Komisariat Straży Granicznej „Odolanów”

Komisariat Straży Granicznej „Odolanów”

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1928
Rozformowanie	1928
Tradycje
Rodowód	Komisariat Straży Celnej „Odolanów”
Kontynuacja	Komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn”
Organizacja
Dyslokacja	Odolanów
Formacja	Straż Graniczna
Podległość	Inspektorat Graniczny nr 12

Komisariat Straży Granicznej „Odolanów” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w okresie międzywojennym.

Geneza

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920, powołano do życia Straż Celną^[1]. Od połowy 1921 jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych^[2]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922^[3]. Komisariat Straży Celnej „Odolanów”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Ostrów”^[4].

W drugiej połowie 1927 przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej^[5]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Odolanów”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej^[6].

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 Straż Graniczną^[7]. Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Odolanów” do Inspektoratu Granicznego nr 12 „Ostrów” i określił jego strukturę organizacyjną^[8]. Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego ustalał zasięg i podległość placówek^[9]. Nie wymieniał komisariatu Straży Granicznej „Odolanów”. Jego placówki przejął komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn”^[9]

Służba graniczna

Sąsiednie komisariaty:

• komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Sośnie” − 1928

Struktura organizacyjna

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928^[6]:

• komenda − Odolanów
• placówka Straży Granicznej I linii „Sulmierzyce”
• placówka Straży Granicznej I linii „Uciechów”
• placówka Straży Granicznej I linii „Żabnik”
• placówka Straży Granicznej II linii „Odolanów”
• placówka Straży Granicznej II linii „Ostrów”

Przypisy

1. Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
2. Piekarz 2017 ↓, s. 28.
3. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
4. Kozłowski 2012 ↓, s. 27.
5. Kula 1994 ↓, s. 40.
6. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.
7. Goryński 2012 ↓, s. 226.
8. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 23.
9. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 35.

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko-niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743.
• Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918–1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.