MAN Bus

MAN Bus

Państwo	Polska
Siedziba	Starachowice
Data założenia	1999
Forma prawna	spółka z o.o.
Prezes	Michael Kobriger[1]
Udziałowcy	MAN SE (100%)
Nr KRS	0000003195
Zatrudnienie	2800 (2023)
Dane finansowe
Kapitał zakładowy	231 348 000 zł[1]
Położenie na mapie Starachowic MAN Bus
Położenie na mapie Polski MAN Bus
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego MAN Bus
Położenie na mapie powiatu starachowickiego MAN Bus
51°03′19,66″N 21°03′42,59″E

MAN Bus Sp. z o.o. – polska spółka należąca do koncernu MAN, specjalizująca się w produkcji autobusów miejskich. Posiada zakład produkujący szkielety stalowe autobusów, podwozia autobusowe i podzespoły do nich w Starachowicach. W latach 2003–2009 spółka nosiła nazwę MAN STAR Trucks & Buses Sp. z o.o., a poprzednio Star Trucks Sp. z o.o..

Historia

MAN Lion’s City w Toruniu

Obecna spółka MAN Bus została utworzona w 1999 roku jako Star Trucks Sp. z o.o. w Starachowicach (umowa spółki została zawarta 24 września tego roku)^[1]. Spółka powstała w oparciu o zasadniczą część majątku dawnej Fabryki Samochodów Ciężarowych „Star” produkującej samochody ciężarowe, sprywatyzowanej, a następnie kupionej 17 grudnia 1999 roku od Grupy Zasada przez niemiecki koncern MAN^[2]. W 2003 roku zmieniono nazwę spółki na MAN STAR Trucks & Buses Sp. z o.o. w Starachowicach (pierwotnie do 2004 roku w formie: MAN STAR Trucks & Busses)^[1].

Decyzja o budowie zakładu produkcji autobusów w Sadach koło Poznania zapadła jeszcze w 1996 roku. Dwa lata później, 7 kwietnia 1998 r., nastąpiło oficjalne otwarcie fabryki. Przed uruchomieniem produkcji w Sadach realizowano montaż ciężarówek i autobusów MAN w wynajętej hali zakładów im. H. Cegielskiego. W ten sposób koncern omijał ograniczenia celne. W początkowym okresie w Sadach montowano również samochody ciężarowe MAN. W dniu 21 stycznia 1999 r. powstał 100. autobus. W 2000 roku po powstaniu grupy Neoman, obejmującej część autobusową MAN AG i Neoplana, podjęto decyzję o utworzeniu w Polsce centrum produkcji korpusów autobusów miejskich tej grupy. W tym celu w kwietniu 2002 roku odłączono zakład w Sadach od części handlowej, tworząc spółkę MAN Bus Polska Sp. z o.o.. W dniu 31 lipca 2003 roku doszło do połączenia spółki MAN Bus Polska w drodze jej przejęcia przez MAN STAR Trucks & Buses, przy tym siedzibą połączonych spółek stały się Sady^[1]. W tym samym roku w oddziale w Starachowicach uruchomiono produkcję szkieletów nadwozi i komponentów autobusowych. Powstają tam również szkielety autobusów dla zakładów Neoman w Salzgitter oraz wiązki kablowe dla potrzeb innych zakładów grupy Neoman i MAN Nutzfahrzeuge A.G. W sierpniu 2003 r. został wyprodukowany i przekazany klientowi 1000. autobus. W 2004 r. oba zakłady firmy otrzymały certyfikaty ISO 9001-2000. W 2006 w zakładzie w Sadach został wyprodukowany pierwszy autobus miejski z silnikiem napędzanym CNG.

Od 2003 roku MAN STAR Trucks & Buses jest największym producentem i eksporterem autobusów w Polsce. Produkuje jedynie autobusy miejskie.

Po przejęciu przez MAN AG przez kilka lat dawna fabryka Star w Starachowicach produkowała ciężarówki. Najpierw własnej konstrukcji, potem modele z dużym udziałem części koncernu MAN, takich jak kabiny kierowcy i silniki. Ze względu na stosunkowo niewielką produkcję i sprzedaż sięgającą w końcowym okresie kilkaset sztuk w 2004 roku przeniesiono ją do zakładów MAN w Austrii w Steyr (byłe zakłady Steyr)^[3]. W Starachowicach pozostała jedynie niewielka produkcja ciężarówek dla wojska, która zakończona została w 2006–2007 roku. W strukturach MAN zakład w Starachowicach stał się w 2007 roku centrum kompetencyjnym produkcji autobusów^[4].

8 stycznia 2009 roku nastąpiła zmiana nazwy spółki z MAN Star Trucks & Buses Sp. z o.o. na obecną MAN Bus Sp. z o.o.^[1].

Jesienią 2007 roku prawdopodobnie w tej fabryce uruchomiono produkcję największego autobusu miejskiego MAN Lion’s City GXL^[5], o długości 20,45 m. Pierwszym dużym odbiorcą jest St. Gallen^[6] w Szwajcarii. Wszystkie autobusy dla tego miasta będą wyposażone w poziomy silnik MAN D20 Common Rail spełniający wymogi normy Euro 5 i jeszcze ostrzejszej normy EEV.

