Першы верш кнігі паказвае на аўтарства Абакума, але пра яго самога амаль нічога не вядома. Зыходзячы з літургічнага характару кнігі, асабліва ў трэцім раздзеле, можна выказаць здагадку, што Абакум мог быць прарокам альбо левіцкім спеваком. Ягонае імя (Hawakkuk) можа паходзіць ад акадскагаHawakuk, іўр.: חבקוקח — «абдымкі», альбо ад акадскай назвы расліны.
Пра час напісання кнігі можна сказаць, што апісанне народа халдзеяў указвае на перыяд уздыму царства Вавілона ў канцы VII стагоддзя — пачатку VI стагоддзя да н.э., гэта значыць, на часы прарока Ераміі. Магчыма, кніга была напісана незадоўга да першага заваявання Іерусаліма царом Навухаданосарам II у 597 г. да н.э. падчас праўлення цара Іўдзеі Іякіма.
Змест
Кніга складаецца з дзвюх частак:
Першая частка кнігі, раздзелы 1, 2 — дыялогі паміж Абакумам і Богам. Прарок разважае пра прычыны пакут і зла, накіраваных на Іўдзею.
У першым раздзеле прарок пытаецца ў Бога пра гвалт і несправядлівасць і задае Госпаду пытанні аб прычынах Ягонай абыякавасці. Бог адказвае, што прыладамі пакарання будуць халдзеі, якія спустошаць Іўдзею і будуць суддзёй Божага народа (1:5). Халдзеі прадстаўлены як магутны народ, але нязначны. Асабліва адзначаецца, што яны пакланяюцца сваёй сіле (1:11), якая сапраўды з’яўляецца Божым дарам, а не іх дасягненнем. Такі выбар суддзі шакуе прарока: «Чыстым вачам Тваім неўласціва глядзець на зладзействы, і глядзець на ўціскі Ты ня можаш. Дзеля чаго ж Ты глядзіш на зладзеяў, і маўчыш, калі бязбожнік паглынае таго, хто праведнейшы за яго, і пакідаеш людзей, як рыбу ў моры, як паўзуноў, у якіх няма валадароў?» (1:13-14). Прарок чакае адказу з трапятаннем і нецярплівасцю . Бог адказвае: «А справядлівы будзе жыць верай сваёй» (2:4). Гэты адказ не тлумачыць прычыны Божага рашэння, але дае ўніверсальнае правіла жыцця для людзей, якія вераць у Бога.
Другая частка другога раздзела — гэта прароцтва пра лёс ганарлівых, жорсткіх і злых прыгнятальнікаў. Яно паходзіць ад Бога і даволі з’едлівае. Асноўны змест: Бог кіруе гісторыяй чалавецтва, ідалапаклонства — цяжкі грэх.
Другая частка, раздзел 3 — псалом хвалы. Цалкам магчыма, што псалом з’яўляецца пазнейшым дадаткам, але абедзве часткі кнігі, несумненна, цесна звязаныя.
Літаратура
Большой библейский словарь / Под ред. У. Элуэлла, Ф. Камфота. — СПб.: Библия для всех, — 2007. — 1504 с.
