Қаскелең

Қала
Қаскелең
Әкімшілігі
Ел	ҚазақстанҚазақстан
Статусы	Аудан орталығы
Облысы	Алматы
Ауданы	Қарасай
Ауылдық округі	Қаскелең
Әкімі	Асқар Мұқашев
Тарихы мен географиясы
Координаттары	43°11′54″ с. е. 76°37′57″ ш. б.43.19833° с. е. 76.63250° ш. б. / 43.19833; 76.63250 ^(G) ^(O) ^(Я)Координаттар: 43°11′54″ с. е. 76°37′57″ ш. б.43.19833° с. е. 76.63250° ш. б. / 43.19833; 76.63250 ^(G) ^(O) ^(Я)
Құрылған уақыты	1860
Бұрынғы атаулары	Любавинская станицасы (1902 жылға дейін) Қаскелен станицасы (1918 жылға дейін) Троцкое ауылы (1929 жылға дейін)[1]
Қала статусы	1963
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	82 379[2] адам (2023)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	+7 72771
Пошта индекстері	040900, 040901, 040902, 040903, 040904
Автомобиль коды	05
Қаскелең Қаскелең
Қаскелең шекарасы

Қаскелең — Алматы облысы Қарасай ауданындағы қала (1963 жылдан), аудан (1922 жылдан) және Қаскелең қалалық әкімдігі орталығы.

Географиясы

Облыс орталығы – Қонаев қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 95 км, Алматы қаласынан батысқа қарай 24 км жерде, Қаскелең өзені бойында орналасқан. Қаланың аумағы 5,31 км².

Халқы

Тұрғыны:

• 36,5 мың адам (2002);
• 58 418 адам (2009);
• 59 277 адам (2010);
• 59 673 адам (2011);
• 61 371 адам (2012);
• 62 921 адам (2013).

Саны (2009, 2021)^[3]

2009	2021	2021 2009-ға пайызбен	Ерлер 2009	Ерлер 2021	2021 2009-ға пайызбен	Әйелдер 2009	Әйелдер 2021	2021 2009-ға пайызбен
58418	▲79482	136,1	28274	▲39335	139,1	30144	▲40147	133,2

Тарихы

Қаскелең – қарлұқтар заманында (7 – 9 ғ.ғ.) Жетісуда салынған қоныстардың бірі. Ежелгі ру-тайпалар осы өңірдегі шұрайлы мал жайылымдары мен суармалы егіншілікке қолайлы жерлерге қоныс тепкен.

1218 жылы моңғол шапқыншылары Қаскелең қонысын қиратты. Ресей империясы 1847 жылдан бастап Жетісуда өзінің бекінісін сала бастады. Осыған байланысты 1861 жылы Қаскелең қонысының орнына қаланың негізі болған казак-орыс станицасы салынып, алғашында "Любовный", 1901 жылдан Қаскелең аталды.

1958 – 97 жылдапы көкөніс-сүт бағытындағы Ленин кеңшарының орталығы болып келді. Қаладағы 9 құрылыс мекемесі, баспахана, т.б. кәсіпорындар 1997 жылдан меншік түрін өзгертіп 5 ӨК-ке, 6 ЖШС-ке айналды. Сонымен бірге 450-ге жуық шаруа қожалығы құрылды.

Инфрақұрылымы

Қаскелең қаласында республикалық және облыстық бағыныстағы кәсіпорындар мен ұйымдар орналасқан. Қалада: Қаскелең оқу-өндірістік комбинаты, қалалық баспахана, мемлекеттік “Водоканал” коммуналдық кәсіпорны, “Жер астын зерттеу институты” мемлекеттік кәсіпорнының бөлімшесі, қалалық жұқпалы аурулар ауруханасы, “Сарыарқа” емдеу-сауықтыру орны, қалалық аурухана, фельдшерлік-акушерлік пункт (Әйтей ауылында), т.б. мекемелер жұмыс істейді. Оқу-ағарту саласы бойынша Қаскелеңде мәдениет колледжі, мәдениет үйі, музей, 7 орта, 1 орталау, 1 бастауыш мектеп, 10 кітапхана бар.

Тағы қараңыз

• Қаскелең өзені

Дереккөздер

1. [1]
2. Қазақстан Республикасы халқының жынысы және жергілікті жердің типіне қарай саны (2023 жылғы 1 қаңтарға)
3. 2021 жылғы ұлттық халық санағының қорытындылары