Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn

Węgry

Magyarország

Herb Węgier
Przydomek	Nemzeti Tizenegy (Jedenastka narodowa), Aranycsapat (Złota jedenastka) (1950–1954), Mágikus Magyarok (Magiczni Węgrzy) (1950–1954)
Związek	Magyar Labdarúgó Szövetség
Sponsor techniczny	Adidas
Trener	Marco Rossi (od 2018)
Asystent trenera	Cosimo Inguscio
Skrót FIFA	HUN
Ranking FIFA	27. (1525.13 pkt.)[a]
Miejsce w rankingu Elo	24. (1822 pkt.)[a]
Zawodnicy
Kapitan	Dominik Szoboszlai
Najwięcej występów	Balázs Dzsudzsák (109)[1]
Najwięcej bramek	Ferenc Puskás (84)
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Mecze
Pierwszy mecz Austria 5:0 Węgry  (Wiedeń, Austria; 12 października 1902)
Najwyższe zwycięstwo  Węgry 13:1 Francja  (Budapeszt, Węgry; 12 lipca 1926)
Najwyższa porażka  Holandia 8:1 Węgry  (Amsterdam, Holandia; 11 października 2013)
Medale
Igrzyska olimpijskie
1952, 1964, 1968 1972 1960
Mistrzostwa świata
1938, 1954
Mistrzostwa Europy
1964
Strona internetowa
Stan aktualny na 15 lutego 2024.

Reprezentacja Węgier w piłce nożnej mężczyzn (węg. Magyar férfi labdarúgó-válogatott) – narodowy zespół piłkarzy nożnych, który reprezentuje Węgry w meczach i turniejach międzynarodowych. Swoje pierwsze spotkanie rozegrał 12 października 1902 przeciwko reprezentacji przedlitawskiej części Austro-Węgier. Węgrzy są trzykrotnymi mistrzami olimpijskimi oraz dwuktronymi wicemistrzami świata. W latach dwudziestych i trzydziestych reprezentowali oni tzw. szkołę naddunajską^[2] w piłce nożnej. Od rozegranego 15 listopada 2019 meczu towarzyskiego przeciwko Urugwajowi, reprezentacja Węgier co do zasady swoje domowe spotkania rozgrywa na Arenie Puskása.

Dzieje reprezentacji

Przed II wojną światową Węgrzy występowali na Igrzyskach olimpijskich w Paryżu. Drużyna odpadła po porażce z Egiptem^[3]. Z powodu zmiany statusu ligi w sezonie 1926/1927 na zawodowy reprezentacja została wykluczona z igrzysk olimpijskich w Amsterdamie^[4]. W eliminacjach do Mistrzostw Świata wygrali z reprezentacją Grecji 11:1^[5]. Największym sukcesem przedwojennej reprezentacji Węgier było zdobycie wicemistrzostwa świata w 1938 po przegranej w finale 2:4 z Włochami^[6]. Węgrzy pokonali napierw drużynę Szwajcarii 2:0 oraz Szwecji 5:1^[7]. Węgrzy w dwudziestoleciu międzywojennym brali udział we wszystkich edycjach Pucharu Europy Środkowej. Ze względu na brak istnienia w tamtych latach mistrzostw kontynentu oraz światowy podziw dla poziomu reprezentacji Austrii, Czechosłowacji, Węgier i Włoch były to prestiżowe rozgrywki. Węgrzy dwukrotnie zajmowali trzecie miejsca w Pucharze oraz w 1938 prowadzili w tabeli. Ze względu na przyłączenie Austrii do Rzeszy Niemieckiej rozgrywki nie zostały jednak dokończone.

Największe sukcesy Węgry odniosły w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych XX wieku. Trener Gusztáv Sebes stworzył drużynę, która przeszła do historii piłki nożnej jako złota jedenastka. Gra reprezentacji została oparta na czwórce atakujących: Ferencu Puskásu, Sándorze Kocsisu, Józsefie Bozsiku i Nándorze Hidegkutim. Na igrzyskach olimpijskich w 1952 Węgrzy zdobyli złoty medal^[8]. Drużyna Węgier jako pierwszy zespół spoza Wysp Brytyjskich pokonała Anglię. Dnia 25 listopada 1953 Węgrzy wygrali na Wembley 6:3 – Mecz piłkarski Anglia – Węgry (1953)^[9]. Anglia została ponownie pokonana rok później 7:1. Pozostaje to dzisiaj najwyższą porażką w historii angielskiej reprezentacji. Na MŚ 1954 Węgrzy byli uważani za faworytów imprezy. Jeszcze przed jej rozpoczęciem pokonali reprezentację Luksemburga 10:0. W Pierwszym meczu turnieju wygrali 9:0 z reprezentacją Korei Południowej ^[10]. W kolejnym spotkaniu pokonali reprezentację RFN^[10]. Przegrali w dramatycznych okolicznościach w finale z RFN 2:3, mimo początkowego prowadzenia 2:0. To był koniec złotej drużyny.

