Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1966

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1966

1966 FIFA World Cup

1962 1970
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator	FIFA
Szczegóły turnieju
Gospodarz	Anglia
Otwarcie	11 lipca, Londyn
Zamknięcie (finał)	30 lipca, Londyn
Liczba drużyn	16 (z 5 konfederacji)
Liczba aren	8 (w 7 miastach)
I miejsce	Anglia
II miejsce	Niemcy
III miejsce	Portugalia
Statystyki turnieju
Liczba meczów	32
Liczba bramek	89 (2,78 na mecz)
Oglądalność	1 635 000 (51 094 na mecz)
Król strzelców	Eusébio (9 goli)

VIII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 1966 zostały rozegrane w Anglii w dniach 11-30 lipca. Zwyciężyła reprezentacja gospodarzy, która w finale pokonała reprezentację RFN. Trzecie miejsce zajęli Portugalczycy a czwarte reprezentanci ZSRR. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Korei Północnej i Portugalii.

Mistrzostwami uczczono setną rocznicę powstania Angielskiego Związku Piłki Nożnej. Kilka dni przed mistrzostwami figurka Złota Nike, którą wręczano zwycięskiej reprezentacji, została skradziona. Później odnalazł ją kundel o imieniu Pickles^[1].

MŚ 1966 były pierwszymi nadawanymi drogą satelitarną. Na znak protestu przeciwko dyskryminacji politycznej wycofało się kilkanaście krajów Azji i Afryki (przyznano im, wspólnie z Oceanią, tylko jedno miejsce w finałach MŚ)^[2].

W finale spotkały się reprezentacje Anglii i RFN. Anglia wygrała 4:2 i przed własną publicznością zdobyła pierwszy i jak na razie jedyny tytuł Mistrzów Świata. W finale hat tricka ustrzelił Geoff Hurst – jest pierwszym piłkarzem, który tego dokonał w spotkaniu finałowym Mistrzostw Świata, osiągnięcie to powtórzył dopiero Kylian Mbappé w finale mundialu w 2022 r. Do legendy przeszedł drugi gol Hursta na 3:2, zdobyty w 101. minucie (11. minucie dogrywki). Po uderzeniu Anglika piłka odbiła się bowiem od poprzeczki, uderzyła o ziemię w okolicach linii bramkowej (za plecami Tilkowskiego) i wyszła w pole. Sędzia główny, Szwajcar Dienst nie widział dokładnie całej sytuacji, więc skonsultował się z radzieckim arbitrem liniowym, Tofikiem Bachramowem. Ten stanowczo stwierdził, że bramka została zdobyta zatem główny arbiter bramkę uznał, mimo gwałtownych protestów graczy RFN. Do dziś kwestia prawidłowości uznania bramki powoduje kontrowersje i nie została ostatecznie wyjaśniona, nawet zapisy z taśmy filmowej niczego nie rozstrzygnęły. Kilka lat temu analizy wykonane przez specjalistów z dziedziny balistyki wykazały, że gol nie mógł paść. Mimo to werdykt sędziego był ostateczny i Anglia została mistrzem świata. Statuetkę Złotej Nike kapitanowi drużyny Bobby'emu Moore'owi wręczyła królowa Elżbieta II. Wszyscy piłkarze mistrzowskiej drużyny zostali przez nią uhonorowani tytułem baroneta, a trener Anglii Alf Ramsey został uhonorowany szlacheckim tytułem sir. Zwycięstwo Anglii było trzecim zwycięstwem gospodarzy turnieju w historii Mistrzostw Świata. Wcześniej dokonały tego: Urugwaj na MŚ w 1930 oraz Włochy na MŚ w 1934.

Królem strzelców został Portugalczyk Eusébio da Silva Ferreira ("Czarna Perła"), który strzelił 9 goli.

Kwalifikacje

W eliminacjach wystartowały 74 reprezentacje.

Azja (AFC) kwalifikacje  Korea Północna (debiutant) Ameryka Południowa (CONMEBOL) kwalifikacje  Argentyna  Urugwaj  Chile  Brazylia (mistrz) Ameryka Północna (CONCACAF) kwalifikacje  Meksyk

Europa (UEFA) kwalifikacje  Bułgaria  RFN  Hiszpania  Francja  Portugalia (debiutant)  Szwajcaria  Węgry  ZSRR  Włochy  Anglia (gospodarz)

Maskotka

Po raz pierwszy przedstawiono maskotkę mistrzostw. Maskotka ta przedstawia lwa grającego w piłkę nożną ubranego w koszulkę z flagą Wielkiej Brytanii. Nadano mu imię World Cup Willie. Od tej pory każdy organizator Mistrzostw Świata prezentuje własną maskotkę.

