Urodził się jako syn Ze’ewa-Dowa i Hasji Beginów[a], najmłodszy z trojga dzieci. Odebrał tradycyjne wykształcenie, rok nauki w chederze, następnie religijna szkoła syjonistyczna, od 14 roku życia uczęszczał do polskiej szkoły rządowej. Jako dziecko należał do organizacji skautowej Ha-Szomer Ha-Cair, natomiast w wieku 16 lat związał się z rewizjonistycznym, młodzieżowym ruchem narodowo-radykalnym Bejtar[3]. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, które ukończył w 1935[4]. W 1938 został przywódcą Bejtaru w Polsce[4]. Koncentrował się na szkoleniach wojskowych (organizowanych nieoficjalnie przez rząd II RP), przygotowując siły do walki zbrojnej w Palestynie o utworzenie państwa żydowskiego, przeciwko Arabom i Brytyjczykom[5][6][7].
Jako kapralpodchorążyArmii Polskiej na Wschodzie przybył do Palestyny. W Palestynie kilkuset żydowskich żołnierzy zdezerterowało, za cichym przyzwoleniem polskiego dowództwa[8], by zasilić w przeważającej mierze kadry podziemia wojskowego Hagany. W odróżnieniu od nich Begin przed odejściem z Armii Andersa uzyskał zwolnienie z przysięgi wojskowej[9], a dopiero następnie wstąpił w struktury Irgunu i stanął na ich czele.
W Izraelu
W walce o utworzenie państwa żydowskiego Begin był zwolennikiem stosowania terroru. Brał m.in. udział w przygotowywaniu zamachu na Hotel Króla Dawida w Jerozolimie, w którym 26 lipca 1946 zginęło 91 osób (41 Palestyńczyków, 28 Brytyjczyków, 17 Żydów, 2 Ormian oraz Rosjanin, Grek i Egipcjanin). 27 kwietnia 1947 na jego rozkaz, w odwecie za wykonanie wyroku śmierci na członkach Irgunu, terroryści powiesili dwóch porwanych żołnierzy brytyjskich, co wywołało antysemickie zamieszki w Wielkiej Brytanii. Radykalna postawa Begina doprowadziła go do konfliktu z większością liderów ruchu syjonistycznego. Jest obarczany odpowiedzialnością za masakrę ludności palestyńskiej w Dajr Jasin w dniach 9–11 kwietnia 1948, gdzie zginęło od 107 do 120 Palestyńczyków. Informacje o masakrze były jednym z powodów masowego exodusu Palestyńczyków (ok. 750 000 uchodźców) ze spornych terytoriów. W tym okresie Begin był najbardziej poszukiwanym człowiekiem w Palestynie, żył pod kilkoma przybranymi nazwiskami, często zapuszczając brodę.
Po powstaniu państwa Izrael w maju 1948 Begin rozpoczął karierę polityczną. Założył partię Herut (Wolność) i został jej pierwszym przewodniczącym. Begin był charyzmatycznym liderem prawicowej opozycji, często występującym w parlamencie i na publicznych demonstracjach.
Później w połączeniu z innymi ugrupowaniami prawicowymi Gahal przerodził się w prawicowy blok Likud (Jedność), z ramienia którego Begin objął 20 czerwca 1977 urząd premiera[4]. W polityce wewnętrznej wspierał żydowskie osadnictwo na terytoriach okupowanych (tzw. Samaria i Judea), prowadząc m.in. kampanie na rzecz powrotu do Izraela Żydów rosyjskich i etiopskich.
Przeszedł do historii wraz z prezydentem Anwarem Sadatem jako negocjator izraelsko-egipskiego traktatu pokojowego w 1979. Obaj przywódcy za doprowadzenie do podpisania porozumienia otrzymali Pokojową Nagrodę Nobla (16 grudnia 1978). W rezultacie zawartych porozumień, na wiosnę 1982 Begin przeprowadził ewakuację Półwyspu Synaj[4].
W czerwcu 1981 podjął kontrowersyjną decyzję o zbombardowaniu przez izraelskie lotnictwo wojskowe irackiego ośrodka nuklearnego w Osirak, w pobliżu Bagdadu, mimo sprzeciwu m.in. lewicowej opozycji z Szimonem Peresem na czele.
Przez cały okres swoich rządów Begin był zwolennikiem zwalczania OWP. W ramach tych działań w 1978 izraelska armia przeprowadziła operację „Litani”, a w 1982 rozpoczęła inwazję zbrojną na Liban. W miarę narastania strat w izraelskich siłach zbrojnych oraz pod wpływem wydarzeń w obozach Sabra i Szatila, za które Begina obarczono odpowiedzialnością polityczną, nasiliły się protesty społeczeństwa izraelskiego przeciwko jego rządowi.
15 września 1983 Begin ustąpił z urzędu premiera i wycofał się z życia politycznego. Przyczyną był pogarszający się stan zdrowia. Cierpiał na cukrzycę i chorobę serca[11]. Po śmierci żony popadł w depresję i opuszczał mieszkanie głównie w celu odwiedzenia jej grobu[11]. Następnie pisał publikacje o współczesnej historii Izraela oraz wspomnienia z ZSRR (m.in. wydany w Polsce „Czas białych nocy”).
Od 29 maja 1939 żonaty z Alizą Arnold. Miał z nią syna – Ze’ewa (również polityka) i dwie córki[11].
Upamiętnienie
W Izraelu upamiętniają Begina m.in. ulice jego imienia w Tel Awiwie, Ramat ha-Szaron, Ramat Ganie czy Sederot[12] Menahem Begin – zachodnia obwodnica Jerozolimy. W Jerozolimie także mieści się Centrum Pamięci Menahema Begina[13].
↑ abZdarza się, że przypisuje mu się imię i nazwisko Mieczysław Biegun. Jednak ani jego biografowie (Eric Silver, Avi Shilon, Ofer Grosbard, Daniel Gordis), ani jego teczka z Uniwersytetu Warszawskiego sprawdzana przez dr. Piotra Gontarczyka tego nie potwierdzają. W wykazie wykładów i ćwiczeń z roku 1931, gdy rozpoczął studia, figuruje jako Menachem Begin. Podobnie w II Sprawozdaniu Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Romualda Traugutta w Brześciu nad Bugiem za rok szkolny 1929/1930. Za: Jan Kociszewski, Phillip Earl Steele, Menachem Begin. Polak „urodzony w Jerozolimie”, w: Rzeczpospolita Plus Minus nr 276, 2021-11-26.
_MEETING_WITH_BETAR_LEADERS_IN_WARSAW._BOTTOM_LEFT_MENAHEM_BEGIN._%D7%96%D7%90%D7%91_%D7%96%27%D7%91%D7%95%D7%98%D7%99%D7%A0%D7%A1%D7%A7%D7%99_%D7%A0%D7%A4%D7%92%D7%A9_%D7%A2%D7%9D_%D7%9E%D7%A0%D7%94%D7%99%D7%92%D7%99_%D7%91%D7%99%D7%AA%22%D7%A8_%D7%91%D7%95%D7%A8%D7%A9%D7%94,_%D7%A4%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%9F._%D7%9E%D7%A9%D7%9E%D7%90%D7%9C_%D7%9C%D7%9ED705-081.jpg)
_MENAHEM_BEGIN_IN_POLISH_ARMY_UNIFORM_OF_GEN._ANDERS_FORCES_WITH_WIFE_ALIZA_AND_DAVID_YUTAN._(TOP)_MOSHE_STEIN_AND_ISRAEL_EPSTEIN._(JABOTINSKYD705-078.jpg)
.jpg)
