नागरकर्नूल जिल्हा हा भारताच्या तेलंगणाराज्यातील राज्यातील जिल्हा आहे. नागरकर्नूल येथे ह्या जिल्ह्याचे प्रशासकीय मुख्यालय आहे.नागरकर्नूल हा तेलंगणा राज्यात ११ ऑक्टोबर २०१६ रोजी तयार केलेला नवीन जिल्हा आहे, तो पूर्वी महबूबनगर जिल्ह्याचा भाग होता.
नगरकुर्नूलचा इतिहास ५०० वर्षांहून अधिक जुना आहे. कथेची एक आवृत्ती सांगते की नागरकुर्नूलचे नाव नागना आणि कंदना या राजांच्या नावावरून ठेवण्यात आले होते, जे सध्याच्या नागरकुर्नूल आणि आसपासच्या प्रदेशावर राज्य करत होते. नागरकुर्नूलच्या आग्नेयेस सुमारे १ किमी अंतरावर नागनूल (ज्याला नागानाचे नाव देण्यात आले) हे गाव अजूनही अस्तित्वात आहे.
सुमारे ११० किंवा १२० वर्षांपूर्वी, नागरकुर्नूल हे बहुतेक दक्षिण तेलंगण प्रदेशासाठी वाहतुकीचे मुख्य जंक्शन आणि जिल्हा मुख्यालय होते. या भागात प्रवास करणारे शेतकरी त्यांच्या गाड्यांसाठी कंडेना (ग्रीस-वंगण) विकत घेत असत. ही कथा सांगते की या शहराचे नाव कंदनूल या नावावरून आले आहे, ज्याचा अर्थ "कंडेना विकणारा", जे शेवटी कुर्नूल आणि नंतर नागरकुर्नूल झाले.[२]
भूगोल
नागरकर्नूल जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ ६,९२४ चौरस किलोमीटर (२,६७३ चौरस मैल) आहे. जिल्ह्याच्या सीमा नलगोंडा, रंगारेड्डी, महबूबनगर, वनपर्ति जिल्ह्यांसह आणि आंध्र प्रदेश राज्याच्या सीमेसह कुर्नुल, गुंटुरआणि प्रकाशम जिल्ह्यांसह आहेत. हे मध्य दख्खनच्या पठारावर आणि ग्रॅनाइट खडक आणि टेकडीच्या रचनांच्या नल्लमल्ला टेकड्यांच्या उत्तरेकडील भागात वसलेले आहे. कृष्णा नदी जिल्ह्याच्या दक्षिण सीमेवरून वाहते
लोकसंख्या
२०११ च्या भारताच्या जनगणनेनुसार, सध्याच्या नागरकर्नूल जिल्ह्याची लोकसंख्या ८,६१,७६६ आहे, लिंग गुणोत्तर हे १००० पुरुषमागे ९६८ स्त्रिया आहेत. साक्षरता दर ५४.३८% आहे. जिल्ह्यात एकूण लोकसंख्येच्या १०.१९% लोक शहरी भागात राहतात.