İskoçya'nın Malt Viski Yolu (Scotland's Malt Whisky Trail), İskoçya'nın Speyside bölgesinde sekiz malt viski damıtma tesisi ve bir fıçı imalathanesinden oluşur.[1] Sekiz damıtım evinden yedisi üretimde ve faaliyettedir, Dallas Dhu damıtım evi ise tarihi bir damıtım evi ve müzedir.[2] Malt Viski Yolu, bölgenin viskiyle ilgili kültürel mirasını tanıtmak ve turizmi teşvik etmek için oluşturulmuş yerel bir tema rotası pazarlama girişimidir.[3]
İskoçya'nın malt viski damıtma tesislerinin yarısından fazlası Speyside'dadır[4][5] ve bunların hepsi halka açık değildir. Miras yolu, aşağıdaki Speyside tek malt damıtma tesislerinden ve bir fıçı imalathanesinden oluşur.[1]
2012 tarihli bir BBC makalesi rahat bir tur öneriyor. "Damıtımevleri birbirine oldukça yakın olsa da, rahat hareket etmek isteyenler her durakta farklı gelenekleri öğrenmek ve detaylı bilgi almak için birkaç gün ayırmak isteyebilirler.[6]
1898 yılında kurulmuş olup 1998 yılında Gordon & MacPhail'in sahibi olan Urquhart ailesi tarafından satın alınmadan önce birçok kez kapanmış ve mülkiyeti değişmiştir. Ailenin klasik bir Speyside damıtım tesisine sahip olma hayali, 1998 yılında Galler Prensi tarafından yeniden açılmadan önce tesisi yenilemeleriyle sonuçlandı. Benromach'ta Single Malt Scotch Viskisi el işçiliğiyle yapılır ve zamana meydan okuyan bir şekilde yavaşça üretilir.
Damıtımevi, Speyside'ın kalbinde pitoresk bir ortamda yer almaktadır. Bir kadın tarafından başlatılan tek damıtım evidir. Cardhu ayrıca dünyaca ünlü Johnnie Walker harmanına da ev sahipliği yapmaktadır ve damıtım evine gelen ziyaretçiler hem tek maltın tarihini hem de ünlü harmanın hikayesini deneyimleyebilirler. Cardhu damıtım evi rehberli turlar, eğitimli tadımlar sunar ve kapsamlı bir mağaza ve marka merkezine sahiptir.
Tarihi damıtımevi artık viski üretmiyor, ancak bu alan İskoç malt viskisinin tarihini öğrenmek için müze olarak hizmet veriyor. 1900'lerde viskinin nasıl yapıldığını görmek için, Speyside viskisini küresel bir marka haline getiren eski makinelere ve süreçlere yakından bakmak için uygun bir destinasyon. Historic Environment Scotland tarafından işletilen bu tarihi damıtım evi, sesli, rehberli turlar sunuyor. Dallas Dhu Damıtımevi, yerel girişimci Alexander Edward'ın fikriydi. 1898'de iki yeni damıtım evi kurdu: Malt Viski Yolu'nda bulunan Benromach ve Dallasmore. Edward'ın o dönemdeki birincil amacı, o dönemde baskın içecek olan karışımlar için malt üretmekti. Ancak Edward, üretime geçmeden önce Dallasmore'u, damıtım evinin eşsiz maltını, ünlü Roderick Dhu'larında temel bir bileşen olarak kullanan Wreight & Greig Ltd'ye sattı. Karışım, damıtım evine adını verdi ve o zamandan beri Dallas Dhu olarak biliniyor. Dallas Dhu'da üretim 1980'lere kadar devam etti, ta ki damıtım evi sonunda birçok faktörün yanı sıra, azalan talebe yenik düşene kadar. Ancak, Historic Environment Scotland burayı yeniden hayata döndürdü ve artık bir müze damıtım evi. Dallas Dhu şu anda kapalı olup 2025 yılında yeniden açılması planlanıyor.
Damıtım evi, Malt Viski Yolu'nun merkezinde, Rothes köyünün kuzey ucunda yer almaktadır. Damıtım evi, 1840 yılında iki kardeş, James ve John Grant tarafından kurulmuştur. Spey Nehri ve Moray Körfezi'nin yanı sıra malt üreten çiftliklerin de yakınında olmasıyla Rothes, Grant kardeşler için mükemmel bir yerdi. Günümüzde Glen Grant, dünyanın en çok satan viskilerinden biridir. Damıtım evinin standartları, Glen Grant'te 50 yılı aşkın süredir çalışan usta damıtıcı Dennis Malcolm tarafından korunmaktadır. James Grant, 1840'larda damıtım evini kurduğunda, alanın su kaynağının önemini, geniş bir Viktorya bahçesi inşa ederek kutladı. Bahçe yakın zamanda restore edildi. Glen Grant damıtım evinin bünyesinde bir ziyaretçi merkezi bulunmaktadır ve hafta boyunca rehberli turlar düzenlenmektedir.
