Стојан Христов

Стојан Христов
Роден/а	Стојан Христов 18 август 1898 Кономлади, Костурско, Егејска Македонија
Починат/а	26 јануари 1996 Томпсон Хаус, Вест Довер, САД
Занимање	писател, публицист, новинар.
Националност	Македонец
Жанр	македонска етнологија, историја и култура
Значајни дела	„Мојот американски аџилак“, „Ова е мојата земја“ и други.
Сопруг/а	Маргарет Христов

Стојан Христов (англиски: Stoyan Christowe, 18 август 1898, Кономлади, Костурско, Егејска Македонија − 24 јануари 1996, Томпсон Хаус, Вест Довер, САД) — македонско-американски писател, новинар, публицист со македонско потекло^[1] и сенатор на сојузната држава Вермонт. Стојан Христов бил избран за член на МАНУ и почесен член на ДПМ^[2][3].

Животопис

Стојан Христов е роден во селото Кономлади, Костурско во Егејска Македонија на 18 август 1898 година. На својата четиринаесет-годишна возраст тој заминува за САД на печалба поради таканаречената „америкоманија“ која ја чувствувал и поради тешката политичко-економска ситуација во Македонија една година пред Првата балканска војна. Во САД бил физички работник во ложарницата на Сент Луис, а потоа и работел на изградбата на железничката линија Монтана - Вајоминг. Во периодот од 1918 до 1922 година тој успеал да ги заврши своите студии на универзитетот „Валпаризо“ во Индијана. Своите студии ги завршил со прекини поради тешката материјална положба и услови на живеење^[3].

Откако се стекнал со американското државјанство, се вработил како уредник во весникот „House Organ“ во Чикаго, а потоа се префрлил како новинар во редакцијата на веникот „Daily News“. Две години, од 1927 до 1929 година бил специјален дописник од Балканот. Едно време дури и бил слободен писател во Њујорк. За време на Втората светска војна бил аналитичар и предавач по балканско партизанско движење во воениот департман, Оддел за воени известувања на Пентагон. Во текот на 1952 и 1953 година тој повторно допатувал на Балканот како дописник на северноамериканското новинарско здружение „НАНА“. Тогаш ја посетил Југославија и Македонија како гостин на Друштвото на писателите на Македонија. По враќањето станал сенатор на американската сојузна држава Вермонт со која должност и се пензионирал. Успеал уште еднаш да ја види својата татковина како специјален и драг гостин на македонската држава^[3].

Творештво

Стојан Христов бил раскажувач и романописец. Романите и расказите можете да ги видите подолу и сите романи се преведени на македонски јазик. Прозата на Христов е реалистична и целата е свртена кон „стариот крај“. Неколку од неговите романи се со историска тематика преку кој се согледува страдалничкиот живот на македонскиот народ под ропство, но и неговите борби и востанија^[3].

Романи

Стојан Христов е автор на следните романи^[4]:

• „Мара“ (1937 г.),
• „Оваа е мојата таковина“ (1938 г.)
• „Мојот американски аџилак“ (1947 г.)
• „Орелот и штркот“ (1976 г.)
• „Лавот од Јанина“ (1941 г.)
• „Невестата на доселеникот“, „Дијалог“, Скопје, 2010.^[5]

Раскази

Покрај романите, автор е и на следните раскази ^[4]:

• „Стариот пчеларник “ (1926 г.)
• „Камбана “ (1927 г.)
• „Два роја пчели “ (1927 г.)
• „Сечко “ (1928 г.)
• „Кукери “ (1940 г.)
• „Мечка игра на сред село “ (1930 г.)
• „Чочек “ (1930 г.)
• „Таро тапанџијата “ (1930 г.)
• „Орли на ливадата “ (1929 г.)
• „Пазарен ден во главниот град на Бугарија“ (1928 г.)
• „Новата жена на Истанбул “ (1928 г.)
• „Балканските бездомни веселковци“ (1928 г.)
• „Црните бегалци на Балканот“ (1929 г.)
• „Со циганите на Балканот“ (1930 г.)
• „Низ долината на Балканот“ (1930 г.)
• „Полуамериканец“ (1929 г.)
• „Америкоманија“ (1930 г.)
• „Мојот пријател Слободата“ (1930 г.)
• „Неприродна натурализација“ (1930 г.)
• „Зеленоглавец во Сент Луис“ (1947 г.)
• „Групата од железничката линија на Монтана“ (1947 г.)
• „Неприродна натурализација“ (1930 г.),

Наводи

1. The Taste and Fever of America; Stoyan Christowe, an Immigrant From Macedonia, Writes of This Country With Emotional and Intellectual Ardor, New York Times, September 18, 1938, Sunday
2. „Стојан Христов на ДПМ“. Архивирано од изворникот на 2009-09-08. Посетено на 2010-02-24.
3. Сталев, Георги (1995). Нада Манојловиќ (уред.). Литература на македонскиот јазик (VII изменето и дополнето издание. изд.). Скопје: Просветно дело. стр. 167/168.
4. „Стојан Христов“. Посетено на 2010-02-24.
5. Објавен досега непознат роман од Стојан Христов

Поврзано

• Македонска книжевност
• Македонци во САД

Надворешни врски

• Биографија на Христов Архивирано на 27 јули 2014 г.
• Стојан Христов на страницата на ДМП Архивирано на 8 септември 2009 г.
• Хронологија на животот на Стојан Христов
• Стојан Христов прв Македонец со споменик во Вермонт^{[мртва врска]}
• Меморијална плоча и споменик за Стојан Христов^{[мртва врска]}
• САД му оддадоа почит на македонскиот имигрант Стојан Христов

• п
• р
• у

Македонска книжевност

Јазик	Македонски јазик · Граматика на македонскиот јазик · Дијалекти на македонскиот јазик · Македонска азбука · Историја на македонскиот јазик · Правопис на македонскиот јазик	Св. Кирил и Методиј
Рани примери	Свети Кирил · Свети Методиј · Свети Климент Охридски · Свети Наум Охридски
Среден век	Григориј Акиндин · Станислав Лесновски · Арсениј Солунски · Никодим Тисмански · Исаија Серски · Висарион Дебарски
Просветителство и XIX век	Војдан Чернодрински · Григор Прличев · Димитар Миладинов · Ѓорѓија Пулевски · Кирил Пејчиновиќ · Крсте Петков Мисирков · Константин Миладинов · Јоаким Крчовски · Јордан Хаџи-Константинов - Џинот · Рајко Жинзифов · Теодосиј Синаитски · Партенија Зографски · Григори Хаџи Јорданов
Период пред двете светски војни	Васил Иљоски · Антон Панов · Ристо Крле · Атанас Раздолов  · Кочо Рацин · Коле Неделковски · Ацо Караманов · Никола Вапцаров · Венко Марковски · Ангелко Крстиќ · Антон Попов  · Стојан Христов
По втората светска војна	Стале Попов · Ѓорѓи Абаџиев · Владо Малески · Славко Јаневски · Блаже Конески · Коле Чашуле · Ацо Шопов · Ташко Георгиевски · Томе Арсовски · Гане Тодоровски · Матеја Матевски · Димитар Солев · Анте Поповски · Симон Дракул · Митко Маџунков · Јован Котески · Петре М. Андреевски · Живко Чинго · Михаил Ренџов · Радован Павловски · Богомил Ѓузел · Тодор Чаловски · Влада Урошевиќ · Петар Ширилов · Ефтим Клетников · Јован Павловски · Данило Коцевски · Атанас Вангелов · Катица Ќулавкова · Србо Ивановски · Гого Ивановски · Санде Стојчевски · Јордан Плевнеш · Јован Стрезовски · Димитар Башевски · Бранко Цветкоски · Горан Стефановски · Сашко Насев · Дејан Дуковски · Блаже Миневски · Васил Тоциновски · Методи Манев · Венко Андоновски · Христо Петрески · Лилјана Дирјан · Димитрие Дурацовски · Лидија Димковска · Игор Исаковски · Славчо Ковилоски · Никола Маџиров · Бобан Богатиновски · Гоце Смилевски · Јовица Тасевски - Етернијан · Стефан Марковски · Трајче Кацаров · Жарко Кујунџиски · Оливера Ќорвезироска · Румена Бужаровска · Марина Мијаковска
Видете повеќе...