Stadiony

Londyn	Liverpool	Sheffield	Sunderland
Stadion Wembley	Goodison Park	Hillsborough Stadium	Roker Park
Londyn	Birmingham	Manchester	Middlesbrough
White City Stadium	Villa Park	Old Trafford	Ayresome Park

Składy drużyn

Państwa, uczestnicy Mistrzostw Świata w 1966 roku

Wyniki

Pierwsza runda

Grupa A

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Śr	Pkt
Anglia	3	2	1	0	4	0	∞	5
Urugwaj	3	1	2	0	2	1	2,00	4
Meksyk	3	0	2	1	1	3	0,33	2
Francja	3	0	1	2	2	5	0,40	1

11 lipca 1966 19:30	Anglia	0:0 (0:0) (raport)	Urugwaj	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 87 000 Sędzia: Zsolt (Węgry)

---

13 lipca 1966 19:30	Francja  Hausser  62'	1:1 (0:0) (raport)	Meksyk Borja  48'	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 69 000 Sędzia: Ashkenazi (Izrael)

---

15 lipca 1966 19:30	Urugwaj  Rocha  26' Cortés  31'	2:1 (2:1) (raport)	Francja De Bourgoing  15' (k.)	White City Stadium, Londyn Widzów: 40 000 Sędzia: Galba (Czechosłowacja)

---

16 lipca 1966 15:00	Anglia  B. Charlton  37' Hunt  75'	2:0 (1:0) (raport)	Meksyk	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 92 000 Sędzia: Lo Bello (Włochy)

---

19 lipca 1966 16:30	Meksyk	0:0 (0:0) (raport)	Urugwaj	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 61 000 Sędzia: Lööw (Szwecja)

---

20 lipca 1966 19:30	Anglia  Hunt  38'  75'	2:0 (1:0) (raport)	Francja	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 98 000 Sędzia: Yamasaki (Peru)

Grupa B

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Śr	Pkt
RFN	3	2	1	0	7	1	7,00	5
Argentyna	3	2	1	0	4	1	4,00	5
Hiszpania	3	1	0	2	4	5	0,80	2
Szwajcaria	3	0	0	3	1	9	0,11	0

12 lipca 1966 19:30	RFN  Held  16' Haller  21'  77' (k.) Beckenbauer  40'  62'	5:0 (3:0) (raport)	Szwajcaria	Hillsborough Stadium, Sheffield Widzów: 36 000 Sędzia: Phillips (Szkocja)

---

13 lipca 1966 19:30	Argentyna  Artime  65'  77'	2:1 (0:0) (raport)	Hiszpania Roma  71' (sam.)	Villa Park, Birmingham Widzów: 48,000 Sędzia: Rumenczew (Bułgaria)

---

15 lipca 1966 19:30	Hiszpania  Sanchís  57' Amancio  75'	2:1 (0:1) (raport)	Szwajcaria Quentin  31'	Hillsborough Stadium, Sheffield Widzów: 32 000 Sędzia: Tofik Bachramow (ZSRR)

---

16 lipca 1966 15:00	Argentyna	0:0 (0:0) (raport)	RFN	Villa Park, Birmingham Widzów: 51 000 Sędzia: Zečević (Jugosławia)

---

19 lipca 1966 19:30	Argentyna  Artime  52' Onega  79'	2:0 (0:0) (raport)	Szwajcaria	Hillsborough Stadium, Sheffield Widzów: 31 000 Sędzia: Campos (Portugaliaia)

---

20 lipca 1966 19:30	RFN  Emmerich  39' Seeler  84'	2:1 (1:1) (raport)	Hiszpania Fusté  23'	Villa Park, Birmingham Widzów: 51 000 Sędzia: Marques (Brazylia)

Grupa C

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Śr	Pkt
Portugalia	3	3	0	0	9	2	4,50	6
Węgry	3	2	0	1	7	5	1,40	4
Brazylia	3	1	0	2	4	6	0,67	2
Bułgaria	3	0	0	3	1	8	0,13	0

