Mukeri Kilisesi (Gürcüce: მუქერის ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Mukeri olan Tepedüzü köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.[1]
Tarihçe
Mukeri (მუქერი) Gürcüce bir kelime olup erzak anlamına gelir.[2] Bu ad, eskiden köyde yiyecek saklamada kullanılan Mukeri Daranı'yla ilişkili olabilir. Mukeri köyü ve Mukeri Kilisesi 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçtiğinde bu yerleşimde sadece Hristiyan nüfus yaşıyordu. Nitekim 1574 yılında Osmanlı idaresinin gerçekleştirdiği tahrire göre de köyde 28 Hristiyan hane bulunuyordu. 16. yüzyılın sonlarından itibaren köy halkının Müslüman olmasına bağlı olarak kilise cemaatini ve işlevini yitirdiği, zaman içinde de yıkıldığı anlaşılmaktadır.[3]
Mimari
Mukeri Kilisesi, Tepedüzü köyünün 1,5 kilometre kuzeybatısında yer alır. Kilisenin olduğu yerde eski yerleşim izleri ve on kadar daran olarak bilinen yer altı yapısı bulunmaktadır. Muhtemelen buradaki eski yerleşimin kilisesi olan Mukeri Kilisesi, tek nefli bir yapı olup kaba yonu taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiştir. Neredeyse tamamen yıkılmış olan kiliseden geriye doğu tarafındaki yarım daire planlı bir apsis kalmıştır. Kiliseden geriye kalan duvarların yüksekliği 1 metreyi bulur. Köylülerin verdiği bilgiye göre ise kilise, 1980'lere kadar sağlamdı ve çatısı plaka tipi taşlarla örtülüydü.[1]
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 149-150. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9123-9-9
- ^ "მუქერი" - Gürcüce Sözlük (ლექსიკონი ქართული)
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8969-5
|
|---|
| Ortodoks | | Ardahan | |
|---|
| Artvin | |
|---|
| Erzurum | |
|---|
| Kars | |
|---|
| Diğer | |
|---|
|
|---|
| Katolik | |
|---|
1Türkiye'deki tek faal Gürcü kilisesidir |
