Urodził się w Filadelfii, w stanie Pensylwania jako syn Glorii (z domu Campano), która pracowała w lokalnej filii NBC[6], i Charlesa Johna Coopera (1939–2011)[7], maklera w Merrill Lynch Wealth Management[8]. Dorastał w pobliskich wspólnotach w stanie Pensylwania – Jenkintown i Rydal[9]. W 1997 ukończył z wyróżnieniem anglistykę na Uniwersytecie Georgetown[10]. Po przeprowadzce do Nowego Jorku, w 2000 roku otrzymał tytuł magistra sztuk pięknych w szkole aktorskiej Actors Studio Drama School uniwersytetu New School[11].
Pracował jako kelner, odźwierny w butikowym Morgans Hotel i pomocnik grabarza[12].
W 2006 zadebiutował na Broadwayu w podwójnej roli Theo i Pipa w sztuce Joego Montello Three Days of Rain z Julią Roberts i Paulem Ruddem. Sceniczna kreacja człowieka tragicznie doświadczonego przez los – Johna R. Merricka w przedstawieniu Człowiek słoń w roku 2015 przyniosła mu nominację do Tony Award i Drama Desk Award[13].
W serialu stacji FOX Kill grill (Kitchen Confidential, 2005–2006) zagrał kucharza Jacka Bourdaina. W docenionym przez krytyków serialu stacji F/X Bez skazy (Nip/Tuck, 2007–2009)[14] wystąpił jako Aidan Stone. W jego telewizyjnym dorobku znalazły się też takie seriale jak: Agentka o stu twarzach (2001–2006), Dotyk zła (Touching Evil, 2004), Jack & Bobby (2004–2005), Prawo i porządek: sekcja specjalna (2005), Prawo i bezprawie (2005) czy Saturday Night Live (2013).
W kolejnych latach był wielokrotnie nominowany do Oscarów, nagród BAFTA i Złotych Globów, zarówno jako aktor jak i producent, reżyser oraz scenarzysta. Wyróżniane były zwłaszcza filmy: Poradnik pozytywnego myślenia (2012), American Hustle (2013), Snajper (2014) i Narodziny gwiazdy (2018).
Życie prywatne
21 grudnia 2006 poślubił aktorkę i tancerkę Jennifer Esposito, z którą rozwiódł się 10 listopada 2007. W latach 2015–2019 był związany z rosyjską modelką Iriną Shayk, z którą ma córkę, Leę De Seine (ur. 21 marca 2017)[16].
W latach 1995–2010 nagroda była przyznawana w kategorii, najgorsza ekranowa para, 2011 – najgorsza ekranowa para lub obsada, 2012–2013 – w dwóch kategoriach osobno – najgorsza ekranowa para i najgorsza obsada, od 2014 – najgorsze ekranowe połączenie