12 lipca 1966 19:30	Brazylia  Pelé  15' Garrincha  63'	2:0 (1:0) (raport)	Bułgaria	Goodison Park, Liverpool Widzów: 48 000 Sędzia: Tschenscher (RFN)

---

13 lipca 1966 19:30	Portugalia  José Augusto  1'  67' Torres  90'	3:1 (1:0) (raport)	Węgry Bene  60'	Old Trafford, Manchester Widzów: 37 000 Sędzia: Callaghan (Walia)

---

15 lipca 1966 19:30	Węgry  Bene  2' Farkas  64' Mészöly  73' (k.)	3:1 (1:1) (raport)	Brazylia Tostão  14'	Goodison Park, Liverpool Widzów: 52,000 Sędzia: Dagnall (Anglia)

---

16 lipca 1966 15:00	Portugalia  Wucow  17' (sam.) Eusébio  38' Torres  81'	3:0 (2:0) (raport)	Bułgaria	Old Trafford, Manchester Widzów: 26 000 Sędzia: Codesal (Urugwaj)

---

19 lipca 1966 19:30	Portugalia  Simöes  15' Eusébio  27'  85'	3:1 (2:0) (raport)	Brazylia Rildo  70'	Goodison Park, Liverpool Widzów: 62 000 Sędzia: McCabe (Anglia)

---

20 lipca 1966 19:30	Węgry  Dawidow  43' (sam.) Mészöly  45' Bene  54'	3:1 (2:1) (raport)	Bułgaria Asparuchow  15'	Old Trafford, Manchester Widzów: 22 000 Sędzia: Goicoechea (Argentyna)

Grupa D

Zespół	M	W	R	P	Br+	Br-	Śr	Pkt
ZSRR	3	3	0	0	6	1	6,00	6
Korea Północna	3	1	1	1	2	4	0,50	3
Włochy	3	1	0	2	2	2	1,00	2
Chile	3	0	1	2	2	5	0,40	1

12 lipca 1966 19:30	ZSRR  Małofiejew  31'  88' Baniszewski  33'	3:0 (2:0) (raport)	Korea Północna	Ayresome Park, Middlesbrough Widzów: 22 000 Sędzia: Gardeazábal (Hiszpania)

---

13 lipca 1966 19:30	Włochy  Mazzola  8' Barison  88'	2:0 (1:0) (raport)	Chile	Roker Park, Sunderland Widzów: 30 000 Sędzia: Dienst (Szwajcaria)

---

15 lipca 1966 19:30	Chile  Marcos  26' (k.)	1:1 (1:0) (raport)	Korea Północna Pak Seung-zin  88'	Ayresome Park, Middlesbrough Widzów: 16 000 Sędzia: Kandil (Egipt)

---

16 lipca 1966 15:00	ZSRR  Czislenko  57'	1:0 (0:0) (raport)	Włochy	Roker Park, Sunderland Widzów: 27 800 Sędzia: Kreitlein (RFN)

---

19 lipca 1966 19:30	Korea Północna  Pak Doo-ik  42'	1:0 (1:0) (raport)	Włochy	Ayresome Park, Middlesbrough Widzów: 18 000 Sędzia: Schwinte (Francja)

---

20 lipca 1966 19:30	ZSRR  Porkujan  28'  85'	2:1 (1:1) (raport)	Chile Marcos  32'	Roker Park, Sunderland Widzów: 22 000 Sędzia: Adair (Irlandia Północna)

Faza pucharowa

Ćwierćfinały

Półfinały

Finał

23 lipca - Londyn

Anglia

1

26 lipca - Londyn

Argentyna

0

Anglia

2

23 lipca - Liverpool

Portugalia

1

Portugalia

5

30 lipca – Londyn

Korea Północna

3

Anglia (dogrywka)

4

23 lipca – Sheffield

RFN

2

RFN

4

25 lipca – Liverpool

Urugwaj

0

RFN

2

Mecz o 3. miejsce

23 lipca - Sunderland

ZSRR

1

28 lipca - Londyn

ZSRR

2

Portugalia

2

Węgry

1

ZSRR

1

Ćwierćfinały

23 lipca 1966 15:00	Portugalia  Eusébio  27'  43' (k.)  56'  59' (k.) José Augusto  80'	5:3 (2:3) (raport)	Korea Północna Pak Seung-zin  1' Lee Dong-woon  22' Yang Seung-kook  25'	Goodison Park, Liverpool Widzów: 51 780 Sędzia: Ashkenazi (Izrael)

