Η ονομασία του χωριού, σύμφωνα με τον Χρήστο Κορύλλο, αποτελεί ανθρωπωνυμικό και προέρχεται από τον πρώτο οικιστή της περιοχής με το όνομα «Πρεβεδούρος»[2]. Ο Πρεβεδούρος εγκαταστάθηκε στην περιοχή επί Φραγκοκρατίας και έχτισε εκεί την κατοικία του αλλά και χάνι για την εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών και περαστικών.
Ιστορικά στοιχεία
Το παλιό καφενείο του Λαδά και πρώην στάση του υπεραστικού ΚΤΕΛ, πάνω στο παλιό σήμερα τμήμα της «111» στην περιοχή του Πρεβέδου.
Ο Πρέβεδος αναφέρεται πρώτη φορά σε ενετικούς κατάλογους χωριών. Το 1689 είχε 32 οικογένειες, το 1700 είχε 28 οικογένειες και το 1828 είχε 28 οικογένειες[3].
Όταν δημιουργήθηκε τις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα το διπλανό χωριό Λαλικώστα (σημερινό Φαρραί) από κατοίκους του ορεινού Λαλικώστα (Βεραίικα) στο Παναχαϊκό, ήρθαν και κατοίκησαν στην περιοχή του Πρέβεδου κάτοικοι από την ίδια περιοχή[4].
Μετεπαναστατικώς η εκεί έκταση περιήλθε στους Κουμανιωταίους.
Το 1891, που πέρασε από εκεί ο Χρήστος Κορύλλος, υπήρχε και λειτουργούσε ακόμα το χάνι δίπλα στην γέφυρα του ποταμού Πείρου[2][5]. Χάνι Πρεβεδούρου αναφέρει ο Χρ. Κορύλλος και στα 1903[6], ενώ την ίδια χρονιά αναφέρει ο Κ. Τριανταφύλλου δύο πανδοχεία (χάνια).
Το 1939, από την εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών, αναφέρεται ακόμα χάνι στην ίδια θέση δίπλα στη γέφυρα του Πείρου, πιθανότατα το ίδιο, ιδιοκτησίας Γιαννακούρα, το οποίο διασώζεται και σήμερα. Σύμφωνα με το άρθρο η γέφυρα ήταν μήκους 20 μέτρων και κατέρρευσε την προηγούμενη ημέρα λόγω της διάβρωσης των θεμελίων της από την ορμητικότητα των νερών του Πείρου[7].
Η τοποθεσία με το γεφύρι εκεί είναι γνωστή με το τοπωνύμιο «Γέφυρα του Γιαννιά», καθώς στο σημείο αυτό ο θρυλικός κλέφτηςΚαπετάν Γιαννιάς συνέλαβε τον Αχμέτ Αγά, τότε βοϊδόδα της Πάτρας.
Χαρακτηριστικά, αναφέρεται το γεγονός με το ανδραγάθημά του Γιαννιά στην περιοχή του Πρέβεδο στο παρακάτω δημοτικό τραγούδι:
«Εμείς καλά καθόμαστε»
«Εμείς καλά καθόμαστε εδώ στον ξένο τόπο,
κι αν μας πειράξουν τίποτα της Πάτρας οι αγάδες.
Τότε να μας γνωρίσουνε, τότε να μας ιδούνε,
να δούν το Γιάννη του παπά, το γυιό του Παπανδρέα.
Πως πιάνει σκλάβους ζωντανούς, σκλάβους κοτζαμπασήδες
πιάνει και τον Αχμέτ αγά, της Πάτρας βοϊβόντα.»
Διοικητική εξέλιξη
Μεταξύ 1835-1845 υπήρχε στον τότε Δήμο Φαρών ο οικισμός Πράβιδας[8], που ίσως να ταυτίζεται με τον σημερινό Πρέβεδο. Διοικητικά ο Πρέβεδος αναγνωρίστηκε επίσημα ως οικισμός μόλις στις 17/03/1991 και προσαρτήθηκε στην τότε Κοινότητα Φαρών[1][9]. Με το ΦΕΚ 244Α της 04/12/1997, σύμφωνα με τη Διοικητική Μεταρρύθμιση «Καποδίστριας», προσαρτήθηκε στο νέο Δήμο Φαρρών μέχρι το 2010 που εντάχθηκε στο Δήμο Ερυμάνθου (ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010) βάσει της Διοικητικής Μεταρρύθμισης «Καλλικράτης» που τέθηκε σε ισχύ από 01/01/2011[9].
Δημογραφική εξέλιξη
Αναφέρεται οικισμός Πρέβεδος να έχει πληθυσμό 32 οικογένειες το 1830 και 22 κάτοικους (7 οικογένειες) το 1835[4][10].
Στην περιοχή του Πρεβέδου υπάρχει το Αθλητικό Κέντρο Πρεβέδου που κατασκευάστηκε το 2000 και το οποίο διαθέτει τρία ποδοσφαιρικάγήπεδα, δύο με φυσικό χλοοτάπητα (γρασίδι) 11x11 και ένα με συνθετικό (πλαστικό) όπου είναι 7x7. Ανήκει σε ιδιώτη και βρίσκεται σε απόσταση λιγότερο του ενός χιλιομέτρου δυτικά της Ε.Ο. Πατρών-Τριπόλεως («111»).
Το κεντρικό γήπεδο 11x11 του αθλητικού κέντρου, γνωστό προφανώς ως Γήπεδο Πρεβέδου, έχει χρησιμοποιηθεί από τον Φωστήρα Οβρυάς ως έδρα του, την αγωνιστική περίοδο 2003-04 για τους εντός έδρας αγώνες του στο Πρωτάθλημα της Δ΄ Εθνικής, όπου κέρδισε την άνοδο ως Πρωταθλητής Αχαΐας την προηγούμενη περίοδο (2002-03), λόγω ότι τότε ο αγωνιστικός χώρος της φυσικής έδρας της ομάδας της Οβρυάς ήταν ακόμη ξερός. Το κεντρικό γήπεδο, όπως και τα άλλα δύο έχουν έχει από διάφορα άλλα σωματεία -κυρίως της γύρω περιοχής- για αγώνες του τοπικού πρωταθλήματος.