Po MŚ 1954 Węgrzy zagrali na mistrzostwach świata jeszcze sześć razy. Na mistrzostwach świata w Szwecji w 1958 nie wyszli z grupy remisujac z Walią, przegrywajac 1:2 z reprezentacją Szwecji i pokonując 4:0 Meksyk^[11]. Największymi osiągnięciami było dojście do ćwierćfinału w 1962 oraz 1966. Lepsze wyniki Węgrzy odnieśli w pozostałych turniejach rangi mistrzowskiej. Na Euro 1964 zajęli trzecie miejsce po wygranej z Danią trzy do jednego. Osiem lat później na Euro 1972 zajęli czwarte miejsce po przegranej z Belgią dwa do jednego. Większe sukcesy reprezentacja odniosła na igrzyskach olimpijskich – należy pamiętać, że do IO 1984 w igrzyskach brali udział jedynie sportowcy, którzy formalnie posiadali status amatorów^[12]. Na igrzyskach olimpijskich w 1960 zdobyła brązowy medal wygrywając z Włochami dwa do jednego. Na igrzyskach w 1964 oraz 1968 Węgrzy zdobyli złote medale, wygrywając mecze finałowe; odpowiednio z Czechosłowacją oraz Bułgarią. Ostatnim dużym sukcesem reprezentacji był srebrny medal na igrzyskach olimpijskich w 1972 po porażce w finale z Polską 2:1^[13]. Od udziału w MŚ 1986 Węgrzy nie awansowali na żaden światowy turniej. Od tej pory reprezentacja Węgier zaliczana jest do grona europejskich średniaków.

W eliminacjach do MŚ 1998 Węgrzy zagrali w barażach. Przegrali oni z Federalną Republiką Jugosławią (państwem związkowym składającym się wyłącznie z Republiki Czarnogóry i Republiki Serbii) siedem do jednego w Budapeszcie i pięć do zera w Belgradzie. Każde kolejne eliminacje do turniejów drużyna przegrywała. Jednakże od około 2009 można zauważyć poprawę gry reprezentacji. W eliminacjach MŚ 2010 Węgrzy zajęli czwarte miejsce w swojej grupie (w pewnym momencie byli na drugim miejscu w swojej grupie), zaś w eliminacjach Euro 2012 reprezentacja zajęła trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Szwecją. W eliminacjach do MŚ 2014 ponownie zajęli trzecie miejsce w swojej grupie, za Holandią i Rumunią z dorobkiem 17 punktów po pięciu zwycięstwach, dwóch remisach i trzech porażkach. Dopiero w kwalifikacjach do Euro 2016 przyszedł sukces. Węgierscy piłkarze znów zajęli trzecie miejsce w grupie – za Irlandią Północną i Rumunią z dorobkiem 16 punktów po czterech zwycięstwach, czterech remisach i dwóch porażkach. Pozwoliło im to zagrać w barażach w których to spotkali się z reprezentacją Norwegii. Wygrywając oba mecze (1:0 i 2:1) awansowali na turniej we Francji.

Na Euro 2016 Węgrzy zagrali w grupie F razem z Portugalią, Austrią i Islandią. Po jednym zwycięstwie (z Austrią 2:0) i dwóch remisach (z Islandią 1:1 i Portugalią 3:3) z dorobkiem pięciu punktów awansowali z pierwszego miejsca do dalszej fazy turnieju. W 1/8 finału zagrali z reprezentacją Belgii, z którą przegrali 0:4 i odpadli z turnieju.

Po nieudanych dla Węgrów eliminacjach do MŚ w Rosji 2018 (trzecie miejsce z trzynastoma punktami po czterech zwycięstwach, remisie i pięciu porażkach) Bernd Storck pożegnał się z kadrą. Później Madziarów prowadził Belg Georges Leekens^[14]. Obecnie Węgrów prowadzi Marco Rossi^[15].

