1931 major Andrzej Kuczek powrócił do macierzystego pułku na stanowisko zastępcy dowódcy, a na jego miejsce został przeniesiony podpułkownik Leonard Łodzia-Michalski z Centrum Wyszkolenia Kawalerii^[3]. 3 sierpnia 1931 podpułkownik Michalski otrzymał przeniesienie do 3 pułku strzelców konnych w Wołkowysku na stanowisko dowódcy pułku^[4].

W 1932 powołano Inspektora Środkowej Grupy Szwadronów KOP i dokonano zmian w dotychczasowym podziale szwadronów pomiędzy inspektorami grup szwadronów KOP (północnej i południowej). Od tego Inspektorowi Południowej Grupy Szwadronów KOP podlegały, pod względem wyszkolenia:

• szwadron kawalerii KOP „Dederkały”,
• szkolny szwadron kawalerii KOP „Niewirków”,
• szwadron kawalerii KOP „Mizocz”,
• szwadron kawalerii KOP „Hnilice Wielkie”,
• szwadron kawalerii KOP „Czortków”,
• szwadron kawalerii KOP „Zaleszczyki”^[5].

W kwietniu 1937 stanowisko inspektora objął podpułkownik Zygmunt Marszewski. W tym samym dotychczasowy Szkolny Szwadron Kawalerii KOP „Niewirków” został przeformowany w dywizjon kawalerii KOP „Niewirków”^[6].

Skład osobowy Inspektora Południowej Grupy Szwadronów KOP był jednostką funkcjonującą wyłącznie w czasie pokoju. Podczas mobilizacji był likwidowany^[7].

23 marca 1939 szwadron kawalerii KOP „Mizocz” został zmobilizowany, a trzy dni później przetransportowany w rejon Wielunia i włączony w skład ćwiczebnego pułku kawalerii KOP^[8].

18 lipca 1939 podpułkownik Zygmunt Marszewski objął dowództwo 4 pułku strzelców konnych Ziemi Łęczyckiej w Płocku. Na stanowisku inspektora zastąpił go podpułkownik Władysław Bereza, dotychczasowy zastępca dowódcy 2 pułku strzelców konnych w Hrubieszowie. Został zamordowany w Charkowie w ramach zbrodni katyńskiej.

Szwadrony kawalerii „Zaleszczyki”, „Hnilice Wielkie” i „Czortków” były jednostkami mobilizującymi szwadrony kawalerii dywizyjnej, odpowiednio:

• nr 11 dla 12 Dywizji Piechoty,
• nr 12 dla 12 Dywizji Piechoty,
• nr 47 dla 36 Dywizji Piechoty (wszystkie zmobilizowane 27 sierpnia 1939 w alarmie)^[9]).

Na granicy z ZSRR pozostał dywizjon „Niewirków” i szwadron „Dederkały”.

Przypisy

1. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 407.
2. Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 154.
3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 30-31.
4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 245.
5. Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 156.
6. Prochwicz i 3/1994 ↓, s. 158.
7. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 930.
8. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXVIII-CXXIX.
9. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 240-241.

Bibliografia

• Jerzy Prochwicz. Korpus Ochrony Pogranicza w przededniu wojny. Cz. I. Powstanie i przemiany organizacyjne KOP do 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (149), s. 148-160, 1994. Warszawa: Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe. ISSN 0043-7182. 
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.