---

23 lipca 1966 15:00	RFN  Haller  11'  83' Beckenbauer  70' Seeler  75'	4:0 (1:0) (raport)	Urugwaj	Hillsborough Stadium, Sheffield Widzów: 34 000 Sędzia: Finney (Anglia)

---

23 lipca 1966 15:00	ZSRR  Czislenko  5' Porkujan  46'	2:1 (1:0) (raport)	Węgry Bene  57'	Roker Park, Sunderland Widzów: 22 100 Sędzia: Gardeazábal (Hiszpania)

---

23 lipca 1966 15:00	Anglia  Hurst  78'	1:0 (0:0) (raport)	Argentyna	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 90 000 Sędzia: Kreitlein (RFN)

Półfinały

25 lipca 1966 19:30	RFN  Haller  42' Beckenbauer  67'	2:1 (1:0) (raport)	ZSRR Porkujan  88'	Goodison Park, Liverpool Widzów: 38 300 Sędzia: Lo Bello (Włochy)

---

26 lipca 1966 19:30	Anglia  B. Charlton  30'  80'	2:1 (1:0) (raport)	Portugalia Eusébio  82' (k.)	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 95 000 Sędzia: Schwinte (Francja)

Mecz o 3. miejsce

28 lipca 1966 19:30	Portugalia  Eusébio  12' (k.) Torres  89'	2:1 (1:1) (raport)	ZSRR Małofiejew  43'	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 88 000 Sędzia: Dagnall (Anglia)

Finał

30 lipca 1966 15:00	Anglia  Hurst  18'  101'  120' Peters  78'	4:2 (w dogrywce) (1:1) (raport)	RFN Haller  12' Weber  89'	Stadion Wembley, Londyn Widzów: 98 000 Sędzia: Dienst (Szwajcaria)

Zwycięski skład: Gordon Banks; George Cohen, Bobby Moore, Ramon Wilson; Jack Charlton, John Connelly, Terence Paine, Nobby Stiles; Alan Ball, Ian Callaghan, Bobby Charlton, Jimmy Greaves, Roger Hunt, Geoff Hurst, Martin Peters.
Trener: Alf Ramsey

Ustawienie drużyn podczas meczu

 

MISTRZ ŚWIATA 1966

ANGLIA
 PIERWSZY TYTUŁ

Strzelcy

9 goli Eusébio 6 goli Helmut Haller 4 gole Geoff Hurst Franz Beckenbauer Ferenc Bene Walerij Porkujan 3 gole Luis Artime Bobby Charlton Roger Hunt José Augusto José Torres Eduard Małofiejew 2 gole Rubén Marcos

Uwe Seeler Kálmán Mészöly Pak Seung-zin Igor Czislenko 1 gol Ermindo Onega Garrincha Pelé Rildo Tostão Georgi Asparuchow Martin Peters Héctor De Bourgoing Gérard Hausser Lothar Emmerich Sigfried Held Wolfgang Weber János Farkas

Paolo Barison Sandro Mazzola Enrique Borja Lee Dong-woon Pak Doo-ik Yang Seung-kook António Simões Anatolij Baniszewski Amancio Josep Fusté Pirri Manuel Sanchís René-Pierre Quentin Julio César Cortés Pedro Rocha Gole samobójcze Iwan Dawidow (dla Węgier) Iwan Wucow (dla Portugalii)

Przypisy

1. The story of Pickles the dog and the stolen trophy | Football | The Guardian [online], www.guardian.co.uk [dostęp 2017-11-25]  (ang.).
2. Echa Stadionów - Historia Mistrzostw Świata 1930-1994. Nr. 1-2(11-12), marzec '98. ISSN 1427-5392

Linki zewnętrzne

• Wszystko o Mistrzostwach Świata w piłce nożnej (ang.)
• MŚ 1966 na FIFA.com. fifa.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-18)]. (ang.)
• Szczegóły na RSSSF (ang.)

Kontrola autorytatywna (sezon sportowy):

• VIAF: 150743816
• LCCN: no2013079959
• GND: 2010941-6

Encyklopedie internetowe:

• БРЭ: 5180310