Ново Село (Општина Велес)

Оваа статија се однесува на селото во Општина Велес. За за другото истоимено велешко село, погл. Ново Село (Општина Чашка).

За други истоимени места, погледајте Ново Село.

Ново Село
Ново Село Местоположба на Ново Село во Македонија Ново Село на карта
Координати 41°44′01″N 21°50′57″E
Регион	Вардарски
Општина	Велес
Област	Повардарие
Население	0 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	1407
Повик. бр.	043
Шифра на КО	29047
Надм. вис.	400 м
Ново Село на општинската карта Атарот на Ново Село во рамките на општината
Ново Село на Ризницата

Ново Село — село во Општина Велес, средишна Македонија. Денес нема жители.^[2]

Географија и местоположба

Селото е сместено во рамницата на левиот брег на Вардар, меѓу Каратманово на север и Велес на југозапад. Лежи на надморска висина од 400 м. Атарот е мошне мал, со површина од само 1,2 км².^[3]

Историја

Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. Ново Село-Исток (Novo-Selo-Est, за да се разграничи од другото велешко Ново Село, означено како Ново Село-Запад) било село со 14 домаќинства од 59 жители Македонци.^[4][5]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) во 1900 г. Ново Село било село со 156 жители, сите Македонци христијани.^[4][6]

На почетокот на XX век целото село потпаднало под врховенството на Бугарската егзархија. По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Ново Село имало 128 или 200 Македонци под егзархијата (едниот податок е за Ново Село во Чашка, но не е јасно кој).^[7] Според тајна преписка на Бугарскиот конзулат во Скопие, во 1907 г. 28 од 43 куќи во селото ја признале Цариградската патријаршија под притисок на српската пропаганда, но по Младотурската револуција во 1908 г. истите се вратени под Бугарската егзархија.^[8]

Население

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 88 —     1953 68 −22.7% 1961 11 −83.8% 1971 1 −90.9% 1981 0 −100.0%	Година Нас. ±% 1991 0 0.00% 1994 0 0.00% 2002 0 0.00% 2021 0 0.00%

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 100 Македонци.^[9]

Населението на Ново Село приметно опаднало во повоениот период и продолжило да се намалува. Најзначаен пад е забележан во текот на 1950-тите, веројатно поради индустријализацијата и преселбата село-град. Целосно е иселено во 1970-тите откако на пописот во 1971 г. е забележан само еден жител. Според пописот од 2002 година, Ново Село немало ниеден жител.^[2] Истото било потврдено и на пописот во 2021 година.

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	156	128/200	88	68	11	1	0	0	0	0	0

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[10]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[11]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[12]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]

Родови

По истражувањата од 1929 година, родови во селото биле:

Македонски

• Доселеници: Богојевци (4 к.), Караѓоргевци (5 к.), Хаџиовци и Ботовци (2 к.) и Петрушевци (1 к.) сите биле стари доселеници од селото Каратманово во Овче Поле; Џидимирлије (1 к.) доселени од селото Џидимирци. Кај нив имало и домазет Стојан Сандевиќ од селото Уланци; Андовиќ (1 к.) доселени од Раштани.^[14]

Личности

Родени во Ново Село

• Пане Патрушов — револуционер на ВМРО, четник на Димитар Ничев^[15]

Починати во Ново Село

• Благој Ѓорев (1922-1942) — партизан и деец на НОВМ

Иселеништво

Селото е целосно раселено. Населението е иселено во градот Велес.

Наводи

1. „Пописна слика на населените места во Македонија, Попис 2021“. Државен завод за статистика. Посетено на 22 декември 2022.
2. „Попис на Македонија“ (PDF). Завод за статистика на Македонија. 2002. Посетено на 4 јануари 2021.
3. Панов, Митко (1998). Енциклопедија на селата во Република Македонија: географски, демографски, и аграрни обележја (I. изд.). Скопје: Патрија. стр. 213. ISBN 9989-862-00-1.
4. Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
5. „Македония и Одринско. Статистика на населението от 1873 г.“ Македонски научен институт, София, 1995, стр. 180-181.
6. Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. София, 1900, стр. 156
7. Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, рр. 118-119.
8. Георгиев, Величко, Стайко Трифонов, История на българите 1878 – 1944 в документи, том 1 1878 – 1912, част втора, стр. 298, 302.
9. „200K Volkstumskarte Jugoslawien“.
10. К’нчов, Васил. „Македонија. Етнографија и статистика“. Софија, 1900
11. Brancoff, D.M. „La Macédoine et sa Population Chrétienne“. Paris, 1905.
12. „Население по возраст и по пол, по населени места, според пописите спроведени во Република Македонија по Втората светска војна“. Државен завод за статистика.
13. „Вкупно резидентно население на Република Северна Македонија според етничката припадност, по населени места, Попис, 2021“. Државен завод за статистика.
14. . Филиповиќ, Миленко (1935). Северна велешка села. Белград: Етнографски музеј.
15. „Дневник на четите, изпратени в Македония от пункт Кюстендил. 1903-1908“, ДА - Враца, ф. 617к, оп.1, а.е.1, л.47

Надворешни врски

• Ново Село (Општина Велес) на Ризницата