Placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków”

Placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1928
Tradycje
Rodowód	Placówka Straży Celnej „Pawonków”
Organizacja
Dyslokacja	Pawonków
Formacja	Straż Graniczna
Podległość	Komisariat SG „Lubecko” Komisariat SG „Lubliniec”

Placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w okresie międzywojennym.

Geneza

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku^[3]. Placówka Straży Celnej „Pawonków” weszła w podporządkowanie komisariatu Straży Celnej „Lubliniec” z Inspektoratu SC „Tarnowskie Góry”^[4].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną^[5].

Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski określił strukturę organizacyjną komisariatu SG „Lubecko”. Placówka Straży Granicznej I linii „Pawonków” znalazła się w jego strukturze^[6].

Służba graniczna

Przejścia graniczne

Na terenie placówki działało^[7]:

• przejście graniczne Pawonków – Nagelschmiede, przy kamieniu granicznym nr 84
• przejście graniczne kolejowe Pawonków – Wildfurt (Pludry), położone było przy torze kolejowym Lubliniec-PawonkówWildfurt pomiędzy kamieniem granicznym nr 94 a 97
• przejście gospodarcze Pawonków - Flügeldorf (Skrzydłowice) pomiędzy kamieniem granicznym nr 92 a 93
• przejście gospodarcze Pawonków – Wildfurt pomiędzy kamieniem granicznym nr 93 a 94.

Sąsiednie placówki

• placówka Straży Granicznej I linii „Glinica” ⇔ placówka Straży Granicznej I linii „Kośmidry” − 1928

Kierownicy/dowódcy placówki

stopień	imię i nazwisko	okres pełnienia służby	kolejne stanowisko
przodownik	Franciszek Wieczorek[8]	był X 1932
przodownik	Jan Kosik	był VII 1935

Przypisy

1. Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
2. Piekarz 2017 ↓, s. 28.
3. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
4. Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
5. Goryński 2012 ↓, s. 226.
6. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.
7. Janiszewski 2007 ↓, s. 295.
8. Wykazy imienne IG „Częstochowa” ↓, s. 38.

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2017-06-01].
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927 .
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757. 
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 
• Wykazy imienne oficerów i szeregowych Inspektoratu Granicznego „Częstochowa” oraz podległych komisariatów i placówek → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Dariusz Janiszewski: Komisariat Lubliniec w systemie ochrony granicy polsko – niemieckiej w okresie II Rzeczypospolitej,. 2007. [dostęp 2017-03-15].