1897'den beri Lossie Nehri kıyısında Elgin şehrinde yer almaktadır. Elgin çevresindeki bölge Moray Firth olarak bilinir ve ılıman bir iklime sahiptir. Eski bir Morayatasözü, Moray Firth'in İskoçya'nın diğer herhangi bir yerinden kırk gün daha fazla yaz yaşadığını söyler - bu da Glen Moray'ı Speyside'daki en güneşli damıtım evlerinden biri yapar.
Viski kasabası Dufftown'da bulunan Glenfiddich Damıtım evi, dünyanın en çok ödül alan tek malt viskisine ev sahipliği yapmaktadır. Damıtım evi 1886'da William Grant tarafından kurulmuş ve şu anda ailenin beşinci nesli tarafından işletilmektedir. Grant, 9 çocuğu ve tek bir taş ustasıyla birlikte damıtım evini elle inşa etmeye başladı. Bir yıllık çalışmanın ardından, damıtımevi damıtma cihazları 1887 Noel günü üretime başladı. Grant yeni damıtım evine 'Glenfiddich' adını verdi. Bu, İskoç Galcesi'nde Geyik Vadisi anlamına gelir. Glenfiddich, bir dizi tek malt viski üretiyor ve 1963'te İskoçya dışında tek malt İskoç viskisi satan ilk damıtımevi oldu. Damıtımevi, bugün viski yapımında yenilikçiliğin sınırlarını zorlamaya devam ediyor. Tarihi karakterini ve cazibesini koruyan Glenfiddich Damıtım evi'nde, uzun bakır imbikler, büyük ahşap yıkama (washback) havuzları ve taş duvarlı depolar yer almaktadır. Yıl boyunca çeşitli turlar sunulur, hepsi uzman rehberler tarafından yönetilir ve en az dört farklı maltın tadım imkanı bulunur. Glenfiddich Damıtım evinde ayrıca hediyelik eşya dükkanı yer alır.
Moray bölgesindekiBallindalloch yakınlarında bulunan ve tek malt İskoç viskisi üreten bir damıtım evidir. İskoçya'nın Highland viski bölgesindeki en eski yasal damıtımevidir. 1824 yılında kurulmuştur ve o zamandan beri neredeyse kesintisiz olarak faaliyet göstermektedir.
Viski endüstrisinin fıçı üretiminin merkezinde yer alır. Merkez, dünyanın dört bir yanından fıçıları alır ve bu fıçılar İskoçya'daki damıtım evlerine ulaşır. Her yıl 100.000'den fazla fıçı yapar ve onarırlar. Meşe, şarap ve içki fıçılarının üretiminde kullanılabilen tek ağaçtır; çünkü sızıntıyı önler ve içindekilerin tadını bozmadan nefes almasını sağlar. Fıçıcılık sanatı ustalaşmak için yıllar alır. Speyside'daki fıçıcılar, yalnızca doğal malzemeler kullanarak dünyanın dört bir yanından fıçıları yapar ve onarır. Tek bir damla tutkal veya tek bir çivi kullanılmaz. Fıçılar iç kısımları kömürleşmek üzere geldiklerinde 'fırınlanır' ve birçoğu viskiye eşsiz lezzetinin çoğunu veren eski burbon, porto, şeri veya turba fıçıları olur.
Damıtım evi, 1786 yılında Isla Nehri kıyılarında kurulmuş olup, Malt Viski Yolu'ndaki en eski sürekli faaliyet gösteren damıtımevidir. Günümüzde, İskoçya'nın en güzel damıtımevlerinden biri olarak da kabul edilmektedir. Chivas Brothers, Strathisla'yı 1950'de bu özel Speyside maltını korumak için satın aldı, çünkü Strathisla, Chivas Regal harmanlanmış İskoç viskisinin zengin, yumuşak özünü oluşturur. Ve bugün Strathisla, Chivas'ın merkezi olarak bilinir. Kısa, küçük bakır imbikleri ve doğal kaynak suyuyla Strathisla, dolgun gövdeli bir tek malt İskoç viskisi üretiyor. Colin Scott'ın tanımladığı gibi, "Bu klasik Speyside maltının karmaşık bir dizi cevizimsi ve saman benzeri aromasıyla derin bir meyvemsiliği var."