W ramach restrukturyzacji produkcji autobusów w grupie Neoman w Sadach w latach 2008–2009^[7] produkowane były autobusy Neoplan Centroliner N4516 (typ 486). Najwięcej tych pojazdów powstało w 2008 roku w związku z dostawami do Dubaju.

Od 29 sierpnia 2011 roku^[8] w fabryce w Starachowicach produkowane są szkielety konstrukcji nadwozia autobusów turystycznych Neoplan Cityliner i Skyliner oraz piętrowego autobusu miejskiego MAN Lion’s City DD.

Zdolność produkcyjna szkieletów autobusowych wynosi do 2400 szt./r., zaś gotowych autobusów – 1400 szt./r. Produkcja^[9] stopniowo rosła: 2001 – 247 szt., 2002 – 239 szt., 2003 – 438 szt., 2004 – 583 szt., 2005 – 624 szt., 2006 – 890 szt., 2007 – 956 szt., 2008 – 1353 szt., 2009 – 1532 szt.^[10], 2010 – 1267 sztuk^[11]. Poza gotowymi autobusami co roku powstaje kilkaset sztuk szkieletów autobusów z przeznaczeniem na eksport. Ich produkcja dla zakładów w Niemczech oraz Turcji stopniowo malała: 2005 – 456 szt., 2006 – 381 szt., 2007 – 281 szt., 2008 – 117 sztuk. Firma produkuje również kompletne podwozia przeznaczone na eksport. W 2008 roku wyprodukowano 858 szt., 2009 – około 300 szt., 2010 – ponad 600 sztuk. Eksport gotowych autobusów stopniowo rośnie: 2001 – 119 szt., 2002 – 132 szt., 2003 – 368 szt., 2004 – 550 szt., 2005 – 548 szt., 2006 – 777 szt., 2007 – 907 szt., 2008 – 1347 szt., 2009 – 1504 szt.^[12], 2010 – 1169 sztuk^[13]. Zakład MAN w Starachowicach dysponuje m.in. instalacją do katodowego lakierowania zanurzeniowego (KTL), spełniającą najwyższe wymagania pod względem zabezpieczenia antykorozyjnego^[4].

W 2016 roku zamknięto zakład w Sadach^[14], a w 2017 roku siedzibę spółki przeniesiono do Starachowic, tworząc oddział w Poznaniu^[1].

Od 2019 roku w dawnym zakładzie w Sadach odbywa się szczątkowy montaż autobusów.^[15]

Aktualna oferta

• MAN Lion’s City
• MAN Lion’s City G
• MAN Lion’s City GL
• MAN Lion’s City GXL
• MAN Lion’s City LL
• MAN Lion’s City M

Modele historyczne

• MAN NG 312
• MAN NG 313
• Neoplan Centroliner N4516

Przypisy

1. Odpis pełny z Krajowego Rejestru Sądowego nr KRS 0000003195 [dostęp 22-03-2019]
2. Jarosław Brach. Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Wojsko Polskie w 1999 r. „Nowa Technika Wojskowa”. 3/2000, s. 16, 2000 marzec. Warszawa: Magnum-X. 
3. Jarosław Brach. Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Siły Zbrojne RP w roku 2003. „Nowa Technika Wojskowa”. 7/2004, s. 32, 2004. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1230-1655. 
4. MAN w Polsce » Lokalizacje » Starachowice, www.truck.man.eu [dostęp 22.03.2019]
5. Model ten miał swoją światową premierę w trakcie targów Transexpo w Kielcach, we wrześniu 2007.
6. Jego władze zamówiły 3 sztuki.
7. Aleksander Kierecki: Turystyczne Neoplany ze Starachowic?. InfoBus, 4 sierpnia 2010. [dostęp 2011-07-02].
8. Ewelina Jamka: Starachowice rozpoczęły produkcję turystycznych korpusów. InfoBus, 1 września 2011. [dostęp 2011-09-01].
9. Dane firmy analitycznej JMK z Wrocławia, prowadzącej serwis „Infobus”. Serwis autobusowy „Infobus” w ramach serwisu „Transinfo”.
10. Aleksander Kierecki: Produkcja autobusów w Polsce w 2009 roku. InfoBus, 21 stycznia 2010. [dostęp 2010-02-18].
11. Aleksander Kierecki: Produkcja autobusów w Polsce w 2010 r.. Infobus, 26 stycznia 2011. [dostęp 2011-02-08].
12. Aleksander Kierecki: Eksport autobusów w 2009 roku. InfoBus, 21 stycznia 2010. [dostęp 2010-02-18].
13. Aleksander Kierecki: Eksport autobusów w 2010 r.. Infobus, 26 stycznia 2011. [dostęp 2011-02-08].
14. Protest w Starachowicach. Załoga MAN Bus mówi dość! [online], motoryzacja.interia.pl [dostęp 2018-03-26]  (pol.).
15. Redakcja, Część produkcji starachowickiego MANa przeniesiona pod Poznań? Mamy oficjalne stanowisko firmy [online], Echo Dnia, 7 listopada 2019 [dostęp 2020-03-23]  (pol.).

Linki zewnętrzne

• Oficjalny serwis koncernu „MAN AG”
• Oficjalny serwis autobusów MAN w Polsce. Charakterystyki modeli. pl.man-mn.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-13)].
• Zbiór artykułów dotyczących firmy MAN w serwisie Infobus