Udział w międzynarodowych turniejach

Igrzyska olimpijskie

Udział w igrzyskach olimpijskich
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1900	Nie brała udziału
1904
1908
1912	-	Druga runda
1920	Nie brała udziału
1924	-	Druga runda
1928	Nie brała udziału
1936	-	Pierwsza runda
1948	Nie brała udziału
1952	-	Mistrzostwo
1956	Nie brała udziału
1960	Awans	III miejsce
1964	Awans	Mistrzostwo
1968	Awans	Mistrzostwo
1972	Awans	II miejsce
1976	Nie zakwalifikowała się
1980
1984
1988
1992
1996	Awans	Faza grupowa
2000	Nie zakwalifikowała się
2004
2008
2012
2016
2020

Mistrzostwa świata

Udział w mistrzostwach świata
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1930	Nie brała udziału
1934	Awans	Ćwierćfinał
1938	Awans	II miejsce
1950	Nie brała udziału
1954	Awans	II miejsce
1958	Awans	Faza grupowa
1962	Awans	Ćwierćfinał
1966	Awans	Ćwierćfinał
1970	Nie zakwalifikowała się
1974
1978	Awans	Faza grupowa
1982	Awans	Faza grupowa
1986	Awans	Faza grupowa
1990	Nie zakwalifikowała się
1994
1998
2002
2006
2010
2014
2018
2022

Mistrzostwa Europy

Udział w mistrzostwach Europy
Rok	Kwalifikacje	Wynik
1960	Nie zakwalifikowała się
1964	Awans	III miejsce
1968	Nie zakwalifikowała się
1972	Awans	IV miejsce
1976	Nie zakwalifikowała się
1980
1984
1988
1992
1996
2000
2004
2008
2012
2016	Awans	1/8 finału
2020	Awans	Faza grupowa
2024	Awans	Faza grupowa

Trenerzy reprezentacji Węgier

Szkoleniowiec	O	od	do	M	W	R	P	Największe osiągnięcia
Ferenc Gillemot		1902	1904	5	3	0	2
Ferenc Stobbe		1904	1906	9	3	1	5
		1907	1908
Alfréd Hajós		1906		3	1	2	0
József Fábián		1941		4	0	2	2
		1942
Kálmán Vághy		1942	1943	6	5	0	1
Tibor Gallowich		1945	1948	18	13	1	4
Gusztáv Sebes		1949	1956	69	50	12	7	IO 1952 MŚ 1954
Márton Bukovi		1956	1957	8	6	1	1
Lajos Baróti		1957	1966	117	62	27	28	IO 1964 ME 1964
		1975	1978
Rudolf Illovszky		1966	1967	39	20	10	9	IO 1972 IV miejsce na ME 1972
		1971	1974
Károly Sós		1968	1969	10	5	1	4	IO 1968
József Hoffer		1970	1971	10	4	3	3
József Bozsik		1974		1	0	0	1
Ede Moór		1974	1975	6	2	2	2
János Szőcs		1975		1	0	0	1
Ferenc Kovács		1978	1979	8	2	4	2
Károly Lakat		1979	1980	6	3	0	3
Kálmán Mészöly		1980	1983	61	24	12	25	awans i udział w MŚ 1982
		1990	1991
		1994	1995
György Mezey		1983	1986	35	20	7	8	awans i udział w MŚ 1986
		1988
Imre Komora		1986		3	0	1	2
József Verebes		1987		14	3	3	8
		1993	1994
József Garami		1987		5	2	1	2
László Bálint		1988		6	2	2	2
Bertalan Bicskei		1989		45	15	19	11
		1998	2001
Róbert Glázer		1991		4	0	2	2
Emerich Jenei		1992	1993	14	6	4	4
Ferenc Puskás		1993		4	1	0	3
János Csank		1996	1997	19	6	3	10
Imre Gellei		2001	2003	23	7	4	12
Lothar Matthäus		2004	2005	28	11	3	14
Péter Bozsik		2006		7	3	0	4
Péter Várhidi		2006	2008	16	7	1	8
Erwin Koeman		2008	2010	20	7	4	9
Sándor Egervári		2010	2013	34	17	8	9
József Csábi		2013		1	1	0	0
Attila Pintér		2013	2014	5	2	1	2
Pál Dárdai		2014	2015	7	4	2	1
Bernd Storck		2015	2017	25	8	7	10	awans i 1/8 finału ME 2016
Zoltán Szélesi		2017		2	1	0	1
Georges Leekens		2017	2018	4	0	1	3
Marco Rossi		2018		16	7	1	8	awans i udział w ME 2020

Rekordziści

     Kolorem niebieskim zaznaczono wciąż aktywnych piłkarzy

Najwięcej występów w kadrze # Nazwisko !Mecze[16]= Bramki[16] Lata gry w kadrze[16] 1 Gábor Király 108 0 1998–2016 Balázs Dzsudzsák 109 27 2007– 3 József Bozsik 101 11 1943–1958 4 Zoltán Gera 99 26 2002–2017 5 Roland Juhász 95 6 2004–2016 6 László Fazekas 92 20 1968–1982 7 Gyula Grosics 89 0 1948–1960 8 Ferenc Puskás 85 84 1945–1956 9 Imre Garaba 82 3 1980–1992 10 Sándor Mátrai 81 0 1954–1966 Aktualizacja: 20 listopada 2019

Najwięcej goli w kadrze # Nazwisko Bramki[16] Mecze[16] Lata gry w kadrze 1 Ferenc Puskás 84 85 1945–1956 2 Sándor Kocsis 75 68 1948–1956 3 Imre Schlosser 59 68 1906–1927 4 Lajos Tichy 51 71 1955–1971 5 György Sárosi 42 62 1931–1943 6 Nándor Hidegkuti 39 69 1945–1958 7 Ferenc Bene 36 76 1962–1979 8 Gyula Zsengellér 33 39 1936–1947 9 Tibor Nyilasi 32 70 1975–1985 10 Flórián Albert 31 77 1959–1974 Aktualizacja: 20 listopada 2019

Stroje

Producent	od	do
Adidas	1976	1990
Umbro	1990	1994
Adidas	1994	nadal

Podstawowy strój reprezentacji Węgier składa się z czerwonej koszulki, białych spodenek oraz zielonych getrów. Opisana kolorystyka pochodzi z układu barw węgierskiej flagi. Drugi zestaw stroju Węgrów to biała koszulka, spodenki oraz getry. Na lewej piersi koszulek znajduje się herb Węgier.

Dzieje strojów

lata 50.

1972

1982

1986

2000-2002

2002-2004

2004-2006

2006-2008

2008-2010

2010-2012

2012-2014

2014-2016

2016-2018

Zobacz też

• Lista meczów reprezentacji Węgier w piłce nożnej mężczyzn
• Mecz piłkarski Węgry – Polska (1921)
• Mecz piłkarski Polska – Węgry (1939)
• Mecz piłkarski Anglia – Węgry (1953)

Uwagi

1. Stan aktualny na 18 lipca 2023.

Przypisy

1. IstvánI. Kocsmár-Tóth IstvánI., Válogatott: 108! – Dzsudzsák beérte Királyt az örökrangsor élén [online], nemzetisport.hu, 19 listopada 2019 [dostęp 2020-10-31]  (węg.).
2. Austriacki Wunderteam. Romantyczno-tragiczna historia wirtuozów z lat 30. XX wieku. nabramke.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
3. Wilson 2023 ↓, s. 96.
4. Wilson 2023 ↓, s. 101.
5. Wilson 2023 ↓, s. 213.
6. Wilson 2023 ↓, s. 216.
7. Wilson 2023 ↓, s. 214.
8. Tkacz 2018 ↓, s. 15.
9. Wilson 2023 ↓, s. 50.
10. Wilson 2023 ↓, s. 426.
11. Jarosz 2022 ↓, s. 358.
12. Piłka nożna na Igrzyskach Olimpijskich – sport drugiej kategorii. nowl.pl. [dostęp 2021-12-08]. (pol.).
13. Szczepłek 2021 ↓, s. 129.
14. Leekens trenerem reprezentacji Węgier [online] [dostęp 2017-11-17] .
15. Marco Rossi veszi át a válogatott irányítását [online], valogatott.mlsz.hu [dostęp 2018-07-20] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-20]  (węg.).
16. eu-football.info. [dostęp 2016-06-09]. (ang.).

Bibliografia

• JonathanJ. Wilson JonathanJ., Nazwiska Dawno Niesłyszane, Warszawa: SQN, 2023, ISBN 978-83-82-104-288 .
• NorbertN. Tkacz NorbertN., Mistrzowie bez tytułu, Kraków: Arena, 2018, ISBN 978-83-66008-13-7 .
• StefanS. Szczepłek StefanS., Mecze Polskich Spraw, Kraków: SQN, 2021, s. 129, ISBN 978-83-8129-521-5 .
• LeszekL. Jarosz LeszekL., Historia Mundiali, Warszawa: SQN, 2022, ISBN 978-83-8210-974-0 .

Linki zewnętrzne

• Oficjalna witryna Węgierskiej Federacji Piłkarskiej (węg.)
• Profil na stronie FIFA. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-20)]. (ang.).
• Profil na National Football Teams (ang.)
• RSSSF – archiwum zawodników z największą liczbą występów i goli (ang.)
• Raporty meczowe reprezentacji Węgier (ang.)