Galiziar poni

Galiziar ponia
Zaldi arraza
Espeziea	Equus ferus caballus
Jatorria	Galizia
Sinonimoak	Galiziar zaldia

Galiziar ponia, galizieraz eta ofizialki "Cabalo de Pura Raza Galega", deitua, Galiziako bertako zaldi arraza da. Garrano zaldiarekin batera, Galiziako bertakoak diren bi zaldi arrazetako bat da. Galiziako zaldia, bere tamaina zein ezaugarriengatik ponien sailkapen taldean kokatzen da.

Adituek zelta poniak izeneko Europako ponien arraza multzoan kokatzen dute, Ingalaterrako Exmoor poni eta Dartmoor poniekin, Asturiasko asturkoiekin zein Euskal Herriko pottoka eta nafar behokekin besteak beste.

Desagertzeko arriskuan dagoenez, eta bai bere hazkunde modua dela eta zein galiziar herriarekin daukan harreman berezia dela eta, interes handiko arraza da. Baita bere berezitasun genetiko, sozial, kulturala, ekonomiko zein ingurugiroarekin zer ikusirik duenagatik^[1].

Etimologia

Galizieraz arraza "cabalo galego de monte" (Galiziako mendiko zaldia), "cabalo galaico" (galiziar zaldia), "poni galego" (galiziar poni), "faca galiciana" (Galiziako behoka), "faca galega" (Galiziar behoka) edo "cabalo do país" (bertako zaldia). Beste izen bat Pontevedran erabilita "burras do monte" (Mendiko astemeak) da. Asturiasko Asturkoiak "burrus del Suebe" (Suebeko astoak) deitzen dituzte ere.

Egoera eta populazioa

Joan den mendearen bukaera aldean arraza desagertzeko zorian zegoen. 1999. urtean 190 abelburu besterik ez zeuden zenbaturik. Erakunde publiko ezberdinek zein partikularrek abiatutako berreskuperapen programen ezkerrez 2001. urtean 450 abelburu zeuden, haietako %80 abere helduak. 2007. urterako populazioaren kopurua ia 1300 abelbururaino heldu zen. Hala ere arrazaren egoera oraindik ahula da.

Bibliografia

Erreferentziak

1. https://web.archive.org/web/20151011061232/http://www.cabalogalego.com/historia.htm

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Galiziako zaldia^{[Betiko hautsitako esteka]}
• (Galizieraz) Arrazaren fitxa teknikoa Mediorural.xunta.es
• (Galizieraz) Arrazaren elkartea
• (Galizieraz) Ezaugarriak
• (Galizieraz) Argazki galeria
• (Gaztelaniaz) Arrazari buruzko artikuloa. Pontebedrako hegoaldeko zaldi basatiak